6
çəkildi. Bilmirəm yazarlar günə neçə səhifə yazırlar, ancaq
Allaha and olsun, elə gün oldu ki, biroturuma 30-40 səhifə
yazdım. Yazdığımın nə olduğunu vallah özüm indi də bil-
mirəm – romandımı, hekayədirmi.., – bilmirəm. Ancaq bir
gün baxdım ki, bircə ilin içində yeddi kitab həcmində nəsə
yazmışam. İçində biədəbi, fəlsəfi, dini, siyasi olanı da var.
Yazılarımı qabağıma töküb, – “bunları mən necə və nə vaxt
yazdım?” – deyib öz-özümə düşünəndə yazılarımda təkrar-
çılıq edə biləcəyimdən ehtiyat etdim. Yazmağı məqsədli
olaraq dayandırdım. Yazılarımı kənar oxucu kimi oxudum.
Yazdıqlarımı tutuşdurdum – təkrarçılıq, paralelləri sezmə-
dim. Amma, yazdıqlarımın yarısını kəsib tulladım – oxu-
duğum kitabların təsiri, xırda plagiatlıqlar vardı. Cildlərin
tərtibatına başladım – cild-cild cızmaqaralarıma baxıb həyə-
canla köks ötürürdüm. Bu ərəfələrdə dünya klassiklərinin
əsərlərini təkrar-təkrar gözümə təpdim. Saxladığım yazılar-
dan bəyəndiklərimin yarısını da indi cırıb tulladım – mənim
yazmaq istədiklərimi məndən qabaq və məndən daha yaxşı
yazıbmışlar. Əlimdə qalanların azlığına məyus oldum – sən
demə, mən yazdıqlarımdan nənəm də yazarmış...
Amma bir gecə...
... Xatırlayıram, qurban bayramına bir gün qalırdı. Ətli-
piyli bir qurbanlıq qoç almışdım. Adamın əli də gəlmirdi ki
zavallı heyvanın canına qıysın – şəriətə tam uyğun yaraşıqlı,
buynuzlu, lakin axtalanmış bir erkək idi. İndi də biz müsəl-
manların üç adətini heç sevmirəm – Qurban Bayramındakı
heyvan qətliamını, diri-diri qaz yolmağını və heyvan ax-
talamağını. Söz yox, qaydaları dəyişmək iqtidarında deyi-
7
ləm, özüm də qurban kəsirəm, mənim anam da qaz yolurdu
– qaz tükünün yastığı bir başqa olur. Amma, “insaf da dinin
yarısıdır” axı. Nəysə, gecə qoç yuxumda dil açdı ki, – “Düz-
gün yazmırsan! Ana dilində yazmırsan! Öz dilini işlət! Yoxsa
yazdıqlarının duzu olmayacaq!”. Qoyunun nə demək istə-
diyini heç anlaya bilmədim. Qurban Bayramından bir neçə
gün sonra qoç yenidən məni yuxuda haxladı – dırnaqlarıyla
sinəmi döyəclədi, – “Sağır nun olmadan yazdıqlarının
hamısı yöndəmsiz qoyun qığıdır!”. Qoçun, qulaqlarımda
gurlayan səsinə yuxudan dik atıldım. Anlamışdım onun nə
demək istədiyini. Uyurgəzər kimi kompüterimi qaranlıqda
tapıb düyməsini basdım. Ürəyimə yatan, canıma yağ kimi
yayılan ilk yazımı birnəfəsə yazdım. Ümumiyyətlə, ağlıma
gələn mövzunu dərhal bir yerə – siqaret qutusuna, cib dəs-
malına, ovcuma, telefonun yaddaşına yazmasam, sonradan
unuduram – neçə-neçə qeydiyyatını aparmadığım mövzular
beləcə it-bata düşüb unudulub.
O gecə, özüm kimi didərgin salınmış itkin bir hərfin –
səsin şərəf və heysiyyatının mühafizəsinə qalxdım. Məncə,
bu hərf dilimizin yaraşığıdırsa, niyə yazılı dilimizdə olmasın.
Razıyam! Hər kəs öz anasının dilində danışmaq eşqinə
düşsə, dilimiz əcəb-sandal kimi həfçoş xörəyə dönər. Amma
mən, dilimizi bəzəyən, aşıq, xalq dilinin şirinliyini özündə
gizləyən hərfdən danışıram – eynilə ingilis dilindəki mor-
ning, coming, going sözlərinin axırıncı iki hərfinin birgə
yaratdığı *ŋ+ səsindən (fonetik və digər qanunauyğunluq-
larını ingilis dilinin qrammatika qaydalarından öyrənə bi-
lərsiniz).
8
“Sağır nun”u yazandan sonra gördüm ki, həqiqətən də
yazdıqlarım bir qəpiklik şey deyilmiş. Ümumiyyətlə, yaz-
maq mənlik deyilmiş – mənim dilim kitab üçün yatımlı
deyil. Həm ədəbiyyat savadın olmaya, həm də əziz ananın
doğma dilində yazmaq ədəbi qayda baxımından yalnış yol
ola – əl-qolumu tamam soyutdum. Bir xeyli sonra, bilmirəm
nədənsə (deyəsən lətifələri toplamaq istəmişdim), vulqar
ədəbiyyatı oxumaq könlümə düşdü. Bu səpkidə əsərləri oxu-
dum və yenidən “Sağır nun”a qayıtdım. Çünki, həcm və dil
baxımından mənə daha yaxın olan yazım bu idi. Bundan
sonra yazacaqlarım üçün bulaq oldu “sağır nun”. “Bəyin
oğurlanması” filminə baxa-baxa – elə süjeti də filmin bir par-
çasına uyğunlaşdırmaqla – yazıma vulqarlıq bulaşdırmaq
qərarına gəldim.
Əgər yanınızda bircə hərflik xətrim olmasını istəyir-
sinizsə, o vaxt qurban kəsdiyim axtalanmış qoça ithafla yaz-
dığım “Sağır nun”u təqdim edim ki, mətləbimi daha dərin-
dən anlatmış olum...
9
“Sağır nun”- ŋ
Sənin ərin ölsün, mənim arvadım,
İkimiz də gəzək yaslı-yaralı ...
Aşıq Ələsgər
U
zun və gərgin keçən gecədən yorğun düşmüş Ay, gər-
nəşib şirin yuxuya dalmaq üçün yorğanını sinəsinə çəkirdi.
Yerə keşik çəkmək növbəsi indi Günəşin idi. O, pırtlaşıq saç-
larını səhmana salıb öz sarı donunu əyninə geydi. Sevgilisi
Ayın üzündən son dəfə öpüb gözucu Yerə boylandı.
Kəndin xoruzları toyuqları itələyib ağacdan salsa da,
hələ könül dolusu banlamamışdılar. Adamlar mal-qaranı,
qoyun-quzunu topa-topa “Yal Məhlə”dəki yığınaq yerinə gə-
tirib nobata qatırdılar. Asfalt yolun bozaran kölgəsində qo-
yun sürülərinin ağartısı güclə sezilirdi.
Naxış da qoyunlarını nobata qatıb, bayaqdan yolboyu
qulağını dələn, onu bağırdalaq edən qaz qaqqıltısına doğru
dartınırdı. Səs, Tubunun məhləsindən gəlirdi, – “Bəlkə öl-
müşün qazlarına çaqqal-canavar cumub”... Tubunun mal
nobatına gedəcək kimi-kimsəsi olmadığından inək-qoyun
sevgisini toyuq-cücəyə, qaz-hinduşqaya vermişdi. Naxış hə-
Dostları ilə paylaş: |