F. R. Xolboyev, D. A. Azimov, E. Sh. Shernazarov z o o g e o g r a f I y a

Kauzal zoogeografiya 
-(lot.sausa sabab+zoogeografiya) - sababi- 
yat, sababiy shartlanganlik. Yer yuzidagi biror bir joyning u yoki bu 
faunistik kompleks bilan egallanishiga mazkur joydagi muhit omil- 
larining sabab boiishini o‘rganuvchi zoogeografiya boiim i.
Kosmopolitlar 
-(gr.kosmopolites dunyo fuqarosi) -biologiyada 
Yer sharida keng tarqalgan o‘simlik yoki hayvon turlariga nisbatan 
qoilaniladi.
Kserofillar 
- (gr. xeros quruq+phileo sevaman) - qurg‘oqchilik 
hukm suradigan yashash muhitlarida hayot kechirishga moslashgan 
o‘simlik va hayvon turlari.
Limnofillar 
- (gr. limne koi+phileo sevaman) - koilam i yashash 
muhiti sifatida tanlaydigan o‘simlik va hayvon turlari.
Marikultura 
- (lot. mare dengiz+sultura ko‘paytirish, o‘stirish) -
tabiiy va sun’iy suv havzalarida ov ahamiyatiga ega b o ig an dengiz 
hayvonlari va suv o‘tlarini sun’iy o‘stirishga yo‘naltirilgan tadbirlar 
majmuasi.
Monofag 
- (gr. monos bitta, yagona+phagos yemoq) - bir turdagi 
oziqa bilan oziqlanuvchi hayvonlar.
Neyston 
- (gr. neusteon suzishga qobiliyatli) - suv sirtidagi parda- 
da yashovchi organizmlar majmuasi b o iib , ayrim turlari suv sirtidagi 
pardaning yuzasida (epineyston) harakatlansa, ayrim turlari parda- 
ning ostki qismida (giponeyston) harakatlanadi.
204

---

Nekton 
- (gr. nektos suzib yuruvchi) - suv oqimi hosil qiladigan 
to‘siqlami yengish qobiliyatiga ega bo‘lgan, faol suzuvchi suv hay- 
vonlari majmuasi.
Neoendemiklar 
- (gr. neos yangi+endemos mahalliy) - o‘simlik 
yoki hayvonlaming endemik turlari (yoki avlodlari) bo‘lib, filogene- 
tik jihatdan “yoshligi” sababli, ayni paytga qadar keng tarqalishga va 
o‘z areallarini kengaytirishga ulgurmagan va shu sababli ular egalla­
gan areallar tor bo‘ladi. Mazkur endemiklar odatda, atrofdagi boshqa 
flora va fauna vakillari bilan qarindoshlik aloqalariga ega bo‘ladi 
( 0 ‘rta Osiyodagi ko‘pgina astragal va shuvoq turlari, Galapagoss 
vyuroklari).