Ətraf mühitdən istifadə fənninin yaradılmasında əsas məqsəd hansı münasibətlər sisteminin



Yüklə 323,56 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix20.09.2018
ölçüsü323,56 Kb.
#69674


1

Ətraf mühitdən istifadə fənninin yaradılmasında 

əsas məqsəd hansı münasibətlər sisteminin 

yaradılmasından ibarətdir?

a) iqtisadiyyatla təbiət; 

b) cəmiyyətlə təbiət; 

c) bu münasibət öz özlüyündə təbiətin 

sağlamlaşdırılmasına xidmət etməlidir. 

d) xalq təsərrüfatının bütün sahələri; 

e) milli iqtisadi inkişafı təmin edən sahələr

2

Ətraf mühitdən istifadənin hansı növləri var?



a) zəruri və obyektiv; 

b) intensiv və ekstensiv; 

c) əsas, yardımçı və əlavə; 

d) özəl və dövlət; 

e) əsas, dövlət və yardımçı

3

Əsas növə nələr aiddir?



a) ASK;

b) kənd təsərrüfatı; 

c) sənayenin müxtəlif sahələri; 

d) makroiqtisadi sahə; 

e) hidroenergetika

4

Yardımçı növə nələr aiddir?



a) kənd təsərrüfatı; 

b) sənaye sahələri; 

c) təbii ehtiyatlar; 

d) xalq təsərrüfatı; 

e) meşə təsərrüfatı

5

Zəruri növ nələri əhatə edir?



a) ASK; 

b) ətraf mühiti mühafizə; 

c) su təsərrüfatı; 

d) hidroenergetika; 

e) belə növ yoxdur.

6

Ətraf mühitdən xüsusi istifadə forması nəyə 



əsaslanır?

a) sərbəst fəaliyyətə; 

b) qanunlar əsasında fəaliyyətə; 

c) müəssisələr səviyyəsində fəaliyyətə; 

d) makro səviyyədə fəaliyyətə; 

e) təsərrüfatının bütün sahələrinə;




7

Makro səviyyədə Ətraf mühitdən istifadə necə 

təmsil olunur?

a) iqtisadiyyatın yalnız bir sahəsi kimi; 

b) kənd təsərrüfatı; 

c) sənayenin müxtəlif sahələri; 

d) xalq təsərrüfatı sahələri kimi; 

e) nəqliyyat sektoru kimi

8

Regional səviyyədə necə təmsil olunur?



a) müxtəlif zonaların inkişafı kimi; 

b) kommunal xidmət kimi; 

c) təbii ehtiyatlar kimi; 

d) xalq təsərrüfatı kimi; 

e) ətraf mühitin mühafizəsi kimi

9

Mikro səviyyədə ətraf mühitdən istifadə sferasına 



nə aiddir?

a) müəssisə, təşkilat, firma və birliklərdə 

yaradılmış ekoloji bölmələr; 

b) kiçik biznes üçün təmin olunmuş ekoloji 

bölmələr; 

c) sanitariya tədbirləri üçün yaradılmış ekoloji 

bölmələr; 

d) ölkə miqyasında ekoloji sitemlərin təminatı; 

e) heç biri.

10

Ətraf mühitdən istifadənin səmərəli xüsusiyyətləri 



hansılardır?

a) xətti iqtisadiyyatın dairəvi iqtisadiyyatla 

əvəzlənməsi; 

b) zəncirvari iqtisadi-ekoloji proseslərin təşkili; 

c) sistemli və dayanıqlı ekoloji tədbirlər; 

d) xətti iqtisadiyyatın zəncirvari iqtisadiyyata 

çevrilməsi; 

e) dayanıqlı inkişafda zəncirvari proseslərin təşkili.

11

Ətraf mühitdən səmərəsiz istifadə nə deməkdir?



a) təbiətə kortəbii yanaşma;  

b) ağacların, digər canlı aləmin məhvi; 

c) ekoloji iqtisadi potensialın pozulması; 

d) Təbiətlə cəmiyyətin ziddiyyətləri; 

e) çirklənmənin çoxalması



12

Cəmiyyətlə təbiətin qarşılıqlı əlaqəsi hansı iqtisadi 

məktəbin nümayəndələrini maraqlandırmışdır?

a) klassik siyasi iqtisad; 

b) neoklassiklər; 

c) fiziokratlar; 

d) Keynsçilik; 

e) merkantilistlər

13

1992-ci ildə Rio de Janeyroda ətraf mühit və 



inkişaf üzrə ikinci Ümumdünya konfransı açıldı. 

Orada neçə dövlətin nümayəndəsi bəyanat qəbul 

etdi?

a) 179; 


b) 180; 

c) 181; 


d) 182; 

e) 183


14

A. Piqu “Rifah iqtisadiyyatı” əsərini neçənci ildə 

yazmışdır?

a) 1927; 

b) 1920; 

c) 1932; 

d) 1942; 

e) 1955 


15

Pareto meyarlarından kimlər istifadə edirdi?

a) fiziokratlar; 

b) merkantilistlər; 

c) klassik məktəb

d) neoklassiklər; 

e) Keynsçilər

16

Fiziokratlara görə cəmiyyətin sərvətini yaradan 



sahə hansıdır?

a) sənaye; 

b) xalq təsərrüfatı; 

c) heyvandarlıq; 

d) əkinçilik; 

e) ticarət

17

Ətraf mühitdən istifadə deyəndə nə başa düşülür?



a) cəmiyyətlə təbiətin qarşılıqlı münasibəti 

şəraitində bir-birinə təsiri prosesi; b) cəmiyyət 

üzvlərinin artan təlabatının məqsədyönlü 

ödənilməsi; c) istehsal amillərindən isifadə etməklə 

təbiətdən səmərəli yararlanma; d) təbiət 

maddələrinin cəmiyyət üçün yararlı şəklə 

salınması; e) hamısı



18

Aşağıdakılardan hansı ətraf mühitdən istifadəyə 

aiddir?

a) İnsanların məqsədyönlü fəaliyyəti və bu zaman 



yaranan münasibətlər; b) İnsan və təbiət amillərinin 

qarşılıqlı vəhdət halında mövcudluğu; c) 

Cəmiyyətin təbii ehtiyatlara tələbatını təmin etmək 

və ətraf mühitin zəruri ekoloji keyfiyyətinin 

qorunması; d) Ətraf mühitin mühafizəsi prosesində 

insanların düşünülmüş fəaliyyəti; e) Təbiət 

amillərinin mühüm zəruri məsələlərə aid edilməsi

19

Ətraf mühitdən istifadəni ........ və ya ......... olaraq 



təbii mühitin dəyişdirilməsində insan fəaliyyətinin 

xüsusi bir növü kimi də hesab etmək olar.

a) analitik və sistemli; b) davamlı və ardıcıl; c) 

kəsintili və dolayı; d) birbaşa və dolayı; e) birbaşa 

və bilavasitə

20

Aşağıda ətraf mühitdən istifadənin növləri 



göstərilib.

a) zəruri, mühüm, spesifik; b) xüsusi, əlavə zəruri; 

c) əsas, yardımçı, əlavə; d) yardımçı, zəruri, 

mühüm; e) əlavə, spesifik, xüsusi

21

Əsas növə hansılar aiddir?



a) tikinti, balıqçılıq, sənaye; b) kənd təsərrüfatı, 

meşə təsərrüfatı, su təsərrüfatı, hidroenergetika; c) 

balıqçılıq, kənd təsərrüfatı, sənaye, tikinti, d) kənd 

təsərrüfatı, su təsərrüfatı, rabitə, meşə təsərrüfatı; e) 

tikinti, meşə təsərrüfatı, balıqçılıq, hidroenergetika

22

Bunlardan biri yardımçı növə aiddir?



a) istehsalat prosesində təbii ehtiyatlardan istifadə; 

b) əsasən sənaye sahəsi; istehsalat prosesində kənd 

təsərrüfatının məhsullarından yararlanma; c) ASK; 

d) hidroenergetika; e) tikinti və digər infrastruktur 

sahələri

23

Ətraf mühitin mühavizəsi hansı növü ifadə edir?



a) yardımçı; b) əlavə; c) əsas; d) xüsusi; e) spesifik

24

Hüquqi nöqteyi nəzərdən ətraf mühitdən istifadənin 



hansı formaları var?

a) zəruri və xüsusi; b) ümumi və spesifik; c) 

ümumi və xüsusi; d) ümumi və zəruri; e) əsas və 

yardımçı



25

Hər hansı xüsusi icazənin yoxluğu ilə də hayata 

keçirilə bilən forma hansıdır?

a) xüsusi; b) ümumi; c) əsas; d) əlavə; e) heç biri 

26

Qanuni yollarla icazə tələb olunan növü seçin



a) xüsusi; b) ümumi; c) ümumi-xüsusi; d) əsas; e) 

hüquqi


27

Regional səviyyədə ətraf mühitdən istifadə sahəsi 

aşağıdakılardan hansıları əhatə edir?

a) ekoloji infrastruktur müəssisələri və təşkilatların 

təşəkkül tapması; b) zibillərin yığılması və zibil 

emalının təşkili; c) birləşmiş təmizləmə kompleks 

sistemlərinin yaradılması; d) kanalzasiya 

sistemləri; e) hamısı

28

Mikrosəviyyədə ətraf mühitdən istifadə sferası 



hansılardır?

a) müəssisə, təşkilat, firma və birliklərdə 

yaradılmış və ya yaradılmalı olan ekoloji bölmələr; 

b) sadəcə müvafiq olaraq seçilmiş müəssisədə təsis 

edilən təmizləyici şöbələr; c) iqtisadiyyatın əsaslı 

şəkildə təbiətin mühavizəsi tədbirlərini həyata 

keçirməsinə hazırlanması; d) müəssisələrin 

təsərrüfat fəaliyyətinin yalnız təbiəti mühavizə 

istiqamətində qurulması; e) heç biri

29

Ətraf mühitdən istifadə .......... və ........... də ola 



bilər.

a) faydalı və faydasız; b) yararlı və yararsız; c) 

səmərəli və səmərəsiz; d) tükənən və tükənməz; e) 

geniş və məhdud

30

Məhşur alim T. Titenberqə görə ətraf mühitdən 



istifadənin iqtisadiyyatı necə elm sahədir?

a) sosial-iqtisadi; b) iqtisadi-coğrafi; c) nəzəri və 

təcrübi; d) təcrübi və praktiki; e) nəzəri və iqtisadi

31

Aşağıdakılardan biri ətraf mühitdən istifadənin 



obyektinin, iqtisadiyyatının və predmetinin əsas 

anlayışlarından deyil.

a) “Ətraf təbii mühit”; b) “Ətraf sosial mühit”; c) 

“Biosfera”; d) “Təbii ehtiyatlar”; e) “Ekoloji 

tarazlıq”



32

Ekoloji-iqtisadi sistem (EİS) hansı əsas 

toplayıcılardan ibarətdir?

a) ətraf mühit, cəmiyyət və həyat fəaliyyəti; b) 

məhsuldar qüvvələr, iqtisadi sistem və ekoloji 

tarazlıq; c) biosfera, yerin təki və landşaft; d) ətraf 

mühit, biosfera və yerin təki; e) ekoloji tarazlıq, 

ətraf mühit və istehsal vasitələri.

33

EİS özündə neçə proses əks etdirir?



a) 2; b) 3; c) 4; d) 5; e) 6 

34

Noosfera ifadəsini elmə kim gətirib və nə 



deməkdir?

a) T. Titenberq- EİS-də yeni proqnozlaşdırma; b) 

C. Keyns- ekoloji yenilik; c) V.İ. Vernadski-EİS-də 

yeni proqnozlaşdırma; d) A. Smit- yeni iqtisadi 

şərait; e) D. Rikardo- EİS-də yeniləşmə

35

Koevolyusiya nə deməkdir?



a) birgə fəaliyyət-təbiətdən səmərəli istifadədir; b) 

birgə təkamül- cəmiyyətlə təbiətin birgə inkişaf 

prosesidir; c) iqtisadiyyatın stimullaşdırıcı 

funksiyasıdır-təbiətin cəmiyyətə faydalarını 

öyrənir; d) birgə təkamül-insanların təbiətə 

münasibətini xarakterizə edir; e) sintez 

funksiyasıdır-təbiətin iqtisadi əhəmiyyətinin 

artırlmasına xidmət edir.

36

Tarazlı inkişafı dəqiq təhlil etmək üçün hansı 



anlayışlardan istifadə olunur?

a) zəif, güclü, sabitlik; b) sürətli, davamlı, ardıcıl; 

c) sistemli, ardıcıl, güclü; d) intensiv, ekstensiv, 

orta; e) ardıcıl, sistemli, köklü

37

Yer planetinin əhalisinin şüurunun 



ekolojiləşdirilməsində ətraf mühitin mühafizəsi 

üzrə birinci Ümumdünya konfransı nə vaxt və 

harada keçirilib?

a) 7 oktyabr 1977-ci il Vyana; b) 22 iyun 1968-cil 

Lissabon; c) 5 aprel 1980-cı il Moskva; d) 5 iyun 

1972-ci il Stokholm; e) 30 mart 1970-ci il 

Finlandiya

38

Alimlər tarazlı inkişaf konsepsiyasının həyata 



keçirilməsi üçün hansı ölkəni məsləhət bilirlər?

a) İsrail; b) ABŞ; c) Rusiya; d) Hollandiya; e) 

Danimarka.



