Erzincan Üniversitesi Yayınları



Yüklə 2,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə84/114
tarix08.03.2018
ölçüsü2,83 Mb.
#30955
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   114

 

 

258 



 

Ermenileri  T

emsilciliğini  oluşturmamız  için  yardımcı  olacaklarını 

umuyoruz. 

ARAM, 

ANDRANİK, Arşak DARBİNYAN. 



BELGE 8 

GARF. Fon 102. Sayı 247(1917). Dosya 168. Sayfa 38, 38 

arkası, 39, 39 arkası. 

Ermeni  bir  derginin,  Ermenilerin  savaştaki  davranışlarını 

eleştirmesi. 

Tiflis 


İl Jandarma İdare                                                                                             

Amiri                                                                                         

Gizli                                                                                                                    

                                                                                       

Özel 

Bölüm 


21.01.1917 

№ 140 


Polis Dairesi Özel Bölümüne, 

14  sayılı  25.10.1916  tarihli  Paris’te  yayınlanan  Ermenice 

Ardzagayak  Parizi  (Paris  Öyküsü)  gazetesinde  çıkan  ve  bu  savaştaki 

Ermenilerin  davranışlarını  eleştiren  başlıksız  makalenin  tercümesini 

aşağıda vermekten şeref duyarım. 

Albay Pastryulin. 

25.10.1916  tarihli  №  14  sayılı  iki  haftada  bir  yayınlanan 

Ardzagayak Parizi (Paris Öyküsü) Dergisi. 

Dergi,  bu  savaştaki  Ermenilerin  davranışlarını  ve  bundan 

kaynaklanan tabiatları eleştirerek şunu yazıyor: 

“Birincisi,  siyaset  adamları  olarak  kendimizi  göstermedik. 

Tutumumuzu belli etmedik. Kendimize bir şey garanti etmedik. Neden 

ve hangi amaçla soru sormadan savaş sahnesine çıktık. Amacımıza bizi 

ulaştırabilecek  çareleri  düşünmeden  savaş  sahnesine  çıktık.  Tarihi, 

uluslararası  sosyal-ekonomik  ilişkilerin  sebepleri  ve  sonuçlarını 

unuturken savaş sahnesine çıktık.  

Kendimizi  kandırarak  savaşa  katıldık.  Gönüllü  hareketimizin 

kurucuları ve yöneticileri bize, eğer Rus askerlere bizim gönüllüler ile 




 

 

259 



 

yardım  edersek,  Kafkasya  Yüksek  Yönetiminin  onlara  özerk 

Ermenistan’ı vaadettiğini söylediler.  

Aynı  baylar,  bizi  inandırdılar  ki,  gönüllü  askerimizi  Türk 

ordusuna  verirsek  Jön  Türkiye

32

 



onlara  bağımsız  Ermenistan’ı 

sağlayacak.  

Ermeniler, 

Ruslara güvenip Türklere ret cevabı verdiler ve Rus 

tarafına geçtiler.  

Bu bir yalan. Mutlak yalandır.  

Ne Rus Hükümeti ne de Kafkasya Yüksek Yönetimi Ermenilere 

özerk  Ermenistan’ı  vaadetmedi.  Petrograd  Telgraf  Ajansı,  Kafkasya 

Valiliği,  Vorontsov-Daşkov’un  “Ermeni  Hayransever  Valiliği”  adına 

bunu 


resmî olarak yalanladı.  

Jön  Türk  Hükümeti  de  bağımsız  Ermenistan’ı  vaadetmemiş, 

Hükümet adına İstanbul Telgraf Ajansı bunu kanıtlamıştır.  

Van


’da Ermeniler, Türk Hükümeti’nden şehrin savunulması için 

kim  bilir  ne  vaatlerle  silah  aldılar.  Diğer  taraftan  Rus  silahlarıyla 

donatılmış  Ermeni gönüllüler, Türkiye’ye karşı savaşı  sürdürmek için 

Ermenistan’a  gittiler.  Van  Ermenileri  ise,  aldıkları  silahı  Türkiye’ye 

karşı kullandılar. 

Ermenilerin bir kısmı veya daha doğrusu şimdiki (asrî) gönüllü 

harekâtın  başkanları,  bir  taraftan  yardım  vaadederek  Kafkasya  Ordu 

Karargâhıyla görüşmeler yaptılar, diğer taraftan Jön Türk Komitesi ile 

öpüştüler.

33

 



Daha  çok  [örnek]  verebilirim,  ancak  şimdilik  suskunluk 

tedbirdendir.  

Aynı  baylar,  Van  halkının  Kafkasya’ya  giderlerse  orada  her 

şeyin  (herkesin)  onlara  konukseverlik  göstermek  için  hazır  olduğunu 

temin ettiler; oysa Kafkasya’da binlerce Vanlı açlıktan, hastalıktan ve 

soğuktan öldü. 

Aynı  baylar,  çok  şey  vaadettiler,  lakin  hiçbir  sözlerini 

tutmadılar. 

                                                           

 

32



 

Asıl Belgede Jön Türkiye olarak geçmektedir. – (Ç.N.) 

33

 

Asıl Belgede kullanılan cümle öyledir. – (Ç.N.) 




 

 

260 



 

Bu  bir  yalan  değil  mi?  Bizi  tanıyanların  karşısında  bize  leke 

süren yalanlardır. 

Vasakuni.   

Aynı derginin 15. sayısında yazı kurulu şaşırtıcı bir bilgi verdi: 

“Pertograd  Kongresi’nde  Grigor  Çalhuşan,  Rus  Hükümeti’nin  özerk 

Ermenistan

’ı  vaadettiği  söylentisini,  Piskopos  Mesrop,  Samson 

Arutyunov  ve  Aleksandr  Hatisov

’un  Ermenileri  coşturmak  için 

uydurduklarını söyledi”. 

BELGE 9 


GARF. Fon 102. Sayı 216 (1916). Dosya 1479. Sayfa 3, 4, 4 arkası, 

5, 5 arkası, 6. 

Ermeni birlik

leri hakkındaki Simon GRUZİNYAN’ın gizli 

mektubu. 

Tiflis 


İl Jandarma İdare Amiri  

Çok gizli 

07.01.1916 

Polis İdaresi 6. Bölümü Müdürü’ne, 

15  Ocak  Tarihli,  144  sayılı  notuma  ek  olarak,  adı  geçen  notta 

Semevon  (Simon)  GRUZİNYAN’ın  (takma  adı  “Vratsyan”) 

mektubunun  kopyasını  Siz  Ekselansları’na  burada  eklemekten  şeref 

duyarım.  Askerî  sansür  tarafından  el  konulmuş  mektuptan,  birliklerin 

Ermenistan’da  gelecekteki  ordunun  kadrosunun  oluşturulması  için 

kullanılacağı açıklanıyor. 

Albay Pastryulin (imza). 

 

“Mr. Darpinian. P.O. Bof. 2690, Boston, Mass. U.S. America” adresli 



zarfa  “Ermeni  Birlikleri  Yürütücü  Komitesi”  yazılı  kâğıtta  Ermeni 

mektubu eklidir. 

20.12.1915. Erivan. 

Sevgililerim, 

Buradaki  durumu  size  ayrıntılarıyla  anlattığım  son  mektubu 

Kondakçyan’ın vasıtasıyla size gönderdim. Bunun dışında, size ayrıntılı 

anlatacak  olan  AGAVART’a  sözlü  olarak  aktardım.  Bundan  sonra 

burada  pek  değişiklik  yok.  Biz  yine  gönüllüler  ve  mültecilerin 




Yüklə 2,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   114




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə