Erzincan Üniversitesi Yayınları



Yüklə 2,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə35/114
tarix08.03.2018
ölçüsü2,83 Mb.
#30955
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   114

 

 

103 



 

yaşayan,  belli  bir  işi  olmayan  Aleksandr  MANUKOV’dan 

bahsedi

lmektedir.  Önemli  rol  oynadığı  Taşnak  Partisi’nin  Kars 



Komitesi üyeleri arasındaydı. 

Bu maddede gösterilen bilgiler muhtemelen bu MANUKOV’a 

ilişkindir. 

Bilgilerin alım tarihi: 23.05.1914. “SADIK” 

Bilgilerin özeti: 

Yerel  örgüte  giren  ticaret  temsilcisi  Türk  uyruklu  Vagan 

VARTİROSYANTS,  yerli  Taşnakların  Erzurum  arasındaki 

bağlantılarında  aracılık  yapıyor  ve  oradan  ismine  parti  yazıları 

gönderiliyor. 

Kafkasya 

Bölgesi Koruma Daire Amiri Albay PASTRYULİN. 

(imza). 


Alınan tedbirler: 

VARTİROSYANTS’ın kimliği tespit edilmekte ve yazışmaları 

gözetim altına alınmıştır. 

VARTİROSYANTS  idare  dosyalarına  göre  daha  önceden 

bilinmiyor.  

Bölge Koruma Dairesi tarafından alınan önlemler: 

7  Temmuz  №  3514  sayılı  yazıda  Erivan  Bölgesi  Jandarma 

İdare Amiri’nden VARTEROSYANTS’ın kimliğinin tespit edilmesinin 

sonuçları sorulmuştur. 

VARTİROSYANTS  bölge  dosyalarına  göre  daha  önceden 

bilinmiyor.  

BELGE 8 


GARF. Fon 102. 

Sayı 244 (1914). Dosya 14. Bölüm 92 LB. 

Sayfa 49 arkası, 50-50 arkası. 

Taşnak  programından  Rusya  hakkındaki  olumsuz 

ifadelerin çıkarılması; Rusya’ya Ermeni milletinin koruyucusu gibi 

bakıldığı,  bundan  sonraki  faaliyetlerin  sadece  Türkiye’ye  yönelik 

olması; Ayaklanma örgütleninceye kadar Türk Hükümeti’ne karşı 

hareket edilmemesi. 


 

 

104 



 

Bilgilerin alım tarihi: 15.07.1914. “KÜÇÜK” 

Bilgilerin özeti: 

Tiflis


’ten  partinin  yüksek  makamlarının  emriyle,  parti 

programından  ve  faaliyetinden  Rusya’ya  ve  Rus  Hükümeti’ne  karşı 

olan  tüm  yönelimlerin  çıkarılması  gerektiği  yerel  Taşnaklara 

bildirilmiştir. Parti, mahkum olan parti aktivistlerinin affedilmelerini ve 

Sibirya’dan  dönüşlerini  Rus  Hükümeti  ile  tam  bir  uzlaşma  eylemi 

olarak düşünmekte ve Rusya'ya Ermeni ulusunun bir siperi ve koruması 

gibi  bakmaktadır.  Partinin  tüm  faaliyetleri,  bundan  böyle,  sadece 

Türkiye'ye karşı yönelecektir. 

Kısa  bir  süre  içinde,  parti  programının  ve  tüzüğünün  bu 

anlamda  değiştirilmesi,  aynı  zamanda  partinin  bakış  açısının  ve 

tutum

unun değişmesine bağlı olarak, Hınçak Partisi’ne karşı tutumunun 



açıklanması için bir parti kongresi yapılacaktır. 

