261
fiqh təlimi
Diqqət:
Ġnsanın doğulduğu Ģəhər bir Ģərtlə onun doğma vətəni sayılır ki,
orada bir müddət qalıb boya-baĢa çatsın. Məsələn, əgər bir nəfər Bakı
Ģəhərində doğulsa, lakin orada boya-baĢa çatmasa, Bakı onun doğma
vətəni sayılmır.
Onun vətəni, ata-anasının vətənidir (doğulduqdan son-
ra ata-anası tərəfindən aparıldığı və orada boya-baĢa çatdığı yer).
ġübhəsiz, əgər uĢağın dünyaya gəldiyi doğum evi ata-ananın yaĢa-
dığı vətəndə yerləĢərsə, ora uĢağın da vətəni olur.
1
2
) Ġnsanın seçdiyi vətənin Ģərtləri.
Ġnsanın seçdiyi vətənin üç Ģərti var:
I. Ġnsan özünə ikinci vətən seçərkən qərarı qəti olmalıdır. Deməli, əgər
insan müəyyən bir yerdə uzun müddət məskunlaĢmağı qəti surətdə qə-
rara almasa, həmin yer onun vətəni sayılmır. Əlbəttə, əgər insan uzun
müddət müəyyən bir yerdə yaĢasa, belə ki, artıq camaatın nəzərində
həmin yer onun vətəni hesab olunsa, onun özü həmin yeri vətən seç-
mək niyyətində olması belə, o yer onun vətəni sayılır. Camaatın nə-
zərini öyrənmək isə mükəlləfin öz öhdəsindədir.
Deməli müəyyən olmayan bir müddət üçün ezamiyyətə göndərilən
rəsmi iĢçilərin iĢlədikləri Ģəhər və ya təhsil almaq üçün baĢqa Ģəhər-
lərə gedən tələbələrin təhsil aldıqları Ģəhər onların vətəni sayılmır.
Lakin əgər (uzun müddət orada yaĢadıqları üçün) camaatın nəzərində
artıq həmin yer onların vətəni hesab olunsa, Ģəri baxımdan da vətən
hökmündədir. Uzun müddət vətənindən ayrı düĢən və vətənə geri dön-
məsi hal-hazırda qadağan olan fərdlər, əgər bir gün vətənlərinə