18
interneti təbliğ etmək, xüsusən də gələcək nəsilləri qlobal
şəbəkədəki mövcud təhdidlərlə bağlı məlumatlandırmaq,
maarifləndirmə işləri aparmaqdır. Ənənəvi olaraq hər il fevral
ayının ikinci həftəsinin çərşənbə axşamı günündə təşkil edilən
və bu il “Təhlükəsiz rəqəmsal texnologiyalar dünyasını birlikdə
kəşf edin” şüarı ilə keçirilən müxtəlif səpkili tədbirlərdə -
“Təhlükəsiz internet-mədəniyyət: uşaq və yeniyetmələr üçün
pozitiv və təhlükəsiz İnternet”, “Təhsil və informasiya
təhlükəsizliyi”, “Təhlükəsiz internetin yaradılmasında peşəkar
cəmiyyətlərin rolu”, “İnternetdə neqativ kontentdən texniki
müdafiə metodları”, “İnternet məhdud fiziki imkanlı insanlar
üçün”, “İnternet nəsilləri birləşdirir və insanları maarifləndirir”
və s. mövzularda məruzələr dinlənilir, müzakirələr aparılır,
müxtəlif fikirlər səsləndirilərək təklif və tövsiyələr verilir.
Müasir dövrdə internetin təhlükəsizliyi son dərəcə
vacibdir. Uşaqlarla işləyən müəssisələr bu sahədə təbliğatın,
maarifləndirmənin aparılmasında daha fəal olmalıdırlar. Bu
baxımdan məktəblərdə, uşaq kitabxanalarında bu əlamətdar
günlə bağlı tədbirlərin keçirilməsi çox vacibdir. Belə
tədbirlərdən biri kimi uşaqlara internet, ondan düzgün və faydalı
şəkildə istifadə etməyin yolları haqqında məlumat verməsi üçün
İnformasiya Texnologiyaları mütəxəssisinin kitabxanaya dəvət
olunması çox məqsədəuyğun olar. Dünyada təhlükəsiz internet
trendi uşaqlar üçün sayt və mövzu zonalarının “ağ siyahısı”nın
hazırlanmasıdır. Bunun üçün uşaq kitabxanalarının əməkdaşları
mobil rabitə operatorları ilə birgə onlayn-bələdçi hazırlayırlar.
Kitabxanada “İnternetdə uşaqların təhlükəsizliyi” adlı aksiya
keçirmək olar. Aksiyada “Kompüter, təhlükəsizlik və uşaqlar”
adlı kiber-sərgi qurula, “Uşaqlar üçün təhlükəsiz internet
qaydaları” adlı informasiya vərəqi hazırlana bilər. Bilavasitə
19
aksiyanın gedişində uşaqlara təhlükəsiz internet dərsləri keçirilə
bilər. Dərslərdə uşaqlara kompüter və İnternet haqqında bilgilər
verilə, blits-sorğular keçirilə bilər. Sorğuda uşaqlara aşağıdakı
sualları ünvanlamaq olar: kimin evdə kompüteri var? ; kimin
interneti var? ; kim valideynlərsiz internetdən istifadə edir? ;
hansı saytlardan istifadə edirsiniz? ; sosial şəbəkələrdən istifadə
edirsinizmi və s.
Təmənnasız Xeyirxahlıq İfadəsi Günü
Hər il fevralın 17-də bütün dünyada qeyd olunan
Təmənnasız Xeyirxahlıq İfadəsi Günü (Random Acts of
Kindness Day) beynəlxalq xeyriyyə təşkilatlarının təşəbbüsü ilə
təsis olunmuşdur. Bu bayram ABŞ-da yaransa da, bu gün artıq
ümumdünya
əhəmiyyətli
bayrama
çevrilmişdir
və
vətəndaşlıqdan, milliyyətdən və dini inanclardan asılı olmayaraq
qeyd olunur. Bu bayram daha çox Qərbi Avropa və ABŞ-da
məşhurdur. Həmin gün bir çox şəhərlərdə ənənəvi olaraq məşhur
aktyorların, ictimai və siyasi xadimlərin iştirakı ilə xeyriyyə
tədbirləri və marafonları keçirilir. Əgər insan öz yaxşılığı
müqabilində təşəkkür gözləyirsə, bu həqiqi yaxşılıq, xeyirxahlıq
hesab olunmur. Siz xeyirxahlıq etdiyiniz insanların sevincini
20
görməyi və tərifini eşitməyi gözləməməlisiniz. Xeyirxah
əməllər özlüyündə sizə zövq verməlidir, bunu tərifə görə
etməməlisiniz. Əsl xeyirxahlıq budur!