39

Tarazlı İnkişaf deyəndə nə başa düşülür?

a) iqtisadiyyatın hərtərəfli canlanması və 

tələbatların qarşılanması; b) milli iqtisadi inkişaf; 

c) mühüm strateji sahələrin vəhdət halında inkişafı; 

d) iqtisadi inkişafı təmin etməklə, əhalinin artan 

tələbatlarının ödənilməsi; e) hazırda mövcud olan 

tələbatları ödəməklə, gələcək nəsillərin öz 

tələbatlarını ödəməsi təhlükə altına düşməsin

40

Ümumi mənada təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatı 



hansı problemləri özündə birləşdirir?

a) məhsuldar qüvvələr və istehsal amilləri; b) təbii 

ehtiyatlar, ətraf mühit və ekoloji; c) ekoloji, 

məhsuldar qüvvələr və ətraf mühit; d) təbii 

ehtiyatlar və istehsal amilləri; e) məhsuldar 

qüvvələr, istehsal amilləri və məşğulluq 

41

Zahiri qənaət anlayışını eləm kim daxil etmişdir?



a) A. Marşall; b) K.Marks; c) U.Petti; d) A.Piqu; e) 

A. Smit


42

A. Piqu zahiri effektləri internalizə (döndərmək) 

üçün düzəlişlər vergisini neçənci ildə təklif 

etmişdi?


a) 1932; b) 1940; c) 1955; d) 1962; e) 1975

43

Dünyanın aşkar olunmuş ümumi neft ehtiyatı nə 



qədərdir??

a) 150,7 milyard tondan artıqdır; b) 125, 8 milyard 

ton; c) 205,3 milyard tondan artıq; d) 178,1 milyard 

tona qədər; e) 166, 6 milyard ton

44

Neqativ zahiri effektlər haqqında hansı alimin 



yanaşması vardır?

a) A. Smit; b) A.Pitu; c) E.Samuelson; d) F.Kene; 

e) A.Marşall

45

Ətraf mühitdən səmərəli istifadə nədir?



a) xətti iqtisadiyyatı, dairəvi iqtisadiyyata 

çevirməklə ekosistemlərdə ekoloji yükü kifayət 

qədər azaltmaq və sabit iqtisadiyyat üçün zəmin 

yaratmaq; b) iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində 

bərabər və tarazlı dayaqların qurulması və 

birləşmiş xətti paylamaların təşkili; c) İnsanların 

təbiətlə qarşılıqlı fəaliyyəti və bu zaman yaranan 

münasibətlər; d) yüksələn templə iqtisadi inkişafda 

təbiət amillərinin çoxluq təşkil etməsi; e) hamısı



46

Ətraf mühitdən səmərəsiz istifadə isə .............. 

deməkdir?

a) ekoloji-iqtisadi potensialın qorunmasını təmin 

etməyən fəaliyyət; b) fəaliyyətin bir-başa olaraq 

təbiətin korlanmasına səbəb olması; c) tullantıların 

hədsiz çoxalmasının təbiətə ziyan vurması; d) 

təbiət ehtiyatlarının laqeydləşməsi; e) yararsızlıq.

47

Aşağıdakılardan biri ətraf mühitdən istifadə 



sahəsində mütəxəssislərin qarşısında duran 

vəzifələrə aiddir.

a) təbiətdən istifadənin idarəedilmə sistemində 

dövlət və regional orqanların səmərəli 

formalaşdırılması; b) təbiətin mühavizəsi sahəsində 

elmi cəhətdən əsaslandırılmış tədbirlər planlarının 

hazırlanması; c) ekoloji kirlənməyə qarşı təkliflər 

verilməsi; d) müvafiq sturukturlarla birlikdə 

təbiətdən istifadənin optimal variantlarının 

işlənməsi; e) əsasən torpaq münbitliyinin 

qorunması sahəsində effektiv tədbirlərin həyata 

keçirilməsi

48

D. Rikardo və T. Maltus ətraf mühitdən istifadə 



sahəsində hansı problemə diqqət yetirirdilər?

a) insanların təbiətə qayğı göstərmələri; b) 

cəmiyyət sərvətiinin əkinçilikdən yaranması; c) 

ekoloji problemlərin öyrənilməsi; d) iqtisadi-

ekoloji vəhdət nəzəriyyəsi; e) təbiətin mühavizəsi 

konsepsiyası

49

Neoklassiklər fərz edirdilər ki, rasional və 



xudpəsənd (eqoist) insanlar ictimai maraqlarını 

təmin etmək üçün ...............-dan istifadə edirdilər.

a) təbiətlə gobud davranış; b) qeyri normal istifadə; 

c) Pareto konsepsiyası; d) Pareto meyarı; e) Pareto 

nəzəriyyəsi

50

Pareto meyarı nədir?



a) ziddiyyətli insanların maraqlarını təmin etmək; 

b) təbiətə səmərəli xidmətin təminatı; c) sanitariya 

tədbirləri üçün ekoloji məsələlər; d) əhalinin 

ekoloji maarrifləndirilməsi; e) ekoloji-iqtisadi 

tədbirlərin vəhdəti.



51

Rifah iqtisadiyyatının vəzifəsi nədir? 

a) iqtisadi optimum şərtlərini təsvir etmək; b) 

əsasən səmərəliliyi təmin etmək; c) məqsədyönlü 

fəaliyyətin stimullaşdırılması; d) düzgün tədbirlər 

həyata keçirmək; e) hamısı

52

. “Rifah iqtisadiyyatı” əsəri hansı alimə 



məxsusdur?

a) D. Rikardo; b) A. Monkretyen; c) A. Smit; d) F. 

Gene; e) A. Piqu

53

“Rifah iqtisadiyyatı” əsəri heçənci ildə çap olunub? 



a) 1918; b) 1919; c) 1920; d) 1921; e) 1922

54

Ətraf mühitdən istifadənin iqtisadiyyatı xarici 



ölkələrdə hansı adla tədris olunur?

a) insan və təbiət; b) təbiət münasibətləri; c) ətraf 

mühitin iqtisadiyyatı; d) təbiətin iqtisadiyyatı; e) 

təbiət qanunlarının öyrənilməsi

55

Ətraf mühitdən istifadənin predmeti nədir?



a) insanların öz təlabatlarını ödəmək üçün təbii 

resursların istifadəsində, mühafizəsində, 

artırılmasında və ekoloji –iqtisadi 

qanunauyğunluqlardan istifadə prosesində yaranmış 

münasibətləri araşdırmaq, tədqiq etmək və 

öyrənməkdir; b) insanla təbiət arasında münbit 

münasibətlərin təbiətə ziyan vurmayacaq səviyyədə 

öyrənilməsi və təkmilləşdirilməsini öyrənir; c) 

sağlam ekoloji-iqtisadi proseslərin 

məqsədyönlülüyünün təmin olunması istiqamətində 

məqsədyönlü tədbirlərin həyata keçirilməsidir; d) 

iqtisadiyyatı inkişaf etdirmək üçün əlverişli metod 

və sistemlərin məcmuusudur; e) hamısı



56

Ətraf mühitdən istifadənin vəzifəsi nədir?

a) insanların öz təlabatlarını ödəmək üçün təbii 

resursların istifadəsində, mühafizəsində, 

artırılmasında və ekoloji –iqtisadi 

qanunauyğunluqlardan istifadə prosesində yaranmış 

münasibətləri araşdırmaq, tədqiq etmək və 

öyrənməkdir; b) insanla təbiət arasında münbit 

münasibətlərin təbiətə ziyan vurmayacaq səviyyədə 

öyrənilməsi və təkmilləşdirilməsini öyrənir; c) 

sağlam ekoloji-iqtisadi proseslərin 

məqsədyönlülüyünün təmin olunması istiqamətində 

məqsədyönlü tədbirlərin həyata keçirilməsidir; d) 

iqtisadiyyatı inkişaf etdirmək üçün əlverişli metod 

və sistemlərin məcmuusudur; e) idarəçilik 

prinsipinin aradan qaldırılmasını və iqtisadiyyatın 

sahələrinin birləşdirilməsini həyata keçirməklə 

cəmiyyətlə təbiətin optimal qarşılıqlı əlaqəsini 

ekoloji-iqtisadi təfəkkürün formalaşmasını təmin 

etmək


57

Təbiətdən istifadənin iqtisadiyyatının əməli 

aspektdən neçə yerə ayrılır?

a) 1; b) 2; c) 3; d) 4; E) 5 

58

Aşağıdakılardan biri təbiətdən istifadənin 



iqtisadiyyatının əməli aspektdən öyrənilməsinə 

aiddir:


a) təbiətin cəmiyyətlə vəhdətinin təbiətə yararlılıq 

dərəcəsi; b) ətraf mühitin çirklənməsindən dəyən 

iqtisadi zərərin qiymətləndirilməsi; c) ekoloji-

iqtisadi siyasətin bütünlükdə təbiəti əhatə etmə 

miqyası; d) sağlam təbiət sağlam cəmiyyətdir 

prinsipinin gerçəkləşdirilməsi; e) iqtisadi zəmində 

təbiətin məhsuldarlığa müsbət təsirinin artıtılması

59

Təbii ehtiyatların iqtisadi qiymətləndirilməsi hansı 



problemin həllidə öyrənilir?

a) təbiətin ekoloji-iqtisadi istiqamətdə 

təkmilləşdirilməsində; b) sistemli, analitik, optimal 

resursların qiymətləndirilməsində; c) təbiətdən 

istifadənin iqtisadiyyatının əməli aspektdən 

öyrənilməsində; d) ekoloji salamlaşdırmanın 

təşkilində; e) hamısı 



60

Ətraf mühitdən istifadənin iqtisadiyyatının həm 

nəzəri, həm də təcrübi elm sahəsi kimi öyrənən 

məhşur alim kimdir?

a) D. Rikardo, b) K. Marks; c) A. Smit; d) 

T.Titenberq; e) F. Engels

61

Təbiətdən istifadənin obyektinin, iqtisadiyyatının 



və predmetinin əsas anlayışları hansılardır?

a) Ətraf təbii mühit; b) Ətraf sosial mühit; c) 

Biosfera; d) Noosfera; e) hamısı

62

“Təbiət” dedikdə əsasən nə nəzərdə tutulur?



a) qapalı, inkişafda olan elə sistem nəzərdə tutulur 

ki, insanın müdaxiləsi olmadan tarazlıq 

davamiyyəti saxlansın; b) durmadan artan 

təlabatların ödənilməsində insanlar üçün baza 

rolunu oynayan strateji mexanizm; c) dayanıqlı 

iqtisadiyyat üçün mühüm strateji sektor; d) 

özünəməxsus inkişaf xətti olan zəruri fəaliyyət 

məkanı; e) heç biri

63

İqtisadi və digər sosial ədəbiyyatlarda biosferin 



qalınlığı (hündürlüyü) nə qədər göstərilir?

a) 20-30; b) 30-40; c) 40-50; d) 50-60; e) 60-70

64

Əsasən yer səthində cəmlənən potensialın adı 



nədir?

a) yaşam təbəqəsi; b) həyat təbəqəsi; c) hava 

təbəqəsi; d) resurs təbəqəsi; e) ekoloji təbəqə

65

Biosferin əsas struktur elementləri hansılardır?



a) relyev və təzyiq; b) relyef və lantşaft; c) lantşaft 

və biogeozenozlar; d) biogeozenozlar və təzyiq; e) 

relyef və biogeozenozlar

66

Ekoloji iqtisadi sistem neçə toplayıcıdan ibarətdir?



a) 1; b) 2; c) 3; d) 4; e) 5

67

Cəmiyyətlə təbiətin birgə inkişaf prosesinə nə 



deyilir?

a) koevolyusiya; b) noosfer; c) biosfer; d) 

konversiya; e) atmosfer

68

Dilimizdə koevolyusiya sözünün mənası nədir?



a) sistemli inkişaf; b) dayanıqlı inkişaf; c) birgə 

təkamül; d) birgə inkişaf; e) dayanıqlı təkamül




69

Biosferin yeni vəziyyətə keçməsini qabaqcadan 

xəbər verən alim kimdir?

a) T. Mann; b) A. Monkretyen; c) T.Titenberq; d) 

V.Vernadski; e) A. Marşall

70

Noosfera sözünün mənası nədir? 



a) yeni era; b) yeni təbəqə; c) yeni mərhələ; d) yeni 

hissə; e) yeni proses

71

Biosferin yeni vəziyyətə keçməsini alimlər nə 



adlandırmışlar?

a) atmosfer; b) hava böşluğu; c) kəhkəşan; d) 

ekosistem; e) noosfera

72

Ekoloji iqtisadi potensial üçün xarakterik haldır. 



a) təbii elementlərin xassələrin və hadisələrin tam 

cəmini səfərbər edərkən özünü təbii potensial kimi 

biruzə verir; b) ekosistemlərin vəhdət halında insan 

cəmiyyətinin inkişafı üçün səfərbər edilməsi; c) 

mərhələli, ancaq ardıcıl şəkildə təbii amillərin bir 

birini avaz etməsi; d) səmərəli mərhələlərin 

cəmiyyətlə təbiətin vəhdətinə müsbət təsiri; e) təbii-

iqtisadi proseslərin məqsədyönlülüyü

73

Təbii ehtiyatların tükənməyən komponentləri 



hansılardır?

