EvrimTeorisi indd


Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı



Yüklə 3,27 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə165/171
tarix06.05.2018
ölçüsü3,27 Mb.
#41533
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   171

Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı

506

bu modelin teorik açmazlarını göstermiştir. Bu modelin iddia 

ettiği gibi sonsuz zaman geriye gidersek, bu baloncuk evren-

ler her yere saçılacaktır ve bu evrenler genişledikçe birbirine 

geçecek ve çarpışacaktır.

804


 Bu ise tüm gözlemlere aykırıdır.

Andrei Linde’nin Kaotik Şişme (Chaotic Inflationary) mo-

deli ise şişen evrenlerin mini evrenlere bölündüğünü, daha 

sonra bu mini evrenlerin şişip yeni mini-evrenlere bölündük-

lerini, bu sürecin kesintisiz devam ettiğini söyleyerek sonsuz 

evrenler önerir.

805

 1994’te Arvind Borde ve Alexander Vilen-



kin, sonsuzdan beri şişen bu modelin şekil (geodesyolarak 

geçmişte tam olamayacağını, bu yüzden bu modelin de bir 

başlangıç tekilliğinden kaçamayacağını göstermişlerdir.

806


 Sıra 

dışı iddia ciddi delil gerektirir. Diğer sıra dışı ‘sonsuz evren 

modelleri’ gibi bu model de ciddi hiçbir delile sahip değildir.

Ockhamlı William’ın (1285-1347) geliştirdiği ve ‘Ockhamlı’nın 

usturası’ (Ockham’s razor) diye anılan tutumluluk ilkesi; her-

hangi bir şeyi açıklamak üzere öne sürülen birden fazla açık-

lama söz konusu olduğunda, bunlar arasında, açıklanmak 

durumunda olanı en az sayıda açıklayıcı ilke ve kabulle açık-

layan ve olabildiğince çok şeyi açıklamayı başaranın seçilme-

sini söyler. Buna göre, en basit açıklama, gerçekliği olduğu 

şekliyle tarif eden en muhtemel açıklama olma durumunda-

dır. Ockhamlı’nın bu ilkesi, hem modern bilimin hem de fel-

sefenin önemli ilkelerinden biri olarak geniş kabul görmüş-

tür. Bu ilke sayesinde ‘zihnimizde ve dilimizde var olanlar’ 

ile ‘gerçekte var olanları’ ayırt etmemiz kolaylaşır, gereksiz 

ve yararsız açıklamalarla uğraşmaktan korunuruz. Bu ilkeyle 

804  Cristopher Isham, Creation of The Universe as a Quantum Process, (ed. R.J. 

Russell, W.R. Stoeger-G.V. Coyne, ‘Physics, Philosophy and Theology’ içinde) 

Vatican Observatory, Vatikan (1988).

805  Andrei Linde, Chaotic InflationPhysics Letters, 129 (1983), s. 177-181.

806  Arvind Borde-Alexander VilenkinEternal Inflation and The Initial Singula-

rity, Physical Review Letters, 72, (1994).



Tasarım Delili

507

‘ustura’dan söz edilmesinin nedeni, gereksiz olanı kopartıp at-

maya yaramasından dolayıdır. Evrenin sayısını sonsuzca bü-

yüten, tek bir evreni sonsuz evrenle açıklamaya çalışan mo-

delleri, Ockhamlı William duysa, bu modelleri herhalde lime 

lime doğrardı.



SONSUZ EVRENLERLE KAÇIŞ MÜMKÜN MÜ?

Sonsuz evrenler senaryosu hem metafizik bir senaryo-

dur hem de bilgimize hiçbir katkı yapmadan tek bir evreni, 

varlığı meçhul sonsuz evrenlerle açıklamaya kalktığı için 

‘Ockhamlı’nın usturası’ndan nasibini almalıdır. Fakat bir an 

için sonsuz evren senaryolarının doğru olduğunu kabul etsek 

bile; bunun, tasarım delilinin gücünü azaltmayacağını ve bizi 

ateizmin arzu ettiği sonuca yine de götüremeyeceğini de vur-

gulamakta fayda görüyorum.

İnsancı İlke’nin sonuçlarından kaçınmak için sonsuz evrenler 

senaryosunu ortaya atanların yaptığının neye benzediğini size 

bir örnekle açıklamak istiyorum: Binlerce rulet masası olan bir 

kumarhanede olduğunuzu düşünün. Size tüm rulet oyunlarının 

hileli olduğunu (sonucun önceden tasarlandığını) söylüyorum 

ve delil olarak binlerce masadaki yüz binlerce oyunun sonu-

cunu önceden söylüyorum. Verdiğim sonuçlar doğru çıkınca, 

rulet oyunlarının sonucunun evvelden bilindiğine kanaat geti-

riyor ve birisine bu olayı anlatıyorsunuz. Anlattığınız kişi ise 

bunun tesadüfen olabileceğini, eğer kumarhanelere giden bir-

çok insan böyle bir tahminde bulunursa, birinin tutturma ih-

timali olduğunu söylüyor. Bunun olasılık açısından imkânsız 

olduğunu gösterdiğinizde, aslında sonsuz sayıda gezegenler 

olabileceğini, bu sonsuz gezegenlerdeki sonsuz sayıdaki ku-

marhanelerde böyle tahminlerde bulunan sonsuz sayıda kişi-

ler olabileceğini, bunlardan birinin rastgele bir tahminle böyle 



Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı

508

bir sonucu yakalaması muhtemel olduğu için; size kumarha-

nelerin rulet oyunlarının önceden bilindiğini söyleyen benim 

yalancı olduğumu, benim bunu rastgele başardığımı söylerse 

cevabınız ne olur? Diyelim sonsuz sayıdaki kumarhanelerin 

varlığına inandınız, binlerce rulet masasındaki yüz binlerce 

rulet oyununun sonucunu bilmemi yine de tesadüfle açıkla-

maya kalkar mıydınız?

Dembski’nin bir örneğinden esinlenerek şöyle bir örnek 

de verebilirim:

807

 Richard Clayderman’ın her piyano başına 



oturduğunda çok başarılı bir şekilde piyano çaldığını düşü-

nün. Eğer sonsuz evrenler senaryosunu doğru kabul etsek 

bile; Clayderman’ın her piyano başına oturduğunda parma-

ğınla rastgele tuşlara vurarak bunu başardığını söyleyen bi-

riyle, bunu Clayderman’ın piyano eğitimine, çalışmalarına ve 

kabiliyetine, yani bilinçli performansına bağlayan benim id-

diamdan hangisinin doğru olduğuna kanaat getirirsiniz? Son-

suz evrenler sonsuz olanakla her şeyi mümkün kılıyor diye-

rek, her iki iddiayı da eşit değerde mi kabul edersiniz, yoksa 

Clayderman’ın tuşlara rastgele basmadığını mı düşünürsünüz? 

Bir konser salonunda, Clayderman’ın, Bach’ın 1. Branden-

burg Konçertosu’nu dinlediğimizi varsayalım. Clayderman’ın 

bu konseri bilinçli bir şekilde (tasarımla), hangi tuşlara vura-

cağını seçerek (bir kısım olasılığı seçerken diğerlerini eleye-

rek), verdiğini bana düşündüren mantık, bu evrenin tasarımlı 

olduğunu düşünmeme yol açan mantıkla ortak noktalara sa-

hiptir. Clayderman’ın müzik performansından bağımsız olarak 

Bach’ın 1. Brandenburg Konçertosu mevcuttur, yani ‘bağımsız’ 

bir olgu mevcuttur ve rastgele vurulan tuşların böylesi ‘bağım-

sız’ bir eserle tesadüfen eşleşmesi imkânsızdır. Üstelik Clayder-

man; Bach’ın 2’nci Brandenburg Konçertosu’nu, 3’üncüsünü, 

807  William A. Dembski, Infinite Universe or Intelligent Design, Accelerating 

Change Conference at Stanford University, www.designinference.com, (13 Eylül 

2003).



Yüklə 3,27 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   171




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə