Erzincan Üniversitesi Yayınları
Yüklə 2,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
243 Bilgilerin giriş tarihi: 20.11.1914 Gizli Servis ’ten bilgileri alan: Albay Belinskiy
Bilgilerin özü Ne yapılmıştır Türkiye ile karışıklıkların beklendiği dönemde, Tiflis’ten Avukat [jüri üyesi] Samson Arutyunyants ve Piskoposluk Başkanı Mesrop’tan, bu savaşın Ermeni ulusu için son derece arzu edildiğine; zira bunun,
Ermenistan’a özerklik haklarının verilmesiyle sonuçlanacağına ve bu nedenle tüm
Ermenilerin Rus
Hükümeti’ne, bu savaş sırasında tam bir destek vermesi gerektiğine ilişkin bilgiler geldi.
Arutyunyants ve
Mesrop’un, Taşnak Partisi Tiflis Komitesinin başında bulundukları ve parti çevresinde özel bir popülariteye sahip oldukları için, yerel örgütler, bu çağrıya yaygın bir şekilde yanıt verdiler. Önemli sayıda gönüllü müfreze örgütlendi, bunların başında Taşnak Partisi’nin yerli komitelerinin nispeten aktif üyelerinden birileri vardı; gönüllülerin her biri, başarılı bir savaştan sonra Ermenistan’ı neyin beklediğini biliyordu. Bir süre geçtikten sonra, T
Ermenistan için özerklik beklemenin imkansız olduğuna ilişkin haberler alındı. Bu söylenti, partililer ve aynı şekilde Ermeni kökenli subaylar ile alt seviyedeki askerler arasında da hızla yayıldı. Bu da pek çok Ermeninin düzenden kaçmasına, hastalık taklidi yapmasına, kendi kendini yaralamasına ve hatta düşman ordusu saflarına iltica etmesine neden oldu. Böylesine anormal bir durum parti liderlerinin MAJESTELERİ İMPARATORUN Kafkasya Genel
Valisi ’nin
Özel Kalemi Özel Bölümüne № 6224 sayılı ve Tiflis İl Jandarma İdaresi’ne №6225 sayılı bilgiler bugün belirtilmiştir. Bay Erivan Valisi’ne şahsen rapor edilmiştir. Gizli
Servis’in bilgilerin e göre, Tiflis sakini Avukat [jüri üyesi] Samson Arutyunyants, Tiflis Merkez K omitesi Başkanı’dır. Piskopos Mesrop, Tiflis Piskoposluk Başkanı, aynı komitenin önde
gelen üyesidir. Piskopos Khoren
Muradbekyan, Erivan
Piskoposluk Başkanı’dır, Gizli Servisin bilgilerine göre, aynı partinin Erivan Merkez K omitesinin önde gelen üyesidir.
244 dikkatini çekti; ancak liderler, Rus Hükümeti’nden aldıkları çok sayıda tüfeğin
ellerinden çıkmasını istemediklerinden, buna uygun tedbirler aldılar. Gönüllü hareketi eskiden olduğu gibi devam edecekti. Bunun desteklenmesi ve uygun
bir propagandanın yürütülmesi amacıyla, yüksek öğretim
kurumlarının öğrencileri tarafından temsil edilen aydınlar buna dahil edilmeye çalışıldı. Ayrıca ordudaki ruhun korunması için, Piskopos Mesrop Tiflis’ten ve Piskopos Khoren Erivan
’dan çıkacaklardı (Khoren’in artık çıkdığı açıklanmıştır.). Tüm gönüllüler, savaş sona erdiğinde, aldıkları silahları geri vermemeleri konusunda uyarılmalı ve eğer Rus Hükümeti, Ermenistan’a özerklik vermek istemezse, bu durumda, bu gönüllüler, hükümetle mücadele etmek için silahlı olacaklar ve o zaman da istedikleri özgürlüğü kendi silahlarının gücüyle almaya çalışacaklar. Şimdi de, b aşarılı olabilmek için, mümkün olduğunca, Kafkasya’daki diğer halklarla, hatta Tatarlarla iyi komşuluk ilişkileri kurulmasına karar verilmişti. Z ira onlar, aktif olarak katkıda bulunmazlarsa, karşı koymak için, Müslümanlarla anlaşmazlık olması durumunda, Ermenilerin, Ruslara karşı yönelteceklerini öngördükleri silahlar, Tatarlara yöneltilecek ve kendilerinin kitlesel silahlanması için uygun bir zaman olmayacak.
245 Ermeni Meselesi ile İlgili Mektuplar BELGE 1
RGVİA. Fon 2100. Sayı 1. Dosya 558. Sayfa 378-378 arkası, 379. Ermeni halkının Rusya’dan kendisini Türk boyundu ruğundan kurtarmasını beklediği; Türkiye’den gelen savaş esiri Ermenilere yardım edilmesi, esir Ermenilerin Rus ordusunda görev yapmak istedikleri. 26.12.1914 №3054 Ekselansları Saygıdeğer Kont İllarion İllarionoviç! Bu 29 Kasım tarihinde Tiflis’te, Majesteleri’ni Bizim Sevgili MAJESTELERİ İMPARATORUMUZA takdim etmekten mutluluk duydum. O sırada ben, Majestelerine sair şeylerin arasında kendilerinin asırlık düşmanı olan Türkiye’ye karşı, yiğit Rus Ordusu’nun saflarında sa vaşmak isteyen Türkiye’den gelen savaş esiri Ermenilerin durumlarının iyileştirilmesini naçizane istedim. Bu arada ortak hukuk temelinde, bu talihsiz Ermeniler , esir Türkler gibi Rusya’nın kuzey bölümlerine gönderiliyorlar. Savaş esirleri orada hayatın tüm zorluklarına katlanmak zorundalar. Büyük Rusya’ya hizmet etmek için yanıp tutuşan arzularını yerine getirme imkanlarından mahrumlar. Çilekeş Ermeni halkı, Rusya’dan, kendisini Türk boyunduruğundan kurtarmasını bekliyor. MAJESTELERİ EGEMEN İMPARATOR, beni dinledikten sonra Petrograd ’a döndüğünde bu konuyla ilgileneceğini söylemek lütfunda bulundu. Savaş esiri Ermeniler, Petrograd Ermeni Cemiyeti temsilcileri üzerinden, Bay Savunma Bakanı’na başvuruda bulundular. Savunma Bakanı, böyle bir girişimin, Kafkasya Ordu Komutanı olarak Siz Ekselanslarından gelmesi gerektiğini söyledi. Savaş esiri Ermeniler, sürekli bana başvuruda bulunuyorlar ve EGEMEN
İMPARATOR’dan ve onun Hükümeti’nden şefaat diliyorlar. Esirler arasında, askerler dışında, askerî doktorlar da var. On lar ve diğerleri, muzaffer Rus Ordusu’nun başarılı olması için Yüklə 2,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|