 

15.07.1914. “SADIK” 



Bilgilerin özeti: 

Öğrenildiği  kadarıyla  Vagan  VARTİROSYANTS,  geçen 

Haziran ayında, Türkiye'de ilerideki faaliyetlerin hazırlanması amacıyla 

yerel  temsilci  olarak, 

Taşnakların  Türk  Ermenilerinin  durumlarına 

ilişkin  toplantısı  için  Tiflis’e  gitmiş.  Toplantıya  aşağıdaki  temsilciler 

katılmış:  Türkiye’den  Tiflis’e,  denizden  Bakü  üzerinden  gelmiş  olan 

Türk  Ermenilerinden  3  temsilci  (Syunik,  Şvod  ve  Vartkaz 

Pasturmacyants),  Erivan

'dan  2,  Bakü’den  3,  Ahılkelek’ten  1  temsilci; 

di

ğerleri  tespit  edilemedi.  Katılanların  tümü  20-25  kişidir.  Vagan 



VARTİROSYANTS, Tiflis’e geldiğinde, “Borjom” Otelinde kalmış ve 

toplantıya  Grigori  KYURCYANTS  tarafından  getirilmiş.  Özellikle 

Tiflis’e yabancı olması nedeniyle toplantının kimin evinde yapıldığını 

VARTİROSYANTS’tan  öğrenmek  mümkün  olmadı.  Ancak  onun 

Avlabar’da, konut dışı bir müştemilatta yapıldığını söylemek mümkün. 

VARTİROSYANTS’ın  kaldığı  oteli,  güya  onun  akrabası  olan  Barseg 

VARTİROSYANTS işletmektedir. 

Toplantıda,  Türkiye'de  Ermenilere  vaat  edilen  reformların 

yapılması  için  tüm  çabanın  ve  aracın  elde  edilmeye  çalışılacağına, 

bunun  için  olumlu  koşulların  oluşması  ve  Türk  Hükümeti’nin  ağır 

hareket  etmesi 

halinde,  ayaklanma örgütleninceye kadar  eylem içinde 

olunmayacağına  karar  verilmiştir.  Türkiye  dışında  bulunan  tüm 

örgütler, güçlerini Türk Ermenilerine yardım için zorlamalıdır.  




 

 

105 



 

Yerlerde alınan tedbirler: 

Belirtilen bilgilerin kontrol edilmesi için tedbirler alınmıştır. 

Syunik  ve  Şvod-Amayak  ARAMYANTS,  Hınçak  Partisi 

Komite 

üyeleridir.  Hınçak’ların,  7.09.1913  tarihinde  yapılan  genel 



delege  toplantısının  8.  Kararında  bahisleri  geçmektedir.  Vagan 

VARTİROSYANTS’tan,  5.06.1914  tarih  ve  №  2792  sayılı  notta 

bahsedilmektedir.  

Barseg 


VARTİROSYANTS’ın 

ve 


Grigori 

KYURCAYANTS’ın  kimliklerinin  tespit  edilmesi  için  tedbirler 

alınmıştır. 

Erivan  ve  Aleksandropol

’den  gelen  temsilcilerin  tespit 

edilmesi için tedbirler alınmıştır. 

Bölge Jandarma İdairesi tarafından yapılan önlemler: 

31  Temmuz  №  4352  sayılı  yazıda  Erivan  Bölgesi  Jandarma 

İdare Amiri’nden bu maddede belirtilen bilgilerinin kontrol edilmesine 

dair sonuçları sorulmuştur. 

VARTİROSYANTS Vagan Vartanov, 35-37 yaşlarında, Türk 

uyruklu,  Erzurum 

kökenli;  yaklaşık  10  yıldır  Kars’ta  yaşıyor. 

Türkiye'ye  ağırlıklı  olarak  sömürge  malları  göndererek  ve  oradan 

pamuk  alarak  transit  ticaret  ile  uğraşıyor,  Kars’ta  bir  toptancı  deposu 

var.  (Ondan  bölgeye  ilişkin  1914  yılı  Mayıs  ayı  tarihli  Gizli  Servis 

bilgileri özetinin 5. maddesinde bahsedilmektedir). 

BELGE 9 


GARF. Fon 102. Sayı. 244 (1914). Dosya 14. Bölüm 79 LB. 

Sayfa 51 arkası. 

Özerk  Ermenistan  oluşturulacağı;  Kürtlerin  haklarını 

alması halinde Ermenilere saldırabileceği. 

21.07.1914

, “SAFARYAN” 

Bilgilerin özeti:  

Taşnakların dediklerine göre, Almanya’nın savaş ilan etmesine 

bağlı olarak, Türkiye'nin Rusya’ya savaş ilan edeceğine ilişkin bilgiler 

edinmişlerdir. 



Yüklə 2,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   114




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə