1. Azərbaycan Respublikasında ətraf mühitin və təbii ehtiyatların dövlət monitorinqi
sistemi yaradılır və fəaliyyət göstərir.
2. Ətraf mühitin və təbii ehtiyatların dövlət monitorinqi ətraf mühitin mühafizəsi və
təbiətdən istifadənin idarə olunması, ona nəzarəti təmin edir, müvafiq məlumat bankları və
informasiya sistemlərinin yaradılmasını nəzərdə tutur. Dövlət monitorinqi aşağıdakıları
əhatə edir:
2.1. Ətraf mühitin və təbii ehtiyatların vəziyyəti və onlara antropogen təsir edən
mənbələrin üzərində müşahidələr;
2.2. ekzogen proseslərin yayılması, inkişafı və dinamikasını öyrənmək üçün müşahidələr;
2.3. ərazilərin seysmik fəallığını öyrənmək və zəlzələlərin proqnozunu vermək üçün
müşahidələr;
2.4. müşahidə obyektlərinin vəziyyətinin qiymətləndirilməsi və onların ilkin şəraitə
nəzərən dəyişmənin araşdırılması.
3. Ətraf mühitin və təbii ehtiyatların dövlət monitorinqinin aparılması qaydaları müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təsdiq olunmuş əsasnamə ilə müəyyən edilir.
M a d d ə 1 8 . Ətraf mühitin müəssisə (istehsalat) monitorinqi
1. Hüquqi şəxslər (təbiətdən istifadələr) ətraf mühitin müəssisə (istehsalat) monitorinqini,
onların həyata keçirdiyi ekoloji cəhətdən təhlükə törədə bilən təsərrüfat fəaliyyətinin ətraf
mühitə təsirinin uçotunu və hesabatını aparmağa borcludurlar.
2. Ətraf mühitin müəssisə (istehsalat) monitorinqində istifadə edilən ölçü vasitələri
standartlaşdırmanın və metrologiyanın tələblərinə uyğun olmalıdır.
3. Müəssisə (istehsalat) monitorinqinin göstəriciləri barədə hesabat ətraf mühitin
mühafizəsi sahəsində Azərbaycan Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarına,
onlarla razılaşdırılmış müddətlərdə təqdim edilir.
M a d d ə 1 9 . Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində standartlaşdırma və
sertifikatlaşdırma obyektləri
Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində standartlaşdırma və sertifikatlaşdırma obyektlərinə
ekoloji təhlükəsizlik, əhalinin həyat və sağlamlığına, təbii resursların bərpasına və səmərəli
istifadəsinə təhlükə yarada biləcək Azərbaycan Respublikasında istehsal olunan və ya onun
ərazisinə gətirilən məhsullar (işlər, xidmətlər) və texnologiyalar aid edilir.
M a d d ə 2 0 . Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində standartlaşdırma
1. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində Azərbaycan Respublikasının standartları və
texniki tələbləri qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada qeydiyyatdan keçir, təsdiq və
tətbiq edilir.
2. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində mövcud standartların və texniki tələblərin
pozulması ilə məhsulların (məmulatların) işlənilməsi, hazırlanması, təchiz edilməsi (satışı),
saxlanılması, nəql edilməsi, istifadəsi (istismarı) və təmiri, işlərin və xidmətlərin yerinə
yetirilməsi qadağan edilir.
M a d d ə 2 1 . Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində sertifikatlaşdırma
Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində məhsulların, işlərin, xidmətlərin və fəaliyyətlərin
standartlara və texniki tələblərə uyğunluğunun müəyyən edilməsi üçün qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada sertifikatlaşdırma həyata keçirilir.
Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində məcburi sertifikatlaşdırılmalı olan məhsulların
(işlərin, xidmətlərin) müvafiq sertifikatı olmadıqda, onların istehsalı (yerinə yetirilməsi)
qadağan edilir.
V f ə s i l
ƏTRAF MÜHİTİN MÜHAFİZƏSİ SAHƏSİNDƏ İQTİSADİ TƏNZİMLƏMƏ
M a d d ə 2 2 . Ətraf mühitin mühafizəsinin iqtisadi əsasları
1. Təbiəti mühafizəni təmin etməyin və təbiətdən istifadəni tənzimləməyin iqtisadi
əsasları ekoloji təhlükəsizlik, təbii resurslardan səmərəli istifadə, onların bərpası və
artırılması tədbirlərinin işlənib hazırlanmasına, planlaşdırılmasına və yerinə yetirilməsinə
təbiətdən istifadəçilərin maddi marağını artırmaqdır.
2. Ətraf mühitin mühafizəsinin fəaliyyət sahələri və iqtisadi əsasları:
2.1. ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində tədbirlərin proqnozlaşdırılması və
maliyyələşdirilməsi;
2.2. təbiətdən istifadəyə görə ödəmələr;
2.3. ətraf mühitin çirkləndirilməsinə görə ödəmələr və cərimələr;
2.4. ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində iqtisadi maraqlandırma;
2.5. ətraf mühitin mühafizəsi fondlarının yaradılması; qrantlar;
2.6. beynəlxalq qurumlardan ekoloji proqramları həyata keçirmək məqsədilə ayrılan
vəsaitlər.
3. Ətraf mühitin çirkləndirilməsinə görə müəssisələrdən, təşkilatlardan və
vətəndaşlardan alınan cərimələr bir qayda olaraq ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində
tədbirlərin maliyyələşdirilməsinə sərf edilir.
M a d d ə 2 3 . Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində tədbirlərin proqnozlaşdırılması
və maliyyələşdirilməsi
1. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində tədbirlər müvafiq proqramlarda nəzərə alınır,
təbiətdən istifadənin müxtəlif istiqamətləri üzrə dövlət proqramlarına və konsepsiyalarına
daxil edilir.
2. Təbiətdən istifadənin müxtəlif istiqamətləri üzrə ekoloji proqramların və
konsepsiyaların işlənilməsi qaydaları Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə
müəyyən edilir.
3. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində ekoloji proqramların və tədbirlərin
maliyyələşdirilməsi aşağıdakı mənbələr hesabına həyata keçirilir:
3.1. dövlət büdcəsi və yerli büdcələr;
3.2. ətraf mühitin mühafizəsi fondlarının vəsaitləri;
3.3. ekoloji sığortanın vəsaitləri hesabına;
[2]
3.4. təbiətdən istifadəyə görə ödəmələr;
3.5. hüquqi və fiziki
şəxslərin könüllü ianələri;
3.6. qrantlar və beynəlxalq qurumların digər ayırmaları hesabına.
4. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində tədbirlərin maliyyələşdirilməsi bütün
səviyyələrdə olan büdcələrdə ayrıca göstərilir.
M a d d ə 2 4 . Ətraf mühitin çirkləndirilməsinə və təbii resurslardan istifadəyə görə
ödənişlər