Executive Summary of the research
Yüklə 0,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sizcə ƏU - ın məktəbə getməsi onların gələcək rifahına müsbət təsir göstərirmi
- 3.4. Təhsildən gözlənilən nəticələr
21
Valideynlərin 10%-i bildirdi ki, əlilliyi olan uşaqlar üçün müəyyən edilmiş müavinətlər barədə heç bir məlumatı yoxdur. Valideynlərin çox az qismi ailələr üçün təlim kurslarının və ya xüsusi yardım xidmətlərinin təşkil edildiyini qeyd etdi. Belə ki, valideynlərin 40%-dən çoxu öz əlilliyi olan uşaqlarının özlərinə qulluq edə bilmədikləri barədə məlumat verdilər. Buna görə ƏU-ın valideynlərinə kömək etmək üçün ailəyə kompleks yardım xidmətlər göstərilməlidir.
Məktəb və ailələr arasında tərəfdaşlıq uğurlu təhsilin mühüm cəhətlərindən biridir. Müəllimlər valideynləri təhsil fəaliyyətinə cəlb etməyə maraq göstərsələr də, bu cür əməkdaşlığı qurmaq üçün hər iki tərəfin kifayət qədər bacarıqları yoxdur. Müsahibə verən bəzi müəllimlər qeyd etdilər:
prosesinə necə cəlb olmalarını müşahidə etmələrini tövsiyə edirlər”.
olunan uşaqların öhdəsindən gələ bilmərik.”
0 10
20
30 40
50
60 70
80
90 100
ƏU - ın valideynləri
Təhsilin ƏU - ın gələcəyinə tövhəsi (%) Yox
ƏU - ın valideynlərinin dəstəklənməsi 36.2
22
Digər tərəfdən Azərbaycanda valideynlər mənfi münasibətlə rastlaşa bilərlər. Ölkədə uşaq əlilliyi barədə ən geniş yayılan təsəvvür “defektologiyaya” əsaslanır. Başqa sözlə desək, bir çox insan bu cür uşaqları qüsurlu hesab edir və onların cəmiyyətdən təcrid edilməsini və ya xüsusi müəssisədə müalicə edilməsini zəruri hesab edir. İctimai müalicə mərkəzlərinin nümayəndələri ilə aparılan müsahibələrin nəticələrinə uyğun olaraq, bir çox ƏU-ın valideyni də eyni fikirdədir. Buna görə də bir çox valideyn öz əlilliyi olan uşaqları ilə ictimai yerlərə, parklara və ya məktəblərə getməkdən çəkinir. Bir ana müalicə mərkəzinin rəhbərinə aşağıdakıları demişdi:
hesab edirdim ki, o, ucadan qışqırır və insanların diqqətini cəlb edir. Sonra mən avtobusdakı insanlara deyil, öz oğluma daha çox diqqət yetirməyə başladım, küçədə baş verənləri ona izah etməyə başladım. Gördüm ki, mən günbəgün dəyişir və hal-hazırda ictimai yerlərdə özümü çox rahat hiss edirəm.”
Bir çox sorğu iştirakçısı ictimaiyyətin məlumatlandırılması baxımından KİV-lərə böyük əhəmiyyət verir. ƏU-a və onların ailələrinə aid olan məsələlərin KİV-də (televiziya, radio, qəzetlər) kifayət qədər işıqlandırılması (verilişlərin yayımlanması, məqalələrin çap edilməsi) barədə suala cavab olaraq sorğuda iştirak edən valideynlərin təxminən 56%-i bildirdi ki, KİV bu məsələləri heç işıqlandırmır və ya qeyri-qənaətbəxş dərəcədə işıqlandırır. Müəllimlərin və direktorların təxminən 27%-i eyni fikirdə olduğunu bildirdi. Müəllimlərin yalnız 19%-i və direktorların 31,4%-i KİV-in fəaliyyətindən tamamilə razı olduqlarını bildirdilər. Sorğuda iştirak edən müəllimlərin yarıdan çoxu və direktorların 41%-i bildirdi ki, onlar KİV-lərdə bu məsələlərin əks olunmasının dərəcəsindən müəyyən qədər razıdırlar. Tipik uşaqların valideynlərinin xeyli hissəsi hesab edir ki, KİV-lərin fəaliyyəti qeyri-qənaətbəxşdir.
3.4. Təhsildən gözlənilən nəticələr Təhsilin dəyəri hər zaman ölçülən və nəzərə alınan mühüm amillərdən biri olmuşdur: insanlar və dövlət təhsilə daha çox vəsait ayırarkən təhsildən nə gözləyirlər? Bu tədqiqat çərçivəsində müxtəlif maraqlı tərəflərin təhsil haqqında təsəvvürlərini başa düşməyə cəhd göstərilmişdir. ƏU-ın sorğuda iştirak edən valideynlərinin 73,4%-i bildirdi ki, onların uşaqları təhsil almaq əzmindədirlər və uşaqların təhsil almaq həvəsi aşkar görünür. ƏU-ın valideynlərinin 45%-i bildirdi ki, onların uşaqları məktəbdə və ya məktəbdən kənarda kurrikulumdankənar məşğələlərdə iştirak edirlər (bu uşaqların əksəriyyəti rəsmə həvəs göstərir) 28 .
Sorğuda iştirak edən valideynlərin xeyli hissəsi təhsilin onların əlilliyi olan uşaqlarının gələcəyinə müsbət təsir göstərəcəyinə inandıqlarını bildirdi (Cədvəl 9). Sorğuda iştirak edən müəllimlər və direktorlar buna hətta daha çox inandıqlarını qeyd etdilər.
Sorğu iştirakçıları hesab edirlər ki, təhsil əlilliyi olan uşaqların əsas biliklərinin artırılmasına kömək edir və onların gələcək iş həyatı baxımından imkanları artırır. Bu mənada bir çox insan hesab edir ki, dövlət ilk növbədə ƏU üçün peşə/bacarıqyönümlü təhsilə diqqət yetirməlidir.
Valideynlər və müəllimlər arasında aparılan sorğu nəticəsində məlum oldu ki, onlar təhsil alan, əlilliyi olan uşaqlarda əhəmiyyətli dəyişiklik baş verdiyini müşahidə edirlər. Aşağıda verilmiş cədvəldən görünür ki, valideynlərin ən çox müşahidə etdikləri dəyişiklik ƏU-ın öz valideynlərinə və həmyaşıdlarına daha müsbət münasibət göstərmələridir. Müəllimlərin verdiyi cavablar əsasında da buna bənzər mənzərə yaranır: müəllimlər də məktəbə gələn, əlilliyi olan uşaqların ətraf mühitə
28 Maraqlıdır ki, şəhər uşaqları ilə müqayisədə daha çox kənd uşağı kurrikulumdankənar məşğələlərdə iştirak edir. Hərçənd tədqiqatın nəticələrində bunun səbəbi izah edilməmişdir, yenə də məntiqi səbəblərdən biri ondan ibarət ola bilər ki, böyük və kiçik şəhərlərlə müqayisədə kəndlərdə mühit daha İnkluzivdir. Yüklə 0,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|