a) su və meşə təsərrüfatı, ağac emalı; b) torpaq, 

iqlim, bitki örtüyü; c) iş qüvvəsi, iqlim, meşə 

təsərrüfatı; d) torpaq əmələgəlmə prosesi və meşə 

təsərrüfatı; e) bitki örtüyü, ağac emalı, meşə 

təsərrüfatı

74

Cəmiyyətin texnogen növlü inkişafı ilə iqtisadiyyat 



neçə mərhələdən keçir?

a) 1; b) 2; c) 3; d) 4; e) 5

75

Katastrofik sözü dilimizdə hansı mənanı verir?



a) dağınıqlı; b) müvazinətsiz; c) hərəkətsiz; d) 

təsirsiz; e) fəlakətli

76

Frontal iqtisadiyyatda əsas diqqət ........ və ........... 



yönəldilir.

a) cəmiyyət və təbiət; b) tükənən və tükənməyən; c) 

effektli və effektsiz; d) əməyə və kapitala; e) 

istehsala və kapitala

77

BMT-nin tapşırığı ilə Ətraf Mühit və İnkişaf üzrə 



Beynəlxalq Komissiya 1987-ci ildə hazırladığı 

məruzənin adı nə idi?

a) “Bizim ümumi gələcəyimiz”; b) “Bizim ümumi 

planetimiz”; c) “Bizim ümumi dünyamız”; d) 

“Bizim ümumi sabahımız”; e) “Bizim ümumi 

işimiz”



78

BMT-nin tapşırığı ilə Ətraf Mühit və İnkişaf üzrə 

Beynəlxalq Komissiya hansı konsepsiyanı təklif 

etdi?


a) “Davamlı inkişaf”; b) “Sistemli tərəqqi”; c) 

“Sabit yüksəliş”; d) “Sistemli yüksəliş”; e) “Sabit 

inkişaf”

79

1992-ci ildə Rio de Janeyroda ətraf mühit və 



inkişaf üzrə ikinci Ümumdünya konfransı açıldı. 

Orada hansı proqram təsdiqləndi?

a) Gələcəyin gündəliyi; b) Sabahın proqramı; c) 

XXI əsrin tədbirləri; d) XXI əsrin gündəliyi; e) 

Gələcəyin gündəliyi

80

1992-ci ildə Rio de Janeyroda ətraf mühit və 



inkişaf üzrə ikinci Ümumdünya konfransında qəbul 

edilən sənədlərdə hansı konsepsiyadan söhbət 

gedirdi?

a) müqavimətli inkiaf; b) tarazlı inkişaf; c) 

dayanıqlı inkişaf; d) ardıcıl tərəqqi; e) sistemli 

inkişaf


81

Alimlər tarazlı inkişafın vəzifələrinin bəşəriyyət 

tərəfindən neçə ilə yerinə yetirilməsini qarşıya 

məqsəd qoymuşdular?

a) 40; b) 50; c) 60; d) 70; e) 80

82

Tarazlı inkişafın harada daha uğurla həyata 



keçirilməsi proqnoz edilirdi? 

a) Finlandiyada; b) Portuqaliyada; c) İsveçdə; d) 

İspaniyada; e) Hollandiyada

83

Hollandiyada tarazlı inkişafa görə neçənci ilədək 



məqsədə çatmağı hədəfləmişdi?

a) 2005; b) 2010; c) 2015; d) 2020; e) 2025

84

Tarazlı inkişafın çətin keçid etdiyi ölkələr 



hansılardır?

a) ABŞ və Rusiya; b) ABŞ və Mərkəzi Asiya 

ölkələri; c) Rusiya və Şərqi Avropa ölkələri; d) 

ABŞ və Mərkəzi Avropa ölkələri; e) Rusiya, Çin və 

Mərkəzi Asiya ölkələri

85

Neçənci ildə və hansı ölkədə tarazlı inkişaf 



konsepsiyası qəbul edilmişdir?

a) 1950-ci il Norveç; b) 1985-ci il Rusiya; c) 1990-

cı il Niderland; d) 1995-ci il Rusiya; e) 1995-ci il 

Çin



86

Ümumiyyətlə tarazlı inkişaf dedikdə nə nəzərdə 

tututlur?

a) bütün sahələrin balanslı inkişafı; b) ən mühüm 

infrastruktur tədbirlərin gerçəkləşdirilməsi; c) 

çoxmilli strateji xətt; d) indiki vaxtın təlabatı 

ödənilməklə, gələcək nəsillərin öz təlabatını 

ödəmək imkanı; e) hamısı

87

Bir  sıra almlərin fikrincə noosferanın inkişafı üçün 



Yer kürəsində nə qədər insan olmalıdır?

a) 1,5-2,5 milyard nəfər; b) 3 milyarddan artıq; c) 3-

5 milyard arası; d) 4 milyard; e) 2,5-3 milyard nəfər

88

Tarazlı inkişaf anlayışını dəqiq təhlil etmək üçün 



hansı anlayışlardan istifadə olunur?

a) sabit və qeyri sabit; b) inkişaf və tənəzzül; c) zəif 

və güclü; d) aşağı və yuxarı; e) münbit və zay

89

Mülkiyyət konkret olaraq hansı xüsusiyyətlə özünü 



göstərir?

a) Sahiblik; b) təyinat; c) mənsubiyyət; d) 

sərəncam; e) şəxsilik

90

İqtisadi effektivliyin arması nəyin tərkib hissəsidir?



a) mülkiyyətin tarixi tiplərinin; b) mülkiyyətin 

formalarının stabilliyinin; c) mülkiyyətin 

konstruktiv dəyişmə meyarlarının; d) mülkiyyətin 

mənimsənilməsinin; e) mülkiyyətinin iqtisadi 

səmərəliliyinin

91

1990-cı ildə Almaniyada təbiəti mühavizə 



ehtiyacları üçün ixrac edilən məhsulların 

genişlənməsi nəticəsində dəyəri nə qədər 

olmuşdur?

a) 7,5 milyard marka; b) 8,5 milyard marka; c) 9 

milyard marka; d) 9,5 milyard marka; e) 10 milyard 

marka


92

Təmizlik və keyfiyyət standartları hansı ölkələrdə 

yüksəkdir?

a) Almaniya və Hollandiya; b) Almaniya və 

Danimarka; c) Danimarka və İspaniya; d) 

Yunanıstan və Türkiyə; e) İspaniya və Yunanıstan

93

Kanadada ekoloji tələblər baxımından hansı 



atributika işlənib?

a) “e” şəkilli yaşıl kürə; b) üç ağcaqayın yarpağı; c) 

Yer Kürəsi fonu; d) P şəkilli yaşıl kürə; e) üç 

göyərçin qanadı




94

ABŞ-da ekoloji tələblər baxımından hansı 

atributika işlənib?

a) “e” şəkilli yaşıl kürə; b) üç ağcaqayın yarpağı; c) 

