F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
162
oğruyam, yalançıyam, adam aldadanam, mən, mənə səxavət göstərən adamın dövlətini oğurlamışam!.. Mən o qızın üzündən özümü çaşdırmışam, biabır olmuşam! Bir bax! Bir bax!
O sürtukunun yan cibindən kağızları bir-bir çıxarıb stolun üstünə atır, mənə göstərmək istədiyi kağızı tələsə- tələsə onların arasından axtarırdı, ancaq tərs kimi tapa bilmirdi. Axırda səbri tükənərək, əlinə keçən bütün kağızları cibindən çıxartdı, birdən ağır bir şey stolun üstünə düşərək cingildədi... Anna Andreyevna həyəcanla çığırdı. Bu – itmiş medalyon idi! Mən öz gözlərimə güclə inandım. Qan qocanın başına vurdu, üzü qıpqırmızı qızardı. O diksindi. Anna Andreyevna əllərini döşünə qoyaraq, yalvarıcı bir nəzərlə ona baxırdı: onun üzündə ürəkaçan, gözəl bir ümid gülümsəyirdi. Qocanın qızarması, onun özünü itirməsi... Bəli, Anna Andreyevna yanılmırmış, indi o başa düşürdü ki, medalyon necə olub itmişdir! O başa düşürdü ki, Nikolay Sergeiç medalyonu tapmış, bunu tapdığına son dərəcə sevinmişdir, bəlkə də, sevincindən titrəyərək, onu böyük bir qısqanclıqla downloaded from KitabYurdu.org
163
başqalarından gizlətmişdir. Tək olanda hamıdan gizlin, hədsiz bir məhəbbətlə, öz sevimli balasının medalyondakı şəklinə, onun kiçik üzünə baxmışdır, baxmaqdan doymamışdır, bəlkə o da, Nataşanın zavallı anası kimi, otağa girib qapını bağlamış, təkbaşına oturub, son dərəcə sevdiyi Nataşası ilə söhbət etmişdir, ona suallar vermiş, bu suallara da özü cavab axtarmışdır. Gecə isə böyük iztirab içində, hönkürtüsünü sinəsində boğaraq, əziz surəti nəvazişlə oxşamışdır, öpmüşdür, görmək istəmədiyi, hamının qarşısında lənət oxuduğu qızını qarğımaq əvəzinə, onu əfv etmişdir, ona öz xeyir-duasını göndərmişdir... Anna Andreyevna, bir az bundan əvvəl Nataşasına qarğış edən bu sərt, bu qəzəbli atanın qarşısında özünü daha saxlaya bilməyərək həyəcanla çığırdı: – Mənim əzizim, sən onu yenə də sevirsən! Lakin onun çığırtısını eşidən kimi, Nikolay Sergeiçin gözlərində dəlicəsinə bir qəzəb parıldadı. Medalyonu qapıb yerə çırpdı, hiddətlə onu tapdalamağa başladı. Tövşüyə- tövşüyə, nəfəsi tutula-tutula xırıldadı: downloaded from KitabYurdu.org 164
– Həmişəlik, həmişəlik səni qarğıyıram! Həmişəlik, həmişəlik! Anna Andreyevna çığırdı: – İlahi! Onu, onumu qarğıyırsan?! Mənim Nataşamı? Onun üzünü... ayağınla tapdalayırsan?! Ayağınla?! Zalım adam! Hissiz adam! Daşqəlbli məğrur adam! Çılğın qoca, arvadının fəryadını eşidib, tutduğu işdən dəhşətə gələrək dayandı. Birdən medalyonu yerdən qapıb götürdü, otaqdan qaçmaq istədi, lakin ikicə addım ataraq birdən dizləri üstə düşdü, əllərini qarşısında olan divana söykəyərək, gücdən düşmüş halda başını aşağı saldı. O, körpə uşaq kimi, bir arvad kimi ağlayırdı. Hönkürtü hıçqırıqları sanki onun sinəsini parçalamaq istəyirdi. Qorxunc, qəzəbli qoca bir anda xırdaca bir uşaqdan da zəif oldu. O indi daha Nataşasını qarğıya bilməzdi, o indi daha bizim heç birimizdən utanmırdı, çılğın bir məhəbbət coşqunluğuna qapılaraq, bizim yanımızda, indicə ayaqları altında tapdaladığı şəkli öpür, ardı-arası kəsilmədən öpürdü. Sanki onun öz qızına olan və xeyli vaxtdan bəri qarşısı alınan bütün nəvazişi, bütün məhəbbəti indi böyük bir downloaded from KitabYurdu.org
165
qüvvətlə onun qəlbindən xaricə çıxmağa can atır, sarsıdıcı bir qüvvə ilə onun bütün varlığını parçalayıb dağıdırdı. Anna Andreyevna ona doğru əyilib, onu qucaqlamışdı, hönkür-hönkür ağlayaraq deyirdi: – Bağışla onu, bağışla! Qaytar onu, əzizim, ata yurduna! Allah özü qiyamət günündə sənin göstərdiyin bu mərhəməti, bu şəfqəti nəzərə alar!.. Lakin qoca xırıltılı, boğuq bir səslə bərkdən deyirdi: – Yox, yox! Qətiyyən, heç vaxt! Heç vaxt! Heç vaxt!
downloaded from KitabYurdu.org 166
XIV FƏSİL
Mən Nataşanın yanına gələndə saat on olmuşdu. Nataşa onda Fontankada, Semyonovsk korpusunun yanında, tacir Kolotuşkinin çirkli, “əsaslı surətdə tikilmiş” evinin dördüncü mərtəbəsində yaşayırdı. Nataşa öz evlərindən getdikdən sonra, onlar ilk əvvəl, Liteynaya küçəsində, üçüncü mərtəbədə, kiçik, lakin çox gözəl, əlverişli bir mənzildə yaşayırdılar. Ancaq çox çəkmədi ki, gənc knyazın pulu qurtardı. O, musiqi müəllimi olmadı, başqalarından pul almağa başladı, öz imkanlarına görə çox böyük borca düşdü. Bu pulları otağın bəzək-düzəyinə, Nataşaya aldığı hədiyyələrə sərf edirdi. Nataşa da onun belə bədxərclik etməsinə qarşı çıxır, bunun üstündə ona öyüd-nəsihət verirdi, hətta bəzən ağlayırdı. Alyoşa həssas, məsələni tez duyan bir adam idi, o bəzən Nataşaya nə kimi bir hədiyyə alacağını, bunu Nataşanın necə qəbul edəcəyini bir həftə düşünər, bundan həzz alardı, bunu özü üçün həqiqi bir bayram edərdi. Öz intizarını, arzu və xəyallarını böyük bir həvəslə qabaqcadan mənə söyləyərdi, Nataşanın öyüd- downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|