328
istəyirsən? O yenə də mənə cavab verməyib, üzünü divara
çevirdi.
Düşünərək öz-özümə dedim: “Bunun mənə niyə acığı
tutur? Qəribə qızdır!”
Qoca həkim, dediyi kimi, saat onda gəldi. Almanlara
xas olan bir diqqətlə xəstəyə baxıb, məni lap arxayın etdi,
dedi ki, qızdırması olsa da, elə qorxulu bir şey yoxdur.
Sonra əlavə etdi ki, görünür, bunun çoxdan bəri davam edən,
ayrı bir xəstəliyi var, bu da ürəyin düzgün döyünməməsi
kimi bir şeydir, “lakin bu məsələ xüsusi bir müşahidə tələb
edəcəkdir, indi isə xəstənin vəziyyəti qorxulu deyil”. Ona su
və toz dərman yazdı, bunu da lazım olduğundan daha çox,
adət şəklini aldığı üçün yazmışdı, elə o saat soruşdu ki, bu
haradan gəlib sənin yanına çıxıb? Eyni zamanda, mənim
otağımı təəccüblə gözdən keçirtdi. Bu qoca həkim yaman
danışqan adam idi.
Yelena öz hərəkəti ilə onu heyrətə saldı: nəbzini
yoxlayarkən əlini geri çəkdi, dilini ona göstərmək istəmədi,
suallarına qətiyyən cavab vermədi, ancaq onun boynundan
asılan iri Stanislav ordeninə diqqətlə baxırdı. Qoca dedi ki:
downloaded from KitabYurdu.org
329
“Bunun yəqin başı bərk ağrıyır, ancaq gör necə baxır!” Mən
Yelenanın başına gələn hadisəni ona söyləməyi lazım
bilmədim, ancaq “bu uzun əhvalatdır” deyərək, onu başdan
elədim.
Həkim gedəndə dedi:
– Bir şey olsa, mənə xəbər eləyin. İndi isə qorxulu bir
şey yoxdur.
Mən bu qərara gəldim ki, bütün günü Yelenanın
yanında qalım, onu lap sağalana kimi, mümkün qədər tək
qoymayım! Lakin bilirdim ki, Nataşa və Anna Andreyevna
nahaq yerə məni gözləyib əziyyət çəkə bilərlər. Buna görə
də, şəhər poçtu ilə Nataşaya məktub yazıb, bu gün gələ
bilməyəcəyimi ona xəbər verməyi qət etdim. Amma Anna
Andreyevnaya yazmaq mümkün deyildi. Bir dəfə Nataşanın
xəstələndiyini mən ona məktubla xəbər vermişdim, onda
Anna Andreyevna məndən xahiş etmişdi ki, bir daha ona
kağız yazmayım. O deyirdi ki: “Sənin məktubunu görən
kimi qoca qaşqabağını tökür, mənim əzizim, o bilmək istəyir
ki, məktubda nə yazılmışdır, amma soruşa bilmir, cürət
eləmir, bütün günü ovqatı təlx olur. Bir də ki, atam,
downloaded from KitabYurdu.org
330
məktubla sən ancaq məni əsəbiləşdirirsən. On sətirdən axı
nə çıxar! Adam istəyir ki, ətraflı soruşub bilsin, amma sən
yoxsan”. Buna görə də təkcə Nataşaya məktub yazdım,
aptekə dərman almağa gedəndə, məktubu da aparıb yola
saldım.
Bu arada Yelena yenə yatdı. Yuxuda o, azca inildəyir
və diksinirdi. Həkim düz təyin etmişdi: onun başı bərk
ağrıyırdı. Arabir çığırıb yuxudan ayılırdı. O hətta mənə
narazı halda baxırdı, elə bil ki, mənim diqqət yetirməyim
ona daha artıq əziyyət verirdi. Etiraf edirəm ki, bu mənə çox
ağır gəlirdi.
Saat on birdə Masloboyev gəldi. O, fikirli görünürdü,
özü də elə bil ki, dalğın idi. O ancaq bir dəqiqəliyə gəlmişdi,
hara isə bərk tələsirdi.
Masloboyev otağa baxaraq:
– Qardaş, – dedi, – mən bilirdim ki, sən yaxşı
yaşamırsan, amma heç ağlıma gətirmirdim ki, gəlib səni belə
bir sandıqda görəcəyəm. Bu ki otaq deyil, sandıqdır. Tutaq
ki, bu heç, axı əsas məsələ burasındadır ki, bu kənar şeylər
səni işindən ayırır. Bu barədə mən dünən Bubnovagilə
downloaded from KitabYurdu.org
331
gedəndə fikirləşmişdim. Qardaş, mən öz təbiətim etibarilə,
bir də ki, ictimai vəziyyətimə görə ayrı cür adamlardanam.
Elə adamlardanam ki, onlar özləri yararlı bir iş görə
bilmirlər, amma başqalarına necə yaşamaq üçün öyüd-
nəsihət verirlər. Qulaq as, gör nə deyirəm: mən bəlkə sabah,
ya o birisi gün sənin yanına gəldim, amma sən mütləq bazar
günü səhər mənim yanımda ol. O vaxta qədər bu qızın işi də
yəqin ki, tamam qurtarar. Bizə gələndə mən gərək səninlə
ciddi danışım, çünki səninlə ciddi surətdə məşğul olmaq
lazımdır, belə yaşamaq olmaz! Dünən mən buna ancaq ötəri
toxundum, amma indi əsaslı surətdə girişəcəyəm. Bir də, axı
de görüm, məndən müvəqqəti olaraq pul almağı sən özünə
alçaqlıqmı hesab edirsən?
Mən onun sözünü kəsdim:
– Sən gəl danışma! Yaxşısı budur, de görüm, dünən
oradakı həngamə necə qurtardı?
– Necə qurtaracaq, lap yaxşı! İstədiyimizə də çatdıq,
başa düşdünmü? İndi mənim vaxtım yoxdur. Birdəqiqəliyə
gəldim sənə xəbər verim ki, mənim vaxtım yoxdur, səninlə
indi məşğul ola bilmərəm. Qoy yeri gəlmişkən soruşum
downloaded from KitabYurdu.org
332
görüm, sən bunu ayrı bir yerə düzəldəcəksən, ya öz yanında
saxlayacaqsan? Bunu fikirləşib həll eləmək lazımdır.
– Bunu mən hələ bilmirəm, etiraf edirəm ki, bunu
məsləhətləşmək üçün səni gözləyirdim. Yaxşı, axı nə əsasa
görə mən bunu öz yanımda saxlayım?
– Eh, buna nə əsas lazımdır, heç olmasa bir qulluqçu
kimi...
– Xahiş edirəm, yavaş danış. O xəstə də olsa, ağlı
başındadır, mən bayaq fikir verdim, səni görən kimi elə bil
diksindi. Deməli, dünənkilər yadına düşüb...
Mən Masloboyevə Yelenanın xasiyyətindən, onda
gördüyüm bəzi cəhətlərdən danışdım. Mənim sözlərim
Masloboyevi maraqlandırdı. Mən bunu da əlavə etdim ki,
bəlkə Yelenanı aparıb bir evə qoydum, bu münasibətlə də
Nikolay Sergeiçdən və Anna Andreyevnadan ona bir balaca
məlumat verdim. Gördüm ki, Masloboyev Nataşanın
əhvalatından az da olsa xəbərdardır, mən buna təəccüb
etdim, soruşdum ki, o bunu haradan bilir.
– Çoxdan bilirəm, – dedi, – az-çox eşitmişəm, bir
məsələ ilə əlaqədardır. Mən axı sənə dedim ki, knyaz
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |