Shkoni gjatë
natës në
tualet?
Fakte rreth NOKTURIAS -
zgjimi gjatë natës për të
shkuar në tualet
Albanska/Shqip
Fakte rreth nokturias
• Çfarë është nokturia?
• Shkaqet e nokturias
• Këshilla dhe masa paraprake të dobishme
• Diagnoza
2
Çfarë është nokturia?
Nokturia (urinimi gjatë natës) është një gjendje në të cilën i sëmuri ngrihet një ose më
shumë herë gjatë natës për të shkuar në tualet. Është një problem i zakonshëm që prek
burrat dhe gratë e të gjithave moshave dhe që shpesh përkeqësohet me kalimin e moshës.
Nokturia mund të jetë një çështje mjaft shqetësuese dhe mund të shkaktojë probleme me
gjumin, cilësi të reduktuar të jetës dhe përkeqësim të shëndetit, veçanërisht për njerëzit
në moshë pune. Ky skedar informues trajton shkaqet, diagnozën dhe trajtimin e nokturias.
Shkaqet e nokturias
Ka shumë shkaqe të ndryshme të nokturias dhe, për të ofruar trajtimin e duhur, është
e rëndësishme të identifikohen gjendjet kryesore të çdo pacienti. Konsumi jonormal
i lëngjeve, veçanërisht në mbrëmje, mund të sjellë nevojën për të urinuar gjatë natës.
Gjendja e prostatës dhe fshikëza hiperaktive e urinës (nevojat e fshikëzës) mund të çojnë
gjithashtu në përdorimin e tualetit gjatë natës, ndonëse nokturia mund të jetë edhe një
simptomë e pjesshme e shumë gjendjeve të tjera, si diabeti, sëmundjet e zemrës dhe
të veshkave, gjendjet neurologjike, sëmundjet mendore dhe apnea e gjumit (ndërprerja
e pavullnetshme e frymëmarrjes gjatë gjumit). Nokturia mund të shkaktohet edhe nga
disa medikamente. Shkaqet më të zakonshme të nevojës për të urinuar gjatë natës
janë prodhimi jonormal i urinës gjatë natës, kapaciteti i pamjaftueshëm i fshikëzës ose
kombinimi i të dyjave.
1
Sasia totale e urinës së prodhuar në ditë nuk ndryshon në mënyrë
të konsiderueshme gjatë vitit. Megjithatë, shpërndarja gjatë ditës ndryshon nga dyfishi
i sasisë gjatë ditës në rini, te një prodhim i shpërndarë në mënyrë më të njëtrajtshme
gjatë ditës me rritjen e moshës. Kjo mund të shkaktojë mbiprodhim të urinës gjatë natës,
e njohur si poliuria gjatë natës (shtimi i sasisë së urinës gjatë natës).
1
Weiss JP e të tjerë. J Urol 2011; 186:1358-1363
3
Ka dy pyetje të thjeshta që mund të jenë të dobishme gjatë një shqyrtimi:
•
Aju duhet të përdorni tualetin më shumë se tetë herë në ditë?
•
Kur shkoni në tualet gjatë natës, keni vetëm sasi të vogla urine?
Nëse u përgjigjeni me
jo pyetjeve të mësipërme, shkaku mund të jetë prodhimi i urinës
gjatë natës në sasi më të mëdha seç mund të mbajë fshikëza. Një shenjë e kësaj është
ndjesia e të pasurit fshikëzën plot kur ajo është e boshatisur. Në këtë rast, kemi të bëjmë
me mbiprodhim të urinës gjatë natës, e njohur si poliuria gjatë natës.
Mbiprodhim i urinës gjatë natës
Konsum i lartë i lëngjeve
Mungesë gjumi
Sëmundje neurologjike
Sëmundje mendore
Sëmundje veshkash
Trajtimi mjekësor
Gjendje të prostatës
Fshikëz urine hiperaktive
Probleme me zemrën
Diabet
Shqyrtimi i nokturias
Gjumë
i pamjaftueshëm
për shkak të
nokturias
4
•
Mendoni për konsumin e lëngjeve, veçanërisht në mbrëmje.
•
A ka arsye të tjera për gjumin e trazuar, si për shembull stresi apo shqetësimet?
•
Kur xshkoni në tualet gjatë natës, shmangni pirjen e duhanit dhe shikimin
e televizorit.
