Əzizə Cəfərzadə



Yüklə 2,69 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/101
tarix25.08.2018
ölçüsü2,69 Mb.
#64115
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   101

www.vivo-book.com 

 

26 



iĢini görürdü. Az sonra qız onların һҽrҽsinҽ bir kasa üzündҽ 

qızılı yağ üzҽn yaĢılımtıl dolma suyu vҽ nimçҽdҽ bir düzüm 

dolma gҽtirdi. ġaһzadҽ ömründҽ belҽ lҽzzҽtli dolma 

yemҽmiĢdi. 

 

*** 


 

1501-ci ilin baһarında ġeyx oğlunun Arazdan bu yana 

keçmҽyinin xҽbҽri çıxdı. Deyirdilҽr  ki,  o,  bir  axĢam yuxu 

görmüĢ vҽ sҽһҽr yeddiminlik qoĢununa elan etmiĢdi: 

«Mҽsum imamların pak ruһu tҽrҽfindҽn bizҽ aydınlaĢdı ki, 

cҽlallı bayrağımızı ġirvana tҽrҽf yönҽltmҽk mҽslҽһҽtdir». 

Xҽbҽr çıxmıĢdı ki, ġeyx oğlu, babası ġeyx Cüneydlҽ atası 

ġeyx Heydҽrin qanını ġirvanĢaһ Fҽrrux Yasar ibn Ġbraһim 

Xҽlilullaһdan almaq üçün gҽlir. Bunu eĢidҽn Fҽrrux Yasar: 

«O ҽgҽr o bu һüdudlara gҽlib çıxarsa, ona da atasına çatan 

pay yetiĢҽcҽk», – dedi vҽ baĢladığı  tikinti iĢlҽrindҽn 

ayrılmadı. Müdafiҽni sҽrkҽrdҽlҽrinҽ tapĢırdı. Az keçmҽmiĢ 

gaһ Maһmudabad, gaһ da ġirvanın Gülüstan, Fit tҽrҽflҽrindҽ 

döyüĢlҽrin güclҽndiyi sorağını alan Fҽrrux Yasar iĢ-gücünü 




www.vivo-book.com 

 

27 



atıb Gülüstanda müdafiҽyҽ çҽkilmiĢ qoĢununa kömҽyҽ 

getdi. Bakı qalasının müdafiҽsini oğlu Qazi bҽyҽ һҽvalҽ 

edib, ġamaxı tҽrҽflҽrҽ yollandı. Hҽlҽ dҽ ġeyx oğlunun 

qüvvҽsindҽn bixҽbҽr idi. Az müddҽtdҽ qҽlҽbҽ çalıb 

qayıdacağına inanırdı. 

 

            *** 



  Xҽzҽrim, ümid dҽnizim mҽnim! Saһilindҽ baĢ vermiĢ o 

qanlı döyüĢlҽrin tҽsvirindҽn ҽvvҽl meydana tҽzҽcҽ çıxmıĢ bu 

ġeyx oğlunun kimliyini, bu xҽbҽrlҽrin nҽ qҽdҽr doğru, nҽ 

qҽdҽr yalan olduğunu bilmҽk üçün bir neçҽ il ҽvvҽlҽ 

qayıtmaq lazımdır. 

 

 



 

   ZҼNBĠL ĠÇĠNDҼ KEÇҼN BĠR GÜN 

 

 

 Laһican bağları körpҽ Ġsmayılın çox xoĢuna gҽlmiĢdi. 



Burada bir qҽdҽr dinclik tapmıĢdı. YeddiyaĢlı uĢaq olmasına 


www.vivo-book.com 

 

28 



baxmayaraq, yaĢlı insan ömrünün dözҽ bilҽcҽyi bҽlalara 

dözmüĢdü. Odur ki, Ġsmayıl yaĢıdlarına nisbҽtҽn çox inkiĢaf 

etmiĢdi. Ġndi Laһicanda Gilan һakimi Mirzҽlinin sarayında 

özünü sҽrbҽst һiss etmҽyҽ baĢlamıĢdı. Bu sҽrbҽstliyin özü dҽ 

nisbi idi. Hҽr dҽfҽ saray ҽtrafında, ya darvazada namҽlum 

adam görünҽn kimi onu gizlҽdirdilҽr. Xırdaca ürҽyi döyünҽ-

döyünҽ bu pҽnaһgaһlara gedir, dinmҽz-söylҽmҽz nҽ zaman 

çölҽ çıxarılacağını gözlҽyҽ-gözlҽyҽ pҽnaһgaһında oturur, 

һeç bir zaman ayrılmadığı kitablarını oxuyurdu. Bayıra 

çıxarılan kimi balaca qılıncını, nizҽsini, ox vҽ kamanını iĢҽ 

salır, Mirzҽli һakimin vҽ baĢqa xanzadҽlҽrin oğulları ilҽ 

birlikdҽ Mҽһҽmmҽd bҽy vҽ ya onun qardaĢı Ҽһmҽd bҽyin 

nҽzarҽti altında һҽrbi tҽlim keçirdi. Bu tҽlimlҽr onun üçün 

yeddiyaĢlı uĢağın oyunlarını ҽvҽz edirdi. Gah atlanır, gaһ da 

qılınc mҽĢqi keçirdi. 

Bütün «oyunlar» onun xoĢuna gҽlsҽ dҽ, çҽkdiyi 

kҽĢmҽkҽĢlҽrin acılarını unutdura bilmirdi. Atası ġeyx 

Heydҽr Dağıstanda – ġirvan sҽrһҽdlҽrindҽ, һaradasa 

öldürülҽndҽn sonra, Ҽrdҽbil sufilҽri xeyli zҽiflҽmiĢdi vҽ 

buna görҽ dҽ Uzun Hҽsҽnin oğlu Sultan Yҽqub Ҽrdҽbili 




www.vivo-book.com 

 

29 



asanlıqla ҽlҽ keçirҽ bilmiĢdi. Ġsmayıl atasını xatırlamırdı. 

Üzünü, boy-buxununu һeç olmasa aran-saran belҽ yadına 

sala bilmirdi. Amma anası Marta – AlҽmĢaһ bҽyim yadında 

idi. Ġstҽxr qalasında һҽbsdҽ qaldıqlarını lap yaxĢı 

xatırlayırdı. QardaĢları Sultanҽli vҽ Ġbraһim dҽ qalada 

һҽbsdҽ idi. Sonralar AlҽmĢaһ bҽyim adı ilҽ tanınan anası 

Uzun Hҽsҽnin qızı idi. Marta – Trabzon imperatoru 

Hompenin qızı Katsrinq – Dispina xatından dünyaya 

gҽlmiĢdi; Marta – AlҽmĢaһ bҽyim öz anasının dilini, milli 

ҽdҽbiyyatını gözҽl bilirdi. Qadın һҽtta һҽbsxanada 

uĢaqlarına anasının doğma dilini belҽ öyrҽtmҽyҽ tҽĢҽbbüs 

göstҽrmiĢdi. Tez-tez nağıl ҽvҽzinҽ ana ҽdҽbiyyatından 

onlara vҽqҽlҽr danıĢırdı. 

 

 Sonra Sultan Yҽqub öldü vҽ qardaĢları arasında һakimiyyҽt 



uğrunda ixtilaf düĢdü. ġiҽlҽr bu çarpıĢmalardan Ġsmayılın 

xeyrinҽ istifadҽ etdilҽr. ġeyx Heydҽr öldürüldükdҽn sonra 

böyük oğlu Sultanҽli onu ҽvҽz edirdi. Uzun Hҽsҽn 

oğlanlarının onlara qarĢı mübarizҽ meydanı açdığını 

gördükdҽ Sultanҽli Sҽfҽvi Ģeyxliyinҽ xırda qardaĢı Ġsmayılı 



www.vivo-book.com 

 

30 



tҽyin edib özü ortancıl qardaĢı Ġbraһim vҽ digҽr Ģiҽlҽrlҽ 

birlikdҽ döyüĢҽ yollandı. DöyüĢlҽrdҽ qardaĢlar hҽlak 

olduqdan sonra, müridlҽr kiçik Ġsmayılı Ҽrdҽbildҽn götürüb 

diyar-diyar, gizli yollarla salamat bir yerҽ  – indi dҽ 

Laһicana gҽtirmiĢdilҽr.  

 

  Laһicanda da Ġsmayılın ҽmҽlli dincliyi yox idi. Uzun 



Hҽsҽnin oğlu Rüstҽm padĢaһ tez-tez qasid göndҽrib Mirzҽli 

һakimdҽn uĢağı tҽlҽb edirdi. Mirzҽli dҽ müxtҽlif bҽһanҽlҽr 

gҽtirir, Ġsmayılı ҽlҽ vermirdi. Vҽziyyҽt belҽcҽ qalırdı. 

 

Bir gecҽ Mirzҽlinin adamlarından biri ona Rüstҽm padĢaһın 



yenidҽn qasid vҽ qoĢun göndҽrҽcҽyini xҽbҽr verdi. Hҽmin 

gecҽ Mirzҽli çox naraһat yatmıĢdı. 

 

...Yuxuda gördü ki, onu qovurlar, atlılar ona çatһaçatda 



yuxarıdan bir ҽl uzanıb Mirzҽlini sҽһradakı yeganҽ ağacın 

baĢına çҽkdi. KiĢi qolunun ağrısından vҽ һövlündҽn 

yerindҽn dik qalxdı. Yuxunun yarısı yalan, yarısı gerçҽk 

imiĢ: qolu altında qalıb ağrıyırmıĢ. Gecҽni sübһҽ kimi 




Yüklə 2,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   101




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə