Fġqh təLĠMĠ
Yüklə 3,35 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ) Qiraətin vacibatları
- ) Qiraətin bir sıra müstəhəb və məkruh əməlləri
198 fiqh təlimi namaz batildir. Lakin əgər namazqılan hökmü unutsa və ya bilməsə, namazı düzdür. Həmçinin Həmd və Surəni oxuyarkən səhvini baĢa düĢsə (yəni, ucadan oxumalıdırsa, ahəstə oxumuĢdur. Yaxud ahəstə oxumalıdırsa, ucadan oxumuĢdur), qaydaya zidd oxuduğu miqdarı yenidən qayda üzrə oxumaq lazım deyildir. 1 Hər kim Həmd və Surəni oxuyarkən səsini həddən artıq ucaltsa, sanki fəryad çəkir, namazı batildir. 2 5) Qiraətin vacibatları: 1. Qiraət zamanı sözləri tələffüz etmək vacibdir. Odur ki, sözləri tələffüz etmədən ürəkdə oxumaq, yəni sözləri ürəkdən keçirmək kifa- yət deyildir. Qiraətdə meyar budur ki, insan, dildə tələffüz etdiyini – əgər qulağı ağır eĢitmirsə və ya ətrafda səs-küy yoxdursa – özü eĢitsin. 3 Diqqət: Anadangəlmə danıĢıq qabiliyyətini itirən lakin digər duyğuları sağ- lam olan Ģəxs, namazını əl iĢarələri ilə qıla bilər və qıldığı namaz düzdür. 4 2. Qiraət, düzgün və səhvsiz olmalıdır. Əgər bir Ģəxs heç cür onu düzgün Ģəkildə öyrənə bilmirsə, bacardığı kimi qiraət etməlidir. Ehtiyati-müstəhəbə görə belə Ģəxs, camaat namazı qılmalıdır. 1 1 Şəri suallara cavab, 458 və 451-cu suallar, Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 255-ci məsələ 2 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 256-cı məsələ 3 Şəri suallara cavab, 468-ci sual, Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 226-cı məsələ 4 Şəri suallara cavab, 421-cu sual 199 fiqh təlimi Diqqət: Həmd və Surəni, həmçinin namazın digər sözlərini yaxĢı bilməyən, lakin öyrənməyə imkanı olan Ģəxs, əgər namaz vaxtı geniĢdirsə, bu sözləri öyrənməlidir. Lakin əgər vaxt dardırsa, vacib ehtiyata görə im- kan daxilində camaat namazı qılmalıdır. 2 Düzgün qiraət ərəb dilinin qaydalarına riayət etmək və hərfləri məxrəcindən elə bir Ģəkildə tələffüz etməkdir ki, ərəblər onu düzgün tələffüz hesab etsinlər. 3 Qiarətdə, təcvid qaydalarına riayət etmək Ģərt deyildir. 4 Əgər namazqılan Ģəxs, Həmd və Surənin sözlərindən birini bil- məsə, ya bilərəkdən bir sözü deməsə, ya bilərəkdən bir hərfin yerinə digər bir hərf desə, məsələn “zad” hərfinin yerinə “za” hərfini tələffüz etsə, yaxud da hərəkələri dəyiĢsə, hərfi təĢdidli oxumasa, namazı ba- tildir. 5 Həmd və Surəni, həmçinin namazın digər sözlərini səhv oxuyan Ģəxs, məsələn “yuləd” sözünü “yulid” kimi oxuyan Ģəxs, əgər bilərək- dən səhv oxuyubdursa və ya cahili-müqəssidirsə (öyrənə bildiyi halda düzgün qiraəti öyrənməyibdir), qıldığı namazlar batildir. Əks təqdirdə, qıldığı namazlar düzdür. Bu Ģəxs əgər düzgün qiraət etdiyinə əmin 1 Şəri suallara cavab, 462 və 468-ci suallar, Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 252-ci məsələ 2 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 258-ci məsələ 3 Şəri suallara cavab, 581-cu sual 4 Şəri suallara cavab, 511-ci sual 5 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 251-cu məsələ 211 fiqh təlimi olub namaz qılıbsa, qıldığı namazlar düzdür və yenidən qəzasını qılmaq lazım deyil. 1 “Maliki yəvmiddin” ayəsində “maliki” sözü “məliki” kimi də qiraət olunmuĢdur. Odur ki, ehtiyat ünvanında bu sözün iki Ģəkildə oxunma- sının eybi yoxdur. 2 Əgər namazqılan Ģəxs, namazda qiraət zamanı bir ayəni digər ayəyə vəsl etmək (bitiĢdirmək) istəsə, ayənin sonuncu hərəkəsini tələffüz etməsi lazım deyildir. Məsələn, belə deyə bilər: “Maliki yəvmiddin iyyakə nəbudu və iyyakə nəstəin”. Buna “sükunla vəsl” deyilir. Həmçinin ayəni təĢkil edən sözlərin sonucu hərəkəsi barədə də hökm belədir. Hərçənd burada ehtiyati-müstəhəbə görə “sükunla vəsl” olunmasa yaxĢıdır. 3 Əgər namazqılan Ģəxs “ğəyril məğzubi ələyhim”i deyib dayansa, yəni, vəqf etsə, sonra “vələzzallin”i qiraət etsə, bir halda bu vəqf düzgün sayılar ki, yaranan fasilə cümlənin bütövlüyünə xələl gətirməsin. 4 Əgər namazqılan bir ayəni oxuyub qurtardıqdan sonra onu düzgün oxuduğuna Ģəkk etsə, öz Ģəkkinə etina etməməlidir. Həmçinin ayədən bir cümləni oxuduqdan sonra onu düzgün oxuduğuna Ģəkk etsə, məsələn “iyyakə nəbudu”nu oxuduqdan sonra Ģəkk etsə, Ģəkkinə etina etməməlidir. Əlbəttə, bütün bu hallarda oxuduqlarından nəyinsə 1 Şəri suallara cavab, 426-cı sual 2 Şəri suallara cavab, 463-cü sual 3 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 261-ci məsələ 4 Şəri suallara cavab, 461-ci sual 211 fiqh təlimi düzgünlüyünə Ģəkk etsə, ehtiyat ünvanında yenidən oxumağının eybi yoxdur. 1 3. Həmd və Surə, həmçinin Təsbihati-ərbəə oxunulan zaman bədən hərəkətsiz olmalıdır. Əgər namazqılan bir qədər önə və ya geriyə, yaxud sağa və ya sola hərəkət etmək istəsə, hərəkət etdiyi an oxuduğu sözləri və zikrləri saxlamalıdır. 2 6) Qiraətin bir sıra müstəhəb və məkruh əməlləri: 1. Birinci rəkətdə Həmddən qabaq “Əuzu billahi . ..... minəĢ- Ģəytanir- racim” demək; 2. Zöhr və əsr namazlarının birnci və ikinci rəkətlə- ....... rində “Bismillahir-rəhmanir-rahim”i ucadan demək; 3. Həmd və Surəni aram-aram və tələsmədən oxu- ....... maq; 4. Hər ayənin sonunda vəqf etmək, yəni sonrakı ........ ayəyə bitiĢdirməmək; 5. Həmd və Surəni oxuyarkən ayələrin mənalarına ...... diqqət etmək; 6. Həmdi oxuduqdan sonra “Əlhəmdu lillahi rəbbil ...... aləmin” demək; istər camaat namazında, istər də tək ......... halda (furada) qılınan namazda. Ġstər piĢnamaz olsun, istərsə də iqtida edən. 2. “Ġxlas” surəsini oxuduqdan sonra, 1, 2 və ya 3 ...... dəfə “kəzalikə rəbbi” cümləsini demək; 8. Həm Həmdi, həm də Surəni oxuduqdan sonra bir ........ qədər dayanmaq, sonra namazı davam etdirmək; 1. Üçüncü və dördüncü rəkətdə Təsbihati-ərbəəni ....... dedikdən sonra BağıĢlanma diləmək və demək: ................. “Əs-təğfirullahə rəbbi və ətubu iləyh” Yaxud “Alla- ........ humməğfir li”. 1 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 268-ci məsələ 2 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 232-ci məsələ Qiraətin bir sıra müstəhəb əməlləri Yüklə 3,35 Kb. Dostları ilə paylaş:
|