Xeyirxahlıq haqqında aforizmlər
Xeyirxahlıq - korun görüb, karın eşidəcəyi şeydir.
Mark Tven,
ingilis yazıçısı
Xeyirxah insanlara andla deyil, söz və ağılla inanmaq lazımdır.
Sokrat,
filosof
Böyük insanlar böyük xeyirxahlıqlara qadirdirlər.
M. Servantes,
ispan yazıçısı
Xeyirxahlıq, artığının ziyan olmadığı keyfiyyətdir.
C. Qolsuorsi,
ingilis yazıçısı
Uşaqlarda kiçik yaşlarından xeyirxahlıq hisslərinin
tərbiyə olunması çox vacibdir. Bu onlara həm ailədə, həm
məktəbdə aşılanmalıdır. Bu işdə kitabxanaçılar da iştirak edə
bilərlər. Bunun üçün təqvimdəki bu yeni əlamətdar günün qeyd
olunması çox yerinə düşər.
21
Kitabxanada bu günlə bağlı “Xeyirxahlıq ağacı” adlı
stend hazırlamaq olar. Bu stend ağac formasında olur. Yarpaqlar
şəklində kəsilmiş kiçik vərəqlərdə “böyüklərə hörmət”,
“uşaqlara qayğı”, “heyvanlara mərhəmət”, “köməyə möhtac
insanlara yardım”, “ətraf mühiti qorumaq”, “özündən zəifləri
müdafiə etmək” və s. kimi təmənnasız xeyirxahlıq ifadəsini
bildirən davranışları qeyd etmək və bu “Xeyirxahlıq ağacı”ndan
asmaq lazımdır. Yazılmamış vərəqləri və qələmi ağacın yanında
qoymaq və kitabxanaya gələn oxuculardan təmənnasız
xeyirxahlıq ifadəsi hesab etdikləri davranışları yazaraq
“Xeyirxahlıq ağacı”ndan asmalarını xahiş etmək olar.
Uşaq ədəbiyyatımızda xeyirxahlıq motivlərinin olduğu
nümunələr az deyil. Bu nümunələrdən istifadə edərək oxucular
üçün icmal keçirmək olar. Bunun üçün belə ədəbi nümunələrin
sərgisini təşkil etmək lazımdır. Daha sonra kitabxanaçı
Süleyman Sani Axundovun “Əhməd və Məleykə” hekayəsinin
icmalını təqdim edir.
Kitabxanaçı: Uşaqlar, sizlərə görkəmli yazıçımız
Süleyman Sani Axundovun “Əhməd və Məleykə” hekayəsinin
icmalını təqdim edirəm. Görkəmli yazıçımız bu əsəri 1912-
1914-cü illərdə “Qorxulu nağıllar” başlığı altında qələmə
almışdır. Bu əsərin əsas qayəsi bu gün qeyd etdiyimiz əlamətdar
gün olan “Təmənnasız Xeyirxahlıq İfadəsi Günü”nə uyğundur.
Əsər təmənnasız xeyirxahlıq etməyin nə qədər alicənab davranış
olduğunu çox təsirli bir şəkildə oxuculara çatdırır.
Hacı Səməd təhsilli və çox xeyirxah bir insandır. O, öz
oğlunun və qızının yaxşı təhsil alması üçün çalışır. Hər axşam
şam yeməyindən sonra ailə üzvləri üçün kitab və ya qəzet
oxuyur. Belə axşamlardan birində qızı Fatma nənəsindən
qorxulu nağıl danışmasını xahiş edir. Bunu eşidən Hacı Səməd
Dostları ilə paylaş: |