Fərruxə Umarova Mayıl Mustafayev



Yüklə 351,45 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə12/12
tarix30.12.2017
ölçüsü351,45 Kb.
#18647
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12

29

Uşaqlar  üçün,  yəni  sabahın  fəal  insanları, 

cəmiyyətin gələcək kişi və qadınları üçün ad qoyma 

məsələsi  İslam  baxışlarına  görə  xüsusi  əhəmiyyət 

daşıyır. Müasir inkişaf etmiş ictimai elmlər, xüsusilə 

də  elmin  psixologiya,  sosiologiya,  pedaqogika  və 

hətta  kriminologiya  kimi  sahələri  çoxlu  nəzəri  və 

kitabında  bu  məsələyə  çox  aydın  şəkildə  izah 

əyani dəlillərlə sübut etmişdir ki, insan şəxsiyyəti ilə 

verərək  öz  kitabında  belə  bir  missal  çəkir:  “Çox 

onların  adları  arasında  qəribə  və  inkaredilməz  bir 

söyüş danışan bir adam həmişə qəbzlikdən şikayət 

əlaqə var. Başqa sözlə desək, uşaq üçün ən gözəl və 

edirmiş.  Amma  pis  sözləri  tərgitdikdən  sonar 

layiqli  adın  seçilməsinin  onun  şəxsiyyətinin 

qəbzliyinin aradan getdiyini söyləyir.”

yaranmasında,  formalaşmasında,  zehni-fikri 

İnsanın  bir  ömür  hər  gün  yüzlərlə  dəfə 

qabiliyyətinin inkişafında, hətta onun gələcək həyat 

eşitdiyi adının onun şəxsiyyətinə, gələcək taleyinə 

yolunun  necə  qurulmasında  mühüm  təsiri  var.  Bu 

təsiri danılmaz həqiqətdir. 

təsir  onun  həyat  yolunun  təkamülündə,  düzgün 

İslamın  gözəl  ayinində,  qayda-qanununda  tam 

tərbiyəsində,  özünə  və  cəmiyyətdə  tutacağı  yerə 

incəliklə  ölçülüb-biçilmiş,  nəzərə  alınmış  başqa 

inamında, bir sözlə, gələcək inkişafında mühüm rol 

məsələlərlə  yanaşı,  gözəl  və  xoş  səslənən,  yaxşı 

oynaya bilər. Əksinə, pis və münasib olmayan adın 

mənalı  adın  seçilməsinə  də  böyük  əhəmiyyət 

uşağın  əhval-ruhiyyəsinə  mənfi  təsiri  olur, 

verilmişdir.  İslam  gözəl  və  yaxşı  adın  seçilməsini 

şəxsiyyətinə xələl gətirir, özünə inamını qırır, təlim-

ata-ananın  öhdəsinə  qoymaqla  yanaşı,  uşağın 

tərbiyəsini,  istedad  və  qabiliyyətini  korlayır.  Son 

bəyəniləsi  bir  adı  daşımasını  da  valideynin  vəzifə 

nəticədə,  hətta  onun  yaramaz  yollara  düşməsinə, 

borcu hesab etmişdir. Belə ki, əgər valideyn uşağın 

cinayətkarlara qoşulmasına gətirib çıxara bilər. 

bu qanuni hüququnun ödənilməsində bir qüsura yol 

Sözün  ecazkar  gücünün  olması  artıq  20-ci 

vermiş  olsa,  uşaq  Məhşər  günündə  ata-anasından 

əsrin  son  elmi  nailiyyətlərindən  hesab  olunur. 

bunu tələb edə bilər.

Beləki,  söz  ətraf  mühitə  kifayyət  qədər  təsirə 

malikdir. Həmçinin insanların ifadə etdikləri və ya 



Hədislərə nəzər salaq.

eşitdikləri sözlərin insan mənəviyyatına hətta fiziolji 

İmam Kazim(ə): “Kişinin öz övladına verdiyi ilk 

durumlarına belə təsir edə bilir. Sadə bir misal. Əgər 

bəxşiş  və  ehsan  onun  üçün  gözəl  ad  seçməyidir. 

iki  stəkan  su  götürsək  və  stəkandakı  suyun  birinə 

Beləliklə övladlarınıza gözəl adlar seçin.” 

yaxşı  digərinə  isə  pis  sözlər  söyləsək  1-cinin 

Pis  adların  dəyişdirilməsi  haqda  isə  İmam 

molekulyar quruluşunda müsbətə 2-cidə isə mənfiyə 

Baqir(ə)buyurub:  “Allahın  Rəsulu  (s)  kişilərin  və 

d o ğ r u   d ə y i ş i k l i k   y a r a n a c a q .   B ö y ü k   r u s  

şəhərlərin pis adlarını dəyişdirərdi”

psixoloqlarından  olan  Valeriy  Sinelnikov  özünün 

“Sözün ecazkar gücü və məhəbbtin düsturu” 

Laçın



İnsanın  en  değerli  varlığı  ve  asıl  sermayesi 

edemiyorsan ömür sermayesi heba olur ve asıl yurda 

ömrüdür.Yılların, ayların ve günlerin birbiri ardına 

ulaşamazsın  yine  ne  kaybedersen  et.  Anayurdun 

gelip  geçmesi  ömür  sermayesinden  bir  şeyler  alıp 

sahibini  bulursan  her  şeyi  kazanmışsın  demektir. 

götürüyor,  böylece    bu  sermaye  azalmakta  ve 

“Ya  Rabbi  seni  bulan  neyi  kaybetmişti  ki  ve  seni 

tükenmektedir.

k a y b e d e n   n e y i   b u l m u ş   k i   ?   “

Tükenen  bu  sermaye  karşılığında    elde  edilen 

Evet  bir  çok  insan  vardır  ki  ömrünün  önemli  bir 

şeyin en azından buna denk gelmesi gerekir ki, insan 

bölümünü  ilim  kazanmak,  dini  yaşamak  ve 

zarar etmemiş sayılsın, her ne kadar bu da zarardır 

yaşatmaya  adamış,  bu  yolda  nice  zorluklara 

ama yine en azından sermaye kurtulmuş olur.

katlanmış, işkenceler görmüş ve  cihad etmiştir, ama 

“İki  günü  eşit  olan  zarardadır”  Hadisi  de  bunu 

nedense  bir  bakıyorsun  Ali  ekseninden  çıkmış 

vurguluyor.  Ömür  sermayesinin  karşılığı  dünyevi 

Muaviye sofrasına koşmaktadır . Ali'nin adaletinin 

bir  şey  olamaz.  Çünkü  ömrün  bitişiyle  dünya  ve 

çekilmez  olmasının  muhakkak  ki  rolü  vardır  bu 

dünyalık olan her şey de bitmektedir, öyleyse ömrün 

kaçışlarda.  Ancak  insanın  içinde  Muaviyeleşme 

bedeli  ancak  manevi  bir  şey  olmalıdır  ki  ruh  gibi 

zemini olmazsa neden Muaviye sofrasına gitsin ki ?

kalıcı  olsun  “melekut  aleminin  kuşuyum,  toprak 

İmam  Ali  (as)  adaleti  tanımlarken  şöyle 

aleminin  ehli  değil  “  diyen  Mevlana  “  Beni  bu 

buyuruyor:  “  Hak  ve  adalet,  söylem  bazında  çok 

dünyaya  getiren  yine  asıl  vatanıma  götürecektir” 

geniş bir alana sahip ama uygulama ve insaf etme 

diyerek kalıcı yurdu ve ömrün bedelini açıklayan  “ 

konusunda çok dar alanlı bir konudur” Nice insanlar 

Allah  can  ve  mallarınızı  satın  alıp  karşılığında 

görüyoruz  ki  adalet  ve  hakkı  anlatırken  çok 

c e n n e t   v e r i r ”   a y e t i n i   t e f s i r   e t m e k t e d i r.

kapsamlı ve hayranlık uyandırıcı biçimde anlatırlar 

Dünya  hayatında  ne  kazanırsan  kazan  tüm 

ama eline bir makam ve mevki geçince adaletin dar 

kazanımlarını son ana kadar taşıyıp sahibine teslim 

uygulama  alanında  nasıl  da  insaf  ve  adaletten 



ÖMÜR

30

Kadir AKARAS


o l d u k ç a   u z a k l a r d a   s e y r e d i y o r l a r . ?

yıldızlarından  biri  olan  İmam  Musa  Kazım  (a.s) 

Bireysel  günahlardan  ve  sapmalardan  kurtuluşun 

ömrünün  son  nefsini  vermekte  olan  bir  zatın 

kolay olduğu hatta tövbe ile o günahların “hasene” / 

ziyaretine  gitmişti.  Ömür  sermayesini  tüketen 

iyiliğe tebdil olacağı Kur'an da belirtilmiştir. Ancak 

birinin  yanındakiler  bu  sahneden  çok  etkilenmiş 

sosyal  ve  siyasal  sapmalar,  inat  ve  çekişme 

olmalılar  ki,  imam'a  bu  anı  ve  niceliğini  sordular. 

güdüsüyle el birliği edip insanın ömür sermayesini 

İmam Musa Kazım (as) şöyle buyurdu:

boşa  tüketmesine  sebep  olabiliyor.  Çektiği  onca 

“Ölüm temizleyici bir geçiş sürecidir.Müminleri 

zorlukların  tam  da  karşılığını  alacakken  dünyevi 

işledikleri günahlardan temizliyor, öyle ki işledikleri 

makamlar  ve  nefsani  arzular  onu  ateş  çukurunun 

günah ve çektikleri acılar ölümü tattıklarında silinir 

kenarına  taşıyor.  Ateş  çukurundan  kurtulabilmek 

ve günahlardan arınmış olur. İman ehli olmayanlar 

için bir İsevi yed-i beyza'ya bir Alevi Yedullah'a ve 

için ise yaşadıkları güzel ve rahat günler, yaptıkları 

bir Mehdevi kurtarıcıya ihtiyaç duyar ama ne yazık 

iyiliklere mükafat olarak  bu dünya'da verilir ve tüm 

ki  onları  terk  etmiş  ve  Muaviye  sofrasında 

iyiliklerden tasfiye olmuş halde öteki dünyaya göç 

oturmuştur.“ Ala lanetullahi ale-l kavm iz-zalimin”    eder.  Bu  arkadaşınızın  hali  ise  günahlardan  ve 

Onlar artık rahmet elinden uzaktırlar. Yazık etmişler 

kötülüklerden  arınmış  ve  tertemiz  olarak  biz 

kendilerine  ve  kendilerine  uyanlara.  Tarihi 

Ehlibeyte  misafir  olarak  ahiret  yurduna 

tecrübeler   ve bunları bize anlatan tarih bizim için 

kavuşmaktır.”

çok değerlidirler. Tarih örneklerle dolu bir ayna gibi 

karşımız da durmaktadır. Peygamberlerin “ Rabbim 

bizi  sana  teslim 

olmuşken  öldür” 

dualarındaki  derin 

manayı  da  böylece 

anlamış oluyoruz ki 

“  ne  idim  değil  ne 

o l d u ğ u m u z a   “  

bakmalıyız.  Ömür 

sermayesinin  son 

n e f e s i n i  

verdiğimizde elimiz 

Ali  elinde  dilimiz 

Ali  zikrinde  ise 

anayurda  selametle 

girebiliriz, lakin Ali 

ekseninde  değil  de 

Muaviye  elinde  ise 

elimiz ve sözlerimiz 

Muaviye'nin  sözü 

ve sloganıysa ömür 

s e r m a y e s i   

t ü k e n m i ş t i r   v e  

insanın  insanlığı 

yok olmuştur.

