F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
374
Andreyevnam səni çox istəyir, bir də ki... bir də ki... Sənsiz çox darıxır... Vanya, başa düşürsən? O, bərk-bərk əlimi sıxdı. Mən onun xahişlərini yerinə yetirməyə lap ürəkdən söz verdim. – Vanya, bir incə məsələ də var: sənin pulun varmı? Mən təəccüblə ona baxdım: – Pulum? – Hə, pulun (qoca qızarıb yerə baxdı)... Qardaş, mən sənin otağına baxıram... vəziyyətinə baxıram... Fikirləşirəm ki, sənin başqa təcili xərclərin də ola bilər (özü də mütləq indi ola bilər), ona görə də, qardaş, hələlik yüz əlli manat verirəm... – Yüz əlli, özü də hələlik? Elə bir vaxtda ki, siz məhkəmədə uduzmusunuz? – Vanya, belə görürəm ki, sən məni heç başa düşmürsən! Təcili pul lazım ola bilər, başa düş! Bəzi hallarda pul vəziyyətin sərbəstliyinə, qərarın sərbəstliyinə kömək edə bilər. Bəlkə də indi sənə pul lazım deyil, amma gələcəkdə bir şey üçün lazım olub eləməz ki? Hər halda bu pulu sənin yanında qoyuram. Ancaq bu qədər yığa bildim. downloaded from KitabYurdu.org
375
Xərcləməzsən, geri qaytararsan. Di sağ ol! İlahi! Sənin rəngin necə olub! Sən ki lap xəstəsən... Mən etiraz etməyib pulu aldım. Çox aydın hiss olunurdu ki, bu pulu mənə nə üçün verir. Dedim ki: – Mən ayaq üstə güclə dururam. – Vanya, əzizim, sən özünə fikir ver, özünə fikir ver. Bu gün heç yerə getmə. Sənin nə vəziyyətdə olduğunu Anna Andreyevnaya deyərəm. Bəlkə həkim lazımdır? Sabah gəlib sənə deyərəm, hər halda, var qüvvəmlə çalışaram, əgər özüm ayaq üstə dura bilsəm. İndi heç olmasa, uzanaydın... Di sağ ol! Sağ ol! Qız üzünü yana çevirib! Əzizim, qulaq as! Beş manat da verirəm, bu da qız üçün. Sən ancaq ona demə ki, mən verdim, onun üçün xərclə, bir şey al, ayaqqabı, ya da alt paltarı... Alınmalı şey az deyil ki! Sağ ol, əzizim... Mən onu darvazaya qədər yola saldım. İstəyirdim ki, dalandardan xahiş edim, gedib bizə xörək alıb gətirsin. Yelena hələ də nahar etməmişdi.
downloaded from KitabYurdu.org 376
XI FƏSİL
Geri qayıdan kimi başım gicəlləndi, otağın ortasında yerə yıxıldım. Ancaq Yelenanın çığırtısı yadımdadır. O, əllərini bir-birinə çırparaq yüyürdü ki, məni tutsun. Bu mənim yadımda qalan sonuncu bir an idi. Sonra ancaq yataqda olduğumu hiss etdim. Yelena sonralar mənə danışırdı ki, bu zaman dalandar xörək gətirdi, biz onunla birlikdə sizi gətirib divana qoyduq. Mən bir neçə dəfə ayıldım, həmişə də Yelenanın mənə tərəf əyilən dərdli- iztirablı, qayğılı üzünü gördüm. Lakin bunları mən elə bil ki, yuxuda, duman içində görürdüm. Yazıq qızın sevimli üzü bu ürəkgetmə içində mənə ani bir xəyal, bir şəkil kimi görünürdü. O mənə su gətirirdi, adyalımı düzəldirdi, ya da qəmgin və qorxmuş halda divanın qarşısında oturub, xırdaca barmaqları ilə saçımı sığallayırdı. Bir dəfə yavaşca üzümdən öpdüyünü də hiss etdim. Bir dəfə də gecə yuxudan ayılıb gördüm ki, balaca stol divana tərəf çəkilmiş, üstündəki şam yanıb korlanmışdır. Yelena üzünü mənim balışıma qoymuş, zərif, solğun dodaqlarını azca açaraq əlini isti yanağına downloaded from KitabYurdu.org 377
qoymuş, ürkək bir halda yatmışdır. Lakin mən ancaq səhər tezdən yaxşı ayıldım. Şam yanıb qurtarmışdı. Səhər şəfəqinin çəhrayı, parlaq işığı divara düşmüşdü. Yelena stulda oturub, yorğun başını stol üstünə qoyduğu sol qoluna söykəyərək bərk yatmışdı. Yadımdadır, mən xeyli onun üzünə baxdım: onun dolğun üzündə uşaqlara xas olmayan bir kədər, qəribə, xəstə bir gözəllik vardı, uzun kirpikləri solğun, arıq, yanaqlarına düşmüşdü, başdansovma hörülmüş, qatran kimi qara, sıx saçı çəngə-çəngə üzünün ətrafına tökülmüşdü. O biri əlini balışımın üstünə qoymuşdu. Mən yavaşca onun bu arıq əlini öpdüm, yazıq qız ayılmadı, ancaq elə bil ki, solğun dodaqları bir balaca gülümsədi. Mən ona baxa-baxa sakitcə yatdım, bu, könülə təskinlik verən rahat bir yuxu idi. Bu dəfə mən günortaya qədər yatdım. Ayılanda özümü sağlam hiss etdim. Yalnız bədənimdə olan zəiflik və ağırlıq xəstələndiyimi bildirirdi. Bu cür əsəbi və sürətli ürəkgetmələr məndə əvvəllər də olurdu, buna mən çox yaxşı bələd idim. Xəstəlik, adətən bir gündə keçib gedirdi, lakin bu bir gündə o öz təsirini şiddətli surətdə, çox möhkəmcə göstərirdi. downloaded from KitabYurdu.org
378
Günortaya az qalmışdı. Mənim ilk gördüyüm şey bu oldu: dünən aldığım pərdəni Yelena ipdən keçirib asmış, otağın bir hissəsini özü üçün ayırmışdı. O, sobanın qarşısında oturub çayniki qaynadırdı. Mənim oyandığımı görüb, sevinə-sevinə gülümsədi, dərhal yanıma gəldi. Mən onun əlini əlimə alıb dedim: – Əzizim, sən bütün gecəni mənim keşiyimdə olmusan. Mən sənin belə rəhmdil olduğunu bilmirdim. Yelena xoş, utancaqlıq ifadə olunan bir hiyləgərliklə mənə baxıb soruşdu: – Siz nədən bildiniz ki, mən sizin keşiyinizdə olmuşam? Bəlkə bütün gecəni yatmışam? – o eyni zamanda bu sözləri deyərək qızardı. – Mən yuxudan ayılıb səni görürdüm. Sən ancaq səhərə yaxın yatdın... Yelena:
– Çay içirsinizmi? – deyərək sözümü kəsdi. O sanki bu söhbəti davam etdirməkdən sıxılırdı, çox təmiz və saf qəlbli adamları üzünə qarşı tərif edəndə, onlar özlərini belə hiss edirlər. downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|