Ernest heminquey qoca və DƏNİZ
Yüklə 4,58 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com 38 Sahil tərəfdə buludlar dağ kimi ucalmışdı. Onların arxasındakı təpələr göyümtül-boz rəngdə idi. Liman boyunca elə bil yaşıl bir xətt uzanırdı. Sular tünd-mavi rəngə çalırdı, dəniz isə bənövşəyi görünürdü. Qoca dənizin dərinliklərinə nəzər salanda qaranlıqda üzən qırmızımtıl planktonları gördü. Onlar gün işığında necə də əlvan şəfəqlər saçırdı. Qoca tilov iplərini yoxlayıb yan-yörəsinə göz gəzdirdi, dənizdə həddən artıq plankton olduğunu gördükdə bərk sevindi: “Plankton varsa, mütləq balıq da olmalıdır”. Gün bir xeyli qalxmışdı. Sahildə buludların silsilətək ucalması havanın xoş olacağından xəbər verirdi. Amma yırtıcı quş indi çox uzaqdaydı. Günəş şüalarının altında sarıya çalan Sarqas yosunlarından başqa, suyun səthində ayrı heç bir şey gözə dəymirdi. Yalnız qırmızı rəngli portuqal fizaliyası – həlməşiklər qayığın yaxınlığında az-çox diqqəti cəlb edirdi. Qayıq hazırda həlməşiklərin arasıyla üzürdü; birdən fizaliya yanpörtü çevrilib sonra yenə əvvəlki vəziyyətini aldı və daha cəld üzməyə başladı: o, bir yardlıq www.vivo-book.com 39 məsafəyə öldürücü zəhər saçan bənövşəyi qol-budaqlarını arxasınca sürüyüb apardı. – Ay səni qancıq! – qoca özünü saxlaya bilmədi. O, astadan avar çəkə-çəkə dənizə diqqətlə göz qoydu. Sabun köpüyünü andıran əlvan fizaliyanın qovuğu altında, qol-budaqları arasında xırda balıqlar üzürdü; fizaliyanın buraxdığı zəhər xırda balıqlara zərər yetirə bilməsə də, adamlara çox tez, çox da pis təsir edir: zəhər ifraz edən bənövşəyi rəngli sürüşkən qol-budaqlar tilov iplərinə dolaşıb qalırdı. Qarmağa keçmiş balığı çıxartmaqçün əllərini suya salanda tilov ipinə sarınmış fizaliyanın zəhərli qol-budağı qocanın biləklərinə yapışır, zəhər qana keçəndə bədəni elə göynəyirdi ki, elə bil onu qırmancla döyürdün. Dözülməz, dəhşətli ağrılar başlayırdı. Al-əlvan qovuqcuqların qəşəngliyinə, onların görkəminə söz ola bilməzdi, intəhası bu bərli-bəzəkli canlılar dənizin ən hiyləgər və ən amansız sakinləriydi. Qoca onlara yaxşı bələd idi; onu da bilirdi ki, heyvərə dəniz tısbağaları bu qovuqcuqları necə iştahla, necə ləzzətlə yeyir; o, hər dəfə belə mənzərəyə rast gələndə dayanıb həvəslə www.vivo-book.com 40 tamaşa edər, həm də sevinərdi. Gözlərinə ziyan dəyməsin deyə, çanaqlı bağalar onları görəndə gözlərini bərk-bərk yumub ön tərəfdən qarşılarını kəsir və qovuqcuqları qol- budaqları ilə birlikdə hərisliklə içəri ötürürdülər. Fırtına vaxtı dalğalar sahilə çoxlu fizaliya tullayırdı; qoca sakit havada onları tapdalaya-tapdalaya gəzirdi. Yeridikcə qovuqlar onun qabarlı ayaqları altında qalıb partlayır, bu da qocaya xüsusi ləzzət verirdi. Nərmə-nazik və çevikliyinə, həm də baha qiymətə satıldıqlarına görə yaşıl tısbağaları qoca çox xoşlayırdı, sarımtıl zirehli yöndəmsiz və səfeh bağaların cinsi əlaqədə şıltaq davranışları, portuqal fizaliyalarını gözüyumulu vəziyyətdə hərisliklə sümürmələri isə onda ikrah doğururdu. Qocanın qəlbində tısbağalardan yana heç bir mövhumi qorxu xofu yox idi, baxmayaraq ki, çanaqlı bağa ovçularıyla birgə uzun illər ardıcıl şəkildə bağa ovuna getmişdi. Qocanın onlara yazığı gəlirdi; lap bir ton ağırlığı olan ən nataraz bağalara, adına lut dedikləri qayıq uzunluqdakı qalınqabıq tısbağalara da acıyırdı. www.vivo-book.com 41 Adamların böyük əksəriyyətinin tısbağalara münasibəti qəddar və amansızdır, neyçün ki, bağa ürəyi onları öldürəndən və tikə-tikə kəsib-doğrayandan sonra da hələ xeyli müddət döyünməkdən qalmır. Qoca düşündü: “Mənim ürəyim xalis bağa ürəyidir ki, var; elə əl-ayağım da eynən çanaqlı bağaların pəncəsi kimidir”. O, gücü artsın deyə vaxtaşırı çoxlu ağ bağa yumurtası yeyirdi. May ayının əvvəlindən axırına qədər bu yumurtalarla qidalanırdı ki, sentyabr və oktyabr aylarında – balıq ovunun qızğın çağında qüvvəsi daha da çoxalsın. Qəsəbədə xüsusi bir dam vardı, balıqçıların bəziləri ov şeylərini gətirib ora yığardı; orada köpəkbalığının ciyərindən emal edilmiş yağ saxlanan çəlləklər vardı və kim istəsə, gedib bu yağdan içə bilərdi. Qoca da tez-tez yolunu buradan salıb hər dəfə tayqulp dolusu yağ içərdi. Çoxları yağın tamını bəyənməsə də, qoca belə düşünürdü ki, hər halda, onu içmək, səhərin gözü açılmamış şirin yuxudan durub alaqaranlıqda dənizə getməkdən heç də bəd deyildi. Bu, çox faydalı yağ idi; içəndə adamın gözlərinə işıq gəlirdi, həm də www.vivo-book.com 42 adamı soyuqdan və şaxtadan, hər cür soyuqdəymədən və zökəmdən qoruyurdu. Qoca göyə baxanda yırtıcı quşun yenə də havada hərləndiyini gördü. – Heç oyan-buyanı yoxdur, hərifin gözünə haradasa bu aralarda balıq sataşıb, ona görə əl çəkmir. Bir dənə də olsun qanadlı balıq sudan baş qaldırmırdı; xırda balıqlardan da əsər-əlamət yox idi. Qoca diqqətlə dənizə baxdı; elə bu vaxt bir tunes sudan sıçrayaraq havada mayallaq aşdı, sonra da cəld, başıaşağı dənizə düşdü. Havada ikən onun ağ gövdəsi gün işığında gümüş təki parıldadı. Dənizə düşməyə bəndmiş kimi, su köpükləndi və xeyli tunes yer-yerdən havaya sıçrayıb hərəsi bir səmtə tullandı, suyu ləpələndirib xırda tıxlara hücuma keçdilər; onları qabaqlarına qatıb araya aldılar. Qoca düşündü: “Belə cəld üzməsəydilər, özümü onlara çatdırardım”. O, tunes sürüsünün suyu necə köpükləndirməsinə baxırdı; qorxudan dəhşətə gəlib pərən- pərən olmuş xırda balıqların hamısı suyun üzünə çıxmışdı; Yüklə 4,58 Kb. Dostları ilə paylaş:
|