Etnologiya uzb

 
35 
 
2-Slayd:
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3-slayd 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
DUNYO XALQLARINING 
ETNOGRAFIK 
KLASSIFIKATSIYALASH
 
 
GEOGRAFIK 
KLASSIFIKATSIYA 
klassifikatsiyada 
asholi 
yashaydigan 
etnik 
shududga,  qita  yoki  uning  qismlariga  aloshida 
etibor  qilinadi.  «Amerika  xalqlari»,  «Irta  Osiyo  va 
Qozo\iston  xalqlari»  va  shokazo.  Đnson  tomonidan 
shayot  uchun  ızlashtirilgan  erning  quruqlik  qismi 
«Oykumena»-deb
 atlaadi
  
 
 
LINGVISTIK  
KLASSIFIKATSIYA 
 
ANTROPOLOGIK 
KLASSIFIKATSIYA 
Til  sızsiz  eng  mushim  etnik  alomatlaridan  biridir. 
Uning  asosida  xalqlarning  tarixiy    aloqalari, 
qardoshligi,  kelib  chiqishi  yagonaligi  aniqlanadi. 
Tilshunoslikda 
2 
usul 
bilan 
tillar 
klassifikatsiyalanadi:  Morfologik  va  gnesologik 
etnografiyada  gnesologik  klassifikatsiya  keng 
qıllaniladi 
Dunyo  xalqlari  4  ta  irqqa  bılinadi.  Evropeoid, 
mongoloid,  negroid,  avstralo-veddoid.  Đrqlar 
insonning tashqi belgilari asosida ajratiladi. 
 
Jahon xalqlari klassifikatsiya  
tamoyillari 
Jahon 
xalqlarining 
geografik 
joylashuvi 
Jahon 
xalqlarining 
antropologik 
klassifika-
tsiyasi 
Jahon 
xalqlarining  
lingvistik, 
klassifika- 
tsiyasi 
Jahon 
xalqlarining 
х
wjaliги – 
madaniy tiplarи, 
tarixiy etnografik 
oblastlarи 

---

 
36 
 
 
4-slayd 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3–ilova (1.3) 
JAHONNING    LINGVISTIK KLASSIFIKATsIYaSI 
(
Lingvistik xarakteristika.htm
) 
 
 
 
 
 
4- 
 
 
 
 
 
 
 
4 – ilova (2.1) 
Vizual materiallar 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jahon xalqlarining antropologik 
 klassifikatsiyasi 
NEGROID 
(AFRIKAN) 
 
EVROPOID 
(EVROAZIYa) 
 
AVSTROLOID 
(OKEANIYa) 
Til klassifikatsiyasi
. 
Til  sızsiz  eng  mushim  etnik  alomatlaridan 
biridir. 
Uning 
asosida 
xalqlarning 
tarixiy  
aloqalari,  qardoshligi,  kelib  chiqishi  yagonaligi 
aniqlanadi.Tilshunoslikda  2  ta  usul  bilan  tillar 
klassifikatsiyalanadi:  Morfologik  va  gеnekologik 
etnografiyada  gеnekologik  klassifikatsiya  keng 
qıllaniladi.  Er  yuzidagi  aholi  2  mingdan  ortiq 
tillarda  gaplashsada  olimlar  ularni  10  ta  til 
oilasiga  birlashtiradilar.  Hind-Evropa,  semit-
xamit,  ural-oltoy,  xitoy-tibet,  malayo-polineziya, 
dravid, munda, bantu, kavkaz, mon-kxmer. 
 
 
MONGOLOID 
(AZIYa-
AMERIKA) 

---

 
37 
 
 
5-Ilova (2.2) 
1-o’quv topshiriq. Bilimni tekshirish uchun test savollari: 
 
1.  Kupchilik  yozma  manbalarida  va  anizlar  uzbek  genealogiyasi  necha  urugdan  tuzilgan 
delinadi? 
A) 53                    
V) 77                 
S) 82                    
D) 92 
 
2. Xunarmantshilikning eng kadimgi necha turi bor erga “shahar” deb nom bergan? 
A) 12                    
V) 22                  
S) 25                     
D) 32 
 
3. Etnografiya ilimi tarix ilimining bir bulimi bulib kachon kaysi davlatda paydo bulgan? 
A.XIX-esrde Frantsiyada 
V. XVIII-esrde Frantsiyada 
S. XIX-esrde Angliyada 
D. XIX-esrde Rossiyada 
 
4. Etnografiya ilimining dastlabki manosiga kanday izox berilgan? 
A. Xalklarning xulk-atvorini urganish 
V. xujalik uzgachaligini urganish 
S. til birligini 
D. xalklarning antropologiyasi 
 
5. Tarixshi Abilgazining “Shajaraiy turk” asarinda turklarni Nux paygambarning kaysi ugldan 
tulgilgan deb yozilgan? 
A)  Xam               
V)  Sam          
*S) Efas         
D)  Gata      
Javobi: 1-D; 2-D; 3-A; 4-A; 5-S. 
 
5-Ilova (2.3) 
 
 
 
 
 
 
Usul: mini-ma’ruza, talabalarning shaxsiy ishi 
Maqsad: talabalarda Jahon xalqlari klassifikatsiyasi
 
haqida tushunik berish, tarqatmali 
materiallar bilan ishlash. 
Mustaqil wrganish uchun mavzular 
Etnologiya fanida  manbalar va tadqiqot uslublari? 
Jahonning antropologik klassifikatsiyasi aniqlash? 
Jahonning lingvistik klassifikatsiyasin urganish? 

---