F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
226
edir! Siz ona görə yaranmısınız ki, bir-birinizin bacısı olasınız, bir-birinizi sevəsiniz! Mən bu barədə çox düşünmüşəm! Mən istərdim sizi bir-birinizlə tanış edim, sizi birləşdirim, özüm də durub sizə baxıb həzz alım! Nataşa, əzizim, ürəyinə ayrı şey gəlməsin, icazə ver, mən ondan söhbət edim. Mən onun barəsində ancaq səninlə danışmaq istəyirəm, sənin barəndə də onunla! Sən özün bilirsən ki, mən səni hamıdan çox sevirəm, onun özündən də çox sevirəm... Sən mənim üçün hər şeysən! Nataşa dinib-danışmadan mehribanca, bir az da kədərlə ona baxırdı. Alyoşanın sözləri sanki həm könlünü oxşayır, həm də ona əzab verirdi. Alyoşa sözünə davam edərək dedi: – Hələ iki həftə bundan əvvəl, mən Katyanın gözəl bir insan olduğunu qət etdim. Mən axı hər axşam onlara gedirdim. Görürdüm ki, evə qayıdandan sonra mən sizin hər ikinizin barəsində düşünürdüm, çox-çox düşünürdüm, sizi bir-birinizlə müqayisə edirdim... Nataşa gülümsəyərək soruşdu: – Hansımız yaxşı çıxdı? downloaded from KitabYurdu.org
227
– Hərdən sən, hərdən də o yaxşı çıxırdı. Ancaq axıra ən yaxşı çıxan sən olurdun. Mən onunla danışanda hiss edirəm ki, özüm də daha yaxşı oluram, daha ağıllı, daha nəcib oluram. Sabah, sabah bütün məsələlər həll olunacaq! – Sənin ona yazığın gəlmir? Axı o səni sevir. Deyirsən ki, özüm bunu hiss etmişəm. – Nataşa, yazığım gəlir. Ancaq biz üçümüz də bir- birimizi sevəcəyik, onda... Nataşa yavaşca, sanki öz-özünə dedi: – Onda, əlvida! Alyoşa təəccüblə ona baxdı. Bizim söhbətimiz heç gözlənilmədiyi halda, birdən qırıldı. Mətbəxdən yüngül bir səs gəldi, elə bil ki, ora bir adam girmişdi (mətbəx eyni zamanda evin dəhlizi idi). Az sonra Mavra qapını açdı, gizlincə işarə edərək, Alyoşanı bayıra çağırdı. Biz hamımız Mavradan nə olduğunu soruşduq. Mavra sirr ifadə olunan bir səslə dedi: – Səni soruşurlar, buyur gəl! Alyoşa təəccüblə bizə baxdı: downloaded from KitabYurdu.org
228
– Bu vaxt məni kim soruşar? Gedim görüm kimdir. Mətbəxdə knyazın rəsmi geyimli lakeyi durmuşdu. Heç demə, knyaz evinə qayıdanda karetasını Nataşanın yaşadığı evin qarşısında saxlatdırmış, lakeyini göndərmiş ki, görsün Alyoşa oradadır, ya yox. Lakey bunu deyən kimi, mətbəxdən çıxdı. Alyoşa karıxmış halda bizi gözdən keçirtdi: – Çox qəribədir! Hələ bu vaxta qədər belə bir şey olmamışdı. Bu nə deməkdir? Nataşa təşvişlə ona baxdı. Birdən Mavra yenə də qapını açdı. Pıçıldayaraq tələsə-tələsə dedi: – Knyaz özü gəlir! – elə o saat da çəkilib getdi. Nataşanın rəngi ağardı, yerindən qalxdı. Birdən gözləri od kimi parıldadı. Stola azca söykənərək, həyəcanla qapıya baxdı, çağırılmayan qonaq bu qapıdan içəri girəcəkdi. Alyoşa karıxmışdı, lakin özünü itirməmişdi, o pıçıldayaraq dedi: – Nataşa, qorxma, sən mənim yanımdasan! Mən qoymaram o sənə ağır bir söz desin! downloaded from KitabYurdu.org
229
Qapı açıldı, knyaz Valkovski astanada göründü.
downloaded from KitabYurdu.org 230
II FƏSİL
O, cəld və diqqətlə bizi gözdən keçirtdi. Lakin bu baxışdan, bizim yanımıza onun bir dost, ya düşmən kimi gəldiyini hələ təyin etmək olmazdı. Mən onun zahiri görünüşünü müfəssəl olaraq təsvir edəcəyəm. O bu axşam məni xüsusilə heyrətə saldı. Mən əvvəl də onu görmüşdüm. Onun yaşı qırx beşdən çox olmazdı, üzünün xətləri son dərəcə gözəl idi, ahəngdar idi, ifadəsi isə vəziyyətə görə dəyişərdi, lakin son dərəcə tez, həm də kəskin bir şəkildə, tamam dəyişərdi. Ən xoş bir ifadə – ən tutqun və narazılıq bildirən bir ifadəyə çevrilərdi, elə bil ki, birdən onun bir damarını çəkirdilər. Bir qədər qarayanız, uzunsov üzündə heç bir nöqsan yox idi, dişləri çox gözəl, ağzı kiçik, dodaqları nazik idi. Bir az uzunsov burnu düz və qəşəng idi. Geniş alnında bircə dənə də qırışıq görünmürdü, iri, boz gözləri vardı. Bu vəziyyəti ilə ona bəlkə də gözəl demək olardı, ancaq onun üzü adama xoş təsir bağışlamırdı. Bu üzün ifadəsi sanki öz təbii ifadəsi deyildi, bu ifadə həmişə süni, qondarma, başqasından downloaded from KitabYurdu.org 231
götürülmüş bir ifadə olurdu. Sizdə, heç vaxt onun üzündə onun öz həqiqi ifadəsini görə bilməyəcəyiniz haqqında, heç düşünmədən, qəti bir fikir əmələ gəlirdi, onun üzündəki bu süni ifadə adamı ondan ikrah etməyə vadar edirdi. Diqqətlə baxdıqda, siz onun bu daimi maskasının altında qəzəb, hiyləgərlik, son dərəcə xudbin bir hiss olduğunu duymağa başlayacaqsınız. Xüsusilə, onun zahirən gözəl görünən iri, boz gözləri sizin diqqətinizi cəlb edəcəkdir. Elə bil ki, yalnız bunlar onun iradəsinə tamamilə tabe ola bilmirdi. Bəlkə də o, adama xoş, mehriban bir nəzərlə baxmaq istəyirdi, lakin onun baxışlarından yayılan şüalar elə bil ki, iki yerə bölünürdü. Bu xoş, mehriban şüalar arasında adama inanmayan, adamdan söz almaq istəyən, sərt, qəzəbli şüalar da nəzərə çarpırdı. O uca boylu, zərif biçimli, bir az arıq adam idi, öz yaşından xeyli cavan görünürdü. Tünd-sarışın, yumşaq saçına təzə-təzə dən düşürdü, qulaqları, əlləri, ayaqları çox qəşəng idi, bu onun tamamilə feodal-dvoryan təbəqəsinə mənsub olduğunu göstərən bir gözəllik idi. O çox zərif və təravətlə, lakin bir qədər cavan adam ədası ilə geyinmişdi, ancaq bu ona yaraşırdı. O elə bil ki, Alyoşanın downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|