Fizyoterapistler meslek yasa tasarisi biRİNCİ kisim genel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM

FİZYOTERAPİSTLER MESLEK YASA TASARISI

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç

Madde 1. Bu yasanın amacı, fizyoterapistlerin görev, yetki, sorumluluk , calışma alanlarını belirlemek, mesleki kariyerlerini artırmak, mesleki saygınlığını korumak, mesleki birliklerle iletişimi sağlamak ve mesleki diploması olmayan kişilerin fizyoterapistlik mesleğini yapmasına engel olmaktır.

Kapsam

Madde 2. Bu yasa,

a) KKTC ve Türkiye hudutları dahilinde Fizyoterapi ve Rehabilitasyon konusunda en az dört yıllık eğitim veren fakülte veya yüksekokulların birisinden “FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON” lisans diploması almış olanlar ile “FİZYOTERAPİST” ünvanını alan kişileri,

b) Denkliği KKTC ve Türkiye’de yetkili mercilerce kabul edilmiş yurt dışındaki eğitim kurumlarında Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon konusunda eğitim görmüş kişileri kapsar.

Tanımlar

Madde 3. Bu yasada geçen,

a) Fizyoterapist: Fizyoterapi ve Rehabilitasyon dalında en az dört yıllık yüksek öğrenim görerek “fizyoterapist”ünvanını ve diplomasını almış kişiyi,

b) Fizyoterapistler Birliği: K.K.T.C Fizyoterapistler Birliği’ni ifade eder.

c) Bakanlık: Sağlık Bakanlığı’nı ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Mesleğe Giriş, Görev, Yetki ve Sorumluluklar

Mesleğe Giriş:

Madde 4. Türkiye’de ve K.K.T.C’de Fizyoterapi ve Rehabilitasyon dalında en az dört yıllık lisans öğrenimini tamamlayarak, denkliği kabul edilen okullardan mezun olanlar “Fizyoterapist” unvanı ile “Fizyoterapistlik” mesleğine girmiş sayılırlar. Ancak bu kişilerin mesleklerini icra edebilmeleri için, mevcut Fizyoterapistler Birliği’ne başvurarak birlik yasasına uyacaklarına dair belge doldurmaları ve K.K.T.C Fizyoterapistler Birliği’ne üye olmaları koşuldur.

Görevlerin Tanımlanması

Madde 5.

a) Fizyoterapistlik, anatomik veya fizyolojik orijinli, akut veya uzun süreli hareket fonksiyon bozukluklarının önlenmesini, tanımlanmasını, düzeltilmesini ve yaşam kalitesinin artırılmasını sağlayan bir sağlık bilimidir. Primer hedef insan sağlığının ve fonksiyonunun mümkün olan en üst düzeyde geliştirilmesidir.

b) Fizyoterapistler, kas-iskelet, nörolojik, pulmoner ve kardiyovasküler sistem fonksiyonlarını test eder ve ölçer; hastalık, yaralanma ve doğumsal problemlerle ilgili fiziksel bozuklukları tedavi eder,

c) Fizyoterapi süreci; fizyoterapistin gerçekleştirdiği değerlendirme, inceleme, planlama, uygulama ve tekrar değerlendirme işlemlerinden oluşur. Ayrıca değişimleri izlemek, sonuçları yorumlamak ve rapor etmek,

d) Toplum ve birey sağlığını korumak, geliştirmek, devam ettirmek veya iyileştirmek,

e) Tıbbi faktörler, sosyoekonomik stres ve yaşam tarzına bağlı olarak harekete yönelik davranışlarını değiştirme riski altında olan kişilerdeki yetersizlik; özür ve fonksiyonel limitasyonu engellemek,

f) Hasta ve sağlıklı kişilerde her türlü egzersiz uygulamaları ve egzersiz aletlerinin kullanımı,

g) Fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamaları için gerekli olan temel ölçme, değerlendirme ve testlerin yapılması, yorumlanması, rapor edilmesi,

h) Isı-ışık, masaj, manipulatif tedavi, mobilizasyon ve benzeri uygulamalar,

i) Nörofizyolojik egzersiz yaklaşımları, germe egzersizleri, kuvvetlendirme egzersizleri, postür egzersizleri, esnekliği artırıcı egzersizler, aerobik egzersiz eğitimi, izotonik, izometrik, izokinetik, kalistenik egzersizler, solunum egzersizleri, bronşiyal hijyenin sağlanmasına yönelik egzersiz ve diğer uygulamalar, pozisyonlama, manipulasyon ve mobilizasyon teknikleri, manuel terapi (konnektif doku manupulasyonu, transvers friksiyon masajı, refleksoterapi, lenfatik drenaj vb), traksiyon, Elektroterapi; alçak, orta ve yüksek frekanslı akım uygulamaları (kısa dalga, radar, diatermi, galvani, faradi, transkutanöz sinir uyarımı, diadinami, enterferans, ultrason, magnetoterapi, biofeedback), ısı (parafin, hot-cold pack, çamur, sauna ve benzeri), ışık (infraruj, ultraviyole, laser ve benzeri) uygulamaları, lokal ve genel tüm hidroterapi yöntemleri, kaplıcalar, fluidoterapi, ev programı ve aile eğitimi, günlük yaşam aktiviteleri eğitimi, gevşeme eğitimi, duyu algı motor eğitimi, kognitif eğitim, yürüme eğitimi, proprioseptif eğitim, denge ve koordinasyon eğitimi, mesane barsak eğitimi, nörogelişimsel egzersizler, minder ve transfer aktiviteleri eğitimi, fonksiyonel aktivite eğitimi, postüral drenaj, mesleki rehabilitasyon, endüstriyel rehabilitasyon, ev rehabilitasyonu, çalışma ve iş kapasitesini geliştirici eğitim programları, halk sağlığı alanında koruyucu ve önleyici fizyoterapi yaklaşımları, sağlıklı kişilerde koruyucu egzersiz programlarının oluşturulmasın, özürlülere yönelik mimari ve çevresel düzenlenmelerin sağlanması,

j) Kas testi, normal eklem hareketi ölçümü, postür analizi, kısalık testleri, yürüme analizi, antropometrik ölçümler, kardiyovasküler endurans testleri, ergospirometrik testler, elektrodiagnostik testler, manuel değerlendirme yöntemleri, motor gelişim değerlendirme testleri, refleks gelişim değerlendirme testleri, yaşam kalitesinin değerlendirmesi, günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi, fiziksel uygunluk testleri, izokinetik testler, fiziksel yetenek testleri, duyu algı motor testleri, ağrı değerlendirilmesi, ergonomik değerlendirme, spirometrik testler, solunum değerlendirmesi, nörolojik testler, nörofizyolojik fizyoterapi yaklaşımlarına yönelik testler, kognitif testler, çalışma kapasitesinin değerlendirilmesi, ortez ve protez değerlendirilmesi, yardımcı cihazların (yürüteç, baston, koltuk değneği, tekerlekli sandalye, kendine bakım yardım aletleri, gereksinimlerin belirlenmesi, risk faktörleri analizi, eklem ve yumuşak doku mobilite testleri, yumuşak dokuların değerlendirilmesinde kullanılan manuel yöntemler, volumetrik testler, ortez-protez yapımında kullanılacak malzemelerin belirlenmesi ve prova aşamasında gerekli değişikliklerin yapılması, fonksiyonel hareket skalaları ve benzeri fizyoterapistlik mesleğinin uğraşı alanına giren test, değerlendirme, ölçüm ve anket uygulamalarını yapmak,

k) Çalışma alanları; spor fizyoterapisi, kardiyopulmoner rehabilitasyon, nörolojik rehabilitasyon, nöroşirujide rehabilitasyon, ortopedik rehabilitasyon, obstetrik rehabilitasyon, nöromuskuler sistem hastalıkları ve rehabilitasyonu, ortez-protez rehabilitasyonu, kanser rehabilitasyonu, iş-uğraşı tedavisi, mesleki rehabilitasyon, geriatrik rehabilitasyon, halk sağlığı, yanık rehabilitasyonu, rekonstrüktif cerrahide rehabilitasyon, pediatrik rehabilitasyon, tranplantasyonlarda fizyoterapi ve rehabilitasyon, romatizmal hastalıklarda fizyoterapi ve rehabilitasyon, görme-işitme ve konuşma engellilerin rehabilitasyonu, yoğun bakımlarda fizyoterapi ve rehabilitasyon

l) Teknolojik ve bilimsel gelişmelere paralel olarak gelişen mesleğin gereklerine uygun yeni öğrenilen her türlü test, ölçme, değerlendirme, anket ve tedavi uygulamalarını yapmak.

