Erzincan Üniversitesi Yayınları



Yüklə 2,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə94/114
tarix08.03.2018
ölçüsü2,83 Mb.
#30955
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   114

 

 

289 



 

Komutanlığını  yaptı.  Van  Savaşı’nda  Rus  Komutanlığı  kendisinden 

övgü  ile  söz  etmiştir.  1917  yazında  Kafkasya  Cephesinde  6.  Ermeni 

Alayı oluşturuldu. Sonra Andranik’in tümenini içeren ayrı Ermeni Kol 

Ordusuna  dönüştürüldü.  Kolordu  Komutanı  General  Tomas 

Nazarbekov,  Komser  General  Dro 

Aralık  1917’de  Ermenistan 

Cumhuriyeti  Ermeni  Kolordu  Başkomutanlığı  Özel  Komiser  rütbesini 

aldı.  1918  –  1920  tarihleri  arasında  Ermenistan  Savunma  Bakanının 

yardımcısıydı. 1918  yılında Ermeni Gürcü Tesadümü zamanında Lori 

şehrinde  Ermeni  Ordusunun  büyük  bir  kısmının  komutanlığını  yaptı. 

1920  yılında  Karabağ’a  gitti  ve  Yerel  Milli  İdaresi’ni  kurdu. 

Ermenistan  Cumhuriyeti  Harbiye 

Nazırı.  Sovyet  Ermenistan’ı 

kurulduktan  sonra  Ermenistan  Başkomutanlığını  yaptı.  Şubat  1921’de 

Sovyet  iktidarına  karşı  ayaklanmada  yer  aldı.  Ayaklanma  bastırılınca 

Romanya’ya  kaçtı.  2.  Dünya  Savaşı  yıllarında  Nzhdeh  ile  beraber 

Sovyet  Ermeni  esirlerinden 

Alman  Ordusunda  birlikler  oluşturmakla 

meşgul oldu. Savaştan sonra ABD’ye iltica etti. Son yıllarını Beyrut’ta 

(Livan) geçirdi. 1956 yılında Boston’da vefat etti. 

Keri (Gafaryan Arşak) (1858 - 1916) 

1858  yılında  Erzurum’da  doğdu.  Paştpan  Ayrenyants  İsimli 

Ermeni örgütünün üyesiydi. 1895 yılında Erzurum’da Ermeni olayları 

sırasında  Erzurum’da  Ermeni  Ruhani  Liderinin  ikametgâhını  savunan 

silahlı gurubun başındaydı. 1903 yılında Sason’a gittikten sonra birçok 

olayda  yer  aldı  (1904).  1905  yılında  Doğu  Anadolu’ya  geçti.  Ermeni 

Türk Azeri olaylarında Zangezur’da Ermenilerin savunmasını organize 

etti. Sonraki yıllarda İran Devriminde (1908 - 1912) yer aldı. I. Dünya 

Savaşı  yıllarında  4.  Ermeni  Gönüllü  Birliğinin  Komutanlığını  yaptı. 

Rus  Ordusuyla  beraber  Sarıkamış’ta  Türklere  karşı  savaştı.  1916 

yılında  Musul  yolundan  Revanduz  Bölgesinde  askerleriyle  beraber 

kuşatıldı. Askerlerini kuşatmadan çıkarabildiği halde kendisi öldürüldü. 

Tiflis

’te defnedildi. 



V. Kevorg (Surenyants, Sphisitsi) (1816 - 1930) 

1816  da  Tiflis

’te  doğdu.  Rahip,  Başkeşiş  oldu  (1872).  1881 

yılında  Erivan  Başpiskoposu’nun  yardımcısı  oldu.  1882  yılında 

Piskopos  oldu.  1886  yılında  Astrakhan  Piskoposu  oldu.  1894  –  1904 

yılları arasında Tiflis Piskoposluğunu yaptı. 1895 yılında Başpiskopos 

oldu. Ermeni Milli Okulunun gelişmesine katkıda bulundu. 13.12.1911 

tüm Ermenilerin Katolikosu Balkan Savaşları (1912 - 1914) döneminde 




 

 

290 



 

Rus  Hükümeti’nden  Ermeni  Reformlarına  ilişkin  destek  istedi.  Pagos 

Nubar  Paşa’yla  Ermeni  Milli  Delegasyonunu  kurdu.  Ermeni  Gönüllü 

Harekâtının  oluşmasına  katkıda  bulundu.  Ermeni  mültecilerine  destek 

verdi.  I.Dünya  Savaşı  yıllarında  Türk  Ermenilerinin  kaderinin  Rus 

Ordusunun zaferlerine bağlı olduğunu düşünerek V. Kevorg Rus Çarı 

II.  Nikolay’a  Ermenilere  yardım  ricasıyla  başvurdu.  Ermenistan 

kurulduktan  sonra  Kevorg  yeni  rejime  (Sovyet)  tüm  dünyadaki 

Ermenilere Ermenistan’ı yeniden ayağı kaldırmak için çağrıda bulundu. 

Eçmiadzin’de 1930 yılında vefat etti.  



Khatisov (Khatisyan), Aleksandr 

İvanoviç (1874 - 1945) 

Ermeni  ve  Rus  siyaset  adamıdır.  1902  yılında  Tiflis 

Belediyesinde  çalışmaya  başladı.  Taşnak  Partisi  ile  bağlantıları  vardı. 

1907’den itibaren Tiflis Şehir Başkanı’nın Yardımcısı 1910–1917 Tiflis 

Şehir  Başkanlığını  yapan  1912’de  St.  Petersburg’ta  Taşnak  Partisine 

ilişkin  mahkeme  duruşmasında  tanık  olarak  yer  aldı.  I.  Dünya  Savaşı 

yıllarında  Kafkasya  Komitesi  Şehirler  Birliği  Başkanlığı’nı  da 

yapmıştır.  Ermeni  Gönüllü  Birliklerinin  organizasyonlarında,  1915–

1917 yıllarında Ermeni Milli Bürosunun Başkanıydı. Rus İhtilali’nden 

sonra  Taşnak  Partisine  katıldı.  Nisan  1918’de  Transkafkasya 

Demokratik  Federatif  Cumhuriyeti’nin  oluştuğu  zamanda  Maliye 

Bakanı oldu. Şubat–Mayıs 1918 Trabzon ve Batum’da Türkiye ile barış 

görüşmelerinde yer aldı. Ermenistan Cumhuriyeti ilan edildikten sonra 

Ovanes  Koçaznuni  ile  Batum  Antlaşmasını  imzaladı.  (4  Haziran)  2 

Aralık  1918  Ermeni  Bolşevik  Askerî  Komitesine  iktidarını  teslim 

ederek Gümrü Antlaşmasını imzaladı. 

 

Paris


’e  gitti  1924–1951  tarihleri  arasında  “Kuzey  Yıldızı”  adlı 

Mason  Locası  üyesi,  1931–1937  tarihleri  arasında  ise  “Fransa’nın 

Büyük  Doğusu”  isimli  mason  locasının  üyeliğini  yaptı.  71  yaşında 

Paris’te vefat etti. 



Mesrop Termorsisyan (1865 - 1939) 

1902 


– Başkeşiş, Başpiskopos. Eçmiadzin Manastırı camiasının 

üyesi, Şuşa Ruhban okulu rektörü. 

1906 

– 1907 Eçmiadzin Kevorkyan Ruhban okulu rektörü. 



1908 Sinod üyesi.  

Sinod 


–  Kilise  temsilcilerinin  dini  sorunlarını  görüşmek  ve 

karara bağlamak üzere toplandığı meclis. 




 

 

291 



 

1909 - Piskopos. 

1907 

–  1910  yılları  arasında  Katolikos’un  temsilcisi  olarak 



kilise  okulları  oluşturma  programı  gerçekleştiren  bir  komisyonda  yer 

aldı. Bilimsel araştırmalar yapmak üzere İstanbul, Kudüs, Paris, Londra 

ve Venedik’e gitmiştir.  

I. D


ünya Savaşı yıllarında Tiflis Milli Merkez Bürosunun Şeref 

Başkanı  ve  Savaştan  Mağdur  Olanlara  Yardım  Merkez  Komitesinin 

başkanıydı. Ermeni Gönüllü Birliklerinin oluşturulması ile ilgili çalıştı. 

Ermeni  mültecileri  için  para  topladı.  Hayırseverdi.  Erivan  Devlet 

Üniversitesinin  ilk  kurucularından  biriydi.  Tarih  Filoloji  Fakültesinin 

ilk  dekanıydı.  1920’de  açılan  Ermenistan  Üniversitesinin 

kurucularındandı. 1959 Yılında Erivan’da vefat etti.  

Murad Sebastatsi (Murad Khrimyan Akopyan) (1974 - 1918) 

1874’te Sivas Bölgesindeki Kovtun Köyü’nde doğdu. Çocukken 

çobanlık yaptı. İstanbul’a kaçıp hem okula gitti hem de hamallık yaptı. 

1890  yılında  Hınçak  Partisinden  sonra  Taşnak  Partisinini  üyesi  oldu. 

1903  yılında  Sason’a  gittikten  sonra  1904  tarihli  Sason  olaylarına 

katıldı.  Sonra  Van’da  çeşitli  eylemlerde  bulundu.  1905  Ermeni  Azeri 

olayları sırasında Zargezur’daydı. 1908 İttihat ve Terrakki devriminden 

sonra  Türkiye’ye  geri  döndü.  Sivas’ta  faaliyetlerde  bulundu.  1915 

yılında  Ermeni  Tehciri  başladığında  çetesiyle  beraber  dağlara  kaçtı. 

Samsun’a  oradan  da  Batum’a  geçti.  1916  yılında  Sepuh  ile  beraber 

Erzincan’da Ermeni mültecileri ve yetimlerine yardım yapan bir vakıf 

kurdu. 1918 yılında Kafkasya Cephesi dağıldıktan sonra Erzincan’ı terk 

e

den Türklerle çarpıştı. Ermeni halkını Erzincan’dan tahliye etti. 1918 



yılında Bakü’de vefat etti. 

Myşlayevskiy, Aleksander Zakharyeviç (1856-1920) 

Rus  piy


ade  general,  tarihçi.  St.  Petersburg  Genelkurmay 

Akademisi

nden mezun oldu. İleri yıllarda aynı akademide profesörlük 

yaptı. 1908-1909 yılları arasında Genelkurmay Başkanıydı. Mart-Eylül 

1909 

–  Genelkurmay  Genel  İdaresi  Başkanıydı.  1913  yılından  sonra 



Kafkasya  Valisi 

Askerî  İşler  Yardımcısı  olarak  görev  yaptı.  Türkiye 

Birinci  Dünya  Savaşı’na  katıldıktan  sonra  Myşlayevskiy  Kafkasya 

Ordusu  Başkomutanı  Yardımcısı  olarak  atandı.  Aralık  1914  tarihli 

Sarıkamış  savaşında  savaş  ortamını  yanlış  değerlendirince  Rus 

O

rdusuna geri çekilmeyi emretti, orduyu bırakıp Tiflis’e gitti. 




Yüklə 2,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   114




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə