F.Ə. Sadıxova
Yüklə 240,85 Kb. Pdf görüntüsü
|
6 1.12 A tipli heyvan viruslarının yayılması və xarici mühitə qarşı davamlılığı------------------ 1.13 Heyvan və insanı yoluxduran qrip viruslarının antigen əlaqəsi: rekombinasiyala--------- Fəsil 2 İnsan populyasiyasında və heyvanlar aləmində qrip infeksiyası üzərində epidnəzarətin materialları və metodlar haqda ümmumi məlumat----------------------------- 2.1 Seroloji tədqiqatların metodları.--------------------- 2.2 Qrip viruslarının ayrılması və identifikasiyası--------- 2.3 İnsan və quş qripi viruslarının antigen və Bioloji xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi metodları--------- 2.4 Nəticələrin ststistik işlənilməsi----------------------------- Fəsil 3 1977-1984-cü illər ərzində Bakı ş. də qrip və digər kəskin respirator xəstəliklər(KRX) üzrə epidemik situasiyanın xarakteristikası---------------------- 3.1 KRX, o cümlədən qriplə xəstələnmənin analizi. Sikulə edən virusların spektri------------------- 3.2 Tədqiqat dövründə qrip viruslarına qarşı populyasiya immuniteti----------------------------- 3.3. İnsan populyasiyasında qeyri-standart qrip viruslarının meydana çıxması------------------------- 3.3.1 İnsanların atipik ştamlarının izolyasiyası və autentikliyin və ştamların xüxusiyyətlərinin tədqiqi. 3.3.2 Seroloji tapıntılar: İnsanlarda heyvan viruslarına qarşı antitellər------------------------------ Fəsil 4 Təbii biosenozlarda qrip viruslarının sirkulyasiyası----------------------------------------------- 4.1 Vəhşi və ev heyvanlarından alınan materialın 7 Yığılma yerinin xarakteristikası----------------------- 4.2 Vəhşi quşların və piyada komplekslərinin ekoloji tədqiqatlarının nəticələri 4.2.1 Vəhşi quşların zərdabında at, donuz, quş və eləcədə insan(H10) viruslarına qarşı antitellər------------------------------------------------- 4.2.2 Heyvan və insanların A qripi viruslarının vəhşi quşlardan və ətraf mühit obyektlərindən izolyasiyası-------------------------------------------- 4.3 A qripi viruslarının ev heyvanları və quşları Arasında sirkulyasiyası haqda seroloji məlumatlar--- 4.3.1 İribuynuzlu qaramalda, donuzlarda və ev quşlarında(toyuqlarda) quş, at, donuz və insan qripi viruslarına qarşı antitellərin olması--------------------------------------------- 4.3.2 Epidemik və epizotik proseslərin qarşılıqlı əlaqəsi--------------------------------------------- 4.3.3 2006-2007-ci illər ərzində Azərbaycan Respublikası ərazisində qripin monitorinqinin vəziyyəti və problemləri---------------------------- Əlavə--------------------------------------------------------- 8 GİRİŞ Dünyada qrippin fundamental və tətbiqi tədqiqatları üzrə olan nailiyyətlər qripp epidemiyalarının qarşısının alınmasını təmin etmir. Göstərilən xəstəliklərin spesifik profilaktikası və müalicəsi A qrippi viruslarının unikal dəyişkənliyi mexanizmi aydın olmadığı üçün hələ də öz həllini tapmamışdır. Hazırda A qripi viruslarının variabelliyinin əsasları haqda olan 2 hipotez faktiki məlumatlarla təsdiq olunmalıdır. Yuxarıda qeyd olunan hipotezlərə görə şiftin yaranmasının səbəbləri aşağıdakılardır: 1. İnsan qripi virusu ştammının mutasiyası. 2. İnsan ştammlarının heyvan və ya quş ştammları ilə rekombinasiyası və ya hibridləşməsi. Birinci hipotezə əsasən antroponoz nəzəriyyəsinin tərəfdarları (Fransis, 1960;Davanport, 1960,1977; Smorodinsev, 1969,1975, Qolubuv və b., 1978, Belyakov, 1979) epidemik ştammların insan populyasiyasında fasiləsiz mikrosirkulyasiyanı və onların gizli persistensiyası nəticəsində aktivləşmiş ştammların insan populyasiyasında periodik olaraq epidemik yayılmasını fərz edirlər. Digər konsepsiyaya əsasən epidemik ştammlar təbiətdə geniş yayılmış heyvan və insan qripp virusları genlərinin rekombinasiyası nəticəsində (Podçernyayeva 1973, Jdanov və b., 1978, Lvov 1979,1982) quşlar və 9 məməlilərin müxtəlif populyasiyalarında rekombinant virusların tərkibində meydana çıxır.(Webster, 1972; Schild, 1978; Schortridge, Webster, 1979, Schortridge, 1980) Heyvan virusları genofondunun qrip virusunun pandemik ştamlarının əmələ gəlməsində mümkün iştirakı haqda konsepsiya güman edir ki, qrip viruslarının biosferdə sirkulyasiyasının bəzi qanunauyğunluqlarının öyrənilməsi, yəni onların genetik materialının təbiətdə dövranı haqda faktiki məlumatların alınması ilə nəticələnən ekologiyasının öyrənilməsi vacibdir. Virusların ekologiyası haqda danışanda, qeyd etmək lazımdır ki, ekologiya orqanizmlərin ətraf mühitlə münasibətlərini öyrənən elm kimi, ideal halda bizim planetdə yaşayan heyvanlar, bitkilər və onların yaşadığı mühit arasında müxtəlif qarşılıqlı təsiri açmağa və onu dərk etməyə can atır. Aydındır ki, bu elm hələ belə nəhəng məsələlərin həllindən çox uzaqdadır. Həm də bu məsələlərin ümumiyyətlə həllinin mümkünlüyü şübhə altındadır! Buna baxmayaraq insan düşüncəsi geniş və sərhədsizdir! Bununla əlaqədar olaraq, virusoloqlar virus populyasiyalarının digər canlıların populyasiyası ilə qarşılıqlı əlaqəsinin öyrənilməsində müxtəlif ekoloji şəraitlərdə geniş epidemioloji tədqiqatlar tətbiq edirlər. Aydındır ki, orqanizmlərin yaşadıqları mühitlə əlaqəsi tam dolğunluğu ilə yalnız təbii mənbələrdən alınmış materiallarda öyrənilə bilər. ________________________________________________________________ Müəllif qeydi:”Ekologiya” terminini ilk dəfə məşhur alman bioloqu Hekkel Yüklə 240,85 Kb. Dostları ilə paylaş:
|