Yetkiler

Madde 6. Fizyoterapist; mesleğin sorumluluklarını, kuralların tanımlanmasını, özel mesleki becerilerin geliştirilmesini sağlamada, eğitim organizasyon, teknik ve bilimsel gelişimleri devam ettirmede mesleki özerkliğe sahiptir.

a) Birey ve toplum sağlığını geliştirici, yaşam kalitesini artırıcı, koruyucu, tedavi edici hizmetlerin verildiği resmi ve özel her türlü kurum ve kuruluşta; fizyoterapi ve rehabilitasyon hizmetinin verildiği her türlü servis, klinik ve merkezlerde, halk sağlığı ünitelerinde, sağlık ocakları, sağlık evleri, işçi sağlığı, iş güvenliği ve ergonomik yaklaşımlar açısından her türlü fabrika, atölye ve toplu iş merkezlerinde, spor kulüplerinde, spor merkezlerinde, sağlıklı yaşam merkezlerinde, güzellik merkezlerinde, masaj salonlarında, yaşlı bakım evlerinde, özel eğitim okullarında, özürlü çocuklara yönelik bakım evleri, kreş ve yuvalarda, okullarda fizyoterapi ve rehabilitasyon hizmetinin verilemesini güvenceye almak üzere, fizyoterapi ve rehabilitasyon hizmetlerine olan gereksinimi belirlemek, ekip hizmetlerinin koordinasyonunu sağlamak, fizyoterapi ve rehabilitasyon programını planlamak, uygulamak, kaydetmek, danışmanlık yapmak, denetlemek ve değerlendirmek,

b) Sağlık eğitim ve danışmanlık hizmeti ile fizyoterapi ve rehabilitasyon işe uyum eğitimi, meslek içi eğitim, varsa fizyoterapi stajyerlerinin eğitimi, ve benzeri eğitim faaliyetlerinde fizyoterapistin mesleki gelişimini sağlamak üzere ülke düzeyinde yapılacak sağlık eğitimi çalışmalarında görev almak,

c) Fizyoterapi ve rehabilitasyon hizmetlerini yönetmek, diğer meslek mensupları ile işbirliği yaparak sağlık ile ilgili her düzeydeki planlama ve politikaların oluşturulmasında görev almak,

d) Fizyoterapi ve rehabilitasyon hizmetlerinin ve biliminin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi için araştırma yapmak ve yapılan araştırmalara katılmak,

e) Yapılan tüm fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamalarını kaydetmek ve kaydedilmesini sağlamak,

f) Bakanlık bünyesindeki hastanelerde verilecek özürlü sağlık raporları için mesleki değerlendirmeleri yapmak, ve sonuçları raporlandırmak,

g) Master, ve Doktora alanları ile ilgili olarak tedavi merkezi açmak, rapor düzenlemek ve onaylamak,

h) Özel görevlendirmelerle ilgili olarak plan-proje ve keşif yapmak, gözlem ve araştırmalarını raporlandırmak, belgeleri imzalamak,

i) Mesleki uygulamaları sırasında kullandıklar sarf malzemesi, yürüyüş yardımcıları, mobilizasyon gereçleri, egzersiz aletlerini yazmak ve heyet raporları imzalamak,

j) Fizyoterapi ve rehabilitasyon merkezlerinin yönetimi ile ilgili olarak personel yönetimi, ekipman ve sistemlerin otomosyonunu sağlamak ve bunları klinik şefinin gözetiminde denetlemek, Toplam Kalite Yönetimi çerçevesinde Maliyet-Fayda; Maliyet-Etkinlik; Maliyet-Uygunluk çalışmalarını yapmak, sistemlerin kalibrasyonlarını yapmak, kalite kontrol yapmak, kurumlara yapılacak alımlarda ilgili komisyonlara katılmak konularında yetkilidirler.

Sorumluluklar

Madde 7. Görevli oldukları alanlarda mevzuat hükümlerine göre hukuki cezai sorumluluklar taşırlar.

Özellik Arz eden Alanlarda Yetişme ve Yetkilendirme

Madde 8. Fizyoterapistler; Fizyoterapi ve Rehabilitasyon biliminin özellik arz eden konularında, çalıştıkları kurumlara bilgi vererek; Yüksek Öğretim Kurumlarında Master ve Doktora çalışmaları yapabilirler. Ayrıca belirli alanlarda Fizyoterapistler Birliği tarafından düzenlenen ya da onaylı yurt içi veya dışı kurs ve bezeri etkinliklere katılarak özellik gerektiren alanlarda sertifika alabilirler. Fizyoterapistler çalıştıkları alanla ilgili elde ettikleri diploma, sertifika ve yetki belgelerine uygun görevlerle görevlendirirler, serbest çalışma yapabilirler.

Fizyoterapistlik mesleği ile ilgili alanlarda yetki belgesi alınacak eğitim programlarının planlanması, uygulaması, koordinasyonu, belgelendirilmesi, tescili, kredilendirilmesi, yetkinin iptali gibi faaliyetler Fizyoterapistler Birliği, üniversiteler ve/veya Bakanlık ile birlikte yürütülür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Meslekte Yeterlik, Eğitim ve Hizmetlerin Yönetimi

Meslekte Yeterliliğin Geliştirilmesi

Madde 9. Fizyoterapistler; mesleklerindeki son gelişmeleri ve uygulamaları öğrenmek zorundadırlar. Fizyoterapistler, çalıştıkları iş yerindeki özel çalışma alanı ile ilgili olarak, mesleklerindeki ileri bilgi donanımına erişebilmek için Sağlık Bakanlığına bağlı Eğitim Hastanelerinde, Üniversitelerde, YüksekTeknoloji Enstitülerinde, Master, Doktora ve Uzmanlık sınavlarına girebilecekleri gibi, bu kurumların açtığı kurs, seminer, sempozyum, kongre vb organizasyonlara katılırlar.

Meslek Eğitiminin ve Hizmetlerinin Yönetimi

Madde 10. Fizyoterapistlerin çalıştığı, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon hizmeti verilen tüm kurum ve kuruluşlarda, fizyoterapi ve rahabilitasyonla ilgili yöneticilik ( Başfizyoterapistlik, Hastane yöneticisi vb.) görevlerine ve Bakanlık bünyesinde oluşturulacak ilgili birimlere, kariyer ve liyakat esaslarına uygun olarak fizyoterapistler arasından atama yapılır. Buna ait usul ve esaslar Personel Dairesinin görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Serbest Çalışma

Serbest Çalışma

Madde 11. “Fizyoterapistler”; bağlı bulundukları KKTC Fizyoterapistler Birliği’nden işyeri ile ilgili çalışma izni alarak mesleklerini serbestçe icra edebilirler. Meslek mensuplarınca açılmak istenen işyerlerinin çalışma izinlerini vermek, bağlı bulundukları KKTC Fizyoterapistler Birliği’nin, bunları bu kanun ve diğer mevzuat kapsamında denetlemek ise Birlik ve Bakanlığın yetki ve sorumluluğundadır.

Serbest çalışan fizyoterapistlerin faaliyet alanlarına göre iş yerinin sahip olması gereken zorunlu ekipman ile bunlara ait standartlar, denetim ve yapılacak işlemlerin usul ve esasları bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Yasaklar ve Cezai Müeyyideler

Unvan ve Mesleğin Korunması, Cezalar

Madde 12. Bu yasanın 2’inci maddesinin (a) bendinde tanımlanan özelliklere sahip olmadığı halde, “fizyoterapist” unvanı ile çalışanlar ile bu kişilerin istihdam eden tüzel ve gerçek kişiler 5 (beş) bin TL’den 10 (on) bin TL’ye kadar para cezası ile cezalandırırlar.

Madde 13. Aşağıdaki yazılı haller Fizyoterapistlik mesleğinin icrasına, mahiyetine göre geçici veya sürekli engel teşkil eder.

(a) Medeni haklarını kullanma ehliyetinden mahrum olmak,

(b) Amme hizmetinden men edilmek veya meslek ve sanatın icrasından men edilmek,

(c) Fizyoterapistler Birliği tarafından meslekten men cezası almak.

