F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
311
şikayətlənirik... Sağ ol, Vanya, mənim ürəyimi lap sakitləşdirdin. Ah, o, bu gün gəlsəydi nə yaxşı olardı! Sonra birdən bayaqkını yadına salıb acıqlanar. Mən təəccüblə soruşdum: – Olmaya savaşmısınız? – Heç özümü o yerə qoymadım! Mən ancaq bir az qəmgin idim: onun da əvvəl kefi kök idi, sonra birdən fikrə daldı, gedəndə də elə bil soyuqluq göstərdi. Onun dalınca adam göndərəcəyəm... Vanya, sən də bu gün gəl. – Bir iş var, başım ona qarışmasa, mütləq gələrəm. – Bu nə işdir? – Biri var, yaxamdan əl çəkmədi! Görək, bəlkə gəldim, mütləq gələrəm.
downloaded from KitabYurdu.org 312
VII FƏSİL
Düz saat yeddidə Masloboyevin evinə getdim. O, Şestilavoçnaya küçəsində kiçik bir evdə, fligeldə, üçotaqlı mənzildə yaşayırdı. Mənzil çox natəmiz və səliqəsiz idi, lakin mebel cəhətdən yoxsul deyildi. Hətta bir qədər var- dövlət də nəzərə çarpırdı, eyni zamanda, böyük bir təsərrüfatsızlıq da hiss olunurdu. Qapını çox sadə, lakin çox qəşəng geyimli, gülər, mehriban baxışlı, çox təmiz, gözəl bir qız açdı, onun on doqquz yaşı olardı. Mən o saat başa düşdüm ki, bu Aleksandra Semyonovnadır. Dünən Masloboyev sözarası onun adını çəkmiş, söyləmişdi. O mənim kim olduğumu soruşdu, familiyamı eşidəndə dedi ki, Masloboyev sizi gözləyir, lakin indi öz otağında yatmışdır. Məni onun yanına apardı. Masloboyev çox gözəl, yumşaq bir divanda uzanmışdı, üstünə çirkli şinelini salmış, başının altına köhnə meşin balış qoymuşdu. O çox ayıq yatmışdı, biz içəri girən kimi, o məni adımla çağırdı. – Hə! Sənsən? Gözləyirdim. Bu saat yuxuda görürdüm ki, gəlib məni oyadırsan. Deməli, vaxtdır. Gedək. downloaded from KitabYurdu.org 313
– Hara? – O xanımın yanına. – Hansı xanımın? Niyə? – Xanım Bubnovanın yanına, onu məhv etməyə! – sonra Aleksandra Semyonovnaya tərəf dönüb uzada-uzada dedi. – Heç bilirsən, necə canandır! – hətta onu xatırlamaqla barmaqlarının ucunu da öpdü. – Yenə başladı, yenə başladı özündən uydurmağa! – Aleksandra Semyonovna belə hallarda bir az acıqlanmağı özünə borc bilirdi. – Tanış deyilsən? Qardaş, tanış ol! Aleksandra Semyonovna, sənə təqdim edirəm, bu ədəbiyyat generalıdır. Bunlara ancaq ildə bir dəfə havayı baxmaq olar, qalan vaxtlar pulladır. – Məni axmaq tapıb, ey! Siz Allah, siz ona qulaq asmayın, o həmişə məni ələ salır. Bu axı nə generaldır? – Mən də onu deyirəm ki, əlahiddə bir generaldır! Zati- aliləri, sən də elə bilmə ki, biz axmaq adamlarıq, biz ilk baxışda göründüyündən çox-çox ağıllıyıq. downloaded from KitabYurdu.org 314
– Siz ona fikir verməyin! Həmişə elə hörmətli adamların yanında adama xəcalət verir, utanmazın biri, utanmaz! Heç olmasa, bircə dəfə teatra aparaydın. – Aleksandra Semyonovna, siz sevirsiniz özünüzün ev... Siz yadınızdan çıxarmırsınız ki, sevmək lazımdır? O sözü unutmamısınız ki? Sizə öyrətdiyim sözü? – Əlbəttə, unutmamışam. Görünür, axmaq bir sözdür. – Axı hansı sözdür? – Yox, qonağın yanında durub özümü biabır eləyəcəyəm! Bəlkə də ayıb bir sözdür! Desəm, lap dilim qurusun! – Deməli, yadınızdan çıxıb! – Yox, çıxmayıb: penatlar 1 öz penatlarınızı sevirsiniz... Gör özündən nələr uydurur da! Bəlkə heç bir penat-filan olmamışdır, onları axı niyə sevəsən? Elə həmişə yalan danışır! – Amma xanım Bubnovanın yanında... – Cəhənnəm ol öz Bubnovanla! – Aleksandra Semyonovna bərk acıqlanmış halda otaqdan çıxıb getdi.
1 Qədim romalılarda ev hamisi olan allahlar downloaded from KitabYurdu.org 315
– Vaxtdır! Gedək! Aleksandra Semyonovna, sağlıqla qalın!
Biz evdən çıxdıq. – Bilirsən, Vanya, əvvəl budur ki, bu arabaya minək. Bu belə. İkincisi də, bayaq səndən ayrılandan sonra bəzi şeylər də öyrəndim, özü də güman və təsəvvürlə deyil, lap düzgün öyrəndim. Vasilyevskidə bir saat da qaldım. O yekəqarın ki var, yaman əclaf şeydir, murdar, pis adamdır, cürbəcür alçaq işlərə əl atır. O Bubnova da bu cür fırıldaqları ilə çoxdan məşhurdur. Bu günlərdə o, yaxşı bir evdən olan bir qız ilə az qala ələ keçəcəkdi. O yetim qıza ki, kiseyi paltar alıbmış (bayaq mənə deyirdin), bu mənə heç dinclik vermir, çünki bu barədə mən bundan qabaq da bəzi şeylər eşitmişəm. Bu gün də bəzi şeylər öyrənmişəm, bu, tamamilə təsadüfi olmuşdur, amma deyəsən, doğrudur. O qızın neçə yaşı var? – Üzdən ona on üç vermək olar. – Amma boyca balacadır. O elə də eləyəcək. Lazım olsa, deyəcək on birdir, on beş də deyəcək. O yazığın axı nə bir köməyinə çatanı var, nə də ailəsi, onda... downloaded from KitabYurdu.org
316
– Doğrudanmı? – Bəs sən necə bilirsən! Xanım Bubnova o yetimi ancaq yazığı gəldiyi üçün saxlamağa götürməzdi. Yekəqarın ki ora dadanıb, lap mən deyən kimidir. O bu yaxınlarda səhər Bubnova ilə görüşüb. O səfeh Sizobryuxova isə, bu gün bir gözəl vəd edilmişdir, yerli arvaddır, məmur və ştabofiser arvadıdır. Əyyaşlıq eləyən tacir uşaqları belələrinin düşkünüdür, həmişə rütbəni soruşurlar. Bu latın sərfində olan kimidir, yadındadırmı, sözün sonuna əhəmiyyət verilir. Amma deyəsən, mən hələ də kefliyəm. Bubnovanı belə işlərlə məşğul olmağa qoymaram. O, polis işçilərini də aldatmaq istəyir. Aldada bilməyəcək! Mən də onu qorxudacağam, o bilir ki, əvvəlkilər də mənim yadımdan çıxmayıb və sairə... Başa düşürsənmi? Mən buna son dərəcə heyrət etdim. Bu xəbər qəlbimi həyəcana gətirdi. Mən qorxurdum ki, birdən gecikərik, sürücünü tələsdirdim. Masloboyev dedi ki: – Narahat olma, tədbir görülmüşdür. Mitroşka ordadır. Sizobryuxov ona pul verib canını qurtaracaq, yekəqarın downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|