Erzincan Üniversitesi Yayınları

 

 

211 

 

Aslını imzalayan Erivan Adli Bölgesi Savcısı GİRÇENKO. 

Aslı gibidir: Mahkeme Savcısı (imza). 

04.04.1915 

№ 2764 

Erivan.  

BELGE 5 

RGVİA. Fon 2100. Sayı 1. Dosya 558. Sayfa 285-285 

arkası. 

Artaşes  Avetinoviç  Petrosyants’ın  pek  çok  suç  işlediği, 

gönüllü birliklere yazılmasının kabul edilemeyeceği.  

Acele 

İşbu  notu,  Bay  Ahılkelek  İlçe  Amiri’ne  sunduktan  sonra, 

Size,  bu  notta  bahsi  geçen  Artaşes  Avetinoviç  Petrosyants’ın  2  ay 

hapis  cezasına  çarptırıldığını  ve  MAJESTELERİ  İMPARATORUN 

Kafkasya  Genel  Valisi

’nin  583  sayılı  ve  28.02.1915  tarihli  kararı 

uyarınca,  gönüllü  birlik  milisi  olmadan  ve  hatta  gönüllü  listesinin 

bile tanzim edilmemiş olduğu anda izinsiz silah taşıma suçuyla,  şu 

anda  hapiste  olduğunu  ve  Petrosyants’ın  hak  ve  izni  olmadan  silah 

kullanan  sivil 

bir şahıs olması nedeniyle, sivil bir şahsın silahına el 

konulması  şeklinde,  silahına  el  konulduğunu  bildiriyorum.  Bunun 

dışında,  onun  karakteristiklerini  bildirmeyi  bir  borç  addediyorum. 

Halk  arasında  ahlaksız  davranışları  ve  birçok  kez  yaptığı  küçük 

hırsızlıklarla  nam  salan  Petrosyants  isimli  bu  kişinin  gönüllüler 

arasına  kaydedilmesi  kabul  edilemezdi.  Zira  bunun  gibi  kişiler, 

gönüllü birlikler gibi devlete faydalı bir işte diğerleri için sadece kötü 

bir  örnek  olabilirken,  ama  nedense  Petrosyants,  gönüllüler  arasına 

kabul edilmiştir. 

Şahıs, tüm zamanını Ahılkelek şehrinde belirli bir meşgalesi 

olmadan geçirmiştir ve hiçbir vasıtaya sahip olmadan geçimini hangi 

kaynaklardan  sağladığı  belli  değildir.  Tiflis  Şehir  Başkanı’nın  adı 

geçen  Petrosyants’ın  davranışları  hakkında  bilgisi  olsaydı,  bu 

durumda 

onun 

hapishaneden  çıkarılması  için  bir  dilekçe 

vermeyecekti

. Petrosyants bu nedenle, kayıtsız şartsız tamamen hak 

ettiği  gibi,  Ekselansları  Tiflis  Valisi  tarafından  belirlenen  cezaya 

çarptırılacaktır.  

---

 

 

212 

 

07.04.1915 № 895. 

Mübaşir (imza). 

BELGE 6 

RGVİA. Fon 2100. Sayı 1. Dosya 558. Sayfa 280-280 

arkası. 

Artaşes  Piltakyan’ın  halk  arasında  ahlaksız  davranışları 

ile  tanındığı,  gönüllü  birliklere  yazılmasının  bu  nedenle  garip 

olacağı. 

Tiflis 

Şehir Başkanı A. İ. Khatisov’a 

İstihbarat  

18.04.1915 

№807/1228 

Bu ve

sile ile Artaşes Piltakyan’ın Ermeni Birlikleri Yönetim 

Komitesi  adına  gönderdiği,  üzerinde  sizin  el  imzanızın  bulunduğu 

telgrafını  iade  ediyorum.  Toplanan  bilgilere  göre,  bu  telgrafta  adı 

geçen  Artaşes  Piltakyan’ın  Tiflis  Valisi’nin  kararı  ile  henüz  milis 

değilken ve hatta Ahılkelek’te birliğe girmek isteyen kişilerin listesi 

bile tanzim edilmemişken, izinsiz silah taşıma suçuyla 2 ay boyunca 

hapis cezasına çarptırıldığını bildiriyorum.  

Petrosyan, 

[asıl belgedeki isim bu şekildedir] bunun dışında 

yerli  halk  arasında  ahlaksız  davranışları  ve  defalarca  küçük 

hırsızlıklar  yapmasıyla  nam  salmıştır.  Ahılkelek’te  yaşamaktadır. 

Belirli  bir  meşgalesi  yoktur  ve  görünüşe  göre  hiçbir  vasıtası 

olmadan, bazı şüpheli kaynaklardan geçinmektedir. Bu nedenle onun 

şu  anda  birliklerin  herhangi  birinin  kadrosuna  kaydedilmesi,  böyle 

hoş olmayan bir ününün bulunması nedeniyle garip olacaktır.  

Genelkurmay  

Levazım General Adına Albay Yakovlev. 

Bölüm Amiri Adına Kurmay Yüzbaşı Kalantayevskiy.  

Orijinal: Teğmen (imza) 

BELGE 7 

RGVİA. Fon 2100. Sayı 1. Dosya 558. Sayfa 332. 

---

 

 

213 

 

Van

’daki  Ermeni  gönüllü  birliklerinin  Ermenilerin 

hırsızlık  malı  ile  geçmelerine  izin  vermeyen  Rus  askerlerine  ateş 

açtıkları, Ermeni gönüllüler arasında birkaç kez hırsızlık ve yağma 

olaylarının olduğu. 

Tiflis

’e  General  Bolhovitinov’a,  Kafkasya  Ordusu  Saha 

Karargahı’ndan gönderilen telgraf. 

31...(?) 1915.

20

 

General 

Nikolayev, 

Van

’dan  Ermeni  gönüllülerin, 

Ermenilerin çalıntı mallarla geçmesine izin vermeyen birliklerimize 

ateş açmasına ilişkin eski bir davayı bildirmektedir. Bunun dışında, 

yine  Ermeni  gönüllüler  arasında  birkaç  kez  hırsızlık  ve  yağma 

olayları  olmuştur.  Benzer  suçların  önlenmesi  için  Van’da  bir  Saha 

Mahkemesi  kurulmuştur.  Bu  Başkomutana  rapor  veriniz  ve  bu 

rezaletleri  Khatisov

’a  ve  bölüğe  bildiriniz.  Ermeni  gönüllülerin  bu 

rezaletleri,  önerilen  2  birliğin  gelecekteki  oluşumlarından 

vazgeçilmesi konusunda bir açıklama olarak kullanılabilir.  

Yudeniç. 

BELGE 8 

GARF. Fon 124. Sayı 54. Dosya 2752. Sayfa 5-5 arkası, 6. 

Kars 

Kağızman’dan Hambartsum Khaçaturov’un, evinde 

izinsiz  olarak  patlama 

gücü  yüksek  bomba  bulundurması, 

y

argılama süreci ve suçlu bulunması. 

Dosya  № 115-1915. 

Ceza Dairesi 4. Bölüm  

Kopya  

Karar  

19.05.1915 

MAJESTELERİ  İMPARATORUN  Emri  üzerine,  Erivan 

Bölge Mahkemesi Ceza Dairesi, aşağıdaki kadro ile: 

                                                           

 

20

 

Asıl Belgede tarih okunmuyor. - (Ç.N.). 

---