279
fiqh təlimi
SUALLAR:
1.
Ayət namazı neçə halda vacib olur? İzah edin.
2.
Adətən bir məntəqədə baş verən zəlzələnin ardınca bir neçə
nisbətən zəif yeraltı təkanlar baş verir. Bu yeraltı təkanlar baş ver-
dikdə Ayət namazı vacib olurmu?
3.
Ayət namazının qaydası necədir?
4.
İmam zamanın (ə.f.) qeybi dövründə Fitir və Qurban bayramları-
nın hökmü nədir?
5.
Hal-hazırkı dövrdə camaat namazının pişnamazları Fitir və Qur-
ban bayramlarının namazını camaat namazı halında qıla bilərlər-
mi?
6.
Fitir bayramı nmazının qəzası varmı?
281
fiqh təlimi
ƏLLĠ ALTINCI DƏRS
CAMAAT NAMAZI (1)
Camaat namazının əhəmiyyəti
1.Camaat namazının əhəmiyyəti
1) Camaat namazı müstəhəb ibadətlər arasında ən mühüm ibadətdir
və ən azı iki nəfərlə (biri piĢnamaz, digəri iqtida edən) qılına bilər.
1
2) Əgər piĢnamaz (imam-camaat) piĢnamazlıq niyyəti etmədən nama-
za baĢlasa, namazqılanlar ona iqtida edə bilərlər. BaĢqa sözlə desək,
əgər təkcə iqtida edənlər iqtida niyyəti etsələr, camaat namazının hasil
olması üçün kifayətdir və piĢnamazın niyyəti Ģərt deyildir. Əlbəttə
əgər piĢnamaz camaat namazının fəzilətini əldə etmək istəyirsə, piĢ-
namazlıq niyyəti etməlidir.
2
3) PiĢnamazın ehtiyat qəza namazı niyyəti edib piĢnamaz dayanması
düz deyildir. Beləliklə, bir namaz üçün müxtəlif yerlərdə piĢnamaz
dayanan Ģəxs, ehtiyat qəza namazı niyyəti edə bilməz.
3
4) Ġqtida etməyin düzgünlüyü üçün piĢnamazın razılığı Ģərt deyildir.
Beləliklə, ona iqtida edilməsinə razı olmayan bir kəsə iqtida etməyin
heç bir maneəçiliyi yoxdur.
4
5) Özü iqtida edən bir nəfərə iqtida etmək düz deyil. Lakin əgər insan
bilmədən iqtida edən bir kəsə iqtida etsə, rüku və səcdələr baxımından
namazqılan Ģəxsin vəzifəsinə əməl edibdirsə, yəni, bilərəkdən və ya
1
Şəri suallara cavab, 553 və 564-cü suallar
2
Şəri suallara cavab, 551-ci sual
3
Şəri suallara cavab, 581-cı sual
4
Şəri suallara cavab, 523-cü sual
281
fiqh təlimi
səhvən namazın rüknünü azaldıb və ya çoxaltmayıbsa, namazı düz-
dür.
1
6) Əgər bir yovmiyyə namazı digər bir dəstə namazqılanlar üçün
ikinci dəfə camaat namazı halinda qılınsa, birinci dəfə dayanan piĢna-
maz ikinci dəfə də piĢnamaz dayana bilər, hətta bu əməl, müstəhəbdir.
Beləliklə, bir piĢnamaz, eyni bir namaz üçün iki məsciddə piĢnamaz
dayana bilər.
2
2) Yovmiyyə namazlarında piĢnamazla iqtida edənin eyni namazı qıl-
maları Ģərt deyildir. Məsələn, məğrib namazı qılan piĢnamaza iĢa na-
mazını iqtida etmək olar.
3
8) Qadınlar camaat namazında iĢtirak edə bilərlər və camaat namazı-
nın da savabını əldə edirlər.
4
1) Məscidə yaxın bir məkanda təĢkil olunan camaat namazında iĢtirak
etməyin, hətta məsciddə camaat namazı təĢkil olunsa belə, maneəsi
yoxdur.
Əlbəttə yaxĢı olar ki, möminlər bir yerə cəm olub camaat namazına
əzəmət bəxĢ etsinlər. Həmçinin camaat namazı möminlər arasında
təfriqə deyil, ülfət və ünsiyyət yaratmalıdır. Əgər məscidə yaxın bir
məkanda camaat namazının təĢkil olunması möminlər arasında təfriqə
yaradırsa, bu camaat namazının təĢkilinə icazə verilmir.
5
1
Şəri suallara cavab, 523 və 524-cü suallar
2
Şəri suallara cavab, 561-cu sual
3
Şəri suallara cavab, 525-ci sual
4
Şəri suallara cavab, 515 və 512-ci suallar
5
Şəri suallara cavab, 554, 556 və 581-ci suallar
282
fiqh təlimi
11) Əgər namazqılan piĢnamaz namazın axırındakı təĢəhhüdü oxu-
yarkən camaat namazına yetiĢsə və camaat namazının savabını qazan-
maq istəsə, niyyət edib Təkbirətul-ehramı deməli, sonra əyləĢib puĢna-
mazla birgə təĢəhhüdü oxumalıdır. PiĢnamaz namazın salamını deyib
qurtaranadək oturan halda gözləməli, sonra ayağa qalxıb namazını da-
vam etdirməlidir. Yəni, Həmd və Surəni oxumalı və bunu namazının
birinci rəkəti hesab etməlidir. (Bu yalnız camaat namazının savabını
qazanmaq üçün namazın axırında oxunan təĢəhhüdə aiddir. Üç və
dörd rəkətli namazların ikinci rəkətində oxunan təĢəhhüddə belə et-
mək olmaz.)
1
11) PiĢnamazın və iqtida edənin müxtəlif mərcəyi-təqlidlərə təqlid
etmələri iqtidanın düzgünlüyünə xələl gətirmir. Lakin əgər müsafirin
hökmlərində piĢnamazın mərcəyi-təqlidi bir namazın müəyən Ģəraitdə
tam qılınmasına hökm verdiyi halda iqtida edənin mərcəyi-təqlidi
onun qəsr qılınmasına hökm verirsə, yaxud əksinə, bu halda iqtida
düzgün deyil.
2
Diqqət:
Camaat namazı qılınan məkanda furada namaz qılmaq əgər camaat
namazına əhəmiyyət verməmək və camaatın nəzərində ədalətli bir piĢ-
namaza qarĢı ehtiramsızlıq sayılsa, olmaz.
Məntiqi bir səbəbə görə, məsələn, töhmətə məruz qalmamaq üçün
zahirdə camaat namazına qatılmağın eybi yoxdur. Lakin məğrib və iĢa
1
Şəri suallara cavab, 562-ci sual
2
Şəri suallara cavab, 583-cü sual
Dostları ilə paylaş: |