Fasial Paralizi
10 000 lif 10 000 lif 3000 Parasempatik
Motor Lifler Mimik adaleler Digastrik Platizma Postaurikuler kas Stapedial kas
Duyu Lifleri Dilin 2/3 ön tat duyusu Korda timpani Genikulat Ganglion N.İntermedius Traktus Solitarius Nukleus Solitarius
Duyu Lifleri Aurikula Dış kulak yolu Timpanik membran arkası
Anatomi İntrakranial 15-17 mm Meatal 23-24 mm Labirentin 02-04 mm (Genikulat G) n.petrosus superficialis major Timpanik 08-11 mm Mastoid 10-14 mm n.stapedius, korda timpani Extratemporal 15-20 mm Mimik adalelere dağılım parotis içinde
İnnervasyon Yüzün 1/3 lük üst kısmı bilateral 2/3 lük alt kısmı unilateral
Anatomi
Sinir Yapısı Ortada akson Endonerium Perinerium Epinerium (Schwann kılıfı)
Sinir Yapısı Nöronların aksonları perifere doğru ilerlerken aralarındaki ENDONÖRİUM denen ince bağ dokusu ile bir araya getirilerek sinir demetleri yaparlar. Bu sinir demetlerinin etrafı PERİNÖRİUM denen bağ dokusu ile sarılmıştır. Perinörium sardığı sinir demetleri bir araya gelerek hepsinin etrafını EPİNÖRİUMdenen kalın bir bağ dokusu sarar. Epinöriumun sardığı tüm sinir demetleri de periferik siniri oluşturur
Sinir Yapısı Miyelinli liflerde olduğu gibi fasial sinire ait nöronların aksonları da schwann hücreleri tarafından sarılmıştır. Schwann hücresi akson üzerinde 1 mikron aralıklarla yerleşir ve miyelin kılıfı oluşur. İki Schwann hücresi arasındaki boşluğa Ranvier Boğumu adı verilir. Miyelin kılıfı yalıtkan olduğu için aksondaki ileti bir Ranvier boğumundan diğerine atlayarak oluşur.
Seddon Sınıflaması 1- Nöropraksi 2- Aksonotemesis 3- Nörotemesis Sunderland Sınıflanması 2- Akson Hasarı 3- Akson ve Endonörium Hasarı 4- Akson, endonörium ve perinörium hasarı 5- Akson, endonörium, epinörium hasarı
Fizyopatoloji Nöropraksi Aksonal akım durur Aksonotmezis Aksonal kopma, endonöral kılıf sağlamdır Wallerian dejenerasyon: lezyona distal kısımda merkeze doğru Endonörotmezis Akson yanlış endonörium içinde doğru rejenerasyon gösteriyor Perinörotmezis Akson yanlış yönde iyileşmeler daha fazla Epinörotmezis Sinirde tam kopma
Paralizi Sebebleri - Ödem
- Gerilme
- Tümöral İnfiltrasyon
- Enfeksiyon
- Sinire bası
- Travmatik kesi
Etyoloji Bell Paralizisi Travmatik Paralizi Otitis Media Baş-boyun Tümörleri Melkerson-Rosenthal Sendromu Diabetes Mellitus Metabolik veya toksik nöropatiler Guillen – Barre Sendromu İnfektiyoz Mononükleoz, Doğum travmaları
Bell Paralizi - Priferik fasial paralizilerin yarıdan fazlası
- Ani Başlar,
- Unilateral parezi veya paralizi
- Belirli bir süre devam eder
- Az semptom verir
- Gebelerde daha sık
- Diabetiklerde daha sık
- 40 yaş üzeri erkeklerde daha fazla
- Nüks oranı %10
- Ailede görülme şansı %10
- Kendiliğinden iyileşir %85-95
- İdiopatik
Bell Paralizi - Viral etyoloji ?
- Herpes Simplex
- Otoimmün etyoloji ?
- Virüse bağlı veya değil
- Vasküler etyoloji
- Labirentin segmentin iskemisi
- Allerjik hastalıklar ?
- Metabolik hastalıklar ?
Bell Paralizi - Paralizi öncesi viral hastalık
- Yüzde hissizlik
- Göz kuruması
- Tat alma bozukluğu
- Hiperakuzi
- Retroaurikuler ağrı
- %85 3 hafta iyi
- %10 3-6 ayda
- Radyolojik Bulgu –
Periferik / Santral Yüz mimik kaslarının fonksiyon görememesi Yüzün üst kısmının inervasyonu bilateral olduğu için Santral paralizilerde kaş kaldırma ve göz kapatma fonksiyonları devam eder. Periferik paralizilerinde ise kaş kaldırma, göz kapatma, ıslık çalma hareketleri bozulmuştur. Nasolabial sulkus silinmiştir.
Tanı Yöntemleri Anamnez - Ağrı,
- Tat
- İşitme yabı,
- Veziküller,
- Travma,
- Akut veya Kr. OM,
- Ataklar halinde nüks
Fizik Muayene Odyometri CT/MRI Topografik testler Elektrofizyolojik testler
Topografik Testler Schirmer göz testi Tat testi Tükürük testleri - Odyometri ve Stapedial refleks
- Vestibüler testler
- Radyografi ve MRI
Topografik Testler Schirmer Gözyaşı Testi - N. Petrosus süperficials major’un fonksiyonunu ölçer.
- Her iki alt göz kapağının altına kağıt şeritler yerleştirilir.
- 5 dk. sonra her iki şeridin ıslaklığı ölçülür. Diğer tarafa göre % 30 daha az lakrimasyon saptanması anlamlıdır.
- Schirmer testinin modifiye şekli, hastaya amonyak gazı koklatarak veya nazal mukoza pamuk ile stimule edilerek yapılır.
Topografik Testler Tat Testi - Tat incelenmesi için kalitatif ve yarı kantitatif yöntemler vardır.
- Kalitatif yöntem dört tat alma kategorisindeki hasta yanıtının kaydıdır.
- Yarı kantitatif yöntemde hastadan farklı konsantrasyondaki çözeltilerin tadı hakkındaki düşüncesi öğrenilir.
- Bununla birlikte tat alma bozukluğunun derecelerinin belirlenmesi zordur.
- Tat eşiği çeşitlilik gösterir
Topografik Testler Tükürük Testleri - Korda timpaninin ve submandibular bezin işlevi
- Bütün tükürük akım testleri her iki Wharton kanalının tükürük akımının kateterizasyonu gerektirir.
- Uyarıcı olarak % 6 sitrik asit veya asetik asit
- Bir tarafta % 25’ten daha fazla azalma anlamlı
- Ağrı ve teknik zorluklar !!!
Topografik Testler Odyometri ve Stapedial Refleks Lezyon lokalizasyonu Stapedial refleks testi en kolay test Tutulan tarafta orta kulak normalse anlamlı Karşı kulak uyarılarak stapes refleksi ölçülür. Karşı kulağın ipsilat refleksi alınırken, kontralateral refleks alınamazsa n.stapediusun proksimalinde paralizi olduğunu gösterir.
Topografik Testler Vestibuler Testler
Topografik Testler Radyoloji ve MR Bell paralizisi yada Herpes Zoster Oticusta CT ve MRI gereksiz Travma veya tümöre bağlı paralizlerde Bell paralizinde Gd-MRI’ı çekilmesi için en sık neden 3 ay süren komplike olmayan paralizi. Fasial sinir iltihaplı segmentteki gadolinium tutulumu nedeni ile parlak görünür. Bu görünüm genellikle genikulat ganglion bölgesinde belirgindir Bell paralizisinde sinir parlaktır fakat şişmemiştir veya başka bir şekil bozukluğu oluşmamıştır Tümörde sinir parlak ve genişlemiştir.
Topografik Testlerin Doğruluğu Uyumsuzluklar kranial polinörit, temporal kemik kırıkları ve fasial sinir tümörlerinde oluşur. Lezyonun yerinin tespitinde kullanılan Schirmer testi ve salivasyon testleri uzun süreli fasial paralizlerinde çok az anlamlıdır. 1. Fasial sinir dallarının anatomisi çok değişkendir. Aksonlar endorganlara alternatif yollardan ulaşılabilir. 2. Paraliziyi yapan lezyon sinirin değişik komponentlerini, değişik seviyede ve değişik derecelerde etkileyebilir. 3. Sinirin farklı komponentleri (motor, sensöriali parasempatik) değişik zamanda düzelebilir. 4. Fasial siniri ölçen testler yeterince güvenilir değildir.
Elektrofizyoloji
Elektrofizyoloji NET (Nerve Excitability Test ) - En basit test.
- Uyaran stilomastoid cilde, diğer elektrot ön kola konur.
- Normal taraftan başlanarak 0,3 ms süre uyaran verilir.
- Stimulus şiddeti yüzde fark edilir kasılma olana kadar arttırılır. Aynı işlem paralizi taraf içinde yapılır.
- Her iki taraf arasında 3,5 mA’dan fazla fark olması kötü prognozun habercisidir. Sinirin tam kesisinde bile distal kısım 3 – 4 gün boyunca iletiye deva edeceği için
- bu süre içinde faydalı değildir.
- NET’in dezavantajları sübjektif bir test olması ve bil. paralizlerde kullanılmamasıdır. 2 – 3 haftadan sonra tam dejenerasyon yerleştiğinde faydalı değildir.
Elektrofizyoloji MST (Maximum Stimulation Test) - NET’in modifikasyonu
- Elektrotların yerleştirilmesi aynı
- Kasılma yapan eşik değer yerine maksimal kasılmaya neden olan akım ölçülür.
- Mukayesede denere aksonların oranı hesaplanır.
- Değerler %0, % 25, % 75 veya % 100 olarak belirlenir.
- NET’e göre prognoz ve tedavi için daha iyi bir testtir.
- MST’de NET gibi ilk 3 – 4 gün ve 2- 3 haftadan sonra pek faydalı değildir
Elektrofizyoloji
Elektrofizyoloji
Elektrofizyoloji
Dostları ilə paylaş: |