F. Köçərli adına Respublika
Yüklə 459,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İstiqlal Muzeyi”
- Kitabxanaçı
20
qarşılanır. Maraqlı tarixçəsi və özəllikləri olan Azərbaycan İstiqlal Muzeyi 20 ildən çoxdur ki, fəaliyyət göstərir. Muzeyin yaranması və fəaliyyəti ilə əlaqədar kitabxanaçı məlumat verməyə başlayır. Kitabxanaçı: - Əslində bu muzeyin tarixi 1919-cu ilə gedib çıxır. Çünki Azərbaycanın ilk dövlət muzeyi məhz İstiqlal Muzeyi olub. 1919-cu il dekabrın 7-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti parlamentinin qurulmasının birinci ildönümü münasibətilə elə parlamentin binasında təşkil olunan İstiqlal Muzeyi
cəmisi bir neçə ay fəaliyyət göstərmişdir. Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra muzey bağlanmış, öz fəaliyyətini 71 il sonra bərpa etmişdir. Beləliklə, 1991-ci il yanvarın 9-da İstiqlal Muzeyi yaradılmışdır.
20 il əvvəl 7 minədək eksponatla fəaliyyətə başlayan muzeydə hazırda 20 minə yaxın ekponat var. Muzey 6 zaldan ibarətdir. Birinci zalda Azərbaycanın dövlət rəmzləri - ölkəmizin üçrəngli bayrağı, Dövlət gerbi, Dövlət himni və Dövlət Konstitusiyasınını əks etdirən sənədlər nümayiş olunur. Bu zalda XVIII əsrin ikinci yarısında Azərbaycanın xanlıqlara bölünməsinə, Vətənimizin işğalı uğrunda Rusiya ilə İran arasında gedən müharibələrə (1804-1828), Gülüstan (1813) və Türkmənçay (1828) müqavilələrinin bağlanmasına dair materiallar da yer alıb. Ermənistanın Azərbaycana qarşı işğalçı siyasəti nəticəsində ölkəmizin ərazisinin 20 faizindən çoxu zəbt olunub. Həmin ərazilərdə digər mədəniyyət müəssisələri ilə yanaşı, 22 muzey də qalıb və onların zəngin eksponatları qarət olunub. Bu muzeylərdən yalnız Cəbrayıl və Füzuli rayonlarındakı tarix-diyarşünaslıq muzeylərinin xilas olunmuş eksponatları bizim muzeydə nümayiş olunur. İkinci zal XIX 21
əsrin ikinci yarısından XX əsrin əvvəlinədək olan dövrü əhatə edir. Bu dövr Azərbaycan üçün tarixi baxımdan qısa, lakin mahiyyətinə görə çox zəngin dövr olub. Bu, mədəniyyət və elmin, neft sənayesinin inkişafı, H. Z.Tağıyev, M.Nağıyev, M. Muxtarov kimi neft milyonçuları tərəfindən yeni binaların, məktəblərin, teatrların, xəstəxanaların tikildiyi dövrdür. Həmin dövrü əks etdirən materiallar bu zalda əks olunub. Burada həmçinin A.A. Bakıxanovun, milli mətbuatımızın əsasını qoyan H. B. Zərdabinin və digər ədib və ziyalıların fəaliyyətini əks etdirən materiallar toplanıb. Zalın digər bölməsində 1918-ci il 31 mart soyqırımına həsr olunmuş fotofaktlar, arxiv materialları, sənədlər nümayiş etdirilir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin rəhbərlərindən olan M.Ə. Rəsulzadə, F.X. Xoyski, Ə. B. Topçubaşov və digər görkəmli şəxsiyyətlərin fotoları, o zamanın pul vahidləri, poçt markaları, həmin dövrün müxtəlif hadisələrini əks etdirən materiallar yer alıb.Tarixdən bəllidir ki, 1828-ci ildə Türkmənçay müqaviləsinin bağlanması ilə Azərbaycan 2 hissəyə bölünüb: Şimali Azərbaycan çar Rusiyasına, Cənubi Azərbaycan isə İrana birləşdirilib. Muzeyin üçüncü zalı bu tarixi hadisələrə həsr olunub. Dördüncü ekspozisiya zalı iki hisssədən ibarətdir. Birinci hissəsində ötən əsrin 20-30-cu illərində Azərbaycanda repressiyaya məruz qalan görkəmli şəxsiyyətlər haqqında məlumat verilir. Zalın digər bölməsi isə II Dünya müharibəsi zamanı (1939-1945) ölkəmizin qəhrəman oğul və qızlarının ön və arxa cəbhədə göstərdiyi şücaətləri əks etdirir. Beşinci zal Qarabağ müharibəsinə həsr olunub. 1988-ci ildən başlayaraq Ermənistanın ölkəmizə qarşı işğalçılıq müharibəsi nəticəsində Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və onun
22
ətrafındakı Laçın, Kəlbəcər, Ağdam, Cəbrayıl, Füzuli, Qubadlı, Zəngilan rayonları zəbt olunub. Bu dövrdə Ermənistan ərazisindəki tarixi yurddaşlarımızdan, habelə Dağlıq Qarabağ və ətraf bölgələrdən 1 milyona yaxın azərbaycanlı qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətinə düşüb. Bu mövzuya muzeydə böyük yer ayrılıb. Burada 1990-cı ilin 20 Yanvar hadisələrini, Xocalı faciəsinin dəhşətlərini əks etdirən fotolar, müxtəlif sənədli materallar da nümayiş etdirilir. 1993-cü il iyunun 15-də ümummilli lider Heydər Əliyev xalqın tələbi ilə Bakıya dəvət edilib və həmin gün tariximizə Milli Qurtuluş Günü kimi daxil olub. Bu tarixdən başlayaraq ölkəmizin keçirdiyi inkişaf yolu haqqında məlumatı muzeyin ziyarətçilərinə 6-cı zalda geniş məlumat verilir. Muzeyin fəaliyyəti bunlarla məhdudlaşmır. Gənclərin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunması, Azərbaycan dövlətçiliyinin təbliği, tariximizin şanlı səhifələrini daha dərindən öyrənmək məqsədilə muzeydə Azərbaycanın tarixinin müxtəlif hadisələrinə həsr olunmuş tədbirlər, sərgilər keçirilir. Beşinci gün oxucular kitabxanaçının rəhbərliyi ilə N.Gəncəvi adına Azərbaycan Ədəbiyyat Muzeyini ziyarət edirlər. Ziyarət “Söz məbədinə səyahət” başlığı altında keçirilir. Kitabxanaçı bu haqda oxuculara məlumat verir.
xəzinəsidir. Unudulub, yaddan çıxan tariximizin özümüzə qaytarılmasında muzeylərimizin xidmətləri əvəzsizdir. Çünki muzeylər tarixin müəyyən dövrlərində yaşayan insanların həyat tərzi, məşğul olduğu qiymətli sənət əşyalarını qoruyub saxlayan müəssisədir. Muzeylər gənc nəslə çox şey öyrədir və tarixi onlara çatdırır. Ədəbiyyat təmayyülü olaraq, bütöv ədəbiyyatın bir neçə yüzillik tarixini əks etdirməsi baxımından Yüklə 459,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|