Erzincan Üniversitesi Yayınları
Yüklə 2,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
VIII belge
lerin incelenmesinin yeterli olmadığı görülmüştür. Bu çalışmaya Osmanlı döneminde Ermeni komitacılarının merkezinin Tiflis olması nedeni yle Gürcistan arşivinin de eklenmesi zorunlu olmuştur. Gerçekten de Gürcistan arşivinde bulduğumuz belgelerin Rus arşivlerindeki belgelerle paralellik arz etmesi bu düşüncenin ne kadar isabetli olduğunu göstermiştir. 1914-
1918 yıllarındaki olayları hazırlayan gelişmelerin Balkan savaşları döneminde yer aldığı ve Rusların Kafkasya Cephesi’nden çekildiklerini hesaba kattıktan sonra proje sonucunda ortaya çıkan eser, çalışmanın ilk etabında belirtilen kronoloji sınırlarını değiştirmiştir. Arşiv bulgularının, özellikle 1912-1917 yıllarına ait belgelerden oluşması bu çalışmayı daha doğru kılmıştır. Dolayısıyla çalışmanın BAP’taki yukarıda zikredilen ismi, araştırma sürecinin ortaya çıkardığı zorunlu
değişimle “Rus İmparatorluk Kayıtlarında Ermeni Sorunu (1912-
-
isimli çalışmamız; önsöz, giriş, ilk bölümle birlikte biyografiler, index ve ikinci bölümdeki ek orijinal belgelerden oluşmaktadır. Giriş kısmında; eserin geneli hakkında bilgi verilmiş, bazı belge
lerin içeriğinden bahsedilmiştir. Eserin kaleme alınmasındaki amaç Rusya ve Gürcistan arşivlerindeki belgelerin tercümelerini ve asıllarını objektif bir şekilde kamuoyuna sunmak olduğundan; giriş bölümünün tarafsız, saddece belgelerde geçen ifadelerden oluşmasına özen gösterilmiştir. Eser iki bölüm halinde hazırlanmıştır. I. Bölüm’de, konu ile ilgili belge lerin tercümeleri, belgelerde adı geçen önemli kişilerin biyografileri ve index yer almıştır. Eserin orijinalliğini ve objektifliğini göstermek bakımından belgelerin asıllarının fotokopileri II. Bölüm’e eklenmiştir. Yazım ve noktalama yönünden belgelerin orijinallerine sadık kalınmıştır. Belgelerde geçen kavram/tabirlerin anlaşılması için, metinlere açıklayıcı dipnotlar eklenmiştir. Bu eserin hazırlanması sırasında, araştırma yaptığımız kurumların yönetici ve personellerine, beni her zaman anlayışla karşılayan eşime, metinlerin Türkçeye çevirisi sırasında bana yardım eden kıymetli arkadaşlarıma çok teşekkür ediyorum. Kitap hâlinin son aşamasında görüşlerini beyan eden Prof. Dr. Yusuf HALAÇOĞLU,
IX Prof. Dr. Kemal ÇİÇEK ve Prof. Dr. İbrahim Etem ATNUR’a; özellikle, kitap çalışmalarının ortaya çıktığı bu uzun süreçte bana yol gösteren ve desteklerini esirgemeyen Sayın Dekanım Prof. Dr. Ali KANDEMİR’e, Sayın Rektör Yardımcım Prof. Dr. Adem BAŞIBÜYÜK’e ve Sayın Rektörüm Prof. Dr. İlyas ÇAPOĞLU’na şükranlarımı sunarım.
GİRİŞ Her yıl 24 Nisan’da gündeme gelen “soykırım” iddialarının başlangıcı, Osmanlı Devleti İçişleri Nazırı Talat Bey’in vilayetlere gönderdiği 24 Nisan 1915 tarihli kararına dayandırılmaktadır. Bu kararda;
teşebbüs ve hareketlerini engellemeye yönelik olduğu belirtilmektedir. Ermeniler bu karar ile “soykırıma” ilk adımın atıldığını, 27 Mayıs 1915 tarihinde kabul edilen ve TEHCİR KANUNU olarak bilinen “Vakt-i Seferde İcraat-ı Hükümet’e Karşı Gelenler için Cihet-i Askeriyece İttihaz Olunacak Tedabir Hakkında Kanun-ı Muvakkat” (Savaş Zamanında Hükümet Uygulamalarına Karşı Gelenler İçin Askerî Olarak Alınacak Önlemler Hakkında Geçici Kanun) ile de uygulamaya başlandığını iddia etmektedirler. Türkiye’de ve dünyada Ermenilerin bu iddiaları ve karşı iddialarla ilgili pek çok eser kaleme alınmıştır. Önsöz’de de belirtildiği gibi, Türkiye’de son yıllarda bu konu hakkında çeşitli akademik çalışmalar yapıldığı gibi konu aynı zamanda medyada da yer almaya başlamıştır. 100. yıldönümü olması sebebiyle özellikle 2015 yılında bu konunun gündemden düşmeyeceği, konu hakkında pek çok eser ve program yapılacağı aşikârdır. Bu süreç içerisinde Erzincan Üniversitesinin amacı, Rusya ve Gürcistan arşivlerinden alınan ve derlenen belgeleri olduğu gibi yayınlamakla Ermeni meselesi hakkındaki çalışmalara zemin oluşturacak katkıda bulunmaktır. Belgelerin değerlendirmesini ve yorumunu araştırmacı ve okuyuculara bırakıyoruz. Bu çalışmada yayınlanan çeşitli arşiv belgeleri, birinci elden kaynaklar olup, soruna taraf olan Rusya ile Taşnakların merkezi olan Tiflis arşivlerine dayanmaktadır. Derlenen belgeler, Rusya’da Rusya Devlet Askerî Tarihi Arşivi (RGVİA), Rusya Federasyonu Devlet Arşivi (GARF) ve Gürcistan’da Devlet Tarihi Arşivi’ndeki (GECHA) fonlardan tespit edilmiştir. Rusya Devlet Askerî Tarihi Arşivi’nden (RGVİA) elde edilen belgeler , bu çalışmanın öncelikli ve önemli kaynakları olmuştur. Rusya’nın askerî, tarihî belgelerinin en eskisi ve en büyüğü olan RGVİA’da bulunan belgelerin çoğu askerî konularla ilgilidir. Yüklə 2,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|