ki, elə bil ruh bədənə qayıdan kimi və ya yuxuda çoxmərtəbəli binadan aşağı
yıxılan adam kimi diksindi və hönkürüb ağlamağa başladı. Bu dava-dalaş müasir
siyasi xadimlərin – müxtəlif dövlətlərin başında olan adamların əsl niyyəti və
səbəbi, necə deyərlər həqiqi casus bele-ni gizlətməklə digər qeyri-səmimi
səbəblər, məsələn, “terror” adı altında “müharibəyə başla” siyasətinə bənzəyirdi.
Belə ki, həm ana, həm də oğul getdikcə pisliyi doğru dəyişən bütün münasibətlərin
həqiqi casus-bele-sinin “qızıl vəsiyyəti” olduğunu bilirdilər.
-
Davanı yenə də qızıla görə salmısan, elə deyil bəlkə... Allaha and olsun
ki, qızıl haqqında ağlıma heç nə gəlmir...Sənə dimişdim axı
-
Kəs səsivi kaftar...
Ana bir anlıq gözlərini bağladı...Onda nəinsə fizioloji dəyişildiyi hiss olundu.
Gözünü açıb tam təmkinli şəkildə başqa səslə...
-
Dağlı Nazim sənin yanına gələcəy... Amma mən gedəndən düz bir ay
sonra...- və yenidən gözlərini qapayıb açdı.
Özü heç bir şey başa
düşmür kimi ətrafa baxırdı.
Bu vəziyyətdə oğlu başını itirdi. “Axı bu rəhmətdiy Nazimi hardan tanıya
bilər, biz onıynan Moskvada görüşmişiy... Buralara heç vaxt gəlmiyib”- Oğul
ismarıcın əsl mahiyyətini başa düşmədi...Belə bir hala bir təsadüf kimi baxdı və
yenidən emosional partlayış vəziyyətinə gəlib, anasının üstünə götürüldü,
boğazından yapışıp vəhşi kimi boğmağa başladı. Ananın ağzından ağ köpük
gəlməyə başladı. Şokdan ana huşunu itirdi.
-
Alo...Skorı? Anam ölür tez oluz gəlüz. Adresi diyirəm
yazuz...Nə?...Bilmirəm deyəsən yenə şekəri qalxıb. Ağzından köpiy
gəldi, sora da huşunı itirdi. Davayuz tez gəlüz...
II
Bir qədər əvvələ...Keçmişlə gələcək transı
İllər boy öz bəylik irsini və ulu babasından qalma, bir kisə dolusu qızıl pulu
hamıdan gizlədən, rəhmətlik Cəmil dayı SSSR dağıldıqdan sonra artıq KKB
təhdidindən və potensial təqibindən yaxa qurtardığını sanıb, ölkənin azad bazar
iqtisadiyyatına, kapitalizmə, böyük vədlər verən “xalq hakimiyyətinə”
qovuşduğunu düşünüb bu mülkü üzə çıxartmağı və qanuni dədə-baba ehtiyatı ilə
firəvan həyata başlamağı qərara aldı. Bu qızılın nəsillərinə uğur gətirmədiyini bilsə
belə. Lakin sonrakı hadisələr ölkədə yaranmış gərginlik, lənətə qalmış müharibə,
müharibədə həlak olmuş istəyli oğlu Bilal, müharibənin ictimai həyata dağıdıcı
təsirləri və digər “üzdənıraqlıqlar” onu fikrindən çəkindirdi. Onsuz da, qızılın
varlığı haqqında məlumatı olanların heç biri artıq dünyada yox idi. Əlbəttə ki,
ondan başqa.
Digər iki oğluna gəldikdə, kiçik oğlu evləndi və dostlarının təkidi ilə 4 aylıq
hamilə xanımı ilə xaricə getdi və qısa bir müddətə hər ikisi üçün vətəndaşlıq əldə
edə bildi. Bir çox cəhətlərinə görə atasında oxşasa da, qəlbində ata sevgisini “eqo”
və “təkəbbür” komensasiya edirdi. Nitşenin lənətə qalmış fəlsəfəsini özünə həyat
yolu seçmiş bu Zaratustr insan münasibətlərinə sırf formal bir şey kimi baxırdı.
Özünə həyat modeli olaraq “azğın kapitalist demokrat” simasını seçmişdi.
Bununla belə, rüşvətə və “hörmətə” bu kodeksə sığmayan bir şey kimi baxırdı.
Görünür xaricdə öz ayaqlarını yerə dərin basdırmışdı...gedəndən bəri ailəsinə
yalnız bir-iki dəfə zəng vurdu ki, bunlardan birində sağ-salamat çatdığını xəbər
vermişdi. Sonradan o, dəyişdiyi ünvan haqqında heç bir məlumat vermədi, əlaqə
saxlamaq üçün telefon nömrəsi belə vermədi. Əvvəlki nömrəyə zəng vuranda da,
bir İngilis xanımı dəstəyi qaldırırdı. Ata məcbur qalıb yalnız oğlunun ad və
soyadını və inigiliscə bildiyi az sözlərdən birini – “Hello” deyirdi.
-
Hello...Mmm...Əşi...Ağanatiq Mamedov...pliz.
-
Beg your pardon...
-
Pliz ...Ağanatiq
Bu bir neçə dəfə təkrarlanırdı. Xətdəki siqnalın zəifliyi bir yana, Cəmil dayının
səsi o qədər kobud çıxırdı ki, ingilis dilli qadın heç dediklərinə varmadan, aqressiv
tonda
-
Look, i dont understand you. İf you have something to say, then learn
to
speak proper English, you old punk!
Cəmil kişinin üzü qızardı. Həyatında o nadir hallarda belə vəziyyətə düşərdi.
Qadının sözləri başa düşülməsə də, sözünün ümumi xoşagəlməz məğzi aydın idi.
Bu heç də alicənab kontekstdə deyildi. Cəmil dayı məcbur olub, tanışlarından
birinin oğlu, Azərbaycan Universitetinin tərcüməçi ixtisası üzrə 2-ci kurs tələbəsi
Anarı köməyə çağırmalı oldu. – Balamsan, bu ağzıgöyçey, məni boğaza yığıb...-
Cəmil dayı gülümsəyərək sözünü düzəltməli oldu- sözün düzi mən onu boğaza
yığmışam. Bir kəlma başa sala bilmirəm ki, oğlumu çağır telefona. Sabah səhər
gəl...sabah bazar günüdü, yəqin ki, dərsün yoxdu.- səhər bizə gələrsən, bi dənə o
arvada yenə zəng eliyey.
-
Cəmil dayı, xanımın səsi cavan idi.- Anar dediyi bir kəlmənin nə qədər
axmaq səsləndiyini və yersiz olduğunu hiss edib peşman oldu.
Qızarıb...sabah saat 12-də gələrəm- deyə sağollaşıb aradan çıxdı.
Təyin olunduğu kimi sabahı gün, görüş yeri Cəmil dayıgil idi. Həmin nömrəni
yığdılar. Cəmil dayı dəstəyi Anara verdi. Artıq ona nəyin soruşulacağın başa
salmışdılar. Xəttin əks tərəfində 40-45 yaşlı qadın idi.
-
Good day, mem. Excuse me for disturbing you but we need to speak to
Aganatik Mamedov. His father phone several days before,…but
unfortunately he has no language skills, so you must have
misunderstood him/
[Salam xanım. Sizi narahat etdiyimə görə üzr istəyirəm, ancaq bizə Ağanatiq
Məmmədov lazımdır.Onun atası bir neçə gün bundan əvvəl Sizə zəng
vurub.Ancaq o, təəsüf ki, İngilis dilini bilmir. Və deyəsən Siz onu düzgün
başa düşməmisiniz]