Fġqh təLĠMĠ

 
 
214
 
 
 fiqh təlimi 
 
VIII. Üzərinə səcdə edilən Ģeylə alın arasında heç bir maneə olma-
malıdır: 
Üzərinə  səcdə  edilən  Ģeylə  alın  arasında  heç  bir  maneə  olmamalıdır. 
Beləliklə, əgər saç, papaq və ya möhürün üstünü tutan çirk qatı – belə 
ki,  alnın  möhürə  dəyməsinə  həqiqətən maneə  yaradır  –  alınla  möhür 
arasında maneə yaradarsa, səcdə və namaz batildir.
1
 
Diqqət: 

 
Əgər namazqılan Ģəxs səcdə əsnasında yaylıq, papaq və s. bu kimi 
əĢyaların  maneəçiliyi  nəticəsində  alnının  möhürə  dəymədiyini  baĢa 
düĢsə,  baĢını  yerdən  qaldırmadan  alnını hərəkət etdirməli  və  möhürə 
qoymalıdır. Əgər Ģəri hökmü bilmədən və  ya unudaraq alnını  yerdən 
qaldırarsa  və  bu  əməl,  bir  rəkətin  iki  səcdəsindən  yalnız  birində  baĢ 
versə, namazı düzdür və yenidən qılmaq lazım deyil.
2
 
IX. Alnı, səcdənin düzgün olduğu Ģeylərin üzərinə qoymaq lazım-
dır.
3
 
X.  Vacib  ehtiyata  görə  təĢəhhüd  deyilməyən  rəkətlərdə  də  ikinci 
səcdədən sonra əyləĢmək: 
Dörd rəkətli namazların birinci və üçüncü rəkətlərində  vacib ehtiyata 
görə ikinci səcdədən sonra əyləĢmək, sonra ayağa qalxmaq lazımdır.
4
 
 
                                         
1
 Şəri suallara cavab, 411-ci sual ,Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz 
bölümü, 314-cü məsələ 
2
 Şəri suallara cavab, 412 və 413-cü suallar 
3
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 315-ci məsələ 
4
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 311-cu məsələ 

---

 
 
215
 
 
 fiqh təlimi 
 
SUALLAR: 
1.
 
Namazda bir səcdəni artırıb-azaltmağın hökmü nədir? 
2.
 
Səcdədə  ayağın  baş  barmağından  əlavə  digər  barmaqları  yerə 
qoymaq olarmı? 
3.
 
Alnını yerə qoya bilməyən şəxs nə etməlidir? 
4.
 
Balış və s. bu kimi yumşaq əşyaların üstünə möhür qoyub səcdə 
etmək olarmı? 
5.
 
Üzəri çirk bağlamış möhürə səcdə etmək olarmı? 
6.
 
Təşəhhüd  deyilməyən  rəkətlərdə  ikinci  səcdədən  sonra  əyləşmək 
vacibdirmi? 

---

 
 
216
 
 
 fiqh təlimi 
QIRX DÖRDÜNCÜ DƏRS 
YOVMĠYYƏ NAMAZLARI (11) 
Namazın vacib əməlləri «7» 
3) Üzərinə səcdənin düzgün olduğu Ģeylər: 
 
 
 
 
 
 
1)  Səcdəni  yerin  və  ya  yerdən  çıxıb  yeyilməyən  bitkilərin  üzərinə 
etmək  olar,  məsələn,  daĢ,  torpaq,  taxta,  ağacların  yarpaqları  və  s. 
Yerdən çıxsa da pambıq və buğda kimi geyinilən və yeyilən Ģeylərin 
üzərinə  səcdə  etmək  düzgün  deyil.  Həmçinin  yerin  tərkibi  ilə  eyni 
olmadığı  üçün  metal  və  ĢüĢə  kimi  faydalı  qazıntılar  üzərinə  səcdə 
etmək düzgün deyil.
1
  
2) Binaların tikintisində və ya bəzədilməsində istifadə edilən mərmər 
və s. daĢların üzərinə səcdə etmək düzgündür. 
Həmçinin əqiq, firuzə, dürr və s. cəvahirat daĢları üzərinə səcdə etmək 
düzgündür.  Hərçənd  ehtiyati-müstəhəbə  görə  səcdə  edilməsə  yaxĢı-
dır.
2
  
                                         
1
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 311-ci məsələ 
2
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 312-ci məsələ 
Bunların üzərinə 
səcdə etmək 
düzgündür
 
Yer 
 
Yerdən çıxan
 
üç Ģərtlə
 
1. Yeyilən olmasın. 
 
2. Geyilən olmasın. 
 
3. Torpaq altından 
çıxarılan bir sıra 
faydalı qazıntılardan 
olmasın.
 

---

 
 
217
 
 
 fiqh təlimi 
3) Ot, yonca və s. yerdən çıxan və təkcə heyvanların yediyi bitkilərin 
üzərinə səcdə etmək düzgündür. 
4)  Vacib  ehtiyata  görə  çayın  yaĢıl  yarpağına  səcdə  etmək  düzgün 
deyildir. Lakin yeyilmədiyi üçün qəhvə ağacının yarpağı üzərinə səc-
də etmək düzgündür.
1
  
5)  Yeyilməyən  güllərin  və  müalicəvi  bitkilərin  –  belə  ki,  bu  bitkilər, 
yalnız müalicə iĢlərində istifadə olunur – üzərinə səcdə etmək düzgün-
dür. Lakin müalicədən qeyri bir sıra faydalarına görə yeyilən bitkilərn 
üzərinə səcdə etmək düzgün deyil.
2
 
6)  Bir  məntəqədə  yeyilən,  lakin  digər  bir  məntəqədə  yeyilməyən 
bitkilər “yeyilən bitkilər” sayılır və onların üzərinə səcdə etmək düz-
gün deyil.
3
 
2) Kərpic, saxsı, təbaĢir, əhəng və sementin üzərinə səcdə etmək düz-
gündür.
4
 
8) Pambıqdan baĢqa digər yeyilməyən bitkilərin və həmçinin taxtadan 
hazırlanan kağızın üzərinə səcdə etmək düzgündür.
5
 
1)  Əgər  namazqılan  Ģəxs,  üzərinə  səcdənin  düzgün  olduğu  vasitələr-
dən heç birini əldə edə bilməsə, yaxud əldə edə bilsə də havanın həd-
dən artıq isti və ya soyuq olduğuna görə onların üzərinə səcdə edə bil-
məsə,  pambıq  və  ya  kətan  parçadan  olan  paltarının,  ümumiyyətlə 
pambıq və ya kətan parçadan olan bir əĢyanın üzərinə səcdə etməlidir. 
                                         
1
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 314-cü məsələ 
2
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 315-ci məsələ 
3
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 316-cı məsələ 
4
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 312-ci məsələ 
5
 Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 318-ci məsələ 

---