“ R a b b i m   n e  

o l u r s a m   o l a y ı m  

beni Ali ekseninden 

ayırma”  Hüseyni 

velayetin  yolunda 

ömrümü  tüketmeyi 

nasıp et bize”

V e l a y e t  

s e m a s ı n ı n  



31


32

qəmə


Ağlamır ağlamağa canda belə taqəti yox

SU

Su  kənarində  suzundan  yananın  halinə 

bax

Körpə oxlandı və az ömrü yetişdi təmama



Xətmi  peyğəmbərə  quranda  gəlib  böylə 

Su qabağin kəsib həqqi dananın halinə bax

Diksinib açdı gözün sanki deyirdi imama

nida


Mən  sudan  xəlq  elədim  aləmi  söylibdi 

Nə oleydi kimə aiddisə həqqim bilə su

Daha su istəmirəm qanə dönəydi belə su

xuda


Az qalıb zülmin əlindən belə qalxsın zilə 

Məni qaytar anama verdi mənə Hərmələ 

su

su

Ol səbəbdəndiki su tiynətidir dünyanın



Ta əzəldən bu yana ziynətidir dünyanın

Bu  sudan  xəlq  olunan  dəhr  özü  viran 

Zülm olunmuş o kəsə kimki həqin talibidir

qalsın


Su verilmib o kəsə kim ki suyun sahibidir

Rəngi  yox  hiyləsi  yox  yəni  ki  mütləq 

Az qlıb çərxi-fələk bu işə heyran qaksın

şəffav


Fikr elə bir su ki məhriyyeyi Zəhra olsun

Yari ənsarini haqq uğruna qurban verdi

Ona bir rəngi qatarsansa əgər oldu müzaf

Gül tək övladları əmmaki ətəşdən solsun

Özü cananı yolunda elə bir can verdi

Sudu Fironu edən qərq qılan qəti həyat

Bir kiçik qız baxır həsrət ilə səqqayə tərəf

Hələ tarix gözü görmübdi belə qurbani

Su verib həzrəti musaya çətin anda nicat

Utanır baxmayır Əbbas Rüqəyyayə tərəf

Hələ çərxin özü görmübdi belə qurbanı

Son qoyur gahi görürsən elə bir müşgülə 

Çün başı nizədədür oxda vurublar gözünə

Canını verdi fəda şahi-şəhidan o zaman

su

Utanır ondan ötür ki əməl etmib sözünə



Xabi qəflətdə yatan ümmətə əmr etdi oyan

Gahi yandırmaq ilə döndərir qəlbi külə su

Yetirə bilmib ətəşdən quruyan bir gilə su

Kərbəladan coşa dünyaya sala vəlvələ su

Elə varlıqdıki su kim onu idrak eliyər

Halbuki bəs eliyərdi o gülə bir gülə su

Kimsənin bəlkə yana qəlbi gözündən gələ 

Mənəviyyatını cismindən əzəl pak eliyər

su

Xeymələrdən  gələn  əfğanə  Əbəlfəz 



Necə dünyadə su tək pak eliyən zat vardır

dözməz


Bu nahaq qanlar ilahi qalacaqmı yerdə

Əhli-beytdə bəşərə paklıq üçün meyardır

Sudan ötrü batan əl qanə Əbəlfəz dözməz

Nə  zaman  haqqın  üzündən  çəkilər  bəs 

pərdə

Cismi su pak eliyir əhli-beyt isə canı



Razıdur qəsdinə şəmşır ilə hamı duralar

Yalnız onlardı edən cismi-canı-nurani

Kəsələr qollarını həm gözünə ox vuralar

Gözləri  yolda  qalanlar  nə  qədər 

gözləyəcək

Suyun haqqında bunu söyləsəm ancaq bəs 

Məşqi ağzında tutar amma gələr əslində

Daha qeyrətli olanlar nə təhər gözləyəcək

edir

Ona yox məşqinə ox dəysə ölər əslində



Həzrəti Fatimənin dəhridə mehriyyəsidir

Yenə bu ümmət o zalimliyə biganə qalır

Necə bir qeyrətə malikdi o mövla görəsən

Yox ədalətdən əsər həqq yenə əfsanə qalır

Dağda çaylarda dənizlərdə gəlibdir dilə su

Yetişən vaxtı suya neynədi səqqa görəsən

Bu fəxarətdən elə coşmadadır fəxr ilə su

Yan  keçib  daş  yenə  məndən  dəyəcək 

Doldurub ovcunu suyla gətiribdir ələ su

qardaşıma

Su cəmadatdı dili yoxdu desinki səninəm

Baxdı bir xeyli suya vurmadı amma dilə su

Nə  rəvadur  sevinim  mənsə  səlamət 

Kimə  dostam  deyə  yaxudda  deyə 

başıma

düşməninəm



Bu necə zülm idi ya rəbb nə müsubətdir bu

Altı aylıq Əli Əsğərdən ötrü yoxdur su

Azera ağlayaraq qəlbüvə daim çilə su

Bir axar su qabağın kəssən o əlbət duracaq

Ora düşmüş ləkəni bəlkə bu yolla silə su.

Qəlbin  olsa  duyacaqsanki  nə  cür 

Axiri mənzilidir şahi-şəhidan qucağı

qışqıracaq

Çat-çat  olmuş  ətəşindən  quruyub  dil-

Azer Sani

dodağı


Haqqımı  zay  eləmə  gəl  məni  çatdır 

yiyəmə


Nəhri-Əlqəm  o  zaman  batmış  idi  böylə 

İsti səhra və susuz körpə ola haləti yox




HARAY

VİCDAN AZADLIĞININ

QORUNMASINDA

AZƏRBAYCANIN

“VİCDANI”

İctimai-siyasi, mədəni-mənəvi jurnal


“Haray” jurnalının kollektivi

28 may Respublika Günü

münasibəti ilə

Azərbaycan xalqını

təbrik edir!!!


Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni

Musiqisi Üzeyir Hacıbəyovun.

Sözləri Əhməd Cavadındır.

Azərbaycan! Azərbaycan!

Ey qəhrəman övladın şanlı Vətəni!

Səndən ötrü can verməyə cümlə hazırız!

Səndən ötrü qan tökməyə cümlə qadiriz!

Üçrəngli bayrağınla məsud yaşa!

Minlərlə can qurban oldu!

Sinən hərbə meydan oldu!

Hüququndan keçən əsgər,

Hərə bir qəhrəman oldu!

Sən olasan gülüstan,

Sənə hər an can qurban!

Sənə min bir məhəbbət

Sinəmdə tutmuş məkan!

Namusunu hifz etməyə,

Bayrağını yüksəltməyə

Cümlə gənclər müştaqdır!

Şanlı Vətən! Şanlı Vətən!

Azərbaycan! Azərbaycan!


WWW.AYPARA.TV

İntelektual insanların internetdəki məkanı

Azərbaycanın tərəfsiz, müstəqil internet televiziyası.

Mədəni-mənəvi irsimizin keşiyində.

Maarifçilik və doğru xəbər əsas məqsədimizdir. 

Document Outline

  • Page 1
  • Page 2
  • Page 3
  • Page 4
  • Page 5
  • Page 6
  • Page 7
  • Page 8
  • Page 9
  • Page 10
  • Page 11
  • Page 12
  • Page 13
  • Page 14
  • Page 15
  • Page 16
  • Page 17
  • Page 18
  • Page 19
  • Page 20
  • Page 21
  • Page 22
  • Page 23
  • Page 24
  • Page 25
  • Page 26
  • Page 27
  • Page 28
  • Page 29
  • Page 30
  • Page 31
  • Page 32
  • 33: Uz
  • 34: Uz ich
  • 35: Arxa ich
  • 36: Arxa

Yüklə 351,45 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə