F. M. Dostoyevski alçaldilmiş VƏ TƏHQİr ediLMİŞ İnsanlar
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
400
– Vanya, sən məni bağışlayacaqsan, ya yox? – Nataşa, bu nə sözdür axı?! – Vanya, yox, yox, sən olduqca tez-tez və çox-çox məni bağışlamısan, axı səbrin də bir hüdudu var! Sən həmişə məni sevəcəksən, mən bunu bilirəm. Amma sən məni nankor adlandıra bilərsən, mən dünən də, üç gün əvvəl də sənin qarşında nankorluq eləmişəm, xudbin, amansız olmuşam... Birdən Nataşanın gözləri yaşla doldu, o, üzünü mənim sinəmə sıxdı. Mən onu bu fikirdən döndərməyə tələsərək dedim: – Bəsdir, Nataşa! Mən bütün gecəni bərk xəstə idim, hətta indi də güclə ayaq üstə durmuşam, buna görə də nə dünən axşam gələ bildim, nə də bu gün, sən də elə bilirsən ki, mən acıqlanmışam... Mənim əziz dostum, yoxsa mən indi sənin qəlbində nələr olduğunu bilmirəmmi?! Nataşa göz yaşları arasından gülümsəyərək, əlimi bərk- bərk sıxaraq dedi: downloaded from KitabYurdu.org
401 – Yaxşı... Deməli, həmişəki kimi yenə də bağışlamısan. Qalan sözümü sonra deyərəm. Vanya, sənə deyiləsi çox sözüm var. İndi isə gedək onun yanına... – Nataşa, tez ol, biz axı onu qoyub gəlmişik... Nataşa tez-tez pıçıldayaraq: – İndi görərsən, – dedi, – görərsən nə olacaq! Mən indi hamısını bilirəm, hamısını başa düşmüşəm. Bütün bu şeylərə ancaq o təqsirkardır. Bu axşam çox şey həll olunacaq. Gedək!
Mən bir şey başa düşmədim, ancaq soruşmağa da vaxt yox idi. Nataşa knyazın yanına gülər üzlə gəldi. O hələ də, əlində şlyapa, ayaq üstə durmuşdu. Nataşa gülə-gülə ondan üzr istədi, şlyapasını əlindən aldı, özü onun altına stul çəkdi, biz hamımız stolun ətrafında oturduq. Knyaz:
– Mən öz dəmdəməkimdən danışırdım, – deyərək sözünə davam etdi. – Mən onu ancaq ayaqüstü gördüm, özü də küçədə, o, faytona minib qrafinya Zinaida Fyodorovnanın yanına gedirdi. Yaman da tələsirdi, təsəvvür edin ki, dördgünlük ayrılıqdan sonra, o hətta yerindən qalxıb downloaded from KitabYurdu.org 402
mənimlə bərabər otağa gəlmək istəmirdi. Deyəsən, Natalya Nikolayevna, onun indi sizin yanınızda olmamasına, bizim ondan əvvəl gəlməyimizə mən müqəssirəm. Mən bu gün qrafinyanın yanına gedə bilməyəcəkdim, buna görə də fürsətdən istifadə edib, ona bir tapşırıq verdim. O özü bu saat gələcək. Nataşa çox sadə bir halda knyaza baxaraq soruşdu: – O yəqin sizə söz vermişdir ki, bu gün bura gələcək, elədirmi? Knyaz diqqətlə Nataşaya baxıb, təəccüblə bərkdən dedi: – Ah, ilahi! Hələ bir gəlməsin də? Bunu siz necə də soruşursunuz! Amma mən bunun səbəbini başa düşürəm: sizin ona acığınız tutmuşdur. Doğrudan da, onun hamıdan gec gəlməsi, deyəsən, pis hərəkətdir. Təkrar edirəm: buna müqəssir mənəm. Ona da acığınız tutmasın. O, yelbeyin, dəmdəməki bir şeydir, mən onu müdafiə etmirəm, lakin bəzi xüsusi vəziyyətlər tələb edir, o nəinki indi gərək qrafinyanın evini və bəzi başqa əlaqələri əldən buraxmasın, əksinə, onun evinə mümkün qədər tez-tez getsin. Amma o yəqin indi sizin downloaded from KitabYurdu.org
403
heç yanınızdan getmir, özü də başqa hər şeyi yaddan çıxarmışdır. Belə olan surətdə, rica edirəm, əgər mən hərdən onu çox yox, bir-iki saatlığa öz tapşırıqlarım üçün aparsam, acıqlanmayın. Mən əminəm ki, o axşamdan bəri bircə dəfə də olsa o, knyaginya K.-nın yanına getməmişdir, bayaq bunu ondan soruşa bilmədiyimə görə indi yaman peşmanam! Mən Nataşaya baxdım. O, knyaza bir az istehza ilə və yüngülcə gülümsəyərək qulaq asırdı. Lakin knyaz çox təbii danışırdı. Elə bil ki, onun dediklərinə heç şübhə etmək olmazdı. Nataşa, çox adi bir hadisədən danışırmış kimi, astadan, sakit bir halda soruşdu: – Siz, doğrudan da, onun bu bir neçə gündə bura bircə dəfə də olsa gəlmədiyini bilmirdiniz? Knyaz, görünür, buna son dərəcə heyrət etdi: – Necə?! Heç bircə dəfə də gəlməyib? İltifat buyurun, siz axı nə deyirsiniz?! – Siz bura çərşənbə axşamı, axşamdan xeyli keçəndən sonra gəlmişdiniz. Ertəsi gün, o, yarımca saatlığa yanıma gəldi, ondan sonra mən onu görməmişəm. downloaded from KitabYurdu.org
404
– Bu heç ağlasığan şey deyil! (o get-gedə daha artıq heyrət edirdi) Mən elə zənn edirdim ki, o həmişə sizin yanınızda olmuşdur. Əfv edin, bu çox qəribədir... Heç ağlasığan şey deyil... – Amma bu belədir, çox təəssüf! Mən qəsdən sizi gözləyirdim, belə fikirləşirdim ki, onun harada olduğunu sizdən soruşum. – Ah, ilahi! O bu saat gələcək! Lakin o şey ki, siz mənə dediniz, bu məni o dərəcə təəccübləndirdi ki, mən... etiraf edirəm, mən ondan hər şeyi gözləyərdim, amma bunu... bunu... – Siz buna niyə təəccüb edirsiniz?! Amma mən elə güman edirdim ki, siz buna nəinki təəccüb etməyəcəksiniz, əksinə, siz hətta əvvəldən bilirsiniz ki, bu elə-belə də olacaq. – Bilirdim?! Mən? Natalya Nikolayevna, sizi əmin edirəm ki, mən onu ancaq bu gün, özü də bircə dəqiqəliyə görmüşəm, daha heç kəsdən onun barəsində bir şey soruşmamışam! – bizim hər ikimizi gözdən keçirərək əlavə etdi: – Elə bil ki, siz mənə inanmırsınız, bu çox qəribədir. Nataşa:
downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|