Madde 14. Serbest çalışan Fizyoterapistlerin faaliyetlerine göre iş yerinin sahip olması gereken zorunlu ekipman ile bunlara ait standartlar denetim ve yapılacak işlemlerin usul ve esasları Birlik tarafından çıkarılacak yönetmelikler ile düzenlenir. Serbest çalışma konusunda bu kanun ve diğer ilgili mevzuattaki gerekleri yerine getirmeyenler hakkında verilecek kapatma cezaları belediyeler tarafından uygulanır ve ilgililer hakkında savcılıklarca dava açılmak üzere suç duyurusunda bulunulur.

Madde 15. Mesleği ile ilgili işlerde herhangi bir menfaat karşılığında aracılık yapanlar veya bu kişileri arası olarak kullanan Fizyoterapistler üç aydan bir yıla kadar hapis ve 5 (beş) bin TL’den 10 (on) bin TL’ye kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.

Madde 16. Meslek diplomasını herhangi bir menfaat karşılığı Fizyoterapistlik mesleğini uygulama yetkisine sahip olmayan kişi veya kişilere kullandıranlar veya kendisine ait olmayan diplomayı kullanarak menfaat sağlayanlar veya yargı mercilerince ya da Birlik Disiplin Kurulu tarafından, haklarında serbest meslek uygulamasında geçici veya sürekli alıkoyma cezası verilenlerden, serbest meslek uygulamasına devam edenler, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, 14’üncü madde uyarınca cezalandırılırlar.

Madde 17. Bu yasanın uygulamasına ilişkin yönetmelik ve tüzükler, Sağlık Bakanlığı’nın görüşü alınarak K.K.T.C Fizyoterapistler Birliği tarafında bir yıl içinde hazırlanarak Sayıştay ve Danıştay’ın onayı ile yürürlüğe konur.

Madde 18. Bu yasa yayım tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 19. Bu yasa hükümlerini Sağlık Bakanlığı yürütür.

FİZYOTERAPİSTLER MESLEK YASA TASARISI

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. Yasanın amacına uygun olarak fizyoterapistlerin görev, yetki ve sorumluluklarını belirlemektir.

Madde 2. Fizyoterapistlerin aldıkları eğitim ve öğretime bağlı olarak mesleğin tanımı ve kapsamı açıklanmıştır. Bu kapsam K.K.T.C, Türkiye ve Dünya ölçeğindeki fizyoterapist tanımına dayandırılmıştır.

Madde 3. Meslek, kuruluş ve kurumlar tanımlanmıştır.

Madde 4. Mesleğe giriş asgari olarak lisans diplomasına dayandırılmıştır. Ayrıca mesleğin icra edilmesi için fizyoterapistlerin birlik yasasına uymaları gerekliliği vurgulanmıştır.

Madde 5. Fizyoterapistlerin görev, yetki ve sorumlulukları; mevcut durum, Dünyadaki yeni gelişmelerin ışığında ve Avrupa Birliği normları göz önüne alınarak açıklanmıştır.

Madde 6. Fizyoterapistlerin çalıştıkları kurumlarda, hizmetleri en ileri teknoloji ve teknik bilgi ile yürütebilmeleri için kendilerini geliştirme imkanları ifade edilmiştir. Bu bağlamda saygın eğitim, öğretim kurumlarından yararlanma öngörülmüştür.

Madde 7. Fizyoterapistlerin görevleri tanımlanırken çalıştıkları kurumlarda ve birimlerde yaptıkları hizmetler dikkate alınmıştır.

Madde 8. Sağlık sektöründe çalışan fizyoterapistlerin mesleklerinde ileri bilgi donanımına erişebilmeleri ve meslekte yeterlik kazanabilmeleri için, başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere ülkemizin en üst seviyedeki araştırma kurumlarından yararlanmaları esas alınmıştır.

Madde 9. Meslek hizmetlerinin yönetimi, fizyoterapistlerin çalıştığı kurumlardaki idareci personelin inisiyatifi ve sorumluluğu ile ilişkilendirilmiştir.

Madde 10. Fizyoterapistlerin aldıkları eğitim ve öğretim göz önüne alınarak, ayrıca Sağlık Bakanlığı ve üniversitelerin verdiği diğer diploma ve uzmanlık belgelerine dayanarak mesleklerini serbestçe icra etmeleri anayasal bir hak olarak telakki edilmiştir.

Madde 11-12-13-14-15. Mesleğin niteliklerini taşımadığı halde, mesleği icra edenler ile bu kişileri istihdam edenlerin mevcut kanunlar çerçevesinde cezalandırılması öngörülmüştür.