F. I. Haydarov, N. I. Xalilova psixologiya fanlarini qitish metodikasi


siitqimi, eksternlik b lmasin oliy quv yurtlari bitiruvchilarining



Yüklə 0,74 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə60/63
tarix21.12.2023
ölçüsü0,74 Mb.
#153794
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   63
Психология фанларини укитиш методикаси

siitqimi, eksternlik b lmasin oliy quv yurtlari bitiruvchilarining 
diplomlari bir xil qimmatliligi rasman tan olingan. 
Bu qarama-qarshilikni qanday tushuntirish mumkin, k pchilik 
sirtqi ta'lim kunduzgi kabi unchalik samarali emas deb hisoblaydilar, 
rasman esa ular bir xil samaraliligi tan olingan. 
Aslida ahvol qanday? Agarda mustaqil qish qiyin b lsa, bu 
samarasizligini bildiradimi? 
Agarda qituvchining yordami bilan (auditoriyani) qilsa, bu 
samarali boiishini anglatadimi? Mustaqil bilim olish samarasiz 
b lgani uchun sirtqi taiimda zlashtirish k rsatkichlari pastligi yoki 
mustaqil qish qiyin boigani uchunmi? 
Samarasizlik va qiyinligi bu bir narsa emasmi? K p mehnat talab 
qilishsa odatda, bu qiyin b ladi va kam talab qilinganda oson 
hisoblanadi. zi egallab, tushunib olishi qiyin, qituvchidan tinglab 
tayyor bilimlarni olish oson (hech boimaganda bu shunday tuyuladi, 
tayyomi eslab qolish esa bu hali zlashtirish emas) insonga qisqa yoi 
bilan kam kuch va vaqt sarflab natijaga intilish xosdir. 
Bu albatta tabiiy holdir. U qishda ham shunday yoi tutadi, 
agarda qituvchidan yoki darslikdan yangi bilimlarni eslab qolish 
asosida rgangan kursi b yicha attestat olish mumkin boisa u xuddi 
shunday yoini tutadi. 
Bu yerda fikr, birinchi kurs talabasining zi mustaqil aqliy 
ishlarini t ri qurishni bilmasligidir. Axir tajribali odam professor va 
akademiklar ham bir umr mustaqil rganadilar. Ular hech qanday 
qituvchilarga muhtoj emaslar, ular qanday qishni biladilar, asosiysl 
muttasil qishni xohlaydilar. 
Balki talaba z faoliyatini mustaqil, qituvchining yordamisiz, 
uning nazorat va k rsatmalarisiz tashkil etishga, qish mahoratini 
egallashdan boshlashi kerakdir. 
Haqiqatdan ham k pchilik hollarda talabalar o'zlarining mustaqil 
bilim olish faoliyatlarini not ri tashkil qiladilar. Bu faoliyat k p 
mehnatni talab qiladi, ular esa imkoni boricha tezroq va iloji boricha 
oson yoi bilan egallash asosida ish olib borib kam mehhat safrlashga 
harakat qiladilar. 
Talaba shunday xayol bilan ish tutadi, smestr davomida k p 
ishlarni bajarishga ulgurish kerak, chuqur ylab tirishga va uzoq 
izlashga iloj y q (vaqt y q, zi hammasini hal etishi ham qiyin). 
Shuning uchun ma'ruzalar konspektlari va darsliklar bilan 
cheklanadilar, ular imtihonni tekshirish uchun yetarli deb 
hisoblaydilar. 
Bu holat quv yurti sharoitlarida mustaqil bilim oUshni bilmasligi 
sababli sodir bpiadi, umuman talabalar bunga hech rganmaydi. 
Buning natijasida talaba mustaqil bilimni olishga bilimlar olishning 
169 



Yüklə 0,74 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   63




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə