343
Nəhayət, o yatdı, ancaq rahat yata bilmirdi, tez-tez diksinir,
yuxudan ayılır. Mən bu gün çox gəzməsəm də, yamanca
yorulmuşdum, fikirləşdim ki, mümkün qədər tez yatım. Bu
adamların dərdi mənə əzab verirdi, onların fikri məni rahat
qoymurdu. Hiss edirdim ki, bu qız mənim başımı çox
qarışdıracaq. Lakin məni daha çox Nataşa və onun işləri
düşündürürdü. İndi mən, bu axşam yatarkən çox ağır bir ruhi
vəziyyətdə olduğumu xatırlayıram, çox az hallarda mən belə
bir vəziyyətdə olurdum, bu məşum bir gecə idi.
downloaded from KitabYurdu.org
344
IX FƏSİL
Yuxudan səhər gec ayıldım, saat on olardı.
Xəstələnmişdim, başım bərk ağrıyır, həm də hərlənirdi,
Yelenanın yatağına baxdım: yataq boş idi. Eyni zamanda,
sağ tərəfdəki kiçik otaqdan bir cür səs eşidirdim, elə bil ki,
yerə süpürgə çəkirdilər. Çıxıb baxdım. Yelena bir əlində
süpürgə, o biri əli ilə də, hələ dünən gecədən bəri əynindən
çıxarmadığı bəzəkli paltarının balağından tutub, yer
süpürürdü. Soba üçün hazırlanmış odun, bir-birinin üstə,
bucağa yığılmışdı, stol səliqəyə salınmış, çaynik yuyulub
təmizlənmişdi, bir sözlə, Yelena evdarlıq edirdi.
Çağırıb dedim:
– Yelena, mənə bax, kim səni məcbur eləyir ki, yer
süpürəsən? Bu mənə lazım deyil, sən xəstəsən, sən mənim
yanıma qulluqçu gəlmisən?
Yelena dikələrək düz üzümə baxdı:
– Bəs yeri kim süpürəcək? İndi mən daha xəstə
deyiləm.
downloaded from KitabYurdu.org
345
– Yelena, mən axı səni bura işləmək üçün
gətirməmişəm. Sən elə bil qorxursan ki, mən də səni
Bubnova kimi danlayacağam, deyəcəyəm ki, havayı yeyib-
yatırsan, iş görmürsən? – sonra təəccüblə ona baxıb
soruşdum. – Bu murdar süpürgəni haradan tapmısan?
Mənim süpürgəm yox idi.
– Bu mənim süpürgəmdir. Özüm gətirmişəm. Babam
üçün də mən burada yer süpürürdüm. Süpürgə də o vaxtdan,
bax, burada, sobanın altında idi.
Mən düşünə-düşünə geri qayıtdım. Bəlkə də mən pis
bir iş tutmuşdum, lakin mənə elə gəlirdi ki, Yelena burada
qalmağı özü üçün ağır hesab edir, buna görə də havayı yerə
yaşamadığını hər vasitə ilə sübut etmək istəyir. Düşünərək
öz-özümə dedim: “Əgər belə isə, onda bu nə sərt təbiətli
qızdır!” Bir-iki dəqiqədən sonra o da gəldi, diqqətlə mənə
baxa-baxa, kirimişcə gedib divanda, dünənki yerində oturdu.
Mən çayniki qaynatdım, çay dəmlədim, onun üçün fincana
çay tökdüm, bir parça da ağ çörək verdim. O dinməz-
söyləməz çörəyi aldı. Dünəndən bəri heç bir şey yeməmişdi.
Baxdım ki, balağının bir parça yeri çirkə batmışdır.
downloaded from KitabYurdu.org
346
– Gör, – dedim, – qəşəngcə donunu süpürgə ilə
bulamısan.
Yelena balağına baxıb, birdən fincanı yerə qoydu, hər
iki əli ilə, görünür, soyuqqanlıqla və sakitcə kiseyi donunu
çərtdi, birdən dartıb başdan-ayağa kimi cırdı. Sonra da heç
bir söz demədi, başını qaldırıb parlaq gözlərini mənə zillədi.
Mən qarşımdakının dəli olduğunu yəqin edərək
çığırırdım:
– Yelena, sən nə edirsən?!
O, həyəcandan az qala nəfəsi tutula-tutula dedi:
– Bu, pis paltardır, siz niyə dediniz ki, bu qəşəng
paltardır? – birdən yerindən qalxıb qışqırdı. – Mən bunu
görmək istəmirəm. Mən bunu parçalayacağam. Mən ondan
xahiş etməmişdim ki, məni bəzəndirsin. O özü məni güclə
bəzəndirdi. Mən əvvəl də onun aldığı bir paltarı cırmışdım,
bunu da cıracağam. Cıracağam! Cıracağam! Cıracağam!
Yelena bunu deyib qəzəblə paltarının üstünə düşdü. Bir
anda onu tikə-tikə elədi. Bunu qurtardıqdan sonra onun
rəngi elə qaçmışdı ki, ayaq üstə güclə dururdu. Mən
təəccüblə onun bu hiddətinə baxırdım. Lakin Yelena mənə
downloaded from KitabYurdu.org
347
meydanoxuyucu bir nəzərlə baxırdı, elə bil ki, mən də onun
qarşısında müqəssir idim. İndi daha mən nə etmək lazım
olduğunu bilirdim.
Bu qərara gəldim ki, elə bu gün səhər gedib ona təzə
paltar alım. Təbiətən sərtləşmiş bu əcaib məxluqa ancaq
xoşluqla təsir etmək lazımdı. Yelena mənə elə baxırdı ki,
sanki ömründə heç yaxşı insan görməmişdi. O belə bir təzə
paltarını əvvəllər də, amansızca cəzalandırılmasına
baxmayaraq, parçalayıb tikə-tikə etmişdi, əynindəki paltara
da indi o elə bir qəzəblə baxmalı idi, çünki bu ona, bu
yaxında baş verən dəhşətli dəqiqələri xatırladırdı.
Yelenaya şeytanbazardan çox ucuz qiymətə yaxşı, sadə
bir paltar almaq olardı. Ancaq işin pis cəhəti burasında idi
ki, mənim pulum çox az idi. Lakin dünən axşam yatarkən
belə bir qərara gəlmişdim: bir adam var, sabah onun yanına
gedərəm, ümid var ki, ondan pul almaq olar, yolum da ora –
şeytanbazar tərəfdəndi. Mən şlyapamı götürdüm. Yelena bir
şey gözləyirmiş kimi, diqqətlə mənə baxırdı.
Mən açarı götürüb, dünən və iki gün əvvəl olduğu kimi,
qapımı kilidləmək istədim. Yelena bunu görüb soruşdu:
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |