1
FATİ MƏ FATİ MƏDİ R
DOKTOR ƏLİ Ş ƏRİ ƏTİ
TƏRCÜMƏ EDƏN: MƏHƏMMƏD AZƏRİ
2
And olsun anamın ruhuna, Zəhra təvazö,
şəfqət, paklıq
güzgüsüdür. Bütün həyatım onun üçün əziyyət və bütün vücudu mənim
üçün məhəbbət oldu!
Hz.
Əli (ə)
3
Aİ LƏ İ LƏ SÖHBƏT
Oxuduqlarınız bir hüseyniyyə də ki çıxış ımdır. Əvvə lcə , professor
Lui Masinyonun hə zrə t Fatimə (ə ) haqqındakı tə hqiqatları, xüsusi ilə
onun İ slam cə miyyə ti və tarixində ki hadisə lə rlə bağ lı
xatirə lə rində n ibarə t bir ə sə ri haqqında danış maq istə yirə m.
Mə clisə daxil olduqda anladım ki, burada tə lə bə lə rdə n ə lavə
baş qa ş ə xslə r də var və bu mə clis daha çox diqqə t tə lə b edir.
Qə rara gə ldim ki, qadın cə miyyə tlə rində çox aktual olan “necə
olmalı” sualına cavab verə m.
Qə dim adə t-ə n`ə nə yə sadiq qadınlar üçün problem yoxdur.
Elə cə də , müasirliyi qə bul etmiş qadınlarda da narahatlıq görünmür.
Lakin özünü hə r hansı qə libə salmış bu iki qadın qrupları arasında nə
qə dim qaydalara dözə n, nə də müasir yad görüş lə rə , formalara
tə slim olmaq istə yə n bir qrup vardır. Bu qadınlar nə etmə lidirlə r?
Onlar özlə rini “seçmə k”, özlə rini düzə ltmə k, ideal tapmaq
istə yirlə r. Bu qadınlar üçün ə n mühüm sual “necə olmaq”dır. Böyük
inamla bə yan edirik: bu sualın cavabı Hə zrə t Fatimə nin (ə )
varlığ ıdır!
Əvvə lcə , hə zrə t Fatimə nin (ə ) ş ə xsiyyə tini tə hlil
etmə klə kifayə tlə nmə k istə dim. Lakin ziyalılarımızın bu
ş ə xsiyyə tdə n xə bə rsizliyi, hə tta dindarların “nalə ”də n baş qa
bir ş ey bilmə mə si mə ni vadar etdi ki, qüvvə m daxilində bu
boş luğ u doldurmağ a çalış ım. Ona görə də qarş ınızdakı kitabda
layiqincə tanınmamış bu xanımın ş ə xsiyyə ti sə nə dli olaraq,
geniş ş ə kildə izah olunmuş dur.
Bu ş ə rhlə rdə qə dim tarixi sə nə dlə r ilkin istinadgahdır. Ş iə
e`tiqadına aid mə sə lə lə rin bə yanında isə sünni mə nbə lə ri ə sas
4
götürülmüş dür. Bu üsul bir çox iradları aradan qaldırır. Uyğ un
mə nbə lə rdə hə zrə t Fatimə nin (ə ) mə zlumiyyə tinin,
e`tirazlarının qə bulu bir çox hə qiqə tlə rin üzə rində n ş übhə
pə rdə sini qaldırır.
Oxuyacaqlarınız sadə cə bir çıxış ın mə tnidir və bu çıxış bir qrup
ş ə xsin hüzurunda hazırlıqsız hə yata keçib. Bu çıxış lardakı qeydlə r
isə bir gecə ə rzində hazırlanıb. Ona görə də iddia edə bilmə rə m
ki, hə r hansı tə nqid yersizdir. Əksinə , söz sahiblə rində n tə nqid
intizarındayam. Əlbə ttə ki, hə qiqə t xidmə tçilə rinin
zə hmə tində n zövq alan söz sahiblə rinin!
Əli Ş ə riə ti
SÖHB
ƏTİ N İ STİ QAMƏTİ
Belə bir müqə ddə s gecə də çıxış etmə k fikrim yox idi. Amma
böyük islamş ünas Lui Masinyonun hə zrə ti Fatimə (ə ) haqqındakı
araş dırmaları, xüsusi ilə “hə zrə t Fatimə nin (ə ) hə yatı və
ş ə xsiyyə ti” adlı ə sə ri ilə tanış lığ ım mə ni bu söhbə tə vadar
etdi. O böyük xanımın - hə tta ölümündə n sonrakı - bə rə kə tli
ş ə xsiyyə ti, İ slam tarixində ə dalə t ruhunun dirçə liş ində rolu,
zülmlə
mübarizə si
İ slam
peyğ ə mbə rliyinin
bariz
nümunə lə rində ndir. Tə ə ssüflə r olsun ki, bütün bu gerçə kliklə r
bə d niyyə tli daxili və xarici ə llə r tə rə fində n tə hrif
olunmuş dur. Lui Masinyonun bu ə zə mə tli iş ində bir ş agird
qə də r çalış mağ ımdan fə xr duyuram. Xüsusi ilə , müxtə lif
5
mə hə lli lə hcə lə rdə yazılmış tarixi sə nə dlə ri araş dırmaq,
kiçik də olsa, bir iş idi.
Bu gecə hə min qiymə tli ə sə rlə rdə n danış mağ ım istə nildi.
Hə min ə sə r hə lə ki çap olunmadığ ından və müə llif dünyasını
də yiş diyində n, ə ksə r islamş ünas Avropa alimlə ri və bizim
alimlə r bu ə sə rdə n xə bə rsiz olduqlarından mə n bu də `və ti
qə bul etdim. Qə rara gə ldim ki, tə lə bə lə r üçün “Tarix və
dinş ünaslıq”, “Dini sosiologiya”, “İ slamş ünaslıq” mövzularında hə min
alimin araş dırmalarını tə nzimlə yim. Amma indi görürə m ki,
düş düyüm mə clis sinif otağ ından fə rqlə nir. Bu mə clis moizə üçün
də münasib deyil. Bu yığ ıncaqdakı ziyalılar müasir düş üncə li
gə nclə rdir. Onlar bu mə clisə ağ layıb savab aparmaq üçün
gə lmə miş lə r. Onları quru tarixi salnamə lə r də maraqlandırmır.
Burada iş tirak edə nlə ri daha hə yati və taleyüklü bir mə sə lə
maraqlandırır.
NEC
Ə OLMALI?
Bizim cə miyyə tdə qadın çox sür`ə tlə də yiş ir. Dövrün
tə `sirlə ri onu tarixi xüsusiyyə tlə rində n mə hrum edir, qadını öz
istə diyi formaya salır. Ona görə də agah qadın üçün bu ə srdə ə n
ciddi sual “necə olmaq?”dır.
Qadın anlayır ki, mühitin tə `sirlə ri altında olduğ u kimi qala bilmə z.
Ş ə xsiyyə tli qadın dövrün maskasını taxıb də yiş mə k istə mir. O, özü
üçün yeni simanı özü seçmə k istə yir. Amma necə ? Onun üçün hə m
keçmiş də n irs qalmış qiyafə , hə m də bə rbə zə kli müasir
maskalar darıxdırıcıdır.
İ kinci bir sual yaranır: Biz müsə lmanıq. Azadlıq eş qində yanan
bizim qadın böyük bir mə də niyyə tə bağ lıdır. Bu mə də niyyə t öz
Dostları ilə paylaş: |