Aristotel
demişdi ki, biz mağarada yaşayan insanlar kimiyik,...elə ki,
mağaradan çıxdıq...ətrafdakılara (həqiqətə) baxa bilmirik...Çünkü
gözümüz və beynimiz hələ işığa alışmayıb...Müəyyən vaxt keçməlidir.
Söhbətin qızğın anında Rüstəm kişi, üstündə çaydan, iki armudu stəkan və dediyi
kimi pesoçni pirojna olan podnusla oturduqları masaya yaxınlaşdı. Vəziyyətdən
istifadə edib Fərhad bir qədər fikrə getdi ki, bir qədər praqmatik izzah tapa bilsin.
Rüstəm kişi hər şeyi təşkil edib aralandı. Gedib oturdu televizorun yanında, çevirdi
kanallardan birinə. Bir azdan xəbərlər başlamalı idi, ona görə də bir qədər
televizorun səsini qaldırdı.
Rəsul çaydan bir qurtum alıb, Fərhadın kinayə dolu sifətinə baxdı. Görünür o, öz
mövqeyinə sadiq nəsə eşələyib-tapmışdı.Fərhad...
-
Bəs bunu necə izzah edərdin. Suisid meylli xəstələrin kənardan özünəqəsd
əmrləri eşitməsi. Və ya (bu mənim öz fərziyyəmdi) Parafreniya – rusca
desək “bred veliçiya”-dan əziyyət çəkən xəstələrə də sayıqlama şəklində,
başqalarına qarşı cinayət işləmək əmrləri gəlir. Onda bunu necə başa
düşək. – Rəsul Fərhadın ateist olduğunu bilirdi və artıq növbəti sualın da
nə olacağını təxmin etmişdi.
-
Gəldin çıxdın elə mənim demək istədiklərimin mərkəzinə. İş orasındadır
ki, bu görüntülər və ya səslər şeytan vəsvəsəsi də ola bilər.
Məsələ
ondadır ki, insan özü necə insandır. Bu həyatdakı əməllərində xeyr və ya
şər təzahürlər dominantdır...Nə biləsən axı..ay yazıq...Sən pis adamların
can vermələrini görməmisən. Öləndə elə dəhşətli səslər çıxarırlar ki,
adamın ürəyi boğazına gəlir. Sifətləri tanınmaz hala gəlir. Sən Oskar
Uayldın Dorian Qreyin portreti əsərini oxumusan...Dorian Qrey çox pis
yola düşür. Əvvəllər dostu olmuş Bezili öldürür. Lakin onun sifətində heç
bir dəyişiklik baş vermir. Onun bütün pis əməlləri, yəni onun həqiqi
siması həmən rəssamın çəkdiyi portretdə yer tapır. O, bu şəkli hamının
gözündən uzaq yerdə gizlədir. Sonda davam edən hallara dözməyib şəkli
bıçaqlayır. Bıçaqladığı şəkil həqiqi Dorian olduğundan, o bunu etməklə
özünü bıçaqlamış olur və ölür. Şəkil isə ilk dəfə çəkildiyi görkəmi alır.
Evdə olan xidmətçilər otağa girəndə, orada eybəcər bir kişi meyiti
olduğunu görürlər. Onu tanımırlar...Bax məncə, pis insan can verəndə də,
onun içindəki bütün , rus demişkən poroklar üzə çıxır. Cinayətə sövq edən
imperativlərə gəldikdə isə...bu açıq aydın bir aksiomadır ki, pis niyyətli
adamları hər zaman şər qüvvələr qoynuna alır...Yaxşı niyyətli insanla belə
hal baş verə bilməz...Yaxşısı budur yoxlamaq üçün belə xəstələrin həyat
yolu ilə maraqlan...Dediklərimin həqiqət olduğunu görəcəksən...
Sözünü təzə qurtarmışdı ki, mobil telefonuna zəng gəldi. Telefonun displeyinə
baxanda dipetçer2 yazısının olduğunu gördü və dərhal yes düyməsini basdı.
-
Eşidirəm, Nərminə...- oldu bu saat gəlirəm...dəqiq həmin evdəndi?
Oldu...sağ ol.
Rəsul Fərhadla sağollaşıb tez-bazar dəhlizə sıçradı. Fərhad “Nə xəbər, bir az
yavaş” deyə gilleyləndi. Rəsul bufeti tərk etsə də, nəsə fikirləşib qayıtdı, bufetin
girəcəyində yenidən göründü. Rüstəm kişiyə müraciət edərək “Rüstəm kişi çayı
mənim hesabıma yaz” dedi və bufeti birdəfəlik tərk etdi.
VI
Aqoniya – bədənin son müqaviməti
Rəsul yenə həmin mənzilə daxil olanda, qeyri-iradi şəkildə beynində, bu mənzil,
bu ailə, bu xəstə qadınla bağlı assosativ kadrlar metamorfoz şəklində bir-birini
əvəz etməyə başladı. Hələ üstəlik gecə də az yatmışdı. Özündən asılı olmayaraq
yuxusuzluqdan və yorğunluqdan əmələ gələn tormozlanmalar şüur-altı fikirləri
aktiv şəklə salırdı. Rəsul çox çətinlik çəkirdi. Hüquqi cəhətdən onun bu yarım-
sayıq vəziyyətdə xəstənin həyatını risk altına almağa ixtiyarı yox idi. O, artıq yolda
ikən, ambulansda xalatının sağ cibində hər zaman özü ilə gəzdirdiyi tempalqindən
bir həb çıxarıb, boğazından keçirdi. Yaşıl rəngdə olub, həcmcə bəlkə altı valeryan
dənəsinin bitişik diametrinə bərarbər bu həb aspirinə nisbətən daha effektiv və
daha tez təsir göstərirdi. Bəxtindən bu dəfə qismətinə çoxdanışan sürücü Tofiq
düşməmişdi, yoxsa ümumiyyətlə “yüyəni əldən buraxardı”.
Bloka daxil olanda əvvəlki kimi ağırlıq hissləri keçirməyə başladı...Halbuki bu
ağırlıq digər ağrıları xüsusilə baş ağrısını və yuxusuzluğu sözün əsl mənasında
öldürmüşdü. Əlbəttə ki, tempalqin 5 dəqiqəyə təsir göstərə bilməzdi...Bunun üçün
ən azı 15 dəqiqə lazımdır...Deməli onu sıxan qüvvə elə qüvvətli idi ki, digər
ağrıları müvəqqəti passiv hala gətirmişdi...Axı insanın fizioloqiyasına baxsaq
doğrudan da elədir...Eyni vaxtda insanın iki yeri də ağrıya bilməz...Bunlardan biri
aktiv digəri isə passiv olur...Söhbət ağrının güc əmsalından asılıdır...
Bu dəfə tibb bacısı zəhləsi getdiyi Günay idi. Atasının nazirlikdəki dostunun
hesabına bu yaxınlarda təcili yardım şöbəsinə işə düzələn bu sözün əsl mənasında
sırtığ qızın 26 yaşı var idi. Saçlarına tünd sarı rəng qoyurdu, klassik geyim tərzinə
üstünlük versə də, yubkası hər zaman dizdən ən azı 10 santım yuxarı olardı...bir
yerdə (əsasən də kişilərin olduğu mühitdə) elə biədəb formada ayaqlarını
ayaqlarının üstünə qoyurdu ki, bütün fikirlər və söhbətlər dağınıq hala
gəlirdi...Digər xanım həkimlər və tibb bacılarının da ondan xoşu gəlmirdi...Ancaq
bəziləri bunu onun qeyri vulqar davranışına görə edirdisə, digərləri ona qara
paxıllıq edirdi...Belə ki, az bir müddətə evli və ya subay olmasından asılı
olmayaraq istədiyi kişini yoldan çıxara bilirdi...Hətta elə olmuşdu ki, digər tibb
bacısı Səbinə ilə mərcə girib, olduqca sakit təbiətli, iki uşaq atası həkim-kardioloq
Məhərrəmovun otağına ürəyini yoxlamaq adı ilə gəlmiş və çıl-çılpaq soyunaraq
yəni Moem demişkən “anasının onu doğduğu paltarda” onun üstünə atılmış və
mərcində qalib gələrək kardioloqu da günah ocağına döndərmişdi. Kişi görən kimi
özündən çıxan bu qızın gəzmədiyi həkim qalmamışdı...Tamahı isə hələ də