F k öçər LI a dına Respublika Uşa q Kitabx anası Qəlblərdə yaşayan şair Səməd Vurğun
Yüklə 322,1 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bakı – 2016
- Qəlblərdə yaşayan şair-Səməd Vurğun. Səməd Vurğunun 110-illik yubileyi münasibəti ilə hazırlanmış metodik vəsait
- (O.Sarıvəlli)
- Mən ellər oğluyam, ellər canımdır!
- Ulduzlar sönmür
| F.K öçər li a dına Respublika Uşa q Kitabx anası Qəlblərdə yaşayan şair - Səməd Vurğun (Səməd Vurğunun anadan olmasının 110 illiyi münasibəti ilə hazırlanmış metodik vəsait) Bakı – 2016 1
Tərtibçi: Aynurə Əliyeva Nuranə Əhədova Redaktor və buraxılışa məsul: Zahirə Dadaşova
yubileyi münasibəti ilə hazırlanmış metodik vəsait Tərtibçidən 2
Nadir istedadlar yetişir, ancaq,
Səndən nə gəlməyib, nə gəlməyəcək. (O.Sarıvəlli) Elə sənətkarlar olur ki, bir zaman büllur ayna kimi parlamış əsərləri zaman keçdikcə əvvəlki parlaqlığını itirir, zaman onların üstünü örtür. Lakin bəzi şairlər də vardır ki, illər qərinələr, əsrlər keçsə belə həmişəyaşar olaraq qəlbimizə həkk olunur... Dahilər haqqında ürək sözü söyləmək həm çətin, həm də məsuliyyətlidir. Xüsusən biləndə ki, deyəcəyin söz bir böyük insan, istedadlı bir şair
haqqındadır, həyəcanın daha da artır. Belə sənət, söz-saz ustadlarından biri də, nəğməkar şair, xalq şairi Səməd Vurğundur. S.Vurğunu kim eşitməyib?.. Onun qəlbləri məftun edən poeziyası və dramaturgiyası ilə tanış olan hansı kəs həyəcanlanmayıb?.. Həmişəyaşar şair S.Vurğun xalqın oxuyan qəlbi idi. O, Azərbaycanı, onun keçmişini, bu gününü, sabahını tərənnüm edirdi. S.Vurğun Odlar yurdunun taleyinin nəğməkarı idi. O, yeni dünyanın müğənnisi idi. Onu da qeyd edək ki, xalq şairi adını daşımaq ilk dəfə S.Vurğuna nəsib olub. Bu gün onun həmişəbahar yaradıcılığını yad etməmək, xatırlamamaq, söz söyləməmək mümkün deyildir. Mən ellər oğluyam, ellər canımdır! Xalqımız Səməd Vurğunun anadan olmasının 110 illiyinə hazırlaşdığı bir vaxtda bu gözəl söz ustası, onun sənətkarlığı və insani 3
xüsusiyyətləri haqqında söz açmaq hamımız üçün xoşdur. S.Vurğun irsi çox zəngin və rəngarəngdir. O, görkəmli şair, istedadlı dramaturq, alovlu publisist, tənqidçi və nəzəriyyəçi, tərcüməçi, sülh uğrunda mübariz, mətin, dövlət xadimi kimi tanınmış, fəaliyyət göstərmiş, yaşayıb-yaratmış, məhşurlaşmışdır. S.Vurğun tükənməz bir mədəndir. Onun dərin qatlarına baş vurduqca yeni xəzinələr aşkar edirsən. S.Vurğun şüurlu həyatını müasir cəmiyyətə həsr etmişdir. Şair gözəl amal və idealla üç yüzdən yuxarı içtimai-siyasi məzmunlu şeir, iyirmi altı gözəl poema, beş mənzum dram, iki yüzə yaxın məqalə, oçerk yazmış, bir çox məruzə və çıxışlar etmişdir. Səməd Vurğun təkcə bədii yaradıcılıqda deyil, ümumiyyətlə hər sahədə təpədən-dırnağa qədər şair idi. Onun poetik ilhamı Azərbaycan torpağının, təbiətinin özü kimi zəngin, bərəkətli