Félag Kjúklingabæ nda og Svínaræ ktarfélag íslands
Yüklə 50,42 Kb. Pdf görüntüsü
|
| Umsögn Félag Kjúklingabæ nda og Svínaræ ktarfélag íslands Félag Kjúklingabænda og Svínræktarfélag íslands mótmaala harðlega þeim tollasamningi sem nú liggur fyrir Alþingi. Samningurinn var gerður án þess að fyrir lægi greining á neikvæðum áhrifum hans fyrir íslenskan iandbúnað og matvælaframleiðslu. Stefna stjórnvalda í toliamálum grefur undan þeim starfskilyrðum sem þarf til að bæta velferð dýra, baráttu við smitsjúkdóma og lyfjalausan landbúnað. Stjórnvöld geta ekki bæði lækkað tolla á innflutt kjöt og aukið kröfur á innlenda aðila sem nú þegar uppfylla ströng skilyrði um sýkalyfjanotkun og aðra þætti sem auka framleiðslukostnað. Ef ríkið gerir kröfur sem ekki eru gerðar til þeirra matvöru sem flutt er inn er um skekkta samkeppnisstöðu að ræða. Ríkið þarf að tryggja umgjörð utan um þessar greinar alveg eins og það gerir með búvörusamningum í öðrum greinum. Það er krafa Félags Kjúklingabænda og Svínaræktarfélagsins að stöðugleikasáttmáli verði gerður við þessar greinar sem tryggi og auki veg heilnæmrar matvælaframleiðslu. Á fundum starfhóps um áhrif tollasamnings og nýrra reglugerða um velferð búfjár, sem skipaður var mörgum mánuðum eftir að samningurinn var undirritaður af hálfu ísiands, hafa embættismenn ítrekað haldið fram því sjónarmiði að með tollasamningi við ESB hafi einungis verið náð utan um það magn sem þegar er flutt inn einkum á opnum tollkvótum. Fulltrúar bænda hafa bent á að þessi ályktun stenst ekki og er byggt á grundvallar misskilningi um hver staðan er í núverandi tollaumhverfi. í þessu nefndarálíti verður útskýrt hvernig á síðustu árum hefur orðið sprenging á innflutningi á erlendum iandbúnaðarafurðum. Svínakjöt Á árabilinu 2008-2012 var vægi innflutts svínakjöts í heildarneyslu á bilinu 3%-10%. Á síðustu 4 árum hefur staðan breyst hratt og nú nálgast innflutningur að vera um 20% af heildarneyslu. Ástæðan er vaxandi eftirspurn eftir tilteknum afurðum, einkum svínasíðum. Innflytjendur hafa ekki séð sér hag í að nota þá tollkvóta sem þegar eru í boði til að fylla upp í það gat á markaðnum, en hafa heldur nýtt heimild í lögum til að fara fram á opinn tollkvóta þegar vöruna hefur skort á markaði. Tollkvótarnir eru hins vegar nýttir til að fiytja inn verðmætari afurðir, s.s. lundir. Afleiðingin er sú að hlutdeild innlendra framleiðenda í markaðnum minnkar og verð til framleiðenda hefur fallið. Á sama tíma hefur verð til neytenda út úr búð farið hækkandi. vnv og vísitöiursvínakjötsjanúa r2 013 - apríl2016 Vis&ala fcamieiðamtoVRiðs er reíknuð ú rfn i w .rðskrá SS A árar visitótur e ru f.'.i Magstöfunni Búið 9 f 30 te ið ré tts v siip .u r k jo ts frá H agssofunni fy n r hæfefinn á vrk. i . lan úar 2C 1S -<: • 'Svrn aklót, n ý tr á ð a f fS itð •Verfl til svinaSamsa c -C - «* Myncl 1 Komi til þess að tollasamningurinn sem gerður var við ESB verði staðfestur í óbreyttri myndi mun þróunin verða sú að tollkvótar verða áfram nýttir til að flytja inn verðmætari afurðir, s.s. lundir, læri og hryggvöðva. Þessi innflutningur mun ryðja samsvarandi magni af innlendri framleiðslu af markaði. Afleiðingin verður því einnig aukin eftirspurn eftir svínasíðum. Jafnvel þótt ekki væru auglýstir opnir tollkvótar fyrir svínasíður hefðu vinnsluaðilar samt meiri hag af því að flytja inn fyrrnefndar verðmætari afurðir á tolikvótum og flytja frekar svínasíður inn á fullum tollum sem í gildi eru á svínasíðum frá ESB skv. samkomulagi frá 2007. Raunar mun staðan versna enn þar sem aukiðframboð tollkvóta mun lækka verðið á þeim þannig að