Fġqh təLĠMĠ

 
 
178
 
 
 fiqh təlimi 
2) Sonunda 2 əvəzinə 1 dəfə “La ilahə illəllah” deyilir. 
3) “Həyyə əla xeyril əməl” cümləsindən sonra  2 dəfə “Qəd qamətis-
səlah” cümləsi əlavə olunur.
1
 
Azan və iqaməyə aid bir neçə məsələ: 

 
“ƏĢhədu ənnə Əliyyən vəliyyullah” (yəni, Ģəhadət verirəm ki, Əli, 
Allahın  xəlifəsidir)  cümləsi  azan  və  iqamənin  tərkib  hissəsi  deyil  və 
bu cümləni azan və iqamədə demək bəyənilir, hətta mühüm sayılır. Bu 
cümlə isə sırf “qürbətən iləllah” niyyəti ilə deyilməlidir. Yəni, azan və 
iqamənin tərkib hissəsi niyyətində demək olmaz.
2
 

 
“Həyyə ələs-səlati” cümləsində “səlat” sözünü vəqf etdikdə “t” səsi 
“h” səsi kimi oxunmalıdır, yəni “səlah” (Həyyə ələs-səlah).
3
 

 
Günün vacib namazlarının vaxtı daxil olduqda azanın çəkilməsi və 
bu azanı eĢidənlərin onu uca səslə təkrar etməsi Ģəriətdə təkid olunan 
müstəhəb əməllərdəndir.
4
 

 
Ətrafdakılara  çətinlik  törətmədiyi  təqdirdə  camaatın  get-gəl  etdiyi 
yollarda toplu halında azan deməyin maneəsi yoxdur.
5
 

 
QonĢular etiraz etsələr belə evin damının üstündə adi qaydada azan 
çəkməyin,  xüsusilə  də  sübh  namazının  azanını  çəkmyin  heç  bir  eybi 
yoxdur.
6
 
                                         
1
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 216-cı məsələ 
2
 Şəri suallara cavab, 456-cı sual, Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz 
bölümü, 212-ci məsələ 
3
 Şəri suallara cavab, 462-ci sual 
4
 Şəri suallara cavab, 451-ci sual 
5
 Şəri suallara cavab, 451-ci sual 
6
 Şəri suallara cavab, 452-ci sual 

---

 
 
179
 
 
 fiqh təlimi 

 
Sübh namazı vaxtı – vaxtın daxil olduğunu elan etmək üçün  – səs 
ucaldıcı  vasitəsilə  adi  qaydada  azan  sədalarını  yayımlamağın  heç  bir 
maneəsi  yoxdur.  Lakin  əgər  məscidin  səsucaldanı  vasitəsilə  Quranın 
qiraətinin, duanın və s.-in yayımlanması məscidin qonĢuluğunda yaĢa-
yan sakinlərin narahatçılığına bais olsa, bu iĢdən çəkinmək lazımdır.
1
  

 
KiĢinin qadının çəkdiyi azanla kifayətlənməsi iĢkallıdır. Yəni, əgər 
kiĢi, qadının çəkdiyi azanı eĢitsə,  vacib ehtiyata görə azan onun boy-
nundan götürülmür.
2
 
 
SUALLAR: 
1. Azan və iqamənin hökmü nədir? 
2. Azanın iqamə ilə fərqi nədir? 
3.  Azan  və  iqamədə  İmam  Əlinin  (ə)  xəlifəliyinə  şəhadət  vermək 
vacibdirmi? 
4.  “Həyyə  ələs-səlati”  cümləsində  “səlat”  sözünü  vəqf  etdikdə  “t” 
səsi necə səslənməlidir? 
5. Ətrafdakılara çətinlik törətmədiyi təqdirdə camaatın get-gəl etdiyi 
yollarda toplu halında azan demək olarmı? 
6. Kişi qadının çəkdiyi azanla kifayətlənə bilərmi? 
                                         
1
 Şəri suallara cavab, 454-cü sual 
2
 Şəri suallara cavab, 455-ci sual 

---

 
 
181
 
 
 fiqh təlimi 
OTUZ SƏKKĠZĠNCĠ DƏRS 
YOVMĠYYƏ NAMAZLARI (4) 
Namazın vacib əməlləri (1) 
1. Namazın vacib əməlləri 
                                         1. Niyyət 
                                         2. Təkbirətul-ehram 
                                         3. Qiyam 
                                         4. Qiraət 
Namazın                          5. Rüku      
vacib əməllərinin             6. Səcdə 
sayı 11-dir:                       2. Zikr 
                                         8. TəĢəhhüd 
                                         1. Salam 
                                         11. Tərtib 
                                         11. Muvalat
1
 
Diqqət: 

 
Namazın  vacib  əməllərindən  beĢi  “rükn”  sayılır.    Yəni,  əgər  bu 
əməllər namazda yerinə yetirilməsə, yaxud göstərilən miqdardan artıq 
yerinə  yetirilsə, hətta səhvən və unutqanlıq üzündən olsa belə namaz 
batildir  (Lakin  namazın  qeyri-rükn  vacib  əməlləri  əgər  bilərəkdən 
azaldılıb-çoxaldılsa, namaz batildir, səhvən olarsa, namaz düzdür. Mə-
sələn, namazın qiraəti.).
2
 
                                         
1
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 218-ci məsələ 
2
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 211-cu məsələ 

---

 
 
181
 
 
 fiqh təlimi 
                                    1. Niyyət 
                                    2. Təkbirətul-ehram 

 
Namazın rüknləri    3.Qiyam 
(Təkbirətul-ehram deyiləndə və rükuya gedəndə)
 
                                    4. Rüku 
                                    5. Ġki səcdə
1
 
1. Niyyət. 
1) Niyyətin mənası və hökmü: 
Niyyət, namazın vacib əməllərindən olub namazı Allahın əmrinə itaət 
məqsədilə qilmaqdır.
2
 
 
Diqqət: 

 
Namazın  vacib  əməllərindən  sayılan  niyyət,  namazı  Allaha  xatir 
qılmaq məqsədində olmaqdır. Namaza baĢlayarkən bu məqsədi zehin-
dən keçirmək və ya dilə gətirməyə ehtiyac yoxdur. Məsələn, namazqı-
lan belə desin: dörd rəkət zöhr namazı qılıram qürbətən iləllah.
3
 

 
Namazqılan  Ģəxs  hansı  namazı  qıldığını müəyyən  etməlidir.  Belə-
liklə, əgər insan niyyətində dörd rəkət namaz qılmağı tutsa, lakin zöhr, 
yoxsa əsr namazı olduğunu müəyyənləĢdirməsə, namazı batildir.
4
 

 
Ġnsan,  Aləmlərin  Rəbbinin  əmrinə  itaət  məqsədilə  namaz  qılmalı-
dır. Odur ki, əgər riyakarlıq etsə, yəni, özünü dindar kimi göstərmək 
məqsəilə namaz qılsa, namazı batildir.
5
 
                                         
1
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 211-cu məsələ 
2
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 218 və 221-ci məsələlər 
3
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 221-ci məsələ 
4
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 221-ci məsələ 
5
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 221 və 222-ci məsələlər 

---