www.vivo-book.com
31
yatmadı. Hҽlҽ axĢam güdükçülҽrinin ona verdiyi xҽbҽrlҽ bu
yuxu arasında bir yaxınlıq, bir ҽlaqҽ görürdü. DüĢündü,
düĢündü... Yerindҽ çevrildi. Amanı kҽsilmiĢdi, һeç cür yata
bilmirdi. Yerindҽn qalxdı, Ġsmayılın yatdığı otağa keçdi,
burada sakitlik idi. Balaca ġeyx Ġsmayıl yatağında mıĢıl-
mıĢıl uyuyurdu: «Dünyanın bu kҽĢmҽkҽĢli vaxtında qapımda
sҽnҽ bҽla toxunsa, atanın ruһu vҽ dini-mübinin peyğҽmbҽri
qulluğuna nҽ sifҽtdҽ gedҽrҽm?» Mirzҽli һakim yerinҽ
qayıtdı. Sҽһҽr Rüstҽm padĢaһın adamları gҽlҽrsҽ, bu dҽfҽ nҽ
bҽһanҽ gҽtirҽcҽyini düĢünҽ-düĢünҽ yatağına uzandı.
Gün çırtan kimi darvaza Ģiddҽtlҽ döyüldü. Mirzҽli hövlnak
qalxdı. Nökҽr-nayib һҽlҽ oyanmamıĢdı. KiĢi eyvana çıxdı,
yarıyuxulu dҽrbanla eyni vaxtda özünü darvazaya yetirdi.
Gҽlҽn onun dostlarından biri idi:
– Ağa, baĢına dolanım, Rüstҽm padĢaһın adamlarından üç
yüz atlı Laһicanın bir mҽnzilliyindҽ durub. Naһar vaxtına
burda olarlar.
Atlı bunu deyib qayıtdı. Mirzҽlinin cavabı artıq һazır idi.
www.vivo-book.com
32
Sakitcҽ iĢlҽrini görmҽyҽ baĢladı. Birinci növbҽdҽ Ġsmayılı
bu һadisҽyҽ hazırlamaq lazım idi: «ġeyx mҽrtҽbҽsinҽ çox
tez qalxsa da, hҽlҽ axı lap uĢaqdı, – deyҽ Mirzҽli hakim ata
qҽlbilҽ düĢündü. – Düzdü, baĢına çox qҽzavü qҽdҽr gҽlib.
Bu yaĢında çox görüb götürüb. O ağıl, o fҽrasҽt iyirmi
yaĢında cavanda da az tҽsadüf olunan bir Allaһ vergisidir.
Bir lütfixudadı. Bununla belҽ, yenҽ dҽ körpҽdi, axı!» Bu
düĢüncҽlҽrlҽ dҽ kiĢi Ġsmayılın otağına daxil oldu. Ġsmayıl
artıq geyinmiĢ, sanki uzaq bir sҽfҽr һazırlığı görmüĢdü. KiĢi
tҽҽccüb içindҽ baxdı. Ġsmayılın ҽynindҽ uzun, qara zeyli
yaĢıl qҽba var idi. Qҽbanın altından, boğazına kip yapıĢmıĢ,
ҽyindiriyi qara pҽrҽmi ilҽ iĢlҽnmiĢ dümağ köynҽk geymiĢdi.
BaĢına qoyduğu kiçicik ҽmmamҽnin tҽһatül-һҽnҽyi
boğazının altında idi. Arabir namҽһrҽm görҽndҽ üzünҽ
çҽkirdi Darvazanın Ģiddҽtlҽ döyülmҽsi, görünür, onu da
oyatmıĢ vҽ mҽsҽlҽdҽn һali olmuĢdu.
Mirzҽli һakim һeyrҽt içindҽ sҽslҽndi:
– Tҽsҽddüqün olum, nҽ tez oyanmısan?
Oğlan nazik, körpҽ dodaqlarına yaraĢmayan bir ciddiyyҽtlҽ,
www.vivo-book.com
33
acı-acı gülümsҽdi.
– Dedim, sҽfҽrҽ һazır olum.
– Hansı sҽfҽrҽ, qurbanın olum?
– Ҽgҽr sҽfҽr yoxsa, onda sҽnin qapın belҽ erkҽndҽn niyҽ
döyülsün vҽ sҽn niyҽ belҽ naraһatsan?
Mirzҽli һakim uĢağın fҽrasҽtinҽ könlündҽ bir dҽ afҽrin dedi,
onun kҽdҽrli taleyinҽ qҽlbi parçalandı.
– Tҽsҽddüqün olum, Ģeyxim, һaqsan! Gҽlҽn bҽla sҽnin üçün
gҽlib. Xҽbҽr gҽtiriblҽr ki, dҽfҽatla göndҽrdiyi qasidlҽrҽ
verdiyim cavablar padĢaһı qane etmҽyib. Üç yüz atlı
Laһicanın bir ağaclığındadı. Buraya çatmaqlarına az qalıb.
Görünür, saraya gҽlҽcҽklҽr. Mҽni bҽrkҽ çҽkib qҽsҽm tҽlҽb
elҽyҽ bilҽrlҽr.
Ġsmayıl yeddiyaĢlı uĢaqdan gözlҽnilmҽyҽn bir
soyuqqanlıqla soruĢdu:
– Mҽslҽһҽtin nҽdi?
– Mҽslҽһҽt sҽninlҽdi, Ģeyxim! Ҽgҽr razı olsan, izin versҽn,
bir fikrim var. Onu düzҽldҽrҽm, bҽlanı sovarıq.
www.vivo-book.com
34
– Sҽn nҽ mҽslҽһҽt görsҽn, mҽn razıyam.
– Afҽrin, mҽnim balam, – deyҽ o özünü saxlaya bilmҽdi,
һissini büruzҽ verdi. Amma tez dҽ özünü ҽlҽ aldı. – Ҽfv et,
Ģeyxim, dilim dolaĢdı.
Ġsmayıl ömründҽ ata mҽһҽbbҽtinin nҽ olduğunu
görmҽmiĢdi, bilmirdi. Doğrudur, anası da, һҽbsxanada ikҽn
qardaĢları da onu sevҽr, oxĢardılar. Lҽlҽ Hüseyn bҽy,
Mҽһҽmmҽd bҽy vҽ Ҽһmҽd bҽy, Türkman qardaĢları da ona
candan ҽziz adamları kimi baxardılar. Qaçqınlıq,
gizlҽnmҽlҽr zamanı bu adamların һҽr biri canından keçib
onu qoruyurdu. Müridlҽrdҽn qazı Ҽһmҽd, xҽtib Fҽrruxzad,
TalıĢ yolunda Tulunava һakimi, RҽĢtdҽ Ҽmir Ġsһaq vҽ
baĢqalarından çox һörmҽt görmüĢdü. Hҽr birisi dҽ һҽyatını
tҽһlükҽdҽ qoyaraq müҽyyҽn müddҽtdҽ körpҽ Ģeyxi öz
evindҽ gizlҽtmiĢdi. Bu adamların içindҽ o, xüsusilҽ iki
qadını unutmurdu. Bunların biri evindҽ onu bir ay
müddҽtindҽ gizlҽdҽn Xancan adlı bir qadın, digҽri yaralarını
müalicҽ edҽn Uban adlı türkҽçarҽçi arvad idi. Hamısını
sevmiĢdi, unutmurdu, dualarında yad edirdi. Hamısı da onu
www.vivo-book.com
35
dinin rüknü bir Ģeyx kimi qorumuĢdu. Amma indi Mirzҽli
һakimin bu «afҽrin, mҽnim balam» sözlҽri Ġsmayılın
qҽlbinin dҽrinliklҽrinҽ iĢlҽdi. Bir anlıq mҽnsҽbini, rütbҽsini,
daima müridlҽr tҽrҽfindҽn ona tҽlqin olunan Ģeyxliyini,
böyüklüyünü unudub, Mirzҽli һakimҽ yaxınlaĢdı. Bir anlıq
onu qucaqlamaq, bҽlalı baĢını kiĢinin enli, qüvvҽtli sinҽsinҽ
sıxmaq istҽdi. Lakin Mirzҽli һakimin son «Ҽfv et, Ģeyxim,
dilim dolaĢdı» sözlҽri mövqeyini onun yadına saldı. Yarı
yolda dayandı:
– Mҽslҽһҽtini söylҽ, – deyҽ ҽmr etdi.
– ġeyxim, mҽn qҽsҽm yad etmҽliyҽm. Onlar bunu tҽlҽb
etmҽsinlҽr, evi axtarmasınlar deyҽ onlardan ҽvvҽl özüm
Qurani-mübinҽ and içmҽliyҽm. Gҽl, izin ver, bir һiyleyi-
Ģҽriyyҽ iĢlҽdҽk. Onsuz da bu gecҽ yuxumda atan
büzürgüvarı görmüĢҽm. Ҽlini uzadıb mҽni xilas elҽyib.
Bilirҽm ki, bu gün Rüstҽm padĢaһdan birdҽfҽlik xilas
olacam.
– Nҽ izin?
– Mҽn and içib sҽnin bu torpaqlarda olmadığını demҽliyҽm.
– Axı onlar gҽlҽnҽcҽn mҽn sҽnin torpaqlarından uzaqlaĢa
Dostları ilə paylaş: |