Redaktoru
filologiya elmləri
doktoru,
professor
G.Baxşəliyeva
Bünyadov Z.M. Azərbaycan VII-IX əsrlərdə. — Bakı: “Elm”,
2005. — 392 səh.
ISBN 5-8066-1699-1
Azərbaycan tarix elminin ən fundamental əsərlərindən biri olan bu
monoqrafiyada ərəb hakimiyyəti dövründəki tariximiz nəzərdən keçirilir, həmin
hakimiyyətin aradan qaldırılması ilə nəticələnən və xalqımızın təşəkkül
tarixində
yeni səhifə açan sosial-iqtisadi və siyasi proseslər, onların səbəb və şəraiti
xarakterizə edilir.
Əsərin Azərbaycan dilində bu nəşri orijinal əsasında
{rus dilinds I965~d il
nsşri) yenidən işlənmiş və təkmilləşdirilmişdir.
B
0503020097
625(07)—200
5
Qrifli nəşr
© Bünyadov Z.
{varisi Bünyadova T.), 2005
GÖRKƏMLİ ŞƏRQŞÜNASIN ŞAH ƏSƏRİ
Böyük şarqşünas alim, akademik Z.M.Bünyaäov elm alə- minda
şÖhr^t qazanmış bir çox sanballı əssrlorin müəllifidir. Bu əsərlər
arasında onun ölməz “Azərbaycan VII-IX əsrlərdə" monoqrafiyası
xüsusi yer tutur və ilk dəfə 1965-ci ildə nəşr olunmasına baxmayaraq,
bu gün də Azərbaycan və Qafqazın orta əsrlər tarixi və
mənbəşünaslığı sahəsində yaradılmış ən fundamental əsərlərdən biri
olaraq qalmaqdadır.
Əsər üzərində iş uzun müddət davam etmişdir. 1959-cu ildən
etibarən
Z.M.Bünyadovun
Azərbaycan
toponimlərinin
lokallaşdırılmasına, alban mənbələri —
Mxitar Qoşun salnaməsi və
Moisey Kalankathnın “Ağvan tarixi"nə dair ilk məqalələri çıxmağa
başlayır və bu qaynaqların təhlilindən əldə edilən ilk nəticələr dərc
olunur; nəticələr orta əsr ərəb tarixçilərinin verdikləri məlumatlarla
tutuşdurularaq əsaslandırılır. Bu tədqiqatlar alimin mənbəşünaslıq
sahəsinə dərin bələd olmasından xəbər verir və erməni
tədqiqatçılarının Alban dövlətini Böyük Ermənistanın bir vilayəti
kimi qələmə verdikləri və elmi ictimaiyyətə inadkarlıqla sınmağa
çalışdıqları konsepsiyanı tənqid hədəfinə alır. Ziya Bünyadouun çap
olunmuş hu ilk əsərləri onun böyük elmi mübarizəyə başlaması üçün
bir hazırlıq idi; Ziya müəllim belə mübarizəyə mərd təbiətinə uyğun
olaraq həmişə cəsarətlə və tam hazır şəkildə gedərdi. Elə həmin
dövrdə də o, doktorluq dissertasiyasının müdafiəsinə hazırlaşır və
fundamental monoqrafiyası olan "Azərbaycan VII-IX əsrlərdə" kitabı
üzərində çah-
Şir.
Z.M.Bünyadovun həyat yoldaşı Tahirə xanım öz xatirələrində
onun elə bu ilk əsərinin (digər alimlər tərəfindən bəyənilib
dəstəkləndiyi halda) erməni tarixçiləri arasında nə cür vəl-