Fərrux rüSTƏmov tamilla dadaşova ali MƏKTƏb pedaqogikasi



Yüklə 6,79 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə27/238
tarix02.04.2022
ölçüsü6,79 Mb.
#84976
növüDərs
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   238
Ferrux Rustamov - Ali məktəb pedaqogikasi - 2007(1)

«orclinar  professor»

  (ştatda)  və 

«ekstra ordinar» (ştatdankənar) professor dərəcələri tətbiq olundu. 

Dosent  (latın  sözü  docens,  docentis-öyrədən,  təlim  edən 

deməkdir)  adı  ən  aşağı  elmi  dərəcəsi  olan  şəxslərə  verilirdi.  XIX 

əsrdə  bir  sıra  ölkələrdə 



«prmn-dosent»

  vəzifəsi  yarandı  (onlara 

tələbələrin təhsil haqqından məvacib verilirdi). 

Britaniya  sistemli  ali  məktəblərdə 



«chsent»

  adı  mənasında 



((professorun  yokktşı»

  (associate  professor)  və 



((professorun 

k(mı/)kçisi»

 (assistent professor) ifadələri işlədilirdi. 

Fransız  sistemli  ali  məktəblərdə  1808-ci  ildən  başlayaraq 

«aqreje» adlı elmi dərəcə yarandı. Müxtəlif ixtisaslar üzrə bu 

elmi 

dərəcəni daşıyan şəxslər liseylərdə və universitelin bəzi 



fakültələrində dərs 

deyə bilərdilər. 

1755-ci  ildə  Moskva  universiteti  yarandıqdan  sonra 

((professor»

  adı  özünə  daha  möhkəm  status  qazandı.  1863-cü  ilə 

qədər  «dosent»  mənasında 

<(ad’yunkt-professor»

 

ifadəsi 



işlədilirdi.  1863-cü  ildə  dosent  ifadəsi,  1884-cü  ildən  isə 

((privai-dosent» 

ifadəsi  status  aldı. 



((Privat  dosent»

  adını  almaq 

üçün magistr imtahan verməli və fakültə müəllimlərinin iştirakı ilə 

iki sınaq mühazirəsi oxumalı idi. 

SSRİ-də ali məktəb müəllimlərinə və elmi işçilərə dərəcələr 

pedaqoji və elmi fəaliyyətləri əsasında verilirdi. İyirminci illərdən 

ali məktəblərdə 

«professor», ((dosent»

 və 


((cıssistent» d,voco- bri,

 

elmi müəssisələrdə isə «böyük elmi işçi», «kiçik elmi işçi» adları 



özünə  yer  tapdı.  Elmi  adların  atestasiyası  sistemi  dəfələrlə 

dəyişdirildi. 1986-cı  ildə  «baş»,  «aparıcı»,  «böyük»,  «kiçik»  elmi 

işçi adları müəyyənləşdirildi. 

Rusiya  Federasiyasında  1994-cü  ildən  AAK-ın  qərarı  ilə 

ixtisas  üzrə 

<(professor»

  adı  verilir.  Ali  məktəbin,  elmi 

müəssisənin,  elmi-tədqiqat  institutunun  Elmi  Şurasının  qərarı  ilə 

ixtisas  üzrə  «böyük  elmi  işçi»  adı  verilir.  «Professor»  adının 

verilməsi  üçün  elmlər  doktoru  dərəcəsi  və  beşdən  az  olmayaraq 

elmlər namizədi dərəcəsi almış yetirmələrimin olması vacib hesab 

olunur.  «Böyük  elmi  işçi»  adının  verilməsi  üçün  elmi  dərəcə, 

ixtiralar, yaxud çap edilmiş elmi işlər olmalıdır. 

63 



1995-ci  ildən  başlayaraq 

((kafedranın  proJies'.wrıı»

  və 


((kafedranın  dosenti»

  elmi  adlan  Rusiya  Federasiyasının  dövləi 

komitəsi  tərəfindən  ali  təhsil  müəssisələrinin  elmi-pedaqoji 

işçilərinə verilir, 



((Kafedranın  pr(fessonı»

  elmi  adı-dərəcəsi  olan,  mühazirə 

oxuyan,  tədris-metodik  və  elmi  əsərləri  olan,  aspirant  və  disser- 

uıntlann  elmi  işlərinə  rəhbərlik  edən  və  elmlər  doktoru  dərəcəsi 

olan şəxslərə verilir. 

«Kafedranın  dosenti»  elmi  adı  -  mühazirə  oxuyan,  elmi- 

metodik və elmi əsərləri olan elmlər namizədinə verilir. 

2.4.


 

AZƏRBAYCANDA ELMİ DƏRƏCƏ VƏ 

ELMİ ADLARIN VERİLMƏSİ 

Azərbaycanda  elmi  dərəcələrin  və  elmi  adların  verilməsi 

sahəsində kifayət qədər zəngin təcrübə qazanılmışdır. 

Azərbaycanda elmi və elmi-pedaqoji kadr hazırlığının ilkin 

mərhələsi  XX  əsrin  20-ci  illərinə  təsadüf  edir.  1926-cı  ilin  may 

ayında  Azərbaycan  KP  MK  Xalq  Maarif  Komissarlığına 

respublikanın ali məktəblərində aspirantura təşkil etməyi tapşırdı. 

Bu  dövrdə  elmi  kadr  hazırlığının  qaydasını,  formalarını  və 

müddətini  qəti  müəyyən  edən  normativ  sənəd  yox  idi. 


Yüklə 6,79 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   238




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə