Fin ta’limi amaliyotda Nima? Nima uchun? Qanday?
Yüklə 357,72 Kb. Pdf görüntüsü
|
| Fin ta’limi amaliyotda Nima? Nima uchun? Qanday? Yohanna Jarvinen-Taubert Paivi Valtonen Elena Chukhlantseva MUQADDIMA S o‘nggi yillarda Finlyandiya ta’limiga bo‘lgan qiziqish ortib bormoqda. Ko‘p mamlakatlar oʻqituvchilari, direktorlari va boshqa taʼlim ekspertlari Finlyandiyaning PISA kabi xalqaro baholash dasturlaridagi yuqori taʼlim natijalari ko‘plab mamlakatlardagi oʻqituvchilar, direktorlariva boshqa taʼlim ekspertlari uchun birdek qiziq. Finlyandiya nafaqat eng yaxshi ta’lim natijalarini ortiqcha yuklamalarsiz va bolalarga yo‘naltirilgan yondashuv bilan birlashtira oldi, balki barcha bolalarga ushbu sifatli ta’limni teng darajada taqdim etdi. Shu sababli ham, Finlyandiya ta’lim tizimining muvaffaqiyati dunyo hamjamiyatida katta qiziqish uy g‘otdi. Ko‘pgina o‘qituvchilar, direktorlar va ta’lim sohasi vakillari ushbu dunyoga mashhur ta’lim tizimi amaliyotda qanday ishlashini bilishni xohlashadi. Finlar bunday ajoyib ta’lim natijalariga erishish uchun aslida nima qilishadi? Bizning Learning Scoop kompaniyamiz Finlyandiya ta’limining turli jihatlarini amaliyotga samarali joriy etish orqali 50 dan ortiq mamlakatlarda xalqaro ta’lim beruvchilarni tayyorlab kelmoqda. Bu orqali biz Finlyandiya ta’limining qaysi omillari global miq yosdagi ta’lim beruvchilarni ko‘proq qiziqtirayotgani haqida tushunchaga ega b o‘ldik. Bizning yurtimizda boshqa mamlakatlardagi taʼlim mutaxassislarini qiziqtiradigan gʻoyalar va amaliyotlar mavjud boʻlganligi sababli, oʻz tajribalarimizni barcha bilan baham koʻrishimiz tabiiy. Biz uchun baham ko‘rish g‘amxo‘rlikdir. S o‘nggi yillarda Finlyandiya ta’limi haqida bir qator ajoyib kitoblar nashr etildi. Shunga qaramay, muayyan mavzularning umumiy tavsifi (Nima?), Finlyandiya ta’limining o‘ziga xos xususiyatlarining mantiqiy asoslari (Nima uchun?) hamda ushbu tashabbuslarning kundalik ta’lim jarayonida qanday qilib (Qanday?) amalga oshirilishiga oid amaliy misollarni o‘zida jamlagan Finlyandiya ta’limining amaliyotga yo‘naltirilgan nashri yetishmayotgan edi. Mazkur kitob bilan biz shu ehtiyojni t o‘ldirishga umid bo g‘laganmiz. Bu kitob boshqa davlatlardagi kabi ta’limdagi tajribalarning katalogidan k o‘chirma emas. Ta’lim har doim mahalliy shart-sharoitlar, madaniyat va tarix bilan bog‘liq b o‘lgan. Shunga qaramay, boshqa davlatlardan yangi g‘oyalarni olish, ularni o‘z davlati va tizimiga mosligini tekshirish uchun sinab k o‘rish mumkin. Finlyandiya bugungi ta’lim tizimini bunyod etishda boshqa davlatlardan juda k o‘p narsalarni o‘rgangan. Biz uchun, bir-birimizdan o‘rganish ta’limni global miqyosda rivojlantirishning muhim yo‘lidir. Ushbu kitob Fin ta’limining asosiy mavzulari bo‘lgan oltita asosiy maqolani taqdim etadi. 1. Fin ta’limining tamoyillari 2. Finlyandiyaning yangi milliy o‘quv dasturi: Nima uchundan qanday qilibgacha 3. Finlyandiya usulida ta’limni qo‘llab-quvvatlash 4. Finlandiyada pedagogik liderlik 5. Finlyandiyadagi erta yosh ta’limi hayot davomida ta’lim olish yo‘lining asosi sifatida 6. Ota-onalar o‘z farzandlarining ta’limi haqida nimalarni bilishi kerak – Fincha dunyoqarash Bu maqolalarning har biri Fin ta’limining yetakchi g‘oya va maqsadlarining amaliyotda qanday q o‘llanilishini tavsiflovchi bir nechta amaliyotga yo‘naltirilgan misollarni o‘z ichiga oladi. Bu misollar Fin ta’limining tajribali ekspertlari: sinf rahbarlari, fan o‘qituvchilari, maxsus ta’lim mutaxassislari, direktorlar, trenerlar va pedagoglar tomonidan yozilgan. Ushbu loyihaga hissa q o‘shgan har bir mutaxassis ko‘p yillik ish tajribasiga va ushbu kitobda k o‘rib chiqiladigan mavzular bo‘yicha amaliy bilimga ega. Bu haqiqat, ayniqsa, muhokama qilinayotgan masalalarning real hayotdagi ta’lim sharoitida qanday ishlashi haqida birinchi q o‘ldan ishonchli ma’lumot izlayotgan o‘quvchilar uchun kitobning dolzarbligini oshiradi. Mualliflar yoritgan mavzular sinchkovlik bilan tanlab olingan, bu esa o‘quvchiga Finlyandiya ta’limidagi eng so‘nggi tajribalarni taqdim etadi. Ayrim sabablarga k o‘ra, biz xohlasak ham berilgan maqolalarni to‘la taqdim etishning imkoni bo‘lmadi. Biz ushbu kitobni yozishda beqiyos yordami uchun Learning Scoop jamoasiga minnatdorchilik bildirmoqchimiz: tajriba, g‘ayrat va moslashuvchanligi uchun Satu Herrala, Riitta Juusenaho, Yoxanna Kämäräinen, Juha Lahtinen, Jukka Miettunen, Teemu Nieminen, Tommi Roininen va Kaisa Tuomarlalarga rahmat! Eng yaxshi jamoa b o‘lganingiz uchun tashakkur! Doktor Kennet Vellaga alohida minnatdorchiligimizni bildirmoqchimiz. Uning doimiy yordamisiz bu kitob bugun yaratilmagan b o‘lardi. Kitobni tarjima va taxrir qilishda professional darajada bergan yordami uchun Iiris Liljaga tashakkur. Ushbu q o‘lyozmani yakunlashimizga yordam bergan cheksiz dalda va qo‘llab- quvvatlagani uchun bosh direktorimiz Ellimaiya Ahonenga minnatdorchilik bildiramiz! Shuningdek, Kite Group kompaniyasiga ishonchi va jarayondagi yordami uchun rahmat aytamiz. Bundan tashqari, biz Finlyandiyada va xorijda o‘qitgan barcha o‘qituvchilar, direktorlar va ta’lim bo‘yicha mutaxassislarga minnatdorchilik bildirmoqchimiz. Umumiy maqsadimiz , ya’ni barcha uchun sifatli ta’lim olishni ta’minlash sari intilayotganimizda siz biz uchun ilhom manbaisiz! Yoxanna Järvinen-Taubert Päivi Valtonen Elena Chuxlantseva 2021-yil 4-aprel Tampere shahri Yüklə 357,72 Kb. Dostları ilə paylaş:
|