Yer Kürəsi fonu; d) P şəkilli yaşıl kürə; e) üç 

göyərçin qanadı

95

Yaponiyada ekoloji tələblər baxımından hansı 



atributika işlənib?

a) “e” şəkilli yaşıl kürə; b) üç ağcaqayın yarpağı; c) 

Yer Kürəsi fonu; d) P şəkilli yaşıl kürə; e) üç 

göyərçin qanadı

96

Almaniyada ekoloji tələblər baxımından hansı 



atributika işlənib?

a) “Ekologiyanın mavi mələyi”; b) üç ağcaqayın 

yarpağı; c) Yer Kürəsi fonu; d) P şəkilli yaşıl kürə; 

e) üç göyərçin qanadı

97

Avropa İttifaqı çərçivəsində Avrostandartın 



markası nədir?

a) “Ekologiyanın mavi mələyi”; b) “ES”; c) Yer 

Kürəsi fonu; d) P şəkilli yaşıl kürə; e) üç göyərçin 

qanadı


98

Aşağıdakılardan biri ekoloji çeşidlər qrupundan 

ibarət bazarlara aiddir.

a) ekostatik; b) ekomarketinq; c) ekotexnika; d) 

ekosistem; e) ekologiya

99

Bazardakı boşluqların (fiaskonun) mənbələri 



hansılardır?

a) zahiri effektlər; b) ictimai rifah; c) mülkiyyət 

hüquqlqrı; d) biliyin olmaması; e) hamısı

100


Zahiri effektlərin yaxud eksternalın mövcud olması 

haqqında ilk dəfə kimlər məlumat vermişlər? 

a) neoklassiklər; b) fiziokratlar; c) tacirlər; d) 

klassiklər; e) klassik siyasi iqtisadın tərəfdarları

101

Ətraf mühitdən istifadənin səmərəli xüsusiyyətləri 



hansılardır?

a) xətti iqtisadiyyatın dairəvi iqtisadiyyatla 

əvəzlənməsi; 

b) zəncirvari iqtisadi-ekoloji proseslərin təşkili; 

c) sistemli və dayanıqlı ekoloji tədbirlər; 

d) xətti iqtisadiyyatın zəncirvari iqtisadiyyata 

çevrilməsi; 

e) heç biri.




102

Ətraf mühitdən istifadə fənninin yaradılmasında 

əsas məqsəd ............. münasibətlər sisteminin 

yaradılmasından ibarətdir?

a) iqtisadiyyatla təbiət; 

b) cəmiyyətlə təbiət; 

c) bu münasibət öz özlüyündə təbiətin 

sağlamlaşdırılmasına xidmət etməlidir. 

d) xalq təsərrüfatının bütün sahələri; 

e) milli iqtisadi inkişafı təmin edən sahələr

103

Fiziokratlara görə cəmiyyətin sərvətini yaradan 



sahə hansıdır?

a) sənaye; 

b) xalq təsərrüfatı; 

c) heyvandarlıq; 

d) əkinçilik; 

e) heç biri

104

Ətraf mühitdən istifadəni ........ və ya ......... olaraq 



təbii mühitin dəyişdirilməsində insan fəaliyyətinin 

xüsusi bir növü kimi də hesab etmək olar.

a) analitik və sistemli; b) davamlı və ardıcıl; c) 

kəsintili və dolayı; d) birbaşa və dolayı; e) birbaşa 

və bilavasitə

105


Ətraf mühitdən istifadə deyəndə 

.................................. başa düşülür?

a) cəmiyyətlə təbiətin qarşılıqlı münasibəti 

şəraitində bir-birinə təsiri prosesi; b) cəmiyyət 

üzvlərinin artan təlabatının məqsədyönlü 

ödənilməsi; c) istehsal amillərindən isifadə etməklə 

təbiətdən səmərəli yararlanma; d) təbiət 

maddələrinin cəmiyyət üçün yararlı şəklə 

salınması; e) hamısı



106

1992-ci ildə Rio de Janeyroda ətraf mühit və 

inkişaf üzrə ikinci Ümumdünya konfransı açıldı. 

Orada neçə dövlətin nümayəndəsi bəyanat qəbul 

etdi?

a) 179; 


b) 180; 

c) 181; 


d) 182; 

e) 183


107

A. Piqu “Rifah iqtisadiyyatı” əsərini neçənci ildə 

yazmışdır?

a) 1915; 

b) 1918; 

c) 1920; 

d) 1942; 

e) 1955 


108

Əsas növə hansılar aiddir?

a) kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı, su təsərrüfatı, 

hidroenergetika; b) tikinti, balıqçılıq, sənaye; c) 

balıqçılıq, kənd təsərrüfatı, sənaye, tikinti, d) kənd 

təsərrüfatı, su təsərrüfatı, rabitə, meşə təsərrüfatı; e) 

tikinti, meşə təsərrüfatı, balıqçılıq, hidroenergetika

109


Məhşur alim T. Titenberqə görə ətraf mühitdən 

istifadənin iqtisadiyyatı necə elm sahəsidir?

a) sosial-iqtisadi; b) iqtisadi-coğrafi; c) nəzəri və 

təcrübi; d) təcrübi və praktiki; e) nəzəri və iqtisadi

110

Mikrosəviyyədə ətraf mühitdən istifadə sferası 



hansılardır?

a) müəssisə, təşkilat, firma və birliklərdə 

yaradılmış və ya yaradılmalı olan ekoloji bölmələr; 

b) sadəcə müvafiq olaraq seçilmiş müəssisədə təsis 

edilən təmizləyici şöbələr; c) iqtisadiyyatın əsaslı 

şəkildə təbiətin mühavizəsi tədbirlərini həyata 

keçirməsinə hazırlanması; d) müəssisələrin 

təsərrüfat fəaliyyətinin yalnız təbiəti mühavizə 

istiqamətində qurulması; e) heç biri



111

Regional səviyyədə ətraf mühitdən istifadə sahəsi 

aşağıdakılardan hansıları əhatə edir?

a) ekoloji infrastruktur müəssisələri və təşkilatların 

təşəkkül tapması; b) zibillərin yığılması və zibil 

emalının təşkili; c) birləşmiş təmizləmə kompleks 

sistemlərinin yaradılması; d) kanalzasiya 

sistemləri; e) hamısı

112

Aşağıdakılardan biri ətraf mühitdən istifadənin 



obyektinin, iqtisadiyyatının və predmetinin əsas 

anlayışlarından deyil.

a) “Ekoloji tarazlıq”; b) “Ətraf sosial mühit”; c) 

“Biosfera”; d) “Təbii ehtiyatlar”; e) “Ətraf təbii mühit”

113

Tarazlı İnkişaf deyəndə nə başa düşülür?



a) iqtisadiyyatın hərtərəfli canlanması və 

tələbatların qarşılanması; b) milli iqtisadi inkişaf; 

c) mühüm strateji sahələrin vəhdət halında inkişafı; 

d) iqtisadi inkişafı təmin etməklə, əhalinin artan 

tələbatlarının ödənilməsi; e) hazırda mövcud olan 

tələbatları ödəməklə, gələcək nəsillərin öz 

tələbatlarını ödəməsi təhlükə altına düşməsin

114


Yer planetinin əhalisinin şüurunun 

ekolojiləşdirilməsində ətraf mühitin mühafizəsi üzrə 

birinci Ümumdünya konfransı nə vaxt və harada 

keçirilib?

a) 7 oktyabr 1977-ci il Vyana; b) 5 iyun 1972-ci il 

Stokholm; c) 5 aprel 1980-cı il Moskva; d) 22 iyun 

1968-cil Lissabon; e) 30 mart 1970-ci il Finlandiya

115


A. Piqu zahiri effektləri internalizə (döndərmək) 

üçün düzəlişlər vergisini neçənci ildə təklif 

etmişdi?

a) 1928; b) 1932; c) 1955; d) 1962; e) 1975




116

Ətraf mühitdən səmərəsiz istifadə .............. deməkdir?

a) yararsızlıq; b) fəaliyyətin bir-başa olaraq təbiətin 

korlanmasına səbəb olması; c) tullantıların hədsiz 

çoxalmasının təbiətə ziyan vurması; d) təbiət 

ehtiyatlarının laqeydləşməsi; e) ekoloji-iqtisadi 

potensialın qorunmasını təmin etməyən fəaliyyət;

117


Ətraf mühitdən səmərəli istifadə nədir?

a) xətti iqtisadiyyatı, dairəvi iqtisadiyyata çevirməklə 

ekosistemlərdə ekoloji yükü kifayət qədər azaltmaq və 

sabit iqtisadiyyat üçün zəmin yaratmaq; b) 

iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində bərabər və tarazlı 

dayaqların qurulması və birləşmiş xətti paylamaların 

təşkili; c) İnsanların təbiətlə qarşılıqlı fəaliyyəti və bu 

zaman yaranan münasibətlər; d) yüksələn templə 

iqtisadi inkişafda təbiət amillərinin çoxluq təşkil 

etməsi; e) hamısı

118

Hansı məktəbin nümayəndələri fərz edirdilər ki, 



rasional və xudpəsənd (eqoist) insanlar ictimai 

maraqlarını təmin etmək üçün ...............-dan istifadə 

edirdilər.

a) fiziokraktlar-təbiətlə gobud davranış; b) fiziokratlar-

qeyri normal istifadə; c) neoklassiklər-Pareto 

konsepsiyası; d) neoklassiklər-Pareto meyarı; e) 

klassiklər-Pareto nəzəriyyəsi

119


Zahiri qənaət anlayışını eləm ................................... 

daxil etmişdir.

a) A. Marşall; b) K.Marks; c) U.Petti; d) A.Piqu; e) A. 

Smit


120

Koevolyusiya nə deməkdir?

a) birgə təkamül- cəmiyyətlə təbiətin birgə inkişaf 

prosesidir; b) birgə fəaliyyət-təbiətdən səmərəli 

istifadədir; c) iqtisadiyyatın stimullaşdırıcı 

funksiyasıdır-təbiətin cəmiyyətə faydalarını 

öyrənir; d) birgə təkamül-insanların təbiətə 

münasibətini xarakterizə edir; e) sintez 

funksiyasıdır-təbiətin iqtisadi əhəmiyyətinin 

artırlmasına xidmət edir.




121

EİS özündə neçə proses əks etdirir?

a) 2; b) 6; c) 4; d) 5; e) 3

122


Neqativ zahiri effektlər haqqında hansı alimin 

yanaşması vardır?

a) A. Smit; b) A.Pitu; c) E.Samuelson; d) F.Kene; 

e) A.Marşall

123

Dünyanın aşkar olunmuş ümumi neft ehtiyatı nə 



qədərdir??

a) 150,7 milyard tondan artıqdır; b) 125, 8 milyard 

ton; c) 205,3 milyard tondan artıq; d) 178,1 milyard 

tona qədər; e) 166, 6 milyard ton

124

Aşağıdakılardan biri ətraf mühitdən istifadə sahəsində 



mütəxəssislərin qarşısında duran vəzifələrə aiddir.

a) Ətraf mühitdən istifadənin idarəedilmə sistemində 

dövlət və regional orqanların səmərəli 

formalaşdırılması; b) Ətraf mühitdin mühavizəsi 

sahəsində elmi cəhətdən əsaslandırılmış tədbirlər 

planlarının hazırlanması; c) ekoloji kirlənməyə qarşı 

təkliflər verilməsi; d) müvafiq sturukturlarla birlikdə 

təbiətdən istifadənin optimal variantlarının işlənməsi; e) 

əsasən torpaq münbitliyinin qorunması sahəsində 

effektiv tədbirlərin həyata keçirilməsi

125

Aşağıdakılardan hansı ətraf mühitdən istifadəyə 



aiddir?

a) İnsanların məqsədyönlü fəaliyyəti və bu zaman 

yaranan münasibətlər; b) İnsan və təbiət amillərinin 

qarşılıqlı vəhdət halında mövcudluğu; c) 

Cəmiyyətin təbii ehtiyatlara tələbatını təmin etmək 

və ətraf mühitin zəruri ekoloji keyfiyyətinin 

qorunması; d) Ətraf mühitin mühafizəsi prosesində 

insanların düşünülmüş fəaliyyəti; e) Təbiət 

amillərinin mühüm zəruri məsələlərə aid edilməsi



126

Aşağıdakılardan hansılar Pareto meyarlarından 

istifadə edirdi?

a) neoklassiklər;

b) merkantilistlər; 

c) klassik məktəb; 

d) fiziokratlar;

e) Keynsçilər

127

Cəmiyyətlə təbiətin qarşılıqlı əlaqəsi hansı iqtisadi 



məktəbin nümayəndələrini maraqlandırmışdır?

a) klassik siyasi iqtisad; 

b) neoklassiklər; 

c) merkantilistlər

d) Keynsçilik; 

e) fiziokratlar.

128

Ətraf mühitdən istifadə .......... və ........... də ola bilər.



a) səmərəli və səmərəsiz; b) yararlı və yararsız; c) 

faydalı və faydasız; d) tükənən və tükənməz; e) geniş və 

məhdud

129


Mikro səviyyədə ətraf mühitdən istifadə sferasına 

nə aiddir?

a) sanitariya tədbirləri üçün yaradılmış ekoloji 

bölmələr;

b) kiçik biznes üçün təmin olunmuş ekoloji 

bölmələr; 

c) ölkə miqyasında ekoloji sitemlərin təminatı; 

d) müəssisə, təşkilat, firma və birliklərdə 

yaradılmış ekoloji bölmələr;

e) heç biri.

130

Regional səviyyədə necə təmsil olunur?



a) müxtəlif zonaların inkişafı kimi; 

b) kommunal xidmət kimi; 

c) təbii ehtiyatlar kimi; 

d) xalq təsərrüfatı kimi; 

e) ətraf mühitin mühafizəsi kimi



131

Makro səviyyədə ətraf mühitdən istifadə necə 

təmsil olunur?

a) iqtisadiyyatın yalnız bir sahəsi kimi; 

b) xalq təsərrüfatı sahələri kimi;

c) sənayenin müxtəlif sahələri; 

d) kənd təsərrüfatı

e) nəqliyyat sektoru kimi

132

D. Rikardo və T. Maltus ətraf mühitdən istifadə 



sahəsində hansı problemə diqqət yetirirdilər?

a) cəmiyyət sərvətiinin əkinçilikdən yaranması; b) 

insanların təbiətə qayğı göstərmələri; c) ekoloji 

problemlərin öyrənilməsi; d) iqtisadi-ekoloji vəhdət 

nəzəriyyəsi; e) təbiətin mühavizəsi konsepsiyası

133


Pareto meyarı nədir?

a) ziddiyyətli insanların maraqlarını təmin etmək; 

b) təbiətə səmərəli xidmətin təminatı; c) sanitariya 

tədbirləri üçün ekoloji məsələlər; d) əhalinin 

ekoloji maarrifləndirilməsi; e) ekoloji-iqtisadi 

tədbirlərin vəhdəti.

134

Hər hansı xüsusi icazənin yoxluğu ilə də hayata keçirilə 



bilən forma hansıdır?

a) xüsusi; b) əlavə; c) əsas; d) ümumi; e) heç biri

135

Qanuni yollarla icazə tələb olunan növü seçin



a) xüsusi; b) ümumi; c) ümumi-xüsusi; d) əsas; e) 

hüquqi


136

Hüquqi nöqteyi nəzərdən ətraf mühitdən istifadənin 

hansı formaları var?

a) ümumi və xüsusi; b) ümumi və spesifik; c) 

zəruri və xüsusi; d) ümumi və zəruri; e) əsas və 

yardımçı



137

Aşağıdakılardan biri yardımçı növə aiddir?

a) istehsalat prosesində təbii ehtiyatlardan istifadə; 

b) əsasən sənaye sahəsi; istehsalat prosesində kənd 

təsərrüfatının məhsullarından yararlanma; c) ASK; 

d) hidroenergetika; e) tikinti və digər infrastruktur 

sahələri

138


Ətraf mühitdən istifadənin hansı növləri var?

a) zəruri və obyektiv; 

b) əsas, dövlət və yardımçı; 

c) əsas, yardımçı və əlavə; 

d) özəl və dövlət; 

e) intensiv və ekstensiv

139

Aşağıdakılardan birində ətraf mühitdən istifadənin 



növləri göstərilib.

a) zəruri, mühüm, spesifik; b) xüsusi, əlavə zəruri; 

c) əsas, yardımçı, əlavə; d) yardımçı, zəruri, 

mühüm; e) əlavə, spesifik, xüsusi

140

Ekoloji-iqtisadi sistem (EİS) hansı əsas 



toplayıcılardan ibarətdir?

a) ətraf mühit, cəmiyyət və həyat fəaliyyəti; b) 

məhsuldar qüvvələr, iqtisadi sistem və ekoloji 

tarazlıq; c) biosfera, yerin təki və landşaft; d) ətraf 

mühit, biosfera və yerin təki; e) ekoloji tarazlıq, 

ətraf mühit və istehsal vasitələri.

141

Ümumi mənada ətraf mühitdən istifadənin 



iqtisadiyyatı hansı problemləri özündə birləşdirir?

a) təbii ehtiyatlar, ətraf mühit və ekoloji; b) 

məhsuldar qüvvələr və istehsal amilləri; c) ekoloji, 

məhsuldar qüvvələr və ətraf mühit; d) təbii 

ehtiyatlar və istehsal amilləri; e) məhsuldar 

qüvvələr, istehsal amilləri və məşğulluq 




142

Alimlər tarazlı inkişaf konsepsiyasının həyata 

keçirilməsi üçün hansı ölkəni məsləhət bilirlər?

a) İsrail; b) ABŞ; c) Hollandiya; d) Rusiya; e) 

Danimarka.

143


Tarazlı inkişafı dəqiq təhlil etmək üçün hansı 

anlayışlardan istifadə olunur?

a) zəif, güclü, sabitlik; b) sürətli, davamlı, ardıcıl; 

c) sistemli, ardıcıl, güclü; d) intensiv, ekstensiv, 

orta; e) ardıcıl, sistemli, köklü

144


Ətraf mühitdən xüsusi istifadə forması nəyə 

əsaslanır?

a) sərbəst fəaliyyətə; 

b) qanunlar əsasında fəaliyyətə; 

c) müəssisələr səviyyəsində fəaliyyətə; 

d) makro səviyyədə fəaliyyətə; 

e) A+B+C;

145


Ətraf mühitdən sitifadədə əsas növə nələr aiddir?

a) ASK;


b); makroiqtisadi sahə

c) sənayenin müxtəlif sahələri; 

d) kənd təsərrüfatı

e) hidroenergetika

146

Yardımçı növə nələr aiddir?



a) kənd təsərrüfatı; 

b) sənaye sahələri; 

c) təbii ehtiyatlar; 

d) xalq təsərrüfatı; 

e) A və B 

147


Ətraf mühitin mühavizəsi hansı növü ifadə edir?

a) yardımçı; b) əsas; c) əlavə; d) xüsusi; e) spesifik




148

Noosfera ifadəsini elmə kim gətirib və nə 

deməkdir?

a) T. Titenberq-EİS-də yeni proqnozlaşdırma; b) C. 

Keyns-ekoloji yenilik; c) V.İ. Vernadski-EİS-də 

yeni proqnozlaşdırma; d) A. Smit-yeni iqtisadi 

şərait; e) D. Rikardo- EİS-də yeniləşmə

149


Zəruri növ nələri əhatə edir?

a) ASK; 


b) ətraf mühiti mühafizə; 

c) su təsərrüfatı; 

d) belə növ yoxdur; 

e) hidroenergetika

150

Ətraf mühitdən səmərəsiz istifadə nə deməkdir?



a) ekoloji iqtisadi potensialın pozulması; 

b) ağacların, digər canlı aləmin məhvi; 

c) təbiətə kortəbii yanaşma; 

d) Təbiətlə cəmiyyətin ziddiyyətləri; 



e) hamısı

Yüklə 323,56 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə