Ernst & young cis

 

 

11 

Mühüm mühasibat uçotu prinsiplərinin icmalı (davamı) 

 

Kapital 

 

Səhmdar kapitalı 

 

Şirkət kapital alətləri kimi təsnif edilən adi səhmlər buraxmışdır. Həmin səhmlərin buraxılmasına birbaşa aid 

olan artan xarici xərclər kapitalda əldə edilmiş məbləğlərdən çıxılan məbləğ kimi göstərilir. 

 

Dividendlər 

 

Şirkətin səhmdar kapitalı səhmdarlar tərəfindən AZN ilə yatırılmış və onlar dividendləri və hər hansı kapital 

paylamalarını AZN ilə almaq hüququna malikdirlər. Dividendlər öhdəlik kimi tanınır və yalnız hesabat 

tarixindən gec olmayaraq elan edildiyi halda hesabat tarixində kapitaldan çıxılır. Dividendlər haqqında 

məlumat həmin dividendlər ya hesabat tarixindən əvvəl, ya da hesabat tarixindən sonra, lakin maliyyə 

hesabatları təsdiq edildikdən əvvəl təklif və ya elan edildikdə açıqlanır. 

 

Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə uyğun olaraq xalis aktivlərin səhmdar kapitalından az olduğu 

və ya dividendin elan edilməsi və paylanması nəticəsində səhmdar kapitalından az olacağı təqdirdə 

dividendlər elan oluna və səhmdarlara ödənilənə bilməz.  

 

Potensial öhdəliklər 

 

Potensial öhdəliyin yerinə yetirilməsi üçün vəsaitlərin xərclənməsinin tələb edilməsi və etibarlı qiymətləndirmə 

aparmaq imkanının olması ehtimal edilməyəndə, maliyyə hesabatlarında potensial öhdəliklər tanınmır. 

Potensial aktiv maliyyə hesabatlarında nəzərə alınmır, lakin iqtisadi fayda əldə etmək ehtimalı mövcud 

olduqda açıqlanır. 

 

Lizinq 

 

Ümumi 

 

Razılaşmanın lizinq olub-olmamasını və ya lizinq ehtiva edib-etməməsini müəyyən etmək üçün başlanğıc 

tarixində razılaşmanın mahiyyəti əsas götürülməli, razılaşmanın yerinə yetirilib-yertirilməməsi xüsusi aktivin 

və ya aktivlərin istifadəsindən asılı olaraq qiymətləndirilməli və razılaşmada, xüsusi şəkildə göstərilməsə də, 

aktivdən istifadə hüququnu nəzərdə tutmalıdır. 

 

Şirkət lizinqə alan qismində 

 

Lizinq obyektləri üzrə mülkiyyət hüququ ilə əlaqədar risk və faydalar lizinqə verən tərəfindən Şirkətə 

ötürülmədikdə aktivlərin lizinqi əməliyyat lizinqi hesab olunur. Əməliyyat lizinqi əsasında ödənişlər lizinqin 

müddəti ərzində bərabər çıxılmalar metoduna əsasən ümumi və inzibati xərclərin tərkibinə daxil edilir. 

 

Xarici valyutanın çevrilməsi 

 

Maliyyə Hesabatları Şirkətin funksional və təqdimat valyutası olan AZN ilə təqdim edilir. Xarici valyutalarla 

aparılan əməliyyatlar ilk öncə əməliyyat tarixində qüvvədə olan valyuta məzənnəsi ilə funksional valyutaya 

çevrilir. Xarici valyuta ilə olan monetar aktivlər və öhdəliklər hesabat dövrünün sonuna məzənnədən istifadə 

etməklə funksional valyutaya çevrilir. Xarici valyutalarla aparılan əməliyyatların çevrilməsindən yaranan bütün 

fərqlər mənfəət və ya zərərdə xarici valyuta və məzənnə gəlirləri və xərcləri maddəsi üzrə tanınır. Xarici 

valyuta ilə aparılan və ilkin dəyəri ilə qiymətləndirilən qeyri-monetar maddələr ilkin əməliyyat tarixinə mövcud 

olan məzənnəyə görə çevrilir. Xarici valyuta ilə aparılan və ədalətli dəyərlə qiymətləndirilən qeyri-monetar 

maddələr ədalətli dəyərin təyin edildiyi tarixdə mövcud olan məzənnəyə görə çevrilir. 

 

 

 

---

 

 

12 

Mühüm mühasibat uçotu prinsiplərinin icmalı (davamı) 

 

Xarici valyutanın çevrilməsi (davamı) 

 

Xarici valyuta ilə əməliyyatın müqavilə məzənnəsi ilə Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının həmin 

əməliyyat tarixinə rəsmi məzənnəsi arasında fərqlər xarici valyuta ilə əməliyyatlar üzrə xərcləri çıxmaqla 

gəlirlərə daxil edilir. 

 

31 dekabr 2013-cü və 2012-ci il tarixlərində Şirkət maliyyə hesabatlarının hazırlanması üçün aşağıdakı xarici 

valyuta məzənnələrindən istifadə etmişdir: 

 

 

         2013 

         2012 

1 ABŞ dolları 

AZN 0.7845 

AZN 0.7850 

1 Avro 

AZN 1.0780 

AZN 1.0377 

 

 

Mühasibat uçotu prinsiplərində və açıqlamalarında dəyişikliklər 

 

Mühasibat uçotu prinsiplərində dəyişikliklər 

 

İl ərzində Şirkət aşağıda göstərilən düzəlişlər edilmiş MHBS-ləri qəbul etmişdir: 

 

13 saylı MHBS “Ədalətli dəyərin ölçülməsi” 

13 saylı MHBS bütün ədalətli dəyər ölçülmələrinə MHBS əsasında vahid qaydanı tətbiq edir. 13 saylı MHBS 

müəssisədə ədalətli dəyərin nə vaxt istifadə edilməsinə dair tələbi dəyişməyərək, ədalətli dəyərin istifadə 

edilməsi tələb ediləndə və ya icazə veriləndə ədalətli dəyərin MHBS əsasında necə ölçüləcəyi qaydasını 

təqdim edir. 13 saylı MHBS-in tətbiqi Şirkətin ədalətli dəyər ölçmələrinə əhəmiyyətli təsir göstərməmişdir.  

 

13 saylı MHBS həmçinin ədalətli dəyər haqqında xüsusi məlumatların açıqlanmasını tələb edir. Bu tələblərin 

bəziləri digər standartların, o cümlədən 7 saylı MHBS 

“Maliyyə alətləri: Məlumatların açıqlanması”

 adlı 

standartın məlumatların açıqlanmasına dair tələblərini əvəz edir. Bu məlumatlarının bəzilərinin açıqlanmasını 

34.16A(j) saylı MUBS xüsusi olaraq tələb edir. 

 

1 saylı MUBS “Müqayisəli məlumata dair tələbin aydınlaşdırılması” (Düzəliş) 

Bu düzəliş könüllü əlavə müqayisəli məlumat və minimal tələb olunan müqayisəli məlumat arasındakı fərqi 

izah edir. Müəssisə minimal tələb olunan müqayisəli dövrdən əlavə könüllü olaraq müqayisəli məlumat 

təqdim etdikdə maliyyə hesabatlarının əlaqəli qeydlərinə müqayisəli məlumat daxil edilməlidir. Düzəliş 

göstərir ki, maliyyə hesabatlarındakı maddələrin retrospektiv şəkildə yenidən hesablanması və ya yenidən 

təsnif edilməsi nəticəsində təqdim edilmiş açılış maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatların əlaqəli qeydlərində 

müqayisəli məlumat mütləq təqdim edilməli deyil. Düzəliş yalnız məlumatın təqdim edilməsinə aiddir və 

Şirkətin maliyyə vəziyyətinə və ya nəticələrinə təsir göstərmir.  

 

1 saylı MUBS “Digər ümumi gəlirin təqdim edilməsində dəyişikliklər” (Düzəliş) 

1 saylı MUBS-a düzəlişlər digər ümumi gəlirdə təqdim edilmiş maddələrin qruplaşdırılmasını dəyişdirir. 

Gələcəkdə bir vaxt mənfəət və ya zərərə yenidən təsnif edilə bilən maddələr (məsələn, satış üçün mövcud 

olan maliyyə aktivləri üzrə xalis zərərlər və ya gəlirlər) heç vaxt yenidən təsnif ediləcək maddələrdən 

(məsələn, binaların yenidən qiymətləndirilməsi) ayrıca təqdim edilməməlidir. Düzəlişlər yalnız hesabatların 

təqdimatına aiddir və Şirkətin maliyyə vəziyyətinə və nəticələrinə təsir göstərmir. 

 

7 saylı MHBS-ə Düzəlişlər “Məlumatların açıqlanması − Maliyyə aktivlərinin və maliyyə öhdəliklərinin qarşılıqlı 

əvəzləşdirilməsi 

Bu düzəlişlər müəssisənin əvəzləşdirmə hüquqları və onlara aid razılaşmalar (məsələn, girov haqqında 

razılaşmalar) haqqında məlumatı açıqlamağı tələb edir. Açıqlamalar maliyyə hesabatlarının istifadəçilərinə 

qarşılıqlı əvəzləşdirmə razılaşmalarının müəssisənin maliyyə vəziyyətinə təsirini qiymətləndirmək imkanını 

verə bilər. Yeni açıqlamalar 32 saylı 

“Maliyyə alətləri: Təqdimat”

 adlı MUBS-a uyğun olaraq əvəzləşdirilən 

bütün tanınmış maliyyə alətləri üçün tələb olunur. Açıqlamalar həmçinin qüvvədə olan qarşılıqlı əvəzləşdirmə 

haqqında əsas razılaşmaya və ya oxşar raşılaşmaya tabe olan tanınmış maliyyə alətlərinə (bu alətlərin 32 

saylı MUBS-a uyğun olaraq əvəzləşdirilib-əvəzləşdirilmədiyindən asılı olmayaraq) tətbiq olunur. Bu düzəlişlər 

Şirkətin maliyyə vəziyyətinə və ya əməliyyatlarının nəticələrinə təsir göstərmir.  

 

---

 

 

13 

 

Mühasibat uçotu prinsiplərində və açıqlamalarında dəyişikliklər (davamı) 

 

Mühasibat uçotu prinsiplərində dəyişikliklər (davamı) 

 

9 saylı MHBS “Maliyyə alətləri” 

Buraxılmış 9 saylı MHBS MUBSK-nin 39 saylı MHBS-nın əvəz edilməsi işinin ilk mərhələsidir və 39 saylı MUBS-

da müəyyən edilmiş maliyyə aktivlərinin və maliyyə öhdəliklərinin təsnifatı və ölçülməsinə tətbiq edilir. 

Standart ilkin olaraq 1 yanvar 2013-cü ildə və ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlərə tətbiq edilirdi, lakin 

11 dekabr 2011-ci ildə buraxılmış “9 saylı MHBS-un icbari qüvvəyə minmə tarixi və keçid haqqında 

açıqlamalar” adlı 9 saylı MUBS-a Düzəlişlər icbari qüvvəyə minmə tarixini 1 yanvar 2015-ci il tarixinə keçirdi. 

Sonrakı mərhələlərdə MUBSK hedcinqin uçotu və maliyyə aktivlərinin dəyərsizləşməsi məsələlərinə baxır. 

9 saylı MHBS-in birinci mərhələsinin qəbul edilməsi Şirkətin maliyyə aktivlərinin təsnifatı və ölçülməsinə təsir 

göstərəcək, lakin Şirkətin maliyyə öhdəliklərinin təsnifatına və ölçülməsinə təsir göstərməyəcək. Bütün 

mərhələləri daxil edən yekun standart buraxılanda Şirkət bu düzəlişin təsirini digər mərhələlərin təsiri ilə 

birlikdə kəmiyyət baxımından müəyyən edəcək. 

 

İnvestisiya müəssisələri (10 saylı MHBS, 12 saylı MHBS və 27 saylı MUBS-a düzəlişlər) 

Bu düzəlişlər 1 yanvar 2014-cü il tarixində və ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlərə tətbiq edilir və 

10 saylı MHBS əsasında investisiya müəssisəsi anlayışına uyğun olan müəssisələr üçün konsolidasiya tələbi ilə 

bağlı bir istisnanı nəzərdə tutur. Konsolidasiya ilə bağlı istisnaya görə investisiya müəssisələri törəmə 

müəssisələrini ədalətli dəyərinin dəyişməsi mənfəət və ya zərərdə əks olunan aktivlər kimi uçota almalıdır. 

Şirkət bu düzəlişlərin maliyyə vəziyyətinə və nəticələrinə təsir göstərəcəyini ehtimal etmir.  

 

32 saylı MUBS-a Düzəlişlər “Maliyyə aktivlərinin və maliyyə öhdəliklərinin qarşılıqlı əvəzləşdirilməsi”  

Bu düzəlişlərdə “hazırda qanuni qüvvəyə minmiş qarşılıqlı əvəzləşdirmə hüququna malikdir” sözləri izah edilir. 

Eyni zamanda düzəlişlər sinxron olmayan ümumi hesablaşma mexanizmlərini tətbiq edən hesablaşma 

sistemlərinə qarşılıqlı əvəzləşdirmə meyarının tətbiqi qaydasını izah edir. Düzəlişlər 1 yanvar 2014-cü il 

tarixində və ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlərə tətbiq edilir. Bu düzəlişlərin Şirkətə aid olması 

ehtimal edilmir. 

 

21 saylı BMHŞK şərhi “Yığımlar” 

21 saylı BMHŞK şərhi izah edir ki, müəssisə yığımla bağlı öhdəliyi müvafiq qanunvericiliyin müəyyən etdiyi 

ödənişə səbəb olan əməliyyat baş verdiyi anda tanımalıdır. Bundan əlavə, şərhdə izah edilir ki, minimal hədd 

göstəricisinə bağlı olan yığım öhdəliyi müəyyən edilmiş həmin minimal hədd göstəricisinə çatdıqdan əvvəl 

tanınmalı deyildir. 21 saylı BMHŞK şərhi 1 yanvar 2014-cü il tarixində və ya bu tarixdən sonra başlayan illik 

dövrlərə tətbiq edilir. Şirkət gözləyir ki, 21 saylı BMHŞK şərhi gələcək maliyyə hesabatlarına əhəmiyyətli 

maliyyə təsiri göstərməyəcək. 

 

39 saylı MUBS-a Düzəlişlər “Törəmə alətlərin yeniləşdirilməsi və hedc uçotunun davam etdirilməsi” 

Bu düzəlişlər hedcinq aləti kimi təyin edilmiş törəmə alətin yeniləşdirilməsi müəyyən meyara uyğun olanda, 

hedcinq uçotunun dayandırılması tələbindən azad edir. Bu düzəlişlər 1 yanvar 2014-cü il tarixində və ya bu 

tarixdən sonra başlayan illik dövrlərə tətbiq edilir. Şirkətin törəmə alətləri və hedc uçotu olmamışdır, buna 

görə də, bu standartın qəbul edilməsinin Şirkətin maliyyə vəziyyəti və nəticələrinə təsiri gözlənilmir.  

 

 

 

Mühüm mühasibat uçotu ehtimalları, fərziyyələri və mühakimələri 

 

Növbəti maliyyə ilində aktiv və öhdəliklərin balans dəyərlərinə mühüm düzəlişlərin edilməsinə səbəb ola bilən 

bütün mühüm risk yaradan, hesabat tarixində gələcəklə və ehtimal qeyri-müəyyənliyinin digər əsas 

mənbələri ilə əlaqəli olan əsas fərziyyələr aşağıda müzakirə olunur. 

 

Vergilər 

 

Mürəkkəb vergi qaydalarının şərhi, eləcə də gələcək vergi tutulan gəlirin məbləği və vaxtı ilə bağlı qeyri-

müəyyənlik mövcuddur. Mövcud olan müqavilə razılaşmalarının mürəkkəbliyini nəzərə alaraq, faktiki 

nəticələrlə işlədilmiş fərziyyələr arasında yaranan fərqlər və ya bu fərziyyələrdə gələcək dəyişikliklər artıq 

qeydə alınmış vergi gəlirində və xərclərdə gələcək düzəlişlərin aparılması zərurətini yarada bilər. Şərhlərin bu 

cür fərqlənməsi bir çox məsələlərlə bağlı, müvafiq törəmə müəssisənin yerləşdiyi ölkədə qüvvədə olan 

şəraitlərdən asılı olaraq yarana bilər. 

 

---

 

 

14 

 

Mühüm mühasibat uçotu ehtimalları, fərziyyələri və mühakimələri (davamı) 

 

Vergilər (davamı) 

 

Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi müxtəlif şərhlərə məruz qalır və tez-tez dəyişikliklər baş verə bilər. 

Qanunvericiliyin və cari ilin mənfəəti kapitallaşdırılarsa, maliyyə təşkilatlarının (bankların, sığorta və 

təkrarsığorta şirkətlərinin) 1 yanvar 2009-cu ildən etibarən (3 ardıcıl ildə) mənfəət vergisinin ödənilməsindən 

azad edilməsinə yol verən və Qrupun maliyyə xidmətləri və sığorta sektorunda fəaliyyət göstərən 

müəssisələrinin əməliyyatlarına tətbiq edilən yeni qanun da daxil olmaqla, həmin qanunvericilikdə 

dəyişikliklərin rəhbərlik tərəfindən şərhi müvafiq orqanlar tərəfindən sual altına alına bilər. Nəticədə, əlavə 

vergi, cərimə və faiz hesablana bilər. Vergi yoxlamaları yoxlama ili də daxil olmaqla üç təqvim ili üzrə aparıla 

bilər. Rəhbərlik hesab edir ki, 31 dekabr 2013-cü il tarixinə müvafiq qanunvericiliyin rəhbərlik tərəfindən 

tətbiq edilən şərhi münasibdir və Şirkətin vergi mövqeyi qəbul ediləcəkdir. 

 

Sığorta müqavilələri üzrə öhdəliklər 

 

Həm hesabat tarixində bildirilmiş sığorta hadisələri üzrə tələblərin gözlənilən yekun dəyəri, həm də hesabat 

tarixində baş vermiş, lakin bildirilməmiş (BVLB) sığorta hadisələri üzrə tələblərin gözlənilən yekun dəyəri 

barədə ehtimallar edilməlidir. Sığorta hadisələri üzrə tələblərin yekun dəyərinin dəqiqliklə müəyyən edilməsi 

əhəmiyyətli vaxt tələb edə bilər və bəzi şəhadətnamə növləri üçün BVLB sığorta hadisələri üzrə tələblər 

maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatda öhdəliklərin əsas hissəsini formalaşdırır. 

 

Tənzimlənməmiş sığorta hadisələri üzrə tələblərin yekun dəyəri standart aktuar proqnozlaşdırılma 

mexanizmlərindən, məsələn Chain Ladder kimi metoddan istifadə olunmaqla ehtimal edilir. 

 

Bu mexanizmlərin əsaslandığı başlıca fərziyyə ondan ibarətdir ki, Qrupun keçmiş sığorta hadisələri üzrə 

tələblərlə bağlı təcrübəsi gələcək sığorta hadisələri üzrə tələbləri və beləliklə də yekun sığorta hadisələri üzrə 

xərcləri proqnozlaşdırmaq üçün istifadə edilə bilər. Beləliklə, bu metodlar ödənilmiş və çəkilmiş zərərlərin, 

tələblər üzrə orta zərərlərin məbləğinin və sayının işlənməsini əvvəlki illərdə müşahidə olunan təcrübə və 

gözlənilən zərər əmsalları əsasında ekstrapolyasiya edir. Keçmiş dövrlərdəki sığorta hadisələri üzrə tələblərin 

analizi adətən hadisə illəri üzrə aparılır, lakin əhəmiyyətli biznes sahələri, eləcə də tələb növləri üzrə də əlavə 

təhlil aparıla bilər. Sığorta hadisələri üzrə iri tələblər adətən fərdi şəkildə, ya zərər qiymətləndiricisinin 

qiymətləndirmələrinin nominal dəyərində ehtiyata yazılmaqla, ya da gələcək inkişafı əks etdirmək məqsədilə 

fərdi olaraq proqnozlaşdırılmaqla nəzərdən keçirilir. Əksər hallarda, sığorta hadisələri üzrə tələblərin 

inflyasiyasının və ya zərər əmsallarının gələcək dərəcələri ilə bağlı dəqiq fərziyyələr işlədilmir. Bunun əvəzində 

proqnozun əsaslandığı tarixi ödənişlər üzrə təcrübə ilə bağlı məlumatlarda nəzərdə tutulan fərziyyələr işlədilir. 

Bütün müvafiq qeyri-müəyyənlikləri nəzərə almaqla mümkün nəticələr sırasından daha çox ehtimal edilən 

nəticəni təqdim edən sığorta hadisələri xərclərinin qiymətləndirilmiş yekun dəyərini əldə etmək məqsədilə, 

əlavə kəmiyyət mühakiməsi keçmiş meyllərin gələcəkdə nə dərəcədə tətbiq edilə biləcəyini qiymətləndirmək 

üçün (məsələn bir dəfə baş verən hadisələri, ictimaiyyətin ödənişlərin tələb edilməsinə münasibəti, iqtisadi 

şəraitlər, sığorta hadisələri ödənişlərinin inflyasiyası səviyyələri, məhkəmə qərarları və qanunvericilik kimi 

xarici və ya bazar amillərində dəyişiklikləri, eləcə də portfel qarışığı, siyasi xüsusiyyətlər və sığorta 

hadisələrinin tənzimlənməsi prosedurları kimi daxili amilləri əks etdirmək üçün) istifadə edilir. 

 

Sığorta hadisənin bildirilməsi və yekun həlli arasında vəziyyət dəyişə bilər, bu isə müəyyən edilmiş 

ehtiyatlarda dəyişiklilkərə gətirib çıxara bilər. Qanunda dəyişiklik, məhkəmə işlərinin nəticələri, tibbi xərclər, 

eləcə də təmir materialları xərcləri və əmək haqları dərəcələrində dəyişikliklər yekun hesablama xərclərinə 

əhəmiyyətli təsir göstərə bilər. Müvafiq olaraq, Şirkət müntəzəm əsasla sığorta hadisələrini və ehtiyatları təhlil 

edir və təkrar qiymətləndirir. Zərərlərin ödənilməsi üçün məbləğlər ilkin olaraq müəyyən olunmuş ehtiyatların 

səviyyəsindən əhəmiyyətli fərqlənə bilər.  

 

Oxşar mühakimələr, ehtimallar və fərziyyələr qazanılmamış sığorta haqqı üzrə ehtiyatların münasibliyini 

qiymətləndirmək üçün istifadə edilir. Həmçinin, müqavilə əsasında təqdim edilən sığorta xidmətləri sxemi 

üzrə qazanılmamış sığorta haqqının vaxtın proporsional bölüşdürülməsindən fərqli amortizasiyasının tələb 

edilib-edilmədiyini müəyyən etmək üçün də mühakimələrin işlədilməsi də tələb olunur. 

 

 

 

---

 

 

15 

 

Mühüm mühasibat uçotu ehtimalları, fərziyyələri və mühakimələri (davamı) 

 

Maliyyə alətlərinin ədalətli dəyəri 

 

Maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatda əks etdirilmiş maliyyə aktivlərinin və maliyyə öhdəliklərinin ədalətli 

dəyərləri fəal bazardan əldə edilə bilməyəndə, onlar müxtəlif qiymətləndirmə mexanizmlərindən istifadə 

etməklə müəyyən edilir. Mümkün olanda, bu mexanizmlər müşahidə edilə bilən bazardan götürülür, mümkün 

olmayanda isə ədalətli dəyərlərin müəyyən edilməsi üçün mühakimələr istifadə olunur. Mühakimələr 

uzunmüddətli maliyyə aktivləri və öhdəlikləri üçün likvidlik riski, kredit riski və dəyişkənlik kimi məlumatları 

nəzərə alır. Bu amillər haqqında fərziyyələrdə dəyişikliklər maliyyə alətlərinin hesabatda göstərilən ədalətli 

dəyərinə təsir göstərə bilər. 

 

Dəyərsizləşmə 

 

Şirkət müntəzəm qaydada aktivlərin dəyərsizləşmə baxımından təhlilini aparır. Qarşı-tərəf maliyyə çətinlikləri 

ilə qarşılaşdığı və oxşar qarşı-tərəflər haqqında kifayət qədər faktiki məlumatlar olmadığı hallarda Şirkət 

dəyərsizləşmə zərərlərinin qiymətləndirilməsində təcrübəyə əsaslanan mühakimələrdən istifadə edir. Eynilə, 

Şirkət bir qrupa daxil olan qarşı-tərəflərin öhdəlikləri ödəmək statusunda mənfi dəyişikliklərə və ya bir qrupun 

daxilində aktivlər üzrə öhdəliklərin yerinə yetirilməməsi ilə əlaqəli olan dövlət və ya yerli iqtisadi şəraitlərin 

dəyişməsinə işarə edən müşahidə edilə bilən məlumatlar əsasında gələcək pul vəsaitləri hərəkətlərində 

dəyişiklikləri ehtimal edir. Rəhbərlik aktivlər qrupu üzrə analoji kredit riski və obyektiv dəyərsizləşmə sübutları 

olan aktivlərlə bağlı zərərlərin strukturu haqqında tarixi məlumatlar əsasında ehtimallardan istifadə edir. 

Şirkət cari şəraiti əks etdirmək məqsədilə aktivlər qrupu üçün müşahidə edilə bilən məlumatlarda düzəliş 

aparmaq üçün təcrübəyə əsaslanan mühakimələrdən istifadə edir.