•
Relaksohuni përpara se të shkoni në shtrat.
•
Boshatisni fshikëzën përpara se të shkoni në shtrat.
•
Gjimnastika gjatë ditës mund të ndihmojë me problemet e gjumit.
•
Nëse vuani nga konstipacioni, bëni diçka për ta zgjidhur.
Më poshtë jepen disa këshilla dhe masa paraprake të rëndësishme që mund të merren
për të pakësuar numrin e herëve që ju duhet të boshatisni fshikëzën gjatë natës.
Nëse vazhdoni të keni probleme pavarësisht këtyre masave paraprake, mund t'i drejtoheni
për ndihmë mjekut. Një mjet i rëndësishëm që mund të ndihmojë në vlerësimin e shkaqeve
themelore të nokturias është mbajtja e një liste të urinimit (ditari i lëngjeve), në të cilën të
shënoni konsumin e lëngjeve dhe prodhimin e urinës gjatë dy ditëve.
Këshilla dhe masa paraprake
të dobishme
5
Diagnoza
Lista e urinimit e bën më të thjeshtë përcaktimin nëse ka mbiprodhim të urinës gjatë
natës. Tek kjo listë, shënoni orët dhe sasitë për çdo konsum lëngjesh dhe boshatisje të
fshikëzës gjatë dy ditëve. Përdorni fushat e kuqe për të regjistruar sasitë e urinës gjatë
ditës dhe fushat gri për të shënuar sasitë e urinës gjatë natës. Seksioni për periudhën
gjatë natës duhet të përfshijë edhe boshatisjen e parë të fshikëzës në një ditë të caktuar,
duke qenë se urina është prodhuar gjatë natës. Pastaj, shtojini të gjitha sasitë në fushën
e kuqe (gjatë ditës) dhe në fushën gri (gjatë natës). Më pas, pjesëtoni sasitë e prodhuara
gjatë natës me totalin e urinës së prodhuar gjatë ditës dhe natës. Nëse totali i prodhimit
të urinës gjatë natës është më i madh se 1/3 (33%) e prodhimit total të urinës gjatë
24 orëve, kjo do të thotë se kemi të bëjmë me mbiprodhim gjatë natës, i njohur si poliuria
gjatë natës.
Nëse shkaku i nokturias është mbiprodhimi i urinës gjatë natës, e njohur si poliuria gjatë
natës, mund të merret në konsideratë trajtimi mjekësor. Trajtimi pakëson numrin e herëve
që fshikëzës i duhet të boshatiset gjatë natës dhe zgjat stadin e parë të rëndësishëm të
gjumit gjatë natës.
Shembull
- plotësoni listën e urinimit
në anën tjetër të faqes
+
=
Ditën
Natën
Ora
Sasia (dl)
Ora
Sasia (dl)
9:30
2,5
2:30
3,0
13:00
1,5
6:60
4,0
19:30
3,0
22:30
2,5
Totali
9,5
Totali
7,0
7,0
9,5
16,5
=
Totali i prodhimit
të urinës
Prodhimi total
i urinës gjatë natës
Përqindja e prodhimit total
të urinës gjatë natës
7,0
0,42
16,5
6
Nëse pjesa "gjatë natës" përbën më shumë se
1/3 (33%) të totalit të urinës
së prodhuar gjatë 24 orëve, atëherë kemi të bëjmë me mbiprodhim të urinës
gjatë natës. Mos harroni ta përfshini boshatisjen e parë të fshikëzës në një ditë
caktuar me sasinë e prodhuar gjatë natës, duke qenë se ajo është prodhuar
gjatë natës.
+
=
=
Ditën
Natën
Prodhimi total
i urinës
Totali i prodhimit
të urinës
Prodhimi total
i urinës gjatë natës
Përqindja e prodhimit
total të urinës gjatë natës
Ora
Sasia (dl)
Ora
Sasia (dl)
Totali
Totali
Marrja me vete
e listës së urinimit
kur shkoni te mjeku,
e bën më të lehtë
diagnostikimin!
7
Lexoni më shumë rreth nokturias në
Ferring Läkemedel AB
Box 4041 - 203 11 MALMÖ
Tel: +46 (0)40 691 69 00 - www.ferring.se
www.nattkissare.se
IDNR:
NOCD201612.
NUMRI:
30
000
THORN
CREATIVE
AGENCY
2016.12
Dostları ilə paylaş: |