d. iş vaxtından istifadə;
e. iş vaxtı itkisi.
237.
Əmək məhsuldarlığı aşağıdakı göstərici ilə müəyyən olunur:
a. ))bir işçi hesabı ilə məhsul istehsalı;
b. normativ-xalis məhsul;
c. satışdan pul gəliri;
d. əməktutumu;
e. fəhlələrin sayı.
238.
Müəssisənin işçi qüvvəsilə təmin olunması necə müəyyən olunur?
a. ))Ayrı-ayrı kateqoriyalar, peşələr və ix¬tisas dərəcələri üzrə işçilərin faktiki sayı əvvəlki
illərin və tələbatın müvafiq göstəriciləri ilə tutuşdurulur;
b. Bütün kateqoriya işçilərin sayı işçilərin plan sayına bölünür;
c. Əsas istehsal fəhlələrinin faktiki və plan sayı müqayisə olunur;
d. İnzibati idarəetmə və köməkçi istehsal heyətinin sayının cəmi işçilərin sayına nisbəti kimi
təyin olunur;
e. Əsas və köməkçi istehsalat işçilərinin sayı cəmi işçilərin sayı ilə müqayisə olunur;
239.
Əmək məhsuldarlığı səciyyələndirir:
a. İstehsalın faktiki və plan həcminin nisbətini;
b. Mühəndis-texniki işçilərin hər nəfərinə düşən məhsul istehsalını;
c. ))Orta hesabla bir işçiyə düşən məhsul istehsalını;
d. Köməkçi istehsal heyətinin hər nəfərinə düşən ümumi məhsulun həcmini;
e. Ümumi işçilərin hər nəfərinə düşən məhsul satışının həcmini.
240.
Məhsulun əməktutumu hesablanır:
a. İstehsal olunmuş məhsulun hər manatına düşən əmək haqqı kimi;
b. İstehsal olunmuş məhsulun hər manatına düşən adam gün kimi;
c. ))Müəyyən çeşiddə məhsulun hazırlanmasına iş vaxtı fondunun həmin dövrdə məhsulun
natural ifadədə miqdarına nisbəti kimi;
d. Hər min manatlıq məhsula düşən işçilərin sayı kimi;
e. Məhsul vahidinə düşən əmək haqqı məbləği kimi
241.
Əsas istehsalat işçilərinin sayının plana nisbətən dəyişməsinin məhsul istehsalına təsiri
necə hesablanır?
a. ))Əsas istehsalat işçilərinin plan sayı ilə faktiki sayı arasındakı fərq bir işçinin plan üzrə
əmək məhsuldarlığına vurulur;
b. İşçilərin plan sayı ilə faktiki sayı arasındakı fərq bir işçinin plan üzrə əmək
məhsuldarlığına vurulur;
c. İşçilərin plan sayı ilə faktiki sayı arasındakı fərq 100-ə vurularaq işçilərin plan sayına
bölünür;
d. İşçilərin plan sayı ilə faktiki sayı arasındakı fərq bir işçiyə düşən mənfəət məbləğinə
vurulur;
e. İşçilərin plan sayı ilə faktiki sayı arasındakı fərq bir işçiyə düşən məhsul satışından əldə
edilən məbləğə vurulur
242.
Əmək məhsuldarlığının plana nisbətən dəyişməsinin məhsul istehsalına təsiri necə
hesablanır?
a. Bir işçi hesabı ilə əmək məhsuldarlığı üzrə kənarlaşma işçilərin plan üzrə sayına vurulur;
b. Əmək məhsuldarlığı üzrə kənarlaşma plan üzrə əmək məhsuldarlığına bölünür;
c. ))Əmək məhsuldarlığı üzrə kənarlaşma işçilərin faktiki sayına vurulur;
d. Əmək məhsuldarlığı üzrə kənarlaşma texniki işçilərin sayına vurulur;
e. Əmək məhsuldarlığı üzrə kənarlaşma inzibati işçilərin sayına vurulur;
243.
Əmək məhsuldarlığı və orta əmək ödənişinin artım templəri arasındakı nisbət:
a. Əmək ödənişinin artım tempi əmək məhsuldarlığının artım tempindən yüksək olmalıdır;
b. Əmək ödənişi ilə əmək məhsuldarlığının artım templəri bərabər olmalıdır;
c. ))Əmək məhsuldarlığın artım tempi əmək ödənişinin artım tempindən irəlidə getməlidir;
d. Əmək məhsuldarlığının planlaşdırılan artım tempi reallığa çevrilmədikdə əmək ödənişi
iki dəfə azaldılmalıdır;
e. Əmək ödənişinin artım tempi ilə əmək məhsuldarlığının artım tempinin nisbəti bəra¬bər
səviyyədə azalmalı və ya artmalıdır.
244.
Məhsulun əmək tutumuna təsir göstərən əsas amillər hansılardır?
a. Bütün çeşidlər üzrə buraxılan məhsulun faktiki əməktutumuna udel əməktutumunun
artması müsbət təsir göstərir;
b. Məhsul istehsalının azalması faktiki əməktutumunun azalımasına təsir göstərir;
c. ))Məhsulun əməktutumunun artıb-azalmasına ayrı-ayrı məhsul çeşidləri üzrə
əmək¬tu¬tu¬munun və məhsul buraxılışı strukturunun dəyişməsi müsbət və ya mənfi
təsir göstərir;
d. Məhsul istehsalının artım tempi məhsulun əməktutumunun artmasına müsbət təsir
göstərir;
e. Məhsulun əməktutumunun həcminə işçilərin sayının və işlənmiş adam-günlərin
miqdarının artması müsbət təsir göstərir;
245.
Məhsulun əməktutumu ilə əmək məhsuldarlığı göstəriciləri arasında funksional əlaqə
varmı?
a. Əmək məhsuldarlığı artdıqca məhsulun əməktutumu da artır;
b. ))Əmək məhsuldarlığı yüksəldikcə məhsulun əməktutumu azalır və tərsinə;
c. Məhsulun əməktutumu azaldıqca əmək məhsuldarlığı yüksəlir;
d. İşçilərin sayının azalması əmək məhsuldarlığına müsbət, məhsulun əməktutumna mənfi
təsir göstərir;
e. Məhsulun əməktutumu ilə əmək məhsuldarlığı düz mütənasibdir;
246.
Əmək haqqı xərclərinin həcminə təsir göstərən əsas amillər hansılardır?
a. Əmtəəlik məhsul satışının həcminin dəyişməsi;
b. İdarəetmə işçilərinin sayının plana nisbətən artıb-azalması;
c. ))Məhsul istehsalının həcmi və strukturunun dəyişməsi, əməyin ödənişi səviyyəsinin
dəyişməsi;
d. Müxtəlif səbəblərdən istehsalatda boşdayanmaların artması;
e. Əmək haqqı tariflərinin dəyişdirilməsi;
247.
Əməyin ödənişi fondunun həcminə hansı əsas amillər təsir göstərir?
a. ))İşçilərin sayının və bir işçiyə düşən əmək haqqı məbləğinin dəyişməsi;
b. Əmək məhsuldarlığının dəyişməsi;
c. Məhsul istehsalı və satışı həcminin dəyişməsi;
d. İşçilərin ixtisas dərəcələrinin dəyişməsi;
e. Məhsul vahidinə əmək haqqının dəyişməsi;