##Fənnin adı: Təkamül təlimi ##İxtisas: Biologiya müəllimliyi ##Şöbə

10 

 

D) M. Lomonosovun, İ. Meçnikovun  

E) V. Kovalevskiy, Beketovun  

5. Hekkelin üçqat paralelizm nədən ibarətdir?  

A) Aromorfoz idioadaptasiya, degenerasiya 

B) Irsiyyət, dəyişkənlik və süni seçmə  

C) Morfologiya, embriologiya, paleontologiya 

D) Təbii seçmə, süni seçmə, metodiki seçmə  

E) Konvergensiya, divergensiya, paralelizm  

6. Klassik darvinizmin əsasını nə təşkil edirdi?  

A) İctimai quruluşun dəyişməsi 

B) modifikasiya və mutasiya dəyişkənlikləri  

C) Təbii və süni seçmə  

D) yaşayış mühitinin genişlənməsi  

E) Təkamülün hərəkətverici qüvvəsi kimi təbii seçmə 

7. Hansı sırada klassik darvinizmin tərəfdarları düzgün göstərilmişdir?  

A) Kovalevski, Küvye, Uotson 

B) Timiryazev, Lamark, Rulye  

C) Heqel, Kovalevski, Meçnikov, Müller 

D) Meçnikov, Uolles, Çetverikov  

E) Müller, Lomonosov  

8. Növün populyasiyalarının qarışmasına nə mane olur ?  

A) Populyasiyaların sayının azlığı 

B) Bioloji və coğrafi maneələr 

C) Ərazinin geniş olması  

D) Yaşamaq uğrunda növdaxilimübarizə  

E) Populyasiyalar arasında mübarizə  

9. Qalapaqos adalarındakı Vürok növləri hansı əlamətlərinə görə fərqlənmişlər ?  

A) Qanadlarına görə 

B) Ayaqlarına görə  

C) Ayaq və quyruqlarına görə  

D) Dimdiyin forma və ölçüsünə görə 

E) Lələklərinin rənginə görə  

10. Q. Betsin təcrübəsində quşlar ağ kəpənəkləri nə üçün çox yemirlər?  

A) Gecələr uçduqları üçün 

B) Zəhərli olduğu üçün  

C) Helikonidlərə oxşadığı üçün 

D) Dadsız olduqları üçün  

E) Qanadlarının iri olduğuna görə  

11. Ç. Darvinin ən başlıca xidməti nə olmuşdur?  

A) Vürok quşlarının biri - birindən necə fərqləndiyini öyrənmək 

B) «İnsanın mənşəyi və cinsi seçmə» əsərini yazması  

C) Nəsli kəsilmiş heyvanlarla müasir heyvanların filogenetik əlaqələrini öyrənmək  

D) Təkamülün hərəkətverici qüvvəsini kəşf etmək 

E) İlk dəfə Avstraliyada yayılan heyvanları öyrənmək  

12. Darvin qazıntı halında nəhəng ərinciklərin qalıqlarına harada rast gəlmişdir?  

A) Avstraliyada 

B) Şimali Amerikada  

C) Qalapaqos adalarında  

D) Cənubi Amerikada 

E) Afrikada  

13. Aşağıdakılardan hansı Darvinin dəyişkənliyə verdiyi təsnifata uyğun deyil?  

A) Kombinativ 

---

11 

 

B) Qeyri - müəyyən  

C) Müəyyən  

D) Korrelyativ  

E) Keçid formalar 

14. Darvin növlərin mənşəyi mexanizmini hansı nəzəriyyəyə əsasən izah etmişdir?  

A) Divergensiya  

B) Konvergensiya  

C) Paralelizm  

D) Aktualizm  

E) Uniformizm  

15. Darvinin «Növlərin mənşəyi» əsərinin nəşr olunmasında ona kimlər kömək etmişdir?  

A) Henslo, F. Roy 

B) Uotson, Krik  

C) Aza Qrey, Hekkel  

D) Timiryazev, Meçnikov  

E) Ç. Layyel, Ç. Huker 

16. Dolayı yolla gedən mübarizəyə nəyi misal göstərmək olar?  

A) Canavarla dovşan 

B) Canavarla maral  

C) Samurlarla suitlər 

D) Balıqla iynəcə  

E) Sürünənlərlə quşlar  

17. Darvin biologiyaya hansı prinsipləri gətirmişdir?  

A) Rüşeymlərin oxşarlığı 

B) Mikrotəkamül  

C) Makrotəkamül  

D) Uzaq hibridləşdirmə  

E) Tarixli və filogenetik prinsipləri 

18. Cins və sortların təkamülünün hərəkətverici qüvvəsi nədir?  

A) Coğrafi təcridlər 

B) Yaşamaq uğrunda mübarizə  

C) İrsi olmayan dəyişkənlik  

D) Populyasiyada baş verən ilk dəyişkənlik  

E) İrsi dəyişkənlik və insan tərəfindən aparılan seçmə 

19. Fərdləri bir populyasiyada birləşdirən başlıca amil nədir ?  

A) Fərdlərin rənginin uyğunluğu 

B) Fərdlərin bir - biri ilə sərbəst çarpazlaşması 

C) Fərdlərin eyni mühitə uyğunlaşması  

D) Fərdlərin qidalanması  

E) Fərdlərin biri - birini qoruması  

20. Uyğunlaşmanın nisbi xarakter daşımasına nəyi misal göstərmək olar?  

A) Ağ kəpənəklər, tozağacı qarışçası 

B) Ev qazları, çöl qazları  

C) Su sərçələri, dağ qazları 

D) Arıquşu və bilibittanlar  

E) Oxuyan qaratoyuq, çil qaratoyuq  

21. Aşağıdakılardan hansı mutasiya dəyişkənliyinə aiddir?  

A) Qoyun sürüsündə qısa və əyri ayaqlı quzunun doğulması  

B) Qoyun sürüsünün keyfiyyətli yemlə təmin edilməsi  

C) Qoyun sürüsündə əkiz quruların doğulması  

D) Qoyun sürüsündəki heyvanların çəkisinin artması  

E) Qoyun sürüsündə quzuların tez artması  

---