18
mühüm siyasi-ictimai problemlərindən kənarda qalmamalı,
həmişə öz xalqının ictimai marağının keşiyində dayanmalıdır,
bilavasitə həyatdan bəhrələnməlidir. O, qabaqcıl dünya
ədəbiyyatından faydalanmaqla birlikdə milli ədəbi ənənələrinə
arxalanmalıdır...
Həmid Araslı,
akademik
Elçinin dil spesifikliyi və özünəməxsusluğu bir yazıçı kimi
qabarıq keyfiyyətlərindəndir. Elçinin yaradıcılığının əsas
xüsusiyyətlərindən biri obrazların reallığı, dinamikliyidir.
Yusif Səmədoğlu,
Əməkdar incəsənət xadimi
Elçin bədii teksti dünyaya yaxınlaşdırmağı bacarır. Elçinin
söylənti tərzi povestlərində və hekayələrində əsasən silsilə
cümlələrdən alınmış iri cümlələrdən yığılır. Ədəbiyyatımızda
bunun kökü Füzuli nəsrinə, Mirzə Fətəliyə, Mirzə Cəlilə ... gedib
çıxır.
Niyazi Mehdi,
fəlsəfə elmləri doktoru
...Elçinin yaradıcılığında “yazıçı yaddaşı” güclü bir
faktordur.
Onun “Bayraqdar” povesti öz müəllifinə müasir
dövrdə – XXI əsrin əvvəllərində də ədəbi bayraqdarlıq ucalığı
gətirmişdir.
Nərgiz Paşayeva,
professor
Elçin tutduğu rəhbər ictimai vəzifələrdə, yüksək dövlət
vəzifələrində həmişə böyük səriştə və enerji ilə, xeyirxahlıq,
19
eyni zamanda prinsipiallıqla geniş mənada Azərbaycan
mədəniyyətinə xidmət etmişdir.
Tofiq Quliyev,
Xalq artisti
Bu böyük yazıçının bədii təsvir vasitələri elədir ki, onun
əsərlərini oxuduqda, elə bil, mahir bir rəssamın fırçası ilə
canlandırılmış tablolara tamaşa edirsən.
Tahir Salahov,
Xalq rəssamı
Elçində dil ürək kimi çırpınır, beyin kimi düşünür, su kimi
axır, gün kimi işıq saçır, axşam kimi düşür, dərd kimi ağrıdır,
ruh kimi susur... Elçin şöhrət üçün yox, ürəyinin hökmü ilə
yaradan sənətkardır.
Vaqif Bəhmənli,
Əməkdar mədəniyyət işçisi
Elçin Əfəndiyevin kitabxanada bir neçə kitabının icmalını
keçirmək, onun yaradıcılığından bəhs edən diskussiyalar da
təşkil etmək olar. Diskussiyalar keçirilərkən yazıçının
hekayələrindən, romanlarından, dramlarından söhbət açılır və bu
haqda oxucuların fikirləri öyrənilir, onlarla yazıçının
yaradıcılığı haqqında diskussiya aparılır. Yaxşı olar ki,
diskussiya kitabxana ətrafında yerləşən məktəblərdə təşkil
olunsun. Kitabxanaçı məktəblilərlə Elçin Əfəndiyevin əsərləri
əsasında aşağıdakı formada diskussiya apara bilər: “Hörmətli
oxucularımız. Hamımıza görkəmli yazıçımız Elçin Əfəndiyevin
əsərləri tanışdır. Məlumdur ki, Elçin Əfəndiyevin əsərlərində
yeni olan iki bədii məziyyət ədəbi-bədii fakt olaraq çözülə bilər.
İstər “Mahmud və Məryəm” də, istər “Ağ dəvə” də, istərsə də
“Ölüm hökmü” ndə zaman və məkan Elçinin o vaxta qədərki
20
yaradıcılığına xas olmayan bir miqyasda sonsuzluq,
hüdudsuzluq, genişlik qazanıb.
Adətən yazıçı hekayə və povestlərində bir-iki ilin, bir neçə
ayın, beş-on günün, bir səhərin, bir gecənin, üç-dörd saatın, hətta
an qədər qısa zaman aralığının bədii mətləbini qələmə alırdı...
Halbuki, “Mahmud və Məryəm” romanında eşqin, ali və ülvi
məhəbbətin işığı böyük tanrının insanı yaratdığı ilk gündən baş
alıb gəlir. “Ağ dəvə” romanında bir günün, yazı mizi başında
keçən bir neçə saatın içində ən azı əlli ilin hadisələri qeyri-adi
dərəcədə mükəmməl bir təfərrüatla göz önündə durmaqda, canlı
bir görsənişdədir. Yazıçının hər bir romanı ayrı-ayrılıqda
lakonik epopeyadır. Bəli, təbiətin ayrılmaz bir parçası olan
insanın, insan taleyinin epopeyası...
Uşaqlar, sizin bu haqda fikriniz nədir? Nə üçün yazıçı
“Mahmud və Məryəm” əsərini dastan adlandırır? Bu dastanla
“Əsli və Kərəm” dastanı arasında oxşar və fərqli cəhətlər nədir?”
Oxucuların fikirləri:
I oxucu: Mahmud və Məryəm” romanların içində ən zərifi, ən
kövrəyidir. “Mahmud və Məryəm” eşq haqqındadır. Ən azı ona
görə ki, romanın əsasında bütün Şərqdə “Əsli və Kərəm” adı ilə
dillərdə gəzib dolaşan, dastan gecələrini bəzəyən kədərli bir
əhvalat dayanır. “Əsli və Kərəm”in motivlərinə söykənib başı
bəlalı eşqdən, öndə aşiqlərə bal dadızdıran, ortada zəhərə, sonda
külə dönən eşqdən yan keçmək mümkün deyil. “Əsli və
Kərəm”in motivləri əsasında Elçin Əfəndiyevin qələmə aldığı
“Mahmud və Məryəm” isə realist yazıçının yaratdığı dastandır.
Romanın bütün sturkturuna hopmuş aydınlıq, sadiqlik, xəlqilik,
humanizm, bəşərilik, kamillik “Mahmud və Məryəm”i dastan
adlandırmağa imkan yaradır. “Əsli və Kərəm” dastanın sujeti
“Mahmud və Məryəm” romanında olduğu kimi saxlanılıb,
fantaziyaya yol verilməyib; ayrı-ayrı dinlərə məxsus iki gənc
bir-birini sevir, lakin şəriətin müəyyən etdiyi qaydalar bu