Əzizə Cəfərzadə
Yüklə 2,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
88 Yan otaqda ata ilҽ oğulların söһbҽtini dinlҽyҽn Lҽman xanım ağlayırdı. O bilmirdi ki, bu sözlҽrdҽ һҽqiqҽt var. Ġbraһim onun sağ döĢünü ҽmҽndҽ Ġsrafil solu ҽmmiĢdi. Bҽs neyçün ҽkiz qardaĢlar adҽtҽ rҽğmҽn nҽ zaһirdҽ, nҽ dҽ batindҽ bir-birinҽ zҽrrҽcҽ bҽnzҽmirdi? Ġsrafil körpҽlikdҽn nҽ qҽdҽr sҽrt idisҽ, Ġbraһim ana qoynundan bir o qҽdҽr һҽlim, meһriban çıxmıĢdı. Anasının nağıllarını, ninninlҽrini, tapmacalarını bir layla kimi mҽftunluqla dinlҽyirdi. Ҽvvҽllҽr dili dolaĢa-dolaĢa, sonralar yuxusunda belҽ Ģeir deyҽrdi. Bu Ģeirlҽr ananın ona oxuduğu Yunis Ġmrҽ qoĢmalarına çox bҽnzҽrdi. Sonralar Ġbraһim böyüyüb, anadan gizlҽdҽ bilmҽsҽ dҽ, һamıdan gizlҽtmҽyҽ çalıĢaraq Ģeir qoĢmağa baĢlayanda Ģeirinin mҽzmunu da, һҽdҽfi dҽ dҽyiĢdi. Ġndi bir Ģeyx oğlu Xҽtainin, görҽsҽn, kimdi, nҽçiydi, adı vҽ nҽfҽsi dilindҽn düĢmür. Lҽman xanım bir ana gözü vҽ qҽlbilҽ cocuğun qonĢu qız Nҽsrinҽ münasibҽtini dҽ görüb duymuĢdu. Lakin son vaxtlar deyҽsҽn Nҽsrin qız da unudulmuĢdu. Ġbraһimin qҽlbindҽ bircҽ Ģeyx oğlu Xҽtainin adı vҽ ҽqidҽsi qalmıĢdı. Lҽman xanım görürdü ki, oğlunu itirir. Oğlu gündҽn günҽ onlardan uzaqlaĢır. Ġstҽyirdi ki, içҽri keçsin ҽri Hacı BҽĢirin www.vivo-book.com
89 ayaqlarına döĢҽnsin, onları göz yaĢları ilҽ yusun, yalvarsın, desin: «Ay Hacı, sҽnҽ qurban olum, axı sҽn atasan, öz ata һökmündҽn istifadҽ elҽ! Ҽmr elҽ, qoyma Ġbraһim ҽlimdҽn getsin. O sҽnin ata һökmündҽn çıxmaz, çıxmağa cürҽt elҽmҽz».
Lakin Lҽman xanım bilmirdi ki, Ġbraһim indi yalnız vҽ yalnız dҽrviĢlik alҽmindҽ yaĢayır, ҽrҽnlҽr ҽrҽni özü ona yol atası olmaq xҽyalındadır. Ona Xҽtai ҽqidҽsini tҽlim edir. Onu öz düĢündüyü böyük bir gҽlҽcҽyҽ һazırlayır vҽ bu gҽlҽcҽyҽ һҽm özü, һҽm dҽ Cavan Ġbraһim sidq-ürҽklҽ qapanırlar. ErmiĢ ҽrҽnlҽrin һökmü iĢlҽyҽn ürҽyҽ Hacı BҽĢirin һökmü iĢlҽyҽ bilmҽz. Qadir deyil!
* * *
Ҽziz oxucu, bu böyük mübarizҽ meydanında sҽn Bibixanım-Sultanım, Aytҽkin, Ġbraһim vҽ o vaxtlar Ģeyx www.vivo-book.com
90 oğlu Ģaһ kimi tanınan ġaһ Ġsmayıl Xҽtai ilҽ görüĢürsҽn. Bu görüĢdҽ Bibixanım-Sultanım, Aytҽkin vҽ Ġbraһim һҽrҽsi öz anlayıĢınca, Ģiҽlik tҽriqҽtinin baĢçısı, on dörd ildҽ on dörd ҽyalҽt fҽtһ etmiĢ sҽrkҽrdҽ, һökmdar vҽ ҽn incҽ mҽһҽbbҽt qҽzҽllҽri qoĢmuĢ, «Dҽһnamҽ» müҽllifi Ģair Xҽtaini dҽrk etmҽyҽ çalıĢacaq.
* * * Xҽzҽrim, ümmanım, qҽdҽrim mҽnim! Oğullarının, qızlarının taleyi sҽnin taleyindir. Ürҽk döyüntülҽrini ҽks etdirҽn lҽpҽlҽrin titrҽmҽsin! Bu qҽdҽr – tale tariximin bircҽ pillҽsidir. O, biri pillҽlҽrdҽ nҽ kҽĢmҽkҽĢlҽr baĢ verdiyini sҽn özün yaxĢı bilirsҽn. Arxam ol, ürҽk verҽnim ol, övladlarının çҽkdiyi ҽzabları bircҽ-bircҽ gҽnc nҽslҽ söylҽrkҽn dayağım ol, nҽğmҽlҽrin – pıçıltılarım, sözlҽrim olsun. Kükrҽyҽn, Ģaһҽ qalxan dalğaların gücündҽn, qüdrҽtindҽn mҽnҽ bҽxĢ eylҽ, Xҽzҽrim, gözҽlim mҽnim!
www.vivo-book.com
91
QUZĞUN
Ağuçqun dağının boz köynҽyini qara bir qaya deĢib göyҽ baĢ almıĢdı. Qayanın ҽn çılpaq, dik tınağında bir quzğun oturmuĢdu. Üzҽrindҽ ҽylҽĢdiyi qaya kimi elҽ bil o da daĢdan yonulmuĢ һeykҽl idi. Bircҽ kҽrҽ dҽ baĢını çevirmҽdҽn ҽtrafını iti gözlҽri ilҽ seyr edir, ҽlvan muncuq düzümünҽ bҽnzҽyҽn qoĢun sҽflҽrini nҽzҽrdҽn keçirirdi. Bu dağlar qҽdҽr ömür sürmüĢdü. Qoca quzğun ҽsgҽr düĢҽrgҽsini iyindҽn tanıyırdı. QoĢunu qarabaqara izlҽyirdi. Bilirdi ki, һarda belҽ insan yığnağı olsa, az sonra orada tҽzҽ qan tökülҽcҽk, çoxlu leĢ olacaq: tҽzҽcҽ laxtalanmıĢ ҽtirli, ilıq qan. Hҽvҽsindҽn qoca quzğunun nҽfҽsi tıxanırdı. Az qala qanad çalıb uçmaq, bu lҽzzҽt anını yaxınlaĢdırmaq istҽyirdi. Amma tҽcrübҽsindҽn bilirdi ki, tҽlҽsmҽk ҽbҽsdir. Gҽrҽk bellҽrdҽki o qılınclar ĢimĢҽk kimi çaxa, zҽrblҽ qalxanlara dҽyҽ,
www.vivo-book.com
92 kürҽklҽrdҽn asılmıĢ o ҽlvan sadaqlardakı oxlar һavada uçuĢa. Bax, ҽsl lҽzzҽtli qan onda axır. Az qalırsan, adam yerҽ yıxılmamıĢ üstünü alasan...
QoĢun yeriyir, quzğun izlҽyirdi. Ġllҽrin müdriklҽĢdirdiyi qoca qartalın baĢında yeni-yeni һisslҽr doğurdu. Bir az sonra bu mҽxluqat onun yemi olacaq. Qҽribҽdir. O, belҽlҽrini iyindҽn tanıyır. O qҽdҽr belҽ covğalar-qovğalar görüb ki! Vҽ... Ġnsanlar yalnız quzğunlara yem olmağa һazırlaĢanda bir yerҽ belҽ çox yığıĢırlar. Hҽm dҽ onları qartallara yem olmağa baĢqası mҽcbur elҽmir. Qartallar özlҽri dҽ onları ovlayıb yemir. Ġlan deyillҽr, çayan deyillҽr ki, göyün yeddi qatından yerҽ çırpıb didҽlҽr. Bunu insanlar özlҽri edirlҽr. Özlҽri! Anlamır, niyҽ? Odu bax, ondan aĢağıda göz-beyin һҽvҽsli qarğalar da һҽrlҽnir... Güdürlҽr... Dadlı göz-beyin! Mҽxluqatın ҽĢrҽfi insan budumu? Budurmu Ģüuru ilҽ quĢlardan qat-qat yüksҽkdҽ duran insan? Bҽs beyin adlandırılan, insana ҽn çox verilҽn o ağ, yumĢaq, o dadlı maddҽ nҽ üçün indi onlara һökm edib, ҽcҽldҽn – qılınc vҽ dimdiklҽrdҽn qoruya bilmir?
Yüklə 2,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|