F. Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası
Yüklə 256,61 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- I Fəsil. Ümumi müddəalar Maddə 1. Qanunun təsir dairəsi
- Maddə 2. Uşaq hüquqları barəsində qanunvericilik
- Maddə 3. Uşaqlar barəsində dövlət siyasəti
- Maddə 4. Uşaq hüquqlarını müdafiə edən orqanlar, birliklər və təşkilatatlar
- Maddə 5. Uşaq mənafelərinin üstünlüyü
- Maddə 6. Uşaqların hüquq bərabərliyi
- Maddə 7. Uşağın nümayəndələri
- Maddə 9. Uşağın həyatı və sağlamlığının mühafizəsi hüququ
- Maddə 10. Uşağın ad və vətəndaşlıq almaq hüququ
- Maddə 11. Uşağın tərbiyə almaq hüququ
- Maddə 12. Uşağın azadlıq və şəxsi toxunulmazlıq hüququ
14
Uşaq Hüquqları haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu Bu Qanun Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına, Uşaq Hüquqları Bəyannaməsinə, Uşaq Hüquqlarına dair Konven- siyaya və digər beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasında uşaqların hüquqlarını və azadlıqları- nı, uşaqlar barəsində dövlət siyasətinin əsas pirinsiplərini, onların müdafiəsi sahəsində dövlət orqanlarının, digər hüquqi və fiziki şəxslərin vəzifələrini müəyyən edir.
Uşaqların bu Qanunda nəzərdə tutulmuş hüquqları və vəzifə- ləri 18 yaşına (yetkinlik yaşına) çatmayan və tam fəaliyyət qabi- liyyəti əldə etməyən hər bir şəxsə aid edilir. Maddə 2. Uşaq hüquqları barəsində qanunvericilik Uşaq hüquqları barəsində qanunvericilik bu Qanundan və Azərbaycan Respublikasının digər normativ hüquqi aktlarından ibarətdir. Digər normativ hüqqi aktların normaları uşaqların bu Qanunla müəyyən edilmiş hüquq və azadlıqlarını məhdudlaşdıra bilməz.
Maddə 3. Uşaqlar barəsində dövlət siyasəti Uşaqlar barəsində dövlət siyasəti hər bir uşağın zəruri maddi və məişət şəraitində böyüyüb tərbiyə olunmasının, mütərəqqi tələblər əsasında təhsil almasının, layiqli vətəndaş kimi formalaş- masının təmin edilməsinə yönəldilir. Dövlət siyasəti milli və yerli xüsusiyyətlər nəzərə alınmaqla yaradılmış məqsədli uşaq sosial proqramları əsasında həyata keçi- rilir. Bu proqramların yerinə yetirilməsində dövlət orqanları ilə yanaşı digər hüquqi və fiziki şəxslər də iştirak edə bilərlər.
15
birliklər və təşkilatatlar Azərbaycan Respublikasında uşaq hüquqlarının müdafiəsini müvafiq icra hakimiyyəti, məhkəmə və prokurorluq orqanları, bələdiyyələr, habelə ictimai birliklər, həmkarlar ittifaqı təşkilat- ları təmin etməlidirlər. Bu orqanlar, birliklər və təşkilatlar fəaliy- yətlərində uşaq hüquqlarının üstün mühafizəsi pirinsipini əsas tutmalıdırlar.
Dövlət orqanları, bütün fiziki və hüquqi şəxslər öz fəaliyyə- tində uşaqların mənafelərini üstün tutmalı, onların hüquqlarının təmin olunmasına şərait yaratmalıdırlar. Azərbaycan Respublika- sının normativ hüquqi aktları və müvafiq orqanların qərarları uşaq mənafelərinə zidd olmamalı və onların icrası uşaqların həya- tına, inkişafına və tərbiyəsinə zərər gətirməməlidir. Uşağın hüquq və mənafelərini məhdudlaşdıran hər hansı əqd etibarsızdır. Maddə 6. Uşaqların hüquq bərabərliyi Bütün uşaqlar bərabər hüquqlara malikdirlər. Uşaqların, onların valideynlərinin və ya onları əvəz edən şəxslərin sosial və əmlak vəziyyətindən, sağlamlığından, irqi və milli mənsubiyyə- tindən, dilindən, təhsilindən, dinindən, siyasi baxışlarından, yaşa- yış yerindən asılı olmayaraq uşaqlar ayrı seçkiliyə məruz qala bilməzlər. Uşaqlar valideynlərinin və ya onları əvəz edən digər şəxslərin hərəkətlərinə görə məsuliyyət daşımır və valideynləri ilə bağlı səbəblərə görə onların hüquqlarının məhdudlaşdırılmasına yol verilmir. Nigahda və ya nigahdankənar doğulmasından asılı olmayaraq uşaqların valideynləri barəsində eyni hüquqları vardır. Maddə 7. Uşağın nümayəndələri Uşağın valideynləri, eləcə də övladlığa götürənlər, qəyyum- lar, himayəçilər, uşaq evlərinin müdiriyyəti uşaqların hüquq və mənafelərini müdafiə edən nümayəndələridir. 16
Hər bir uşağın yaşamaq, normal şəraitdə fiziki, əqli və mənə- vi cəhətdən inkişaf etmək hüququ vardır. Dövlət bu şəraiti təmin edən iqtisadi, sosial-hüquqi və digər tədbirlər görməyi, sağlam və təhlükəsiz mühit yaratmağı öz öhdəsinə götürür. Maddə 9. Uşağın həyatı və sağlamlığının mühafizəsi hüququ Hər bir uşağın həyatı və sağlamlığının mühafizə edilməsi hüququ vardır. Dövlət uşaqların həyatının mühafizəsi və sağlam inkişafını təmin edir, ekoloji təhlükəsizliyini təmin edən şərait yaradır, onların keyfiyyətli yeməklə, içməli təmiz su ilə təchizi üçün müvafiq tədbirlər görür. Maddə 10. Uşağın ad və vətəndaşlıq almaq hüququ Hər bir uşaq doğulduqdan sonra Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq qeydiyyata alınır və vətəndaşlıq əldə edir. Uşağa ad valideynlərin qarşılıqlı razılığı ilə, valideynləri olmadıqda isə qəyyumluq orqanlarının razılığı və ya göstərişi əsasında verilir.
Hər bir uşağın hərtərəfli inkişaf etmək, milli və ümumbəşəri dəyərlərə uyğun, humanizm və əxlaqi pirinsiplər əsasında tərbiyə almaq hüququ vardır. Uşağın tərbiyəsi ailədə, məktəbdə, məktəbəqədər və məktəb- dənkənar uşaq təlim-tərbiyə müəssisələrində aparılır. Maddə 12. Uşağın azadlıq və şəxsi toxunulmazlıq hüququ Uşaq azadlıq və şəxsi toxunulmazlıq hüququna malikdir. Uşaqların hüquqları və qanuni mənafeləri pozulduqda, o cümlədən valideynləri uşağın təhsili, tərbiyəsi üzrə vəzifələrini yerinə yetirmədikdə və ya valideynlik hüquqlarından sui-istifadə etdikdə uşaq öz hüquqlarını qorumaq üçün müvafiq icra hakimiy- yəti orqanlarına, 14 yaşına çatdıqda isə məhkəməyə müraciət etmək hüququna malikdir. Yüklə 256,61 Kb. Dostları ilə paylaş:
|