və səxavətli idi. Şairin ilhamı coşğun dağ çayına bənzəyirdi və hansı sahədən bəhs etsə idi, orada incilər, mirvarilər kəşf etmək iqtidarına malik idi. Şair Azərbaycan poeziyasını zirvələrdə qaldırmağa nail oldu. Onun yaradıcılıgında ən aparıcı cəhət vətən və xalq motivləridir. S.Vurğun əlinə qələm alandan özünü xalqın mübariz əsgəri sayırdı. O, zəhmət adamlarının əməyini, hünərini nəinki “Muğan” kimi gözəl poemasında, bir çox şeirlərində, həmçinin “Fatma xala” (1930), “Buxtada” (1931), “Bir səhər” (1942), “Muğanın yeni dövranı” (1952), “Mingəçevir işıqları” (1954) və s. kimi oçerklərində vəsf etmiş, onların dolğun surətini yaratmışdır. S.Vurğun 1937-ci ildə də dərc etdiyi bir məqaləsində “Azərbaycan” adlı böyük bir epopeya üzərində işlədiyini xəbər verirdi. Burada Azərbaycan torpağının iki min illik tarixinin əsas mərhələləri, misilsiz nailiyyətlər, yurd gözəllikləri öz bədii əksini tapmalı idi. Bu epopeya bir-birinə bağlı 30 poemadan ibarət olmalı idi. Məşhur Azərbaycan şeiri epopeyanın proloqu kimi nəzərdə 4
tutulmuşdu. Sair özü yazırdı: “Bu şeir isə mənim həyatıma, bütün həyat proqramıma uyğundur.”
Səməd Vurğun (Səməd Yusif oğlu Vəkilov) 1906-cı ildə Qazax qəzasının Salahlı kəndində anadan olmuşdur. İbtidai təhsilini kənddə alan Səməd 1918-ci ilə kimi Salahlıda yaşamış, sonra isə Qazaxa gəlmişdir. Bu zaman Qori şəhərindən müəllimlər seminariyasının Azərbaycan şöbəsi Qazaxa köçmüşdü. Səməd Vurğun təhsilini burada davam etdirir. Kürdə üzməyi, at minməyi, anadil quşunun səsini tarda, sazda, skripkada çalmağı, nağıl dinləməyi, bədahətən şeir deməyi, riyaziyyatı çox sevirmiş. Qazaxa gələrkən Firidun bəy Köçərlinin onun təhsilini davam etdirməsində böyük rolu olmuşdur. S.Vurğun 1924-cü ildə Qazax Pedaqoji Texnikumunu bitirir. Əvvəlcə rayonun Köçəsgər kəndində, sonra Gəncə, Quba rayonlarının ibtidai və orta məktəblərində müəllimlik edir. Elə həmin illərdən mətbuatda arabir şairin səsi eşidilməyə başlayır. “Qızıl qələm“ ədəbiyyat cəmiyyətinin Gəncə şöbəsində çalışır. Müəllimlik, kollektivə qaynayıb-qarışmaq, mədəniyyət və sənaye ocaqlarında, fəhlə yığıncağında şeir oxumaq, ədəbi mübahisə və müzakirələrdə iştirak etmək S.Vurğunu tədricən içtimai həyatın axınına çəkir, onun həyat biliyini, məlumatını zənginləşdirir. İllər keçdikcə yaradıcılıq imkanları daha da çoxalır, aşıb-daşır. S.Vurğun bir-birinin ardınca gözəl şeirlər yazmaqla bərabər, dram əsərləri yaradır. Müxtəlif xalqların ədəbiyyatlarından bir çox tərcümələr edir, dövlət xadimi kimi mühüm işlərdə fəal çalışır. S.Vurğun 1935-1940-cı illər arasında dahi rus şairi Puşkinin “Yevgeni Onegin” mənzum romanını, Ş.Rustavelinin “Pələng dərisi geymiş pəhləvan” poemasının bir hissəsini, N.Gəncəvinin “Leyli və Məcnun” dastanını, M.Qorkinin 5
Yüklə 322,1 Kb. Dostları ilə paylaş:
|