áhrifin verða þeim mun meiri. Eins og sjá á á myndinni að framan er ekkert samhengi á milli innkaupsverða til vinnslu/verslunar og útsöluverða til neytenda. Rétt er að vekja athygii á að á umræddu tímabili hefur innflutningur á svínakjöti aukist um 55%. Engar vísbendingar hafa komið fram, t.d. í nýlegum tollalækkunum ríkisins, um að lækkun álaga skili sér beinttil neytenda. Miklu líklegra er að verðlagning á innlendri vöru verði látin mynda markaðsverð og að ódýrari innflutt vara verði fremur nýtt til að auka álagningu vinnsla/verslana. í umræðu um verðlagningu framleiðsluvara umsagnaraðila hefur einkum verið rætt um hlut bænda. Staðreyndin er hins vegar sú að hvað svínarækt varðar myndar verð til bænda væntanlega í langflestum tilvikum þriðjungur til helmingur verðs til neytendans. Afgangur verðsins myndast í sláturhúsum, kjötvinnslum og smásöluverslun. Þar sem um eða yfir helmingur verðs umræddra búvara myndast eftir að hendi bóndans sleppir er rétt að horfa aðeins á aðra þætti virðiskeðjunnar: • Sláturhús, kjötvinnslur: Engum blöðum er um fletta að of mörg sláturhús og kjötvinnslur eru starfrækt á íslandi. Nýting og stærð þessarra eininga er á þann hátt að þær verða seint samkeppnishæfar við erlenda samkeppni. • Smásöluverslun. Ólíkt öðrum hlekkjum virðiskeðjunnar hefur frammistaða smásöluverslunar verið allvel kortlögð, í skýrslu McKinsey sem unnin var fyrir ríkisstjórn íslands 2011. Helstu niðurstöður benda til að ýmislegt megi bæta: o Smásölurými er 95% meira en í viðmiðunarlöndunum (fermetrar pr íbúa) o Meðalstærð verslana er 54% yfir meðalstærð viðmiðunarlanda. o Sala pr fermetra er tæp 40% af meðaltali viðmiðunarlanda. o Sala pr starfsmann er 18% undir meðaltali viðmiðunarlanda. Heimild þessarra talna er að finna í viðauka i. Kjúklingur Þróunin í kjúklingum hefur verið á þann veg að tollverndin hefur rýmað svo mikið að verulegur hagur er á því að flytja inn verðmætari hluta kjúklingsins svo sem eins og bringur á þeim tollum sem gilda á innflutning frá ESB. Þetta hefur verulegar afleiðingar fyrir framleiðendur enda bringur ein verðmætasta vara kjúklingabúa. Hlutdeild innflutnings í heildarmarkaði hefur vaxið úr 8% árið 2010 í 20% 2015. Innleiðing fyrirliggjandi tollasamnings tekur ekki á þessu heldur mun aukið framboð tollkvóta lækka verð á tollum sem mun ýta undir innflutning og veikja innlenda framleiðslu. Staðan, áður en ritað var undir samning ESB um tollamál, var sú að hagkvæmt þótti að fiytja inn bringur á fullum tollum vegna minnkun tollverndar þar sem yfir tíma rýrnar verðgildi fastra krónutölutolla. Það er því nauðsynlegt að uppfæra tolla miðað við verðlagsþróun. M AGNTO LLARÁ KJÚKLINGUM OG SVÍNUM MÆLDIR í EVRUM VN til verðtryggingar Mars 2007 Apr-16
268 431,2
Framreiknaður to llu r Alm to llu r ESB to llu r
Alm to llu r ESB
to llu r 2.071.100 Ekki skorið í hluta, n ý tt eða kælt 603
362 970
582 2.071.200 Ekki skorið í hluta, fryst 439
263 706
423 2.071.301 Beinlaust kjúklingakjöt, n ý tt eða kælt 499
299 803
481 2.071.401 Beinlaust kjúklingakjöt, frosið 900
540 1448
869 2.031.904 Svínalundir, n ýtt eða kælt 1.195
717 1923
1154 2.032.904 Svínalundir, fryst 1.195
717 1923
1154 2.031.906 Vöðvar af læri, n ýtt eða kælt 1.022
613 1644
986 2.032.906 Vöðvar af læri, fryst 1.022
613 1644
986 Tafla 1 Nautakjöt Á árabilinu 2010-2013 jókstvægi innflutts nautakjöts í heiidarneyslu nautakjöts úr 4,5% i 10%. Á síðustu 4 árum hefur staðan breyst hratt og nú nálgast innflutningur að vera um 30% af heildarneyslu. Ástæðan er að innlendur markaður hefur ekki annað eftirspurn einkum eftir nautahakki. innflytjendur hafa ekki séð sér hag í að nota þá tollkvóta sem þegar eru í boði ti! að fylla upp í það gat á markaðnum heldur nýtt heimiid í lögum til að fara fram á opinn tollkvóta þegar vöruna hefur skort á markaði. Meðal cif verð
ESB to llu r Opinn
tollkv. N autakjötsinnflutingur 2015 Kg verð
kr/kg % kr/kg Kr/kg Frystir hryggir og hryggsneiðar af nautgripum, með beini 17.588 1.796
18% 422
Fryst iæri og lærissneiðar af nautgripum, með beini 209
142.225 18%
300 Fryst nautahakk 13.000 1.670
18% 306
Frystar nautalundir 148.507
1.644 18%
877 658
Frystir nautahryggvöðvar 86.689
562 18%
652 489
Frystir nautalærisvöðvar 66.765
661 18%
608 Annað fryst úrbeinað kjöt af nautgripum 711.488 372
18% 359
Samtais 1.044.246 Tsfla 2 Tollkvótarnir eru hins vegar nýttir til að flytja inn verðmætari afurðir s.s. lundir og hryggvöðva. Afleiðingin er sú að hlutdeild innlendra framleiðenda í markaðnum minnkar. Aðilar á markaði eru sammála um að auknir tollkvótar verði notaðir til að auka enn innflutning á dýrari hlutum skrokksins (vöðvum) þar sem innflytjendur hafa af því mestan ávinning. Með því ryðja þeir tilsvarandi magni af innlendu nautakjöti af markaði (eða innlend framleiðsla nær aldrei að aukast sem því svarar) ásamt tilsvarandi magni af hakkefni sem kemur af sömu gripum/skrokkum. Aukið framboð á tollkvótum mun á sama hátt og fyrir aðrar kjöttegundir, lækka verð á þeim og auka ávinníng framleiðenda og þar með lækka verð til innlendra framleiðenda. Tollasamningar byggja á röngum forsendum Það er verulegt áhyggjuefni ef gengið var frá samningum við Evrópusambandið á grundvelli einhverja ályktana um núverandi tollaumhverfi sem standast ekki skoðun. Tollasamningarnir munu leiða til aukins innflutnings og þar með minnkaðrar hlutdeiidar innlendra framleiðenda í heildarmarkaði þessara afurða og lækkaðs verðs til framleiðenda. Þá hefur það marg ítrekað komið fram í verðlagskönnunum ASÍ að verslunin skilar ekki lægra verði til neytenda. Fréttir síðustu daga renna styrkum stoðum undir þann málflutning. Umræða um niðurgreiðslur á íslenskum landbúnaðarafurðum hafa verið háværar i tengslum við umræðu um búvörusamning og þann samning sem hér er til umsagnar. Ekki verður bætt í þá umræðu í þessarri umsögn, þótt fulltrúar neðangreindra búgreina hafi vissulega skoðanir á henni. Hins vegar er rétt að benda á að landbúnaðarvörur eru niðurgreiddar um nær allan heim, til að halda verði til neytenda stöðugu og að tryggja innlenda framleiðslu í hverju landi. Þær vörur sem verið er að flytja inn hafa velflestar verið styrktar ríkulega með jarðarstyrkjum, fjárfestingarstyrkjum, grænum styrkjum og útflutningsbótum, svo eitthvað sé nefnt. Með auknum innflutningi er ekki síst verið að flytja inn erlendar niðurgreiðslur og vexti. Fulltrúar neðangreindra búgreina telja í Ijósi framangreinds að vænlegri leið til að lækka verðlagningu til neytenda næðist með því að leggja vinnu í að skapa þessum greinum sambærileg starfsskilyrði og í nágrannaiöndunum. Þá væri rétt að beina einnig sjónum að frammistöðu og framleiðniaukningu í öðrum greinum virðiskeðjunnar.
Viðauki I _aideraaency mtheretaö sníjusíry íags hc-hmdpeef coonbk-s both in ísrres ofodiœímty æ weSasstore
prodiHámfy ■
•;"••< ?tets;í store soare per capfe 3**
© t r
3 $ ";5 i.s Average
CAitiet £je Sqrrs
Arnaat sntes per.sqm
Eufí o : d •S?2 J
■3 357 A S 2.3 AnrKiE saJes pers?n^í>-/ee EcF -002 • Bs'á -2 tð a: nta ffipi-rX uc s 3;ers-;5 ewswtjg itts s» 22 ts r-c í; r.a> assfts c w s s iu r asífioae* S J t s m r r c * í v e u-rrstK sic e c ; stslí'ö s a; ss-.;«.sv< svs‘, 5 .» Yüklə 50,42 Kb. Dostları